تشابهات و تمایزهای رفتاری مقامات ایرانی و آمریکایی در ماجرای سال 67 و حادثه ویکو

Ghazvini

تاریخ معاصر غرب مملو از اقدامات و رفتارهای خشن و ضدحقوق بشری علیه شهروندان و اقلیت های قومی و مذهبی متبوع خود بوده است. اقداماتی که بسیاری از آنها با عناوین دفاع از امنیت ملی، مجازات جاسوسان و مزدوران و عناوینی از این قبیل انجام شده اند.

حادثه ویکو در سال 1993 یکی از موارد شناخته شده در تاریخ معاصر آمریکاست. حادثه ای که در آن نیروهای نظامی این کشور تنها به دلیل مشکوک شدن به گروهی به نام داودیان و احتمال نقض قانون نگهداری سلاح توسط آنان، با محاصره طولانی مدت اعضای این گروه و زنان و کودکان آنها، در نهایت با یورشی سنگین و بدون توجه به سن و سال افراد موجود یا عاملیت آنها در ارتکاب احتمالی اعمال خلاف قانون، ده ها تن از شهروندان آمریکایی را قتل عام می کنند.

دولت کلینتون در سال 1993 عملا با کشتار ویکو، به بیش از یک و نیم قرن فعالیت این فرقه مذهبی پایان داد. در آن زمان تقریبا به این اقدام خشونت بار دولت آمریکا که برای تأمین امنیت خود، بدون فیلترینگ، 20 کودک بی گناه را به آتش کشید هیچ توجهی نشد. اکنون نیز این حادثه به طور کامل به فراموشی سپرده شده است.

فارغ از اقدام جنایت بار دولت وقت آمریکا در کشتار کودکان این گروه، آنچه جلب توجه می نماید واکنش این کشور به هرگونه حرکتی است که می تواند در درون مرزهای خود، امنیت کشور را به مخاطره اندازد. این نوشتار به هیچ وجه به دنبال قضاوت درباره گروه داودیان یا نوع اقدامات و رفتارهای آنان نیست بلکه مقصود نوع رفتار یک کشور در مواجهه با گروه یا گروه هایی است که به اعتقاد آنان با تخلف از قانون، امنیت کشور را مورد تهدید قرار داده اند. رفتارهایی که نشان می دهد کشورها در این گونه موارد تلاش می کنند تا با قاطعیت، غائله های امنیتی رخ داده یا حتی در شرف وقوع را کنترل و مهار کنند.

بررسی ماجرای مجازات اعضای گروه تروریستی منافقین خلق در زندان های کشور در سال 1367 را نیز می توان در این چارچوب مورد کنکاش قرار داد. هر چند باید اذعان داشت گروه داودیان از حیث تشکیلاتی، تعداد اعضاء و قدرت نظامی مطلقا با گروه منافقین قابل مقایسه نیست. علاوه بر اینکه بر خلاف منافقین، این گروه هیچ وابستگی خارجی به کشورهای دوست یا دشمن آمریکا نداشت و تنها جماعتی محلی در ایالت تگزاس بوده است. اما منافقین خلق، سازمانی با مرکزیت نظامی در عراق بودند که همزمان در حال جنگ با ایران بود، زندانیان آن که هسته های داخلی این گروه را در کشور تشکیل می دادند به دلیل ارتکاب اقدامات ضد امنیتی در حبس بودند و به موازات وعده رهبران این گروه برای ورود به ایران و در دست گرفتن حکومت و سرنگونی نظام سیاسی حاکم بر کشور، آنها نیز خود را برای پیوستن به یگان های نظامی که سه شهر غربی ایران را تصرف کرده بودند آماده می کردند.

در این شرایط، رهبری کشور با صدور دستوری، خواستار تعیین تکلیف هسته های منافقین خلق در زندان شدند که قرار بود بخشی از پروژه به اصطلاح آزاد سازی ایران توسط گروه متبوع خود باشند.

جالب آنکه امام خمینی با اعمال فیلتر، بدون یکجانبه نگری مطلق، تنها خواستار مجازات اعضایی از این گروه می شود که همچنان خود را وفادار به آن می دانند. موضوعی که به هیچ وجه در واقعه تأسف بار ویکو در تگزاس مورد توجه قرار نگرفت و نیروهای دولتی با یکجانبه نگری صرف، تمامی افراد حاضر در منطقه از جمله 20 کودک و تعدادی زن باردار را به آتش کشیدند.

اقدام امام از آن رو قابل توجه است که ایشان با وجود ارتکاب تعداد بی شماری عملیات تروریستی توسط منافقین در سال های 60 تا 67 که منجر به کشتار 12000 شهروند ایرانی از جمله رئیس جمهور، نخست وزیر، رئیس دستگاه قضایی و نمایندگان مجلس و تعدادی از نمایندگان خود در استان ها شد هیچگونه برخوردی تصفیه ای و قهری با عناصر این گروه نکردند اما ایشان درست زمانی دستور خود را صادر می کنند که که کشور در بحبوحه یک جنگ با کشوری خارجی است، تعدادی از شهروندان کشور در قالب یک گروه شبه نظامی و به عنوان مزدور در حال خدمت رسانی به دشمن متجاوز هستند و بیم آن می رفت تا شیرازه نظام کشور از هم بپاشد و منافقین خلق با حمایت نظامی صدام کنترل کشور را در اختیار بگیرند. جالب آنکه بازهم در چنین شرایطی، حق انتخاب آزادی یا مجازات در اختیار اعضای این گروه قرار می گیرد.

مقایسه رفتاری مقامات ایرانی و آمریکایی در دو ماجرای مجازات منافقین در سال 67 و واقعه ویکو در سال 1993 (1372) در آمریکا، علاوه بر نشان دادن تفاوت ماهوی در نوع نگاه مقامات دو کشور به مقوله حقوق بشر و انسان بر این نکته تأکید دارد که فارغ از شکل رفتار و پاسخ کشورها به اقدامات تهدید ساز، مقوله امنیت و حفاظت از حریم شهروندان در قبال گروه های تروریست یا خشونت طلب و افراطی و ضرورت برخورد با این پدیده ها، امری مشترک میان تمامی نظام های سیاسی در جهان است.

لیکن باز هم آنچه که جمهوری اسلامی ایران را از اغلب نظام های سیاسی دیگر متمایز می کند، توجه و اهتمام به ارزش جان انسان ها در عین اقتدار و قاطعیت است.

 


فروردین 1403
شنبه 1 شنبه 2 شنبه 3 شنبه 4 شنبه 5 شنبه جمعه
1
2
3
4
5
8
9
10
11
12
16
17
18
19
20
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31