• درآمد :
آنان که در دوران مبارزات منتهی به انقلاب اسلامی ، مدتی را در زندان به سر برده اند ، از ماهیت گروه های مدعی مبارزه با مرزبندی ها و نیز تعاملات آنها تلقی واقع بینانه ای دارند . اسدالله بادامچیان از زندانیان سیاسی آن دوران از هنگام دستگیری در اسفند 52 تا آزادی اش در آذر ماه 56 با پاره ای از تاویلات قرآنی مجاهدین خلق در زندان به خوبی آشنا بود .
از آن روی هنگامی که پس از آزادی به مطالعه جزوات تفسیری فرقانیان پرداخت ، آنها را فاقد سخنی بدیع و نوآورانه و صرفاً بازگویی نکاتی یافت که پیشتر از زبان سران مجاهدین در زندان شنیده بود .
بادامچیان اما سال ها پیش از آن ، در سال 52 که گودرزی در کسوت طلبه ای مبتدی از او ادبیات عرب می آموخت ، با او آشنا شده بود . در گفت و شنود حاضر ، راوی بر اندیشه عدم استقلال فکری و حتی عملی فرقان و وابستگی آنان به مجاهدین صحه گذارده و خاطرات خویش را در این باره بازگو نموده است .
* * * * *
./ ظاهراً شما قبل از تشکیل گروه فرقان ، اکبر گودرزی را می شناختند ، چگونه با او آشنا شدید و از بدو آشنایی ، چه ویژگی هایی را در شخصیت او برجسته تر دیدید ؟ آیا از همان آغاز می شد فهمید که سرانجام گرایشات فکری و عملی او به چنین نقطه ای ختم می شود ؟
_ بسم الله الرحمن الرحیم ، کار ارزشمندی را انجام می دهید ، چون در انقلابی که رهبر آن امام خمینی و روحانیت مدیر اصلی آن است ، این نکته قابل بررسی است که چگونه کسی که در لباس طلبگی است ، گروهی را ایجاد می کند که به نام اسلام انقلابی ، دقیقاً ضد اسلام انقلابی عمل می کند .
شناخت این مجموعه و ویژگی های آنها و دلایلی که موجب شد به اینجا کشیده شود ، بسیار ضرورت دارد تا اگر این پدیده در آینده خواست به اشکال دیگری تکرار شود ، جامعه آگاهی لازم را داشته باشد تا در این دام خطرناک نیفتد . کار بسیار ضروری و خوبی است و انشاءالله بتواند باقی الصالحاتی برای شما باشد و بتوانید با نیت خالص و به قصد روشنگری اذهان نسل های آینده و در امتداد هدایت الهی عمل کنید .
در مورد گروه فرقان ، آن موقعی که ما با آقای گودرزی آشنا شدیم ، اساساً گروه فرقانی وجود نداشت . بعد از دستگیری دوستان در مؤتلفه اسلامی و بعد از گرایش جامعه به سمت مبارزه مسلحانه ، گروه های گوناگونی شکل گرفتند ، از جمله مجاهدین خلق ، چریک های فدایی خلق و همین طور گروه های اسلامی نظیر ابوذر ، حزب الله که در مسجد شیخ علی بودند و امثالهم .
که همگی در حقیقت می خواستند تابع امام باشند و حرکت ایشان را دنبال کنند و هر یک به طریقی عمل می کردند و بررسی هر کدام هم بسیار مهم است . در این مقطع من در عین حال که عضو سازمان مجاهدین نبودم ، چریک همه جانبه آن بودم ! وی آنها حتی کتاب تکامل را هم از من پنهان کرده بودند !
در زمینه جذب نیروهایی که به درد این کارها بخورند ، یکی از کسانی را که مناسب تشخیص دادیم آقای گودرزی بود . ایشان در مدرسه مسجد جامعه چهلستون به مدیریت مرحوم آقای آشیخ حسن سعید طلبه بود . بسیار داغ و پر هیجان و به اصطلاح خودمان انقلابی و پرشور بود . او در همین ارتباطات با ما آشنا شد و بعد او را به مدرسه حاج شیخ عبدالحسین در بازار پاچنار آوردیم .
در آنجا با آقای خسروشاهی راهی را رفتیم که آنجا را به یک مدرسه طلبگی اصولی تبدیل کنیم و طلبه ها را به صورتی بسازیم که برای آینده انقلاب اسلامی چهره های مؤثری باشند، به همین علت قرار گذاشتیم آزمون بگیریم . در آن زمان گرفتن آزمون برای طلبگی چندان کار مرسومی نبود .
برای پرداخت حقوق طلبه ها بنده به سراغ مرحوم آقای کاغذچی و بعضی از دوستان بازاری که متمکن بودند ، رفتم تا کمک کنند و آقای خسروشاهی بتواند حقوق طلبگی را از 50 تومان به 200 تومان برساند .
غیر از آن که از طلبه ها آزمون گرفتیم ، عده ای هم مأموریت پیدا کردند بذر انقلابی گری را در میان طلبه ها ، ولو این که در آزمون هم قبول نشده باشند ، بپاشند . یکی از این طلبه ها که قبول نشده بود ، گودرزی بود .
من در تنظیم سؤالات آزمون مشارکت داشتیم و در آنجا تدریس و در برنامه ریزی ها با آقای خسروشاهی همکاری می کردم، اطلاعات آزمون دوم را به گودرزی دادم و او نمره ممتاز آورد ! در حالی که معلومات چندانی نداشت !
