سرهنگ قاضي عسگر و سرهنگ دهقان
دو خدمه هواپيماي نظامي 707 سوخت رسان نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در بازگشت از فرانسه در گفتگويي چگونگي فرار بني صدر رئيس جمهور معزول ايران و رجوي رهبر سازمان مجاهدين خلق ايران (منافقين) را تشريح كردند .
سرهنگ دهقان با اشاره به اين كه در تاريخ ششم مرداد ماه 1360 طبق برنامه روزانه عازم مأموريت جنگي بوده و به همين دليل در ساعت 9 شب سرگرم بازرسي قسمت هاي مختلف به جهت آماده كردن هواپيما جهت سوخت گيري بوديم ، گفت :
هنگام بازرسي هواپيما متوجه شدم كه درب يكي از دو توالت هواپيما قفل است و خواستم اين مسئله را به اطلاع مسئولان برسانم كه مردي مسلح مرا دستگير كرد و مدعي شد كه در هواپيما بمب گذاري شده و كوچك ترين حركت باعث انفجار آن خواهد شد . پس از چند لحظه ديدم كه سرهنگ قاضي عسگر را كه در آن زمان همافر بود ، دستگير كرده و به نزد من آوردند .
سرهنگ قاضي عسگر در اين خصوص گفت :
آن شب پس از اين كه هواپيما را بازرسي كرديم ، سرهنگ خلبان معزي درب هواپيما را بست و در پاسخ به سؤالات من كه پرسيدم همافر دهقان مسئول سوخت هواپيما كجاست؟ گفت : انتهای هواپيماست . من كنجكاوتر شده بودم ، خواستم جهت جستجو به قسمت عقب هواپيما بروم كه شخصي فرياد زد : ايست ، از جايت تكان نخور وگرنه شليك مي كنم !!
در همان لحظه درب توالت باز شد و دو نفر از داخل آن بيرون آمدند . يكي از آنها مردي بود كه ريش داشت و خود را رجوي معرفي كرد و نفر دوم هم شخص لاغر اندامي بود . در همان زمان همافر وكيلي و مهندس پرواز هواپيما از پلكان هواپيما بالا آمدند تا دليل عدم پرواز و تأخير ما را بپرسند كه به محض ورود آنها را نيز دستگير كردند .
پس از اين كه درها بسته شد هواپيما به راه افتاد و در حال صعود بود كه درب توالت مجدداً باز شد و شخص ديگري با چهره عرق كرده و با لباس پرواز بيرون آمد كه رجوي او را دكتر بني صدر رئيس جمهور ايران معرفي كرد . ما از اين لحظه متوجه شديم كه بني صدر نيز در هواپيماست .
در تمام مدت پرواز رجوي و يك نفر ديگر با اسلحه ما را زير نظر داشتند و شخص ديگري نيز در داخل كابين مرتباً در تماس با فرانسه بود و ما در عبور از مرزهاي هوايي كشورهاي مختلف با هيچ مشكلي مواجه نشديم .
• اطلاع دولت فرانسه
همافر دهقان در مورد اطلاع دولت فرانسه از هواپيما و فرود اين هواپيما در خاك آن كشور گفت : به نظر مي آمد كه قبلاً فرود اين هواپيما به اطلاع دولت فرانسه رسيده بود و پس از صحبت بني صدر با نخست وزير فرانسه كه در هواپيما انجام شد ، ما در فرودگاه فرانسه به زمين نشستيم .
" كلود شسون " وزير امور خارجه فرانسه به نقل از خبرگزاري فرانسه از پاريس ادعا كرد : ساعت 30 : 2 دقيقه بامداد روز چهار شنبه هفتم مرداد 1360 با خبر شديم كه يك فروند هواپيماي ايراني مي خواهد وارد حريم فضايي فرانسه شود و فرود بيايد ، كمي بعد متوجه شديم هواپيما حامل بني صدر است و يك هواپيماي نظامي است و لذا بلافاصله به پايگاه نظامي " آورو " راهنمايي شد .
