امام خمینی : قلم و بيان من از ترسيم خيرات و بركات فرزندان كوثر عاجز است
حضرت فاطمه زهرا(س ) داراي شخصيت جامع و متجلي كننده همه تعاليم و قوانين و فضايل و ارزش هاي والاي دين مبين اسلام بود و همين جامعيت موجب شد كه آن بانوي مطهر به صورت اسوه و الگويي كامل در همه اعصار و زمان ها و براي تربيت و پرورش زنان در همه ابعاد وجودي و داراي همه شاخصه هاي تعيين شده در اسلام معرفي شود.
حضرت فاطمه (س ) در همان حال كه در بلنداي قله تقوا و تقرب الهي قرار داشت و حضرت پروردگار را از ژرفاي جان و روح و با تمام وجود مي پرستيد و به عبادت هاي طولاني به ويژه در دل شب و با تهجد و سوز و گدازهاي ممتد مي پرداخت در انجام وظايف خويش نسبت به شوهر و رعايت دقيق ضوابط و تكاليف الهي نيز غفلت روانمي داشت . و نيز در همان شرايط در تربيت و پرورش فرزندان خويش با روش هاي راهگشا و مبتني بر شناخت نيازهاي گوناگون جسمي روحي عاطفي و معنوي آنان مي كوشيد و دقيقا در همان حال به دانش اندوزي و تعليم ديگران و پاسخگويي به پرسش هاي آنان اهتمام مي ورزيد. همچنين در همان شرايط سخت در عرصه هاي فعاليت هاي اجتماعي و سياسي حضور داشت و به آگاهي بخشي مي پرداخت و افراد جامعه را به بيداري و احساس مسئوليت و تعهد و تمسك به حبل متين وحدت و همبستگي و حركت در مسير امامت و ولايت دعوت مي نمود.
در آثار گفتاري و نوشتاري امام خميني درباره حضرت زهرا(س ) كه به صورت پيام ها و بيانات ثبت و ضبط گرديده است تمام ابعاد و جنبه هاي شخصيت جامع اين بانوي بزرگ اسلام تبيين گرديده است . از ميان اين جلوه ها و جنبه هاي مختلف از شخصيت والاي زهراي مرضيه ـ كه هر كدام در جاي خود حائز اهميت و ارزش و متعالي و شريف براي الگوگيري زنان مسلمان مي باشند ـ موضوع مجاهدت هاي اجتماعي و سياسي را برمي گزينيم و به مداقه و نتيجه گيري مي گذاريم .
الف ـ « حضرت مجاهده داشته است حضرت به اندازه خودش كه در اين ظرف كوتاه مجاهده داشته است مخاطبه داشته است . » (1 )
اين سخن امام خميني به فعاليت هاي اجتماعي و سياسي حضرت فاطمه زهرا(س ) تصريح دارد كه در اثر آن به آگاهي بخشي و ايجاد بينش و شناخت هاي لازم در مردم جامعه پرداخت .
همچنان كه حضرت امام خميني تصريح دارند اين مجاهدت ها و فعاليت هاي مهم در مدتي كوتاه و از فاصله بين ارتحال جانسوز پيامبر اكرم (ص ) تا شهادت مظلومانه و غم آلود آن حضرت محقق گرديد.
اولين جلوه از اين فعاليت هاي آگاهي بخش اجتماعي و سياسي زهراي مرضيه در خطبه اي طولاني و بينش زا در مسجد مدينه به عينيت درآمد. حضرت زهرا(س ) با گروهي از بانوان وارد مسجد شد و پس از آن كه پرده اي سفيد آويختند تا آن بانوي بزرگوار از پشت آن سخن بگويد گروه هاي مهاجر و انصار را مخاطب قرار داد و درباره وقايع و رخدادهاي سياسي مربوط به پس از ارتحال پيامبر اكرم (ص ) و ضرورت حركت امت بر محور امامت و ولايت به سخنراني پرداخت .