./ پس لو دادن سؤالات امتحانی از همان زمان رسم بوده !
_ لو دادن که نبود ، به خاطر مسائل انقلابی می خواستیم او و چند نفر دیگر وارد مدرسه شوند که عمدتاً هم آدم های درست و حسابی از کار در آمدند و این یکی نخاله از کار در آمد . به هر حال گودرزی در سال 53 به آن مدرسه آمد و من در اسفند 53 دستگیر شدم و در زندان بودم .
در نیمه دوم سال 56 که بیرون آمدم ، ارتباط من با بسیاری از این گروه ها قطع شده بود ، شاید یکی از دلایلی که افکار اینها منحرف شد، همین بود که من دیگر با اینها ارتباط نداشتم . مثلاً کفاش تهرانی برادر همان کسی که در مجله کیان بود ، از بچه های مسجد شیخ علی بود و واقعاً همراهی می کرد . چند بار هم که فراری شد به او کمک های خاصی کردم ، ولی بعد رفت و کمونیست شد و در درگیری کشته شد !
یا مثلاً مجید معینی که الان از سران منافقین و فراری است ، از بچه های همان دوره است که به تدریج در آن مسیر افتادند و کم کم آن افکار را پیدا کردند . گودرزی هم در همان شرایط قرار گرفت و به تدریج به سازمان منافقین رفت و جذب آنها شد و چون آدم پرشور و جوری هم بود ، طبعاً آنها دیدند که برایشان عنصر مفیدی است و با او شروع به کار کردند .
./ شما در فاصله ای که در زندان بودید ، خبری از گودرزی و مسیری که طی می کرد ، نشنیدید ؟
_ در 40 روز اول که با آقای صادق زیباکلام هم سلولی بودم ، اطلاعات کافی را از ایشان می گرفتم ، بدون این که متوجه شود که من از چهره های فعال مبارزه هستم . به او گفتم که من خواهرزاده شهید صادق امانی هستم ، به همین جهت رژیم به من حساس شده و بیخودی مرا گرفته و آورده و من همین روزها آزاد می شوم ! زیر شکنجه ها هم کسی را لو ندادم و البته خدا کمک کرد . در آنجا متوجه شدم که در سازمان مجاهدین فریب ، دروغ و انحراف فکری و عقیدتی پدید آمده .
بعد از ایشان ، نزد حسین خراسانی رفتم که از گروه ابوالفضل کبیر و محمد محمدی گرگانی ، یعنی همان گروهی بود که اشرف دهقان را فراری داده بودند ، او آدم ساده ، اما متعصبی بود و از حرف های او متوجه شدم که سازمان ، انحراف عقیدتی دارد .
بعد از 5/5 ماه که در زندان کمیته مشترک بودم ، به زندان قصر منتقل شدم و در آنجا دقیقاً متوجه انحراف عقیدتی سازمان شدم ، چون توانستم تفاسیر فرقان را ببینم .
./ این تفاسیر چطور وارد زندان شده بودند ؟
_ چاپی نبودند ، در زندان بچه های سازمان مجاهدین ، چارچوب حرف هایی را که گودرزی می زد ، تنظیم کرده بودند ، یعنی نوشته های فرقان دقیقاً از مغز آقای گودرزی و یکی دو تا از رفقایش در نیامده بود ، بلکه یک کار سازمان یافته دقیق سازمان مجاهدین خلق است که درون زندان سامان پیدا کرد .
خیلی از بچه هایی که دست پرورده بنده بودند و خودم واسطه شده بودم که با سازمان مجاهدین کار کنند ، وقتی که به زندان آمدند با من صحبت کردند و نظر مرا درباره تفسیر اینها می پرسیدند . این گفتگوها موجب شد تا قضیه کاملاً برای من روشن شود ، یکی آمد و به من گفت: " الحاقه که معنی قیامت است ،؛به معنای یکی از دوره های تبدیل دوره فئودالیسم به بورژوازی است ! " این اولین چیزی بود که توجه ما را جلب کرد .
./ این حرف از جنس حرف های گودرزی است ، از او نقل می کرد ؟
_ نه ، از حرف های سازمان بود ، آنها گودرزی را نمی شناختند ، این نوع تفاسیر چیزهایی بود که سازم ان در زندان سر هم می کرد و بعد به دست گودرزی داد و او هم به نام گروه فرقان پخش کرد ، یعنی ریشه این تفکرات در زندان بود .
من در زندان آنها را دیدم و متوجه شدم که فضای آنجا به گونه ای است که اینها آیات قرآن و احادیث و مطالب نهج البلاغه را می گیرند و معانی آنها را با افکار کمونیستی و مارکسیسم تطبیق می دهند .
مدیریت فضای حاکم بر زندان به دست اینها بود ، چون تشکیلات سازمانی بسیار آهنینی را راه انداخته بودند و هر کسی را که با آنها برخورد می کرد ، خرد می کردند و انواع و اقسام تهمت ها و افتراها را به او می زدند ، لذا برخورد مستقیم هیچ فایده ای نداشت و تصمیم گرفتم درس عربی به روش آسان را شروع کنم .
با شروع این کار ، اولین گروهی که آمدند 8 – 7 نفر بودند که سابقه طلبگی داشتند . جلال زاده ، رئیس اجرایی سازمان در زندان شماره 3 قصر ، آمد پیش من ، او تحت مسئولیت سعادتی و شوهر خواهر او بود .