وزير امور خارجه فرانسه سپس گفت : در اين لحظه بود كه ما از جريان خبردار شديم و طبيعتاً يكي از سرنشينان هواپيما خبر داد كه خواهان پناهندگي سياسي است . با تقاضاي پناهندگي سياسي هم طبق مقررات فرانسه يعني خودداري از هر نوع فعاليت سياسي در فرانسه موافقت شد .
به گزارش يونايتدپرس : بني صدر رئيس جمهور معزول ايران ساعت 30 : 4 بامداد پس از ورود پايگاه هوايي (آورو) تحت حفاظت نيروهاي امنيتي فرانسه به نقطه نامعلومي منتقل شد .
خبرگزاري پاريس به نقل از خبرگزاري فرانسه از پاريس اعلام كرد : كلود شسون وزير امور خارجه فرانسه از ابوالحسن بني صدر خواسته است تا تعهد كتبي كند كه به مقررات پناهندگي فرانسه احترام بگذارد .
وي افزود : بني صدر با اطلاع مقامات فرانسوي در هر نقطه از خاك فرانسه كه بخواهد مي تواند اقامت گزيند ، زيرا من بيم آن دارم كه وي مقداري به حفاظت احتياج دارد .
مقامات وزارت دفاع فرانسه گفتند : به زودي تصميماتي درباره تعدادي از افرادي كه در هواپيما هستند ، گرفته خواهد شد . يك سخنگوي وزارت دفاع فرانسه اعلام كرد : هواپيماي حامل بني صدر از آسمان آتن عبور كرد و به مقامات هواپيمايي يونان اطلاع داد كه هواپيما مورد تعقيب و حمله قرار گرفته است . وي گفت : هواپيما در يك فرودگاه بخش يوناني قبرس فرود آمد و سپس رهسپار پاريس شد .
اظهارات مسعود رجوي
يونايتدپرس به نقل از مسعود رجوي ديروز گفت : بني صدر تنها ساعت 6 بعدازظهر روز قبل از برنامه فرارش به خارج كشور آگاه شد . وي گفت : حدود چهار ساعت پيش از پرواز ، بني صدر را در جريان امر قرار داده بودند .
رجوي افزود : بني صدر را پس از بركناري از رياست جمهوري در خانه اي واقع در مركز تهران پنهان كرده بودند .
تشريح چگونگي فرار از زبان خلبان معزي
به گزارش رويتر سرهنگ بهزاد معزي خلبان هواپيماي نظامي كه بني صدر را به پاريس برد ، چگونگي طرح فرار خود را براي خبرنگاران تشريح كرد . سرهنگ معزي ابتدا گفت كه : يكي از طرفداران مجاهدين خلق است .
وي گفت : برنامه فرار از چندي قبل و با دقت از سوي طرفداران بني صدر در نيروهاي مسلح و اعضاي گارد سابق رئيس جمهوري سازمان داده شده بود . سرهنگ معزي افزود : صبح روز سه شنبه 6/5/1360 يك نقشه پرواز آموزشي سوخت گيري شبانه را طراحي كردم و چهار تن ديگر از خدمه هواپيما نيز از جريان پرواز آموزشي آگاه بودند .
وي گفت : عصر روز موعود مطابق معمول به پايگاه هوايي رفتيم تا خود را براي يك پرواز عادي آماده كنيم . مخازن سوخت را پر كرديم و همه چيز را مرتب نموديم . ساعت 30 : 20 دقيقه موفق شديم بني صدر را به طور پنهاني وارد هواپيما كرده و در آنجا پنهان كنيم و سرانجام ساعت 30 : 23 دقيقه از باند فرودگاه برخاستيم و نخستين مرحله مأموريت خود را همان طور كه طرح ريزي كرده بوديم با موفقيت به انجام رسانديم .
