تروریست ها از کجا پول می آورند؟

0 Daesh0شبکه های اجتماعی به کمک آن ها آمده اند؛ خشن ترین و دردناکترین تصاویر را به راحتی در صفحات مجازی بازنشر می کنند تا احساس رعب و وحشت به دل انسان ها بیندازند و به این شیوه قدرت نمایی کنند. شناسنامه ای و نامی برای گروه خود انتخاب می کنند و از این سو و آن سو نیرو جذب می کنند. اهداف مشخصی دارند و برای رسیدن به آن ها دست به هر اقدامی می زنند از بمب گذاری گرفته تا قتل عام. مهم نیست چه نامی برای خود انتخاب می کنند، ازبیرون یک برچسب واحد می خورند: «گروهک تروریستی.»

بر اساس آخرین بررسی هایی که در سال 2014 توسط موسسه اقتصاد و صلح صورت گرفته است، تعداد کسانی که به علت حملات تروریستی کشته شده اند از 3 هزار و 361 نفر در سال 2000 به 17 هزار و 958 نفر در سال 2013 رسیده است. این رقم در فاصله سال های 2012 تا 2013 حدود 60 درصد افزایش داشته است. بخش عظیمی از این کشته ها مربوط به حملات تروریستی در سوریه است؛ بررسی ها نشان می دهد در دو سال اخیر این میزان بیشتر از این شده است. 80 درصد از این کشته ها مربوط به پنج کشور می شود: ‌عراق، ‌افغانستان، ‌پاکستان، نیجریه و سوریه. دلیل اصلی نیز مربوط به چهار گروه اصلی می شود: داعش، ‌بوکوحرام، ‌طالبان و القاعده. اما این گروه های تروریستی از کجا تغذیه می شوند؟ چه منابع مالی ای دارند؟

لورتا ناپولیونی کارشناس امور مالی تروریست ها بر این باور است که مهم ترین و بزرگ ترین منبع درآمد گروه های تروریستی از طریق تجارت مواد مخدر به دست می آید. البته فعالیت ها و تجارت های غیرقانونی دیگری نیز وجود دارد که تروریست ها خود را با آن سرگرم می کنند تا درآمدی به دست بیاورند. مویسس نعیم دریکی از کتاب های خود توضیح می دهد که بخشی از درآمد تروریست ها از طریق فروش کالاهای تقلبی و جعلی به دست می آید.

در افغانستان پرورش خشخاش اصلی ترین منبع درآمد تروریست ها به شمار می رود. سازمان ملل ادعا می کند که 86 درصد عرضه تریاک در جهان از خشخاش های افغانستان حاصل می شود که منبع اصلی بودجه تروریست ها در این منطقه به شمار می رود . گزارش ها حاکی از آن است که القاعده و طالبان بخش عظیمی از درآمد خود را از محل فروش تریاک به دست می آورند. سرقت از بانک ها نیز  یکی دیگر از منابع مالی تروریست ها به شمار می رود. برای مثال تروریست های داعشی با حمله به شهرها و غارت اموال دولتی از جمله سرقت از بانک ها به منابع مالی هنگفتی دست پیدا کرده اند.

برخی از سازمان ها و گروه های تروریستی، کسب وکارهای قانونی راه می اندازند و سودهای خود را به دست می آورند اما از آن شرکت ها برای پولشویی استفاده می کنند. بسیاری از کسب وکارهایی که مرتبط با کشاورزی و ساخت وساز هستند نیز از تروریست ها حمایت می کنند. در سال 2001 نیویورک تایمز در گزارشی اعلام کرد که اسامه بن لادن یک سری فروشگاههای زنجیره ای عسل دارد که در خاورمیانه و پاکستان فعالیت می کند. او نه تنها از درآمد حاصل از فروش عسل برای تغذیه گروه تروریستی خود استفاده کرده است بلکه در هنگام حمل و نقل آن نیز پول و سلاح را مخفی و جابه جا می کرده است.

تجارت صنایع مصنوعی و آثار باستانی عراق و سوریه و فروختن آنها به سایر نقاط جهان یکی دیگر از منابع درآمد گروه های تروریستی به شمار می رود . در طول تاریخ گروه های تروریستی بسیاری در مناطق فرهنگی ظاهر شده و از طریق قاچاق آثار باستانی منابع مالی خود را تامین کرده اند. شاید در میان جنایت های جنگی که داعش انجام داده است، نظیر نسل کشی و نقض حقوق بشر، جرم تخریب و قاچاق آثار باستانی جزو کم رنگ ترین و کم اهمیت ترین موارد باشد.

از آنجا که توریسم و گردشگری سهم بزرگی در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها دارد، تخریب این آثار باستانی توسط تروریست ها و قاچاق آنها می تواند آسیب بزرگی به اقتصاد کشورهای درگیر وارد کند. به هر حال اکنون هنر به کمک گروه هایی نظیر داعش آمده تا آنها با سرعت بیشتری رشد کنند؛ به همین خاطر اقدامات بسیاری صورت گرفته تا مانع این سوءاستفاده شود.

طلای سیاه نیز یکی از مهمترین منابع درآمد تروریست ها به شمار می رود. برای مثال طبق گفته احمد چلبی دبیر کنگره ملی عراق، گروه داعش با فروش نفت در سوریه هزینه عملیات خود در کشور سوریه و عراق را تامین می کند. در حقیقت بیشتر چاه های نفتی سوریه بین مرزهای عراق تا رود فرات قرار دارند که بیشتر این منطقه در کنترل داعش قرار دارد. پیش از حضور داعش، سوریه روزانه 400 هزار بشکه نفت تولید می  کرد که اکنون به 80 هزار بشکه کاهش یافته است. اکنون بخشی از تولید نفت سوریه در مناطق تحت کنترل داعش صورت می گیرد.

اگر داعش نفت تولیدی از این طریق را به نصف قیمت نیز به فروش برساند بازهم روزانه چندین میلیون دلار درآمد به دست می آورد. داعش بخشی از این پول ها را نیز به عراق منتقل می کند تا بتواند سربازان و افسران سابق ارتش عراق را جذب کند. هر چند همه موارد فوق می تواند به درآمدزایی تروریست ها کمک کند اما آنچه از همه بااهمیت تر است این است که تقریبا تمامی گروه های تروریستی بزرگ و مخوف دنیا  از طریق دولت ها و کشورهایی تامین مالی می شوند و به همین خاطر است که از بین بردن آن ها از طریق قطع دسترسی آن ها به منابع مالی بسیار دشوار است.

برای اینکه بتوان ریشه تروریسم را در جهان خشکاند باید وارد لایه های پنهان ماجر شد. چرا کشورها و دولت هایی تصمیم می گیرند گروه های تروریستی را مقابل دولتی در کشوری دیگر علم کنند؟ چه منافع اقتصادی و سیاسی در میان است که گروه هایی شکل می گیرند و حتی مقابل حمایت کنندگان خود نیز قد علم می کنند.

منبع: هفته نامه صدا، شماره 60


دی 1402
شنبه 1 شنبه 2 شنبه 3 شنبه 4 شنبه 5 شنبه جمعه
1
2
3
5
6
7
8
9
10
11
12
14
15
16
17
18
19
21
22
23
28
29