آمد و گفت : " شنیده ایم شما دارید عربی درس می دهید ؟ "
گفتم : " بله ، چه اشکالی دارد ؟ "
گفت : " این کار در شأن شما نیست ، این کار یک آدم عادی است ."
گفتم : " ما از عادی هم عادی تریم ، حالا شما بفرمایید شأن ما چیست تا خودمان هم بفهمیم ؟ "
گفت : " شأن شما درس دادن قرآن و نهج البلاغه است ."
گفتم : " تدریس قرآن و نهج البلاغه مورد علاقه خود من هم هست ، اما وقتی من بروم ، کسی دیگری نمی تواند آنها را بفهمد دارم ، عربی یاد می دهم که همه خودشان بفهمند . قرآن و نهج البلاغه مال همه مردم است ."
گفت : " در هر حال ما این کار را دور از شأن شما می بینیم و سازمان در این مورد نظر موافقی ندارد ."
گفتم : " شأن من بر اساس احساس وظیفه ام تعیین می شود و الان احساس می کنم که وظیفه من این است که عربی درس بدهم ."
البته بعد از این گفتگو فهمیدم به خوب نقطه ای زده ام و تیرم دقیقاً به هدف خورده و در این کار مصمم تر شدم .
./ چرا ؟ عربی درس دادن چه مشکلی را حل می کرد ؟
_ برای این که کسی که عربی یاد می گرفت ، می فهمید که تأویلات و تفاسیر من درآوردی آنها بی پایه است و مشکل اصلی رفع می شد . چند روز بعد اینها دیدند درس ما گرفته و دارد خوب پیش می رود ، دوباره جلال زاده آمد و گفت : " ما بهت این نتیجه رسیده ایم که این شیوه ای که شما عربی درس می دهید ، خوب نیست . شما بیایید جامع المقدمات درس بدهید ."
گفتم : " به شما چه مربوط است که من با چه شیوه ای درس می دهم ." همه اینها را هم با لحن رفیقانه می گفتم ، چون هنوز جزو کمون بودم ، به هر حال زیر بار نرفتم .
چند روز بعد باز آمد و با صراحت گفت : " دستور تشکیلات این است که عربی درس ندهید ."
گفتم : " تشکیلات به عربی درس دادن چه کار دارد ؟ تو می دانی که دستور تشکیلات برای من حجت شرعی نیست ، من تکلیف شرعی ام برایم حجت است و لذا الان تکلیف شرعی ام این است که عربی درس بدهم ."
در هر حال از حدود 100 تا 150 زندانی آن بند ، حدود 90 نفر یا پیش خود من عربی خواندند یا پیش کسانی که از من عربی یاد گرفتند . ما در ظرف حدود 40 ساعت و در 40 روز عربی را یاد می دادیم .
الان هم دانشجوها و تیپ تحصیل کرده با همین روش در ظرف همین مدت و آدم های عادی در ظرف 80 ساعت می توانند با این روش ، عربی را یاد می گیرند .
من از همان جا متوجه شدم که اینها می دانند انحراف عقیدتی دارند و قرآن را تفسیر به رأی می کنند ، اما در عین حال با آنها برخورد مستقیم نکردم . بلکه از همین طریق مبارزه را ادامه دادم . این باعث شد به تدریج ذهنیت بچه های مذهبی دچار چندگانگی شود .
و لذا وقتی در سال 54 سازمان تغییر ایدئولوژیک خود را آشکار کرد ، برای بچه ها امر غیر مترقبه ای نبود ، چون آنها در زندان و از قبل فهمیده بودند که آنها کارشان با آن افکار انحرافی به همین جاها هم می کشد . در سال 55 که مسئله فتوا در زندان اوین پیش آمد ، با این که اینها بچه مسلمان ها را بایکوت کردند ، ولی زمینه آن از قبل آماده شده بود .
در نیمه دوم سال 56 از زندان بیرون آمدم و در اواخر سال جزوات فرقان را به من دادند . مطالعه که کردم دیدم همان مطالب داخل زندان سازمان مجاهدین خلق است که دارد به عنوان فرقان پخش می شود .
پیگیزی کردم تا ببینم چه کسی دارد این کار را انجلام می دهد و دیدم گودرزی دارد با همکاری چند تن از بچه های سازمان مجاهدین این کار را انجام می دهد و متوجه شدم که اکبر گودرزی در ترویج افکار التقاطی و انحرافی و تبدیل مفاهیم قرآنی به مفاهیم کمونیستی تبدیل به ابزار سازمان مجاهدین شده است .
در سال های 56 و 57 ما وظیفه نداشتیم با این گروه ها درگیر شویم ، چون باید همه نیروهای خود را علیه رژیم شاه به کار می گرفتیم ، ولی در عین حال با این موضوعات هم به شکل آرام برخورد می کردیم .
./ مثلاً به چه شکل ؟
_ به افراد می گفتیم که این افکار انحرافی و غلط هستند و روشنگری می کردیم . قبلاً اینها این حرف را در گوش هم می گفتند ، ولی حالا مکتوب شده بود و علماً آنها را مطالعه و نقد و نفی می کردند و طبعاً متدینین هم متوجه شدند که این حرف ها خلاف است ، الا یک گروه احساسی که وقتی اینها را می خواندند ، خوششان می آمد .
