جنگ ویتنام پس از جنگ جهانی دوم پرتلفات ترین جنگ در جهان محسوب میشود. این جنگ در سالهای 1959 تا 1975 رخ داد. شروع جنگ به گونه ای بود که پس از تقسیم ویتنام به دو بخش شمالی و جنوبی، جبهه آزادی بخش ویتنام که ویت کنگ نامیده میشد شروع به مقاومت و جنگ در بخشهای جنوبی غیر کمونیست نمود و با پشتیبانی شمالی ها، آتش جنگ در ویتنام را برافروخت.
در ابتدا جانسون، رئیس جمهور وقت آمریکا ویتنام شمالی را متهم به حمله انفجاری به کشتیهای آمریکایی کرد و متعاقب آن همین بهانه را برای ورود به جنگ و حمله به ویتنام کافی دانست. جانسون طرفدار شدت عمل بود و ضمن این اقدام میخواست از شوروی و چین کمونیست به عنوان قدرتهای رقیب خود، که کمکهای لجستیکی به ویتنام شمالی میکردند، زهر چشم بگیرد.
در آغاز سال ۱۹۶۴ ويتنام شمالي زير شديدترين و سخت ترين بمبارانهاي هوايي قرار گرفت. آمريكا در سال ۱۹۶۶ بيش از دويست هزار سرباز در جبهه ويتنام داشت. در سال ۱۹۶۸ اين رقم به ۴۸۵ هزار نفر رسيد ودر سال ۱۹۶۹ آمريكا ۵۳۶۰۰۰ سرباز به جبهه جنگ ويتنام فرستاد. در مجموع يك ميليون و ششصدهزار جوان آمريكايي در جبهه جنگ ويتنام جنگيدند. اما ارتش آمريكا براي جنگهاي چريكي وپارتيزاني آمادگي نداشت. سربازان آمريكايي در هركجاي ويتنام با «مين» و تله هايي كه «ويت كنگ » براي آنها فراهم كرده بود روبرو مي شدند. به موجب آمار بيست وپنج درصد سربازان آمريكايي در جنگهاي چريكي كشته شدند. جنگ ويتنام بيش از هر جنگ ديگري در قرن گذشته طول كشيد و تاريخ قرن بيستم را به سرزمين عجايب دوخت، آنجا كه جز مرگ و آتش خبري نبوده است. امريكاييان سالانه 500 هزار تن بمب به اين سرزمين ريختند، جنگلها را با ناپالم سوزاندند و انسانها را زنده زنده بريان كردند، اما سرانجام پس از 10 هزار روز با 45 هزار كشته، 300 هزار زخمي و صرف 150 ميليارد دلار هزينه و يك سرافكندگي تاريخي بر كشتيها نشستند و گریختند و اکنون پس از گذشت ساليان بسياری از آن زخم خوردههای آمريکايي از خود سوال میکنند که چرا به اين جهنم اعزام شدهاند[1]. جهنمی که در آن هواپیماهای بمب افکن آمریکا صدها تن بمب بر مراکز ویت – کنگ فرو ریختند و بسیاری از جنگلهای ویتنام را سوزاندند. اما نمی دانستند که هر چه بر شدت جنگ و خشونت خود بیافزایند، ویتنامی ها نیز در برخورد با خشونت آنها استوارتر به جنگ ادامه خواهند داد.
از جمله مهمترین جنایات آمریکا در این جنگ سم پاشی مناطق ویت کنگ ها با ماده شیمیایی بود. عنصر نارنجی که توسط هواپیماهای آمریکایی بر این مناطق بارید با ماده دی اکسین سالهای سال منجر به بیماریهایی چون سرطان و معلولیت ذهنی در این منطقه شده است. بزرگترین فاجعهای هم که توسط سربازان آمریکا در ویتنام رخ داد، فاجعه مای لای در سال 1968بود. در این فاجعه که در یک دهکده روی داد، گروهبان آمریکایی دستور ذبح عمومی داد و همه مردم و حتی حیوانات نیز ذبح شدند. این جنایات وحشتناک همچون اقدامات جنایی – تروریستی، تاریخ فعالیتهای ضدبشری آمریکا در جهان را سیاهتر نموده است.
در نهایت نیز آمریکا بدلیل شکستهای متعدد در این جنگ و مهمتر از آن عدم شناخت صحیح ویت کنگ ها و منطقه، و جنگ چریکی که چندان در آن موفق نبود، مجبور به ترک جنگ در این کشور شد و دفاع از حکومت ویتنام جنوبی را به نیروهای محلی سپرد. هرچند که مخالفتهای داخلی در درون آمریکا را نیز در این تصمیم نباید نادیده گرفت.
نویسنده: معصومه طالبی، بنیاد هابیلیان
پی نوشت
[1] . جنگ ویتنام؛ غرب و سرافکندگی بزرگ تاریخی، خبرگزاری فارس، 12 بهمن، 1393، قابل بازیابی در سایت:
www.farsnews.com