معزي گفت : با پرواز در ارتفاع كم موفق شديم از حريم ايران بگذريم بدون اين كه هواپيما به وسيله رادارها رديابي شود . وي افزود : بعد از گذشتن از فراز تركيه ، به شرق مديترانه ، قبرس و بالاخره يونان پرواز كرديم و در يونان رادارهاي اين كشور براي نخستين بار هواپيما را مشاهده كردند .
خبرگزاري رويتر افزود : منابع نزديك به بني صدر گفتند خلبان هواپيما قبل از اين كه در فرانسه فرود آيد با راديو به مقام هاي فرانسوي اطلاع داده بود كه حامل رئيس جمهور سابق است كه خواستار پناهندگي سياسي است .
تشريح فرار توسط بني صدر
به گزارش واحد مركز خبر در ساعت 14 : 2 مورخ هفتم مرداد ماه 60 ، به وقت محلي ، تلويزيون كانال دو فرانسه نشان داد كه بني صدر در حالي كه سبيلش را تراشيده بود و در كنار مسعود رجوي ، سلامتيان و سرهنگ معزي ايستاده بود به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد :
يك روز قبل و در ساعت 6 بعدازظهر به وقت تهران به من خبر دادند ، از اين رو من در ساعت 30 : 20 سوار هواپيما شدم و در ساعت 30 : 22 به سوي فرانسه پرواز كرديم .
خبرگزاري رويتر در همين خصوص گزارش داد : بني صدر پس از فرود از هواپيما در فرانسه به خانه اش در كشن 30 كيلومتري جنوب پاريس وارد شد . رئيس جمهوري معزول ايران در ساعت 15 : 10 به وقت محلي وارد آپارتمان سه اتاق خوابه اش در طبقه اول يك ساختمان متوسط در خيابان دوپون رويال گرديد .
وي با يك اتومبيل دولتي و به همراه تعدادي پليس كه اتومبيل وي را محافظت مي كردند وارد اين خانه كه 40 نفر پليس فرانسه از آن محافظت مي كنند شد . عمه ، خواهر و دو دختر بني صدر در پاريس زندگي مي كنند و از 20 ژوئيه دو روز پس از آن كه دادستان تهران گفت : بني صدر ناپديد شده است ، پليس با جليقه هاي ضد گلوله به حراست از خانه وي پرداخت .
اظهارات ميتران رئيس جمهوري وقت فرانسه
فرانسوا ميتران رئيس جمهور فرانسه در لندن گفت : فرانسه به شرط آن كه بني صدر قوانين كشورش را رعايت كند به وي پناهندگي سياسي داده است . ميتران گفت : يك شخصيت خارجي كه تا ديروز رئيس جمهوري كشوري بود ، بدون شك براي حفظ جان خود تقاضاي پناهندگي مي كند .
بازگشت دو خدمه پروازي از فرانسه به ايران
سرهنگ دهقان در پاسخ به اين سؤال كه آيا در بازگشت شما به ايران ممانعتي وجود داشت يا خير ؟ گفت : از همان ابتدا بني صدر و رجوي و دو همكار ديگر آنان پايگاه نظامي فرانسه را ترك كردند ، ولي هر كدام از ما چهار نفر يعني من و همافر قاضي عسگر ، وكيلي و سروان اسكندريان را در پايگاه به اتاق هاي جداگانه اي بردند و همافر وكيلي و سروان اسكندريان با تهديدهاي مأموران امنيتي فرانسه مبني بر اعدام آنها پس از بازگشت به ايران ، پس از دو روز تصميم گرفتند در همان پايگاه بمانند .
قاضي عسگر در اين رابطه افزود : صبح روز بعد از ورود به پايگاه ما را به اتاق مأموران حفاظت بردند و در آنجا يك سرهنگ فرانسوي كه خود را فرمانده پايگاه مي خواند با تك تك بچه ها صحبت كرد ، وي در صحبت هايش سعي داشت اطلاعاتي در مورد جنگ از ما بگيرد .