اگر مبانی دینی انسان محکم نباشد، با خواندن چنین مطالبی در یک فضای رو به انقلاب ، به خود خواهد گفت که اینها چقدر انقلابی هستند و چه حرف های داغ و جالبی را مطرح می کنند .
./ اشاره کردید به تولید فکر مجاهدین در زندان و صدور آن به خارج از زندان ، آنها در فضای زندان تا چه حد و با چه شیوه هایی توانستند دست کم تا مدتی نسبت به خود حساسیت زدایی کنند . در توجیه افکارشان برای متدینین چطور عمل می کردند ؟
_ دو سه ماه قبل از این که به زندان بروم ، تیمور افغانی که در پرونده جلال گنجه ای گیر افتاده بود و بعد از زندان آزاد شده بود ، آمد و به من گفت : " این جلال گنجه ای که ظاهراً آخوند است ، آدم بسیار منحرف و خودباخته ای است ." و برایم شرح داد که شب او را در انفرادی پهلوی من انداختند ، در حالی که هم پرونده بودیم و قاعدتاً نباید ما را کنار هم می انداختند .
او آمد و به من گفت که : " همه چیز را لو داده ام ! "
گفتم : " چرا ؟ "
گفت : " من تحمل شکنجه را نداشتم و چیزهایی را هم لو داده بودم که فقط من و او می دانستیم ! "
به او گفتم : " این را که دیگر کسی نمی دانست که من و تو با هم رفتیم و در خانه کسی اعلامیه ریختیم و یا با یک نفر برخورد کردیم ؟ "
جواب داد که : " گفتم دیگر ! " صبح ها هم باید من به زور برای نماز بیدارش می کردم و بلند نمی شد ، معلوم بود که ایمان و اعتقادش سست شده است .
در هر حال وقتی که خودم به زندان رفتم ، از جلال گنجه ای پرسیدم که این حرف ها صحت دارند ؟ و او تقریباً نتوانست منکر شود . من از همان جا متوجه شدم که اینها دچار انحراف هستند و در واقع مدیریت سازمان منحرف شده .
مخصوصاً در زندان قصر با ابوالفضل کبیر و محمد محمدی بحث کردیم و از آنها پرسیدم : " جهان بینی تان را برای من بگویید ."
ابوالفضل کبیر در حیاط زندان قصر برای من برهان نظم را گفت . به او گفتم : " این که جهان بینی نیست ، برهان نظم است و تازه تو از برهان نظم چه چیزی گیرت می آید ؟ تو که با اثبات خالق نمی رسی ؟ " بعد فهمیدم که در آنجا هم دارد کلک می زند .
در اردیبهشت سال 55 ما را از زندان قصر به کمیته مشترک و بعد به زندان اوین بردند ، در کمیته مشترک ، آقای لاجوردی به من گفت : " اینها منحرف شده اند " ، و از من پرسید کتاب های تکامل و جهان بینی شان را دیده ای ؟ "
گفتم : " نه ! " و او برایم شرح داد . منتهی گفت : " اگر به اینها بگویی ، برای هر کسی یک جور شرح می دهند و جهان بینی متفاوتی را می گویند ، برای کمونیست ها یک جور ، برای مذهبی ها جور دیگر . از یک راه وارد دیگر وارد شو ."
من رفتم و به محمد محمدی گفتم : " این اصول دیالکتیک که اینها می گویند چیست ؟ " و او شروع کرد به شرح دادن . گفتم : " این که با مبانی اسلام نمی خواند ." ناشی گری کردم و او فهمید که من دنبال این هستم که از قضیه سر در بیاورم . پرسیدم : " مبانی جهان بینی شما همین است ؟ "
گفت : " بله ." پرسیدم : " شما چرا جهان بینی سازمان را به من نگفتید ؟ چرا سایر دوستان مثل ابوالفضل کبیر آن را پنهان می کنند ؟ "
گفت : " شاید خبر نداشته ! "
گفتم : " ابوالفضل کبیر از جهان بینی سازم ان خبر ندارد ؟ "
گفت : " لابد به تو اعتماد ندارد ."
گفتم : " جهان بینی سازمان که اسرار سیاسی نیست که اعتماد داشته باشید ، جهان بینی یک عقیده است ، عقیده را چرا نمی گویید ؟ "
گفت : " اینجا میکروفن هست و من نمی گویم ."
گفتم : " من گوش هایم تیز است بیا در گوش من بگو ." خلاصه طفره رفت و نگفت .
بعد ما را بردند به زندان اوین و در آنجا هم حاضر نشد بگوید . یک روز باخبر شدم که محمدی برای چند تا از طلبه ها جهان بینی می گوید . من و او هم سلول بودیم . پرسیدم : " چطور برای طلبه ها که جهان بینی می گویی ، میکروفن وجود ندارد ، برای من که می خواهی بگویی ، میکروفن هست ؟ چرا نمی گویی ؟ معلوم است که سازمان در پی فریب است و می خواهد نیروی ناآگاه را جذب کند ."
البته من مطالب را به شکل تلویحی از او گرفته بودم و برای توضیح آن به او نیازی نداشتم . آقای لاجوردی در زندان همه این مطالب را برای آقای طالقانی مطرح کرد و ایشان همه آنها را نفی و تخطئه کرد .
محمد محمدی حسابی از این موضع گیری آقای طالقانی عصبانی شد . قرار شد چهار نفر از علما یعنی آقای لاهوتی ، آقای ربانی ، آقای انواری و آقای مهدوی کنی ، مطالب محمد محمدی را درباره جهان بینی سازمان بشنوند .
چند شبی او آمد و مطالبش را گفت و بعد همگی نظر دادند که اینها همه التقاطی و انحرافی است و هیچ ربطی به اسلام ندارد و برگرفته از اصول مارکسیسم است . در اینجا دیگر مسائل کاملاً روشن شده بود و نهایتاً هم به صدور فتوا کشید .
./ یکی از پایه های اصلی تفکر و عمل فرقان " روحانیت ستیزی " سخت و کینه توزانه است . برخی ریشه هایی را برای این نگرش برمی شمرند . یکی این که شخص گودرزی از علمایی که با آنها ارتباطاتی را برقرار کرده بود ، دل خوشی نداشت .
از جمله آقای سعید که او را از مدرسه چهلستون بیرون کرد ، بعد آقای مجتهدی است از مدرسه بیرونش کرد . آقای خسروشاهی هم همین طور و بعد هم نسبت به شهید مطهری به دلیل حساسیت های ویژه ایشان ، دشمنی شدیدی پیدا کرد .
از سوی دیگر این نکته را هم ذکر می کنند که اینها به شدت شیفته دکتر شریعتی بودند و از آنجا که رفتارهای برخی از علما و روحانیون با دکتر شریعتی بسیار تند بود ، کینه آنها را به دل گرفتند . به نظر شما آیا آنچه ذکر کردیم ریشه روحانیت ستیزی اینها بود و یا روحانیت ستیزی فرقان هم مثل ایدئولوژی شان از القائات سازمان مجاهدین بود ؟
_ خود سازمان مجاهدین روحانیت ستیز بود و لذا شما در میان رهبران سازمان ، حتی یک روحانی نمی بینید . همه آنها عناصر غیر روحانی هستند . علتش هم این است که سازمان می خواست با مجموعه ای از افکار مارکسیستی ، مردم را به سمت یک تفکر التقاطی بکشاند و روحانیت بیش از هر عنصر دیگری مانع اینها بود و طبیعی است که اینها روحانی ستیر باشند .
اینها تفسیر المیزان را آورده و در جلد 1 و 2 نوزده مورد را علامت گذاری کرده بودند و مسخره می کردند . چرا این کار را می کردند ؟ چون می خواستند تفاسیر فرقان گونه جا بیفتد . اینها چند سؤال جور کرده بودند که از خیلی از علما می پرسیدند ، از جمله این که رفتار حضرت امیر (ع) با خوارج چگونه بود ؟
./ لابد می گفتند دموکراتیک بوده .
_ خیر ، به اصطلاح اینها حضرت در مراحل اول دموکراتیک عمل کرده ، همراهی کرده ، میدان را باز کرده ، حتی ابن ملجم را قصاص قبل از جنایت نکرده ، اما بعد با خوارج جنگیده و چند هزار از آنها را هم به درک فرستاده ؛
بنابراین اینها دنبال این مطلب نبودند که آیا مولا دموکراتیک عمل کرده یا نه ، بلکه در واقع می خواستند ارتباط وثیق بین روحانیت و اسلام را بشکنند و آنها را از جایگاه تفسیر صحیح و رسمی دین تنزل دهند . پس اینها اصل روحانیت ستیزی را از سازمان گرفتند .
علت دوم این بود که نهضت ، نهضت روحانیت بود و یک مرجع تقلید در رأس آن بود و روحانیت مدیران بعد از امام بودند . اینها می خواستند رهبری انقلاب را به دست بگیرند ، بنابراین از نظر سیاسی هم روحانیت را مانع اصلی خود می دیدند . اینها چرا مرحوم مطهری را زدند ؟ چون مطهری داشت مسائل بعد از انقلاب را پیش بینی و باز می کرد .
مسئله سوم این بود که آنها می دانستند هر روزی که روحانیت و به تبع آنها متدینین متوجه انحراف آنها بشوند ، طردشان خواهند کرد ، لذا سعی داشتند روحانیت را بشکنند . سازمان مجاهدین به تدریج توسط کادر دوم ، یعنی مسعود رجوی که نفوذی بود ، تبدیل به عامل استکبار شد و چون نهضت را نهضت روحانیت می دانست ، می خواست روحانیت را بکوبد .
و لذا می بینید سازمان شعار اسلام انقلابی می دهد ، ولی اسلام واقعی را می کوبد . تفسیر به رأی می کند و تفاسیر اصولی را می کوبد . فقه را مسخره می کند و روحانیت را کنار به هیچ می گیرد . اینها در زندان بدون رودربایستی می گفتند مگر خمینی کیست ؟ ما صد تا لنگه خمینی در آستین داریم !
علامه طباطبایی ، آن مفسر بزرگ را می شکستند ، به این ترتیب که می آمدند و از یک روحانی دیگر می پرسیدند ، این که می گویند حضرت امیر (ع) در یک شب در 18 جا مهمان بوده ، درست است ؟ بعضی ها که حواسشان نبود ، تحت تأثیر فلسفه یونان می گفتند : " این قالب مثالی حضرت بوده که در 18 جا حضور داشته ! البته اینها احادیث مسلمی هم نیستند . "
می گفتند : " اصلاً چه ضرورتی بود که حضرت امیر در یک شب به 18 جا برود ، برود که چه کند ؟! " اساساً با طرح این نوع سؤالات ، شخص می خواهد به کجا و به چه هدفی برسد ؟ وقتی که آن روحانی بلد نبود جواب اینها را بدهد ، همین را می گرفتند و هیاهو به راه می انداختند که این اسلام است ؟ این قرآن است ؟! این حرف ها دور از عقل و خرد و دانش است .