سؤالاتي در خصوص تعداد هواپيماهاي شكاري ايران ، تعداد تلفات در جنگ ، خسارات ناشي از جنگ و اين كه آيا مردم ايران از وضع كنوني راضي هستند يا نه به دست آورد و مانيز اطلاعات نادرستي به وي مي داديم و در خصوص بعضي سؤالات اظهار بي اطلاعي مي كرديم .
وي افزود : اين فرمانده سعي داشت با دادن وعده و وعيدهايي مانند دادن پناهندگي سياسي و اشتغال به كار در آنجا ما را از بازگشت به ايران منصرف كند . آنها همچنين براي رسيدن به اين منظور به ما مي گفتند : مطمئن باشيد كه تا به حال افراد خانواده شما توسط پاسداران دستگير شده اند و اگر به ايران بازگرديد شما را نيز در فرودگاه امام اعدام خواهند كرد .
اين سرهنگ فرانسوي پس از گفتگوهاي زياد با ما اين طور وانمود مي كرد كه تمام كارهاي شما براي اقامت در فرانسه آماده است و ما تنها منتظر پاسخ مثبت شما هستيم كه پاسخ ما به اين سرهنگ اين بود كه ما فقط مي خواهيم به ايران بازگرديم و اگر امروز به ايران برويم بهتر از فرداست .
هشدارهاي رادار ايران
قاضي عسگر در مورد تغيير جهت هواپيما به سمت شمال كشور گفت : در حالي كه خلبان هواپيماي ربوده شده سمت شمال كشورمان را پيش گرفته بود و پيش مي رفت ، مرتباً از رادار زمين اخطار مي شد كه در صورت عدم بازگشت مورد اصابت موشك قرار خواهيدگرفت . به دنبال اخطارهاي مكرر رادار ، هواپيماي شكاري نيز به تعقيب هواپيماي ربوده شده پرداخت .
هواپيماي جنگنده كه با فاصله زيادي از هواپيماي ربوده شده در پرواز بود ، به هواپيماي تانكر اخطار داد كه در صورت عدم تغيير جهت و عدم بازگشت ، مورد اصابت موشك قرار خواهد گرفت . با اين اخطار خلبان هواپيماي تانكر گردشي كرد و پس از حصول اطمينان از اين كه هيچ هواپيمايي در تعقيب وي نيست ، به سرعت راهش را ادامه داد و از شمار كشورمان گريخت .
حجت الاسلام والمسلمين محمدي ري شهري رئيس دادگاه هاي انقلاب و ارتش در خصوص مكانيزم فرار و اين كه چگونه افراد شخصي و غير نظامي مي توانست اند از يك پايگاه نظامي به اين سادگي فرار كنند ، گفت :
اين فرار را بايد ناشي از ضعف فرماندهي منطقه دانست . با اين كه با ايشان تذكر داده شده بود كه افرادي در نيرو هوايي هستند كه ممكن است خطرهايي براي نيرو داشته باشند ، حتي خود خلبان معزي از ارتش اخراج شده بود ، ايشان را به بهانه اين كه وي دارد پرواز مي كند به ارتش برگرداندند .
كه اين هم از حسن رأفت و عطوفت شهيد فكوري بود و سوء نيتي در كار نبود . ولي به عنوان قصور بايد بپذيريم ضعف هايي هم در مورد تردد و كنترل و رفت و آمد در پايگاه و باند فرودگاه وجود داشته است .
براي مثال وقتي خلبانان ميهمان يا همراهي داشته باشند ، از نظر دژبان درب پايگاه ها به ميهمان توجه نمي شود ، يعني به صورت عرف است . وقتي فرد شناس است افراد ديگر را مي تواند به عنوان آشنا و دوست و همراه و غيره وارد پايگاه كند ، كه اين نوعي ضعف است . _______________________________
1. كتاب چشمي در آسمان يادمان امير سرتيپ خلبان جواد فكوري ، تحقيق و تأليف سيد حكمت قاضي مير سعيد ، انتشارات سازمان عقيدتي سياسي ارتش ، 1383