نسبت به این که طرفدار دکتر شریعتی باشند ، آقای شریعتی خودش روحانی ستیز نبود . کتاب هایش را که بخوانید ، در اصل روحانی ستیز نیست ، بلکه روحانی متحجر را می کوبد . خودش بارها می نویسد که هیچ یک از سندهای خیانت به این مملکت را یک روحانی امضا نکرده .
واقعاً من در طول آن سال هایی که با او معاشرت و گفتگو داشتم ، او را روحانی ستیز نمی یافتم . آقای شریعتی به علت تنوع عرصه های مطالعاتی و ذهنیت ها و سؤالاتش هر زمان یک جور بود . مثلاً در آغاز تحت تأثیر افکار پدرش آشیخ محمد تقی شریعتی بود که مذهبی روشنی بود .
بعد کم کم چنبره سوسیالیسم افتاد و سوسیالیسم خداپرست را در مقدمه کتاب ابوذر نوشته و می گوید : " دنیا اگر بخواهد انقلابی شود باید سوسیالیست شود ." در حالی که معنا ندارد که یک خداپرست ، سوسیالیست شود ، آن هم کسی مثل ابوذر .
بعد رفت اروپا درس خواند و نسبت به ماسینیون و گوروویچ و دیگران در ذهنش یک نوع شیفتگی احساس می کرد . روح او دنبال عشق می گشت و لذا وقتی به کسی می رسید و به او علاقمند می شد ، به جای علاقمندی عادی ، شیفتگی پیدا می کرد .
تعابیری را که دکتر شریعتی از گوروویچ یا ماسینیون می آورد ، جالب است و انسان احساس می کند غرق در آنها شده، در حالی که آنها حتی اگر اسلام شناس هم بودند، اسلام شناس مستشرق بودند .
وقتی او از اروپا به ایران آمد ، امام و انقلاب و این جریانات را درک کرد و شیفته امام شد و با تعابیری مثل " خمینی ، فریاد بلند ما " ، شعری گفت . حتی در این دوره به مرحوم شهید بهشتی و به خصوص مقام معظم رهبری علاقمند شد و کتاب " امت و امامت " را تحت تأثیر افکار و نقدهای آقا نوشت .
آن قدر در این آدم شیفتگی هست که وقتی از آنجا می آید و می بیند آقا این حرف ها را زده اند ، فوراً این کتاب را تنظیم می کند و با بیان شیوا و زیبایش که جای آن هنوز هم بسیار خالی است ، مطالبش را می نویسد .
البته ادبیات آن روز شریعتی به درد نسل امروز نمی خورد و کهنه شده ، ولی در زمان خودش بسیار تأثیر گذار و بدیع بود و ما امروز واقعاً جای چنین آدمی را خالی می بینیم تا بتواند به طور قشنگ آن هم 6 – 5 ساعت حرف بزند که آدم میخکوب شود و نتواند از جا بلند بشود و برود .
کتابش را که دست می گرفتید ، دلتان نمی آمد زمین بگذارید و می خواستید تا آخر بخوانید . بعضی از نوشته هایش هم انصافاً زیباست ، حالا آن بخش که التقاط دارد ، در جای خودش قابل نقد است . مثلاً مطالب " حسین وارث آدم " ، همان معارف جریان مارکسیستی است ، مانیفست مارکس است ، منتهی در قالب امام حسین (ع) گفته !
اینها آن حالت به هم ریختگی ذهنیت و افکار اجتماعی دهه 50 است که تا سال 56 ادامه پیدا می کند . در آن سال ها ما یک جور به هم ریختگی افکار داریم که یک طرفش فرقان است ، یک طرفش شریعتی است و طرف دیگر هم افکار مقابل است و همه هم داغ و انقلابی .
./ پس شما معتقد نیستید که فرقان به رغم ادعاهایش بر علاقمندی به دکتر شریعتی ، روحانیت ستیزی را از او گرفته باشند .
_ نه ، چون من شریعتی را در برخوردها و در نوشته هایش روحانیت ستیز ندیدم . نظرات انتقادی نسبت به روحانیت زیاد دارد و ذهنش نسبت به روحانیت و مسائل مربوط به آن دچار تردیدها و سؤالاتی است که با دید متعارف و فقاهتی متفاوت است . در عین حال روشنفکری است که به مذهب علاقه دارد .
لذا اگر کسی بپرسد که شما اکبر گودرزی را دست پرورده آقای شریعتی می دانید ؟ می گویم : خیر . اکبر گودرزی شاگرد دقیق و بی واسطه سازمان منافقین است . بدیهی است هر کسی از هر مطلبی همان استفاده ای را می کند که مد نظر اوست . هم فکری هم که التقاطی شد ، نمی تواند با اسلام فقاهتی همراه شود ، کما این که جریان روشنفکری نشد ، جریان ملی گرایی پان ایرانیستی نشد .
شما وقتی می بینید که جبهه ملی در برابر لایحه قصاص موضع می گیرد ، آیا این جبهه واقعاً می تواند مذهبی باشد ؟ یک ذهن ملی گرا دارد و لذا نمی تواند حاکمیت فقه را بپذیرد و با آن محاربه می کند .
شاید کسی بگوید جبهه ملی وابسته نیست ، ولی قطعاً غرب گرا که هست و بر اساس همان غرب گرایی ، ضد اسلام ، ضد دین و ضد روحانیت حرکت کرده و اگر در طیفی از آنها روحانیت ستیزی وجود دارد ، به خاطر این است که غرب قرن ها با روحانیت سر ستیز داشته و اینها هم متأثر از آن هستند .
./ یکی از نکات مهمی که مطرح می شود این است که فرقانی ها مرحوم آیت الله حاج شیخ قاسم اسلامی را به خاطر مخالفت وی با دکتر شریعتی ترور کردند و این را شاهدی بر تأثیر پذیری شدید آنها از شریعتی تلقی می کنند . تحلیل شما از این موضوع چیست ؟
_ مرحوم آقای حاج شیخ قاسم اسلامی یک روحانی ساده زیست ، واقعاً متدین ، واقعاً انقلابی و واقعاً مخلص و مبارز بود که در دوران نهضت ملی شدن نفت و پس از آن ، بیش از دهها بار به زندان افتاد .
او آدم ارزشمند و بسیار شجاعی بود که در دوران خفقان پس از کودتا پیوسته پرچم مبارزه را به دوش می کشید . بسیار آدم شجاع و آزاده و مخلص و می توان گفت که یکی از بهترین روحانیون ما بود .
ایشان افکار دکتر شریعتی را خلاف دین و روحانیت و انحرافی می دید و با او به مبارزه پرداخت البته این مبارزه به صورت هماهنگی با مجموعه علما و روحانیت نبود ، بلکه بیشتر صبغه فردی داشت .
بالای منبر ، حسینیه ارشاد را می گفت " یزیدیه اضلال ". نوع برخوردش هم تند و داغ بود . آن طرف هم که طرفداران شریعتی بودند ، برخورد داغ می کردند . کسانی هم پای منبر شیخ قاسم اسلامی با صمیمیت و عشق می نشستند و این دو گروه به جان هم می افتادند . آقای شریعتی هم علیه آقای اسلامی حرف می زد .
من همان موقع هم به دکتر شریعتی گفتم : " شما چرا این حرف ها را درباره آقای اسلامی می گویی ؟ او آدم مبارزی است ، متدین است ، عقیده اش این است ، شما که نمی توانی بگویی که این ملاء فرعون است، این مؤمن آل فرعون است ! این بنده خدا چه اشکالی دارد ؟ ساده زیستی ، انقلابی گری ، در بند پست و مقام نبودن او را نمی بینی ؟ تنها مسئله اش این است که افکار تو را قبول ندارد .
این جوری که حرف می زنی ، اعتبار بقیه حرفایت هم از بین می رود ، تو می خواهی با آخوند و عالم سوء برخورد کنی ؟ خوب دهها حدیث درباره چنین عالمی داریم که « اذا فسد العالم فسد العالم » ، احادیث ما به اندازه کافی این حرف ها را دارد ، ولی وقتی با یک عالم مخلص ، مردمی ، انقلابی ، ساده زیست و مؤمن که کسی ذره ای خلاف در زندگی اش ندیده ، در می افتی ، اعتبار خودت را خدشه دار می کنی ."
خاطره جالبی را از شهید اسلامی نقل کنم . یک روز می گفت : " مدت ها می گذشت و من پول نداشتم که برای خانمم میوه بخرم . بالاخره یک روز خانم گفت : بابا ! این چه وضعی است ؟ "
می خواهم بگویم تا این حد زندگی سالم و ساده ای داشت ، یک روحانی ، خطیب منبری قوی ، چندین ماه نتوانست یک کیلو میوه بخرد و به منزلش ببرد . می گفت : " بالاخره خسته شدم و پیش خدا ناله کردم که خدایا ! مددی ! رفتم یک جایی و گفتند آشیخ بیا برو منبر و رفتم و مقداری پول به ما دادند .
سر چهارراه مولوی گلابی های خوبی می فروختند ، خودم هم هوس کرده بودم و وقتش بود که برای خانواده میوه بخرم . آمدم میوه جدا کنم که میوه فروش گفت : " ببین ! حاجی ، این دو تا پاکت را یک نفر سوا کرده ، ولی نیامده ببرد ." نگاه کردم و دیدم چه گلابی های خوبی است و پول را دادم و پاکت ها را آوردم خانه و دادم دست زنم ، خوشحال از این که بالاخره دست پر به خانه رفته بودم ."
آقای اسلامی خیلی هم آدم شوخ و شیرینی بود و این ماجرا را با شیرینی تعریف می کرد ، او چنین ادامه داد : بالاخره بعد از چند دقیقه خانم برگشت و گفت : " این گلابی ها را خودت خریدی ؟ "
پرسیدم : " چطور ؟ مگر چه شده ؟ "
گفت : " سه چهار تا سالم روی پاکت بود و بقیه هم لک و خراب بودند ." معلوم شد که طرف گلابی های لهیده را داخل پاکت گذاشته و رویش چند تا سالم چیده و داده دست ما .
چند شب بعد میوه فروش سر چهارراه مولوی را دیدم و گفتم : " داداش ! این رسمش بود ؟ تو بعد از مدت ها که میوه نخریده بودم ، آبروی ما را پیش خانمم بردی . "
میوه فروش گفت : " راستش آن شب ضرر کرده بودم . گفتم این میوه ها را به کی بدهم که شر نشود ، دیدم شما از همه بهتری که دست کم اگر هم نفرین کنی ، فقط خودم را نفرین می کنی و به زن و بچه ام کار نداری ؟ " آقای حاج شیخ قاسم اسلامی چنین آدمی بود .
البته در سال 56 و 57 که دو مرتبه دعوای شریعتی بالا گرفت ، مرحوم امام در این مورد یک بحث جدی کردند و فرمودند : " چرا علیه هم حرف می زنید ؟ مسئله این چیزها نیست ، اینها می خواهند بین شماها تفرقهت بیندازند . از این حرف ها نزنید ." و شهید اسلامی هم دیگر حرفی نزد و اطاعت کرد .
بعد از پیروزی انقلاب ، یک روز من در دفتر حزب جمهوری اسلامی نشسته بودم ، دیدم از بازار زنگ زدند که آقای شیخ قاسم را کشته اند . عده ای هم جنازه را آوردند در بازار و شعار می دهند که : " این سند جنایت شریعتی ! " شریعتی بنده خدا خودش قبل از انقلاب از دنیا رفته بود .
پرسیدم : " چه کسانی دارند این کار را می کنند ؟ "
گفتند : " اینها دارند هیاهو می کنند و آدم های مشکوکی هستند . " من فوری به بچه های مؤتلفه بازار گفتم جمع شوید و بریزید سر جنازه شیخ قاسم و از او تجلیل کنید و بلند شعار بدهید " عزا عزاست امروز ، حجت الاسلام ما نزد خداست امروز ."
چون عده ای مشکوک ریخته اند که همان جنگ سابق با روحانیت را علم کنند و یک عده هم این وسط سود حاصل از این تفرقه را ببرند . بچه ها رفتند و این کار را کردند و ماجرا افتاد دست بچه های ما و شعار قبلی دیگر تکرار نشد و آن عده هم به اهداف شان نرسیده بودند .
بعید می دانم که مریدان آقای شریعتی ، شهید اسلامی را کشته باشد ، این که سازمان مجاهدین این طراحی را کرده باشد که جنگ شریعتی و روحانیت را راه بیندازد ، از آنها بر می آید .
من فرصت پیدا نکرده ام شرح محاکمات فرقانی ها را بخوانم ، تنها کاری که از دستم برآمد ، همین بود که در تشییع جنازه شهید اسلامی ، شعار را از دست اینها گرفتیم و جنازه را با احترام بردیم و در شیخان ذفن کردیم .
در هر حال در سال 56 جزوات فرقانی ها که به دستم رسید و مطالعه کردم ، دنباله قضیه را گرفتم و به اکبر گودرزی رسیدم که در این سال فراری شده بود .
بعد از پیروزی انقلاب ، پشت مجلس که ستاد تبلیغات اقامتگاه امام بود ، عکس گمشده ها را می آوردند که به صدا و سیما بدهیم . یک روز دیدم عکس گودرزی را آورده اند و یک نفر گفت که این شخص گم شده ! عکس با عمامه بود .
می خواستند اعلام کنند که اگر کسی از او نشانی دارد ، خبر بدهد . پرسیدم : " کجا گم شده ؟ " گفتند : " در جریان روزهای انقلاب ."
گفتم : " بعید است گم شده باشد ."
عکس را گرفتم دادم به بچه های کمیته که تازه تشکیل شده بود و گفتم : " این اکبر گودرزی ، رئیس فرقان و آدم خطرناکی است ، احتمالاً اینها برنامه ای دارند ، مراقبت کنید که این فرد را دستگیر کنید ." و نامه را برای دادستانی و مقامات مسئول فرستادیم، این عکس عمامه ای و نامه ای را که نوشتم گمانم هنوز داشته باشم .
از همین جا معلوم شد که اینها در کارشان جدی هستند . من همان موقع هم بارها گفتم که این گروهی که اسم فرقان گرفته و به نام اکبر گودرزی مشهور شده ، در واقع شعبه ای مثل شعبات جنبش مجاهدین است که منافقین ایجاد کردند .
جنبش مجاهدین برای کارهای روزمره و سیاسی است و گروه فرقان به عنوان بازوی نظامی و ضربه به نظام عمل می کند . من اعتقاد عمیق دارم که فرقان ، گروه ضربت و ترور سازمان منافقین بود و همه این نقشه ها را هم داخل زندان طراحی کردند .
بی تردید با آمریکا هم در ارتباط بودند ، چون می دانستند چه کسانی را باید بزنند . بعضی ها می گویند که آقای قرنی و آقای مطهری و سایرین اسمشان در لیست " گوادلوپ " منتشر شود ، دقیقاً مشخص خواهد شد که فرقان یک گروه آمریکایی است که از طریق سازمان آمریکایی منافقین عمل کرد .
الان که وضعیت عراق هم به هم خورده ، باز ملاحظه می کنید که مسعود رجوی تحت پوشش های دقیق امنیتی غرب است ، این جوری نیست که چهار نفر محافظ عادی از او محافظت کنند .
./ پس به نظر شما پرونده فرقان از این جهت که مجاهدین هنوز فعال هستند ، باز است و هنوز هم حلقه های مفقوده ای از این جریان هست که با دستگیری همه منافقین و انتشار اسنادشان معلوم می شود .
_ ممکن است این طور باشد ، کمتر به این موضوع پرداخته شده و اگر در تحقیقات به این قضیه پرداخته شود ، ممکن است مطالب جدیدتری به دست بیاید .
پایان