حضرت زهراي مرضيه (س ) در بخشي از خطبه پر شور خود خطاب به مردم درباره امامت و ولايت حضرت علي (ع ) چنين مي فرمايد :
« بدانيد كه امام به حق در ميان شماست و اطاعت و فرمانبرداري از او پيماني است كه قبلا از شما گرفته اند و پس از پيامبر(ص ) جانشيني است كه براي شما باقي مانده است . كتاب ناطق خدا با ما اهل بيت است قرآن راستگو نور فروزان و شعاع درخشان كه بيان و استدلال هاي آن روشن و اسرار و باطن آن آشكار است ظاهر آن جلوه گر و پيروان آن زبانزد جهانيانند . » (2 )
حضرت زهرا(س ) در بخشي از اين خطبه شريف امامت و ولايت علي (ع ) و فرمانبرداري و اطاعت مردم از اهل بيت عصمت و طهارت را عامل به نظم و سامان و انسجام و وحدت آمدن « امت اسلام » و جلوگيري از « تفرقه و چنددستگي » معرفي مي نمايد :
« خداوند متعال اطاعت و تبعيت از اهل بيت را براي نظم و انسجام امت اسلام و امامت ما را براي مصون و ايمن ماندن از تفرقه و تشتت و اختلاف مقرر فرمود . » (3 )
به اين ترتيب مهم ترين فلسفه امامت و ولايت قدرت و توانمندي و عزت مسلمانان جهان معرفي مي گردد و طبيعي است كه اين مهم با زمينه هاي مساعد و مناسبي كه عمل به اين اصل مقدس به وجود مي آورد تا ملل مسلمان از افتراق و چنددستگي برهند و به اتحاد و پيوستگي برسند محقق خواهد گشت .
آنچه در اين كلام گهربار حضرت صديقه طاهره (س ) درباره فلسفه امامت و ولايت مطرح مي گردد و وحدت و همبستگي امت اسلامي با تحقق اين اصل مقدس پيوند و ارتباط پيدا مي نمايد در سيره و روش اميرمومنان حضرت علي (ع ) به زيباترين و كامل ترين شكل و وجه در طول دوران حيات آن پيشواي الهي ـ چه در زمان حكومت خلفاي سه گانه و چه در دوران حكومت و زمامداري خويش ـ به تجلي و عينيت كامل درآمد به گونه اي كه آن حضرت چه در كلام و بيان و موعظه و توصيه و چه در كنش و رفتار و عمل پاسدار و محافظ بزرگ « اتحاد و همبستگي » و در تقابل و تعارض با « افتراق و چنددستگي » بودند و به اين وسيله اقتدار و انسجام اسلام و مسلمين را صيانت نمودند و از آسيب هاي حوادث دهر مصون داشتند.
اين كلام ژرف از اميرمومنان (ع ) نمونه اي صريح و روشن براي نماياندن شدت تلاش هاي آن پيشواي الهي در ايجاد وحدت امت اسلامي به شمار مي رود :
« در امت اسلام هيچ كس همانند من وجود ندارد كه به وحدت امت محمد(ص ) و به انس و الفت گرفتن آنان با همديگر دلسوزتر باشد . من در اين كار پاداش نيك و سرانجام شايسته را از خدا مي طلبم . » (4 )
جلوه هاي ديگري از فعاليت هاي آگاهي بخش اجتماعي و سياسي حضرت فاطمه زهرا(س ) را در تبيين « امامت » و فلسفه « غدير » و حركت الهي پيامبر خدا(ص ) در انتصاب اميرمومنان (ع ) به ولايت و خلافت مشاهده مي نمائيم .
حضرت فاطمه (س ) براي بالا بردن بينش سياسي مردم در هر فرصتي كه به دست مي آمد به طور مستند و مستدل به واقعه غدير خم و امامت و ولايت امير مومنان (ع ) اشاره مي نمود و به آگاهي بخشي مي پرداخت . اين فعاليت هاي اجتماعي و سياسي را مي توان به صورت پاسخ به پرسش هايي كه از جانب بعضي از افراد مطرح مي شد خطاب هاي عام و خاص پاسخگويي به شبهات اطلاع رساني و معرفت آفريني به مردم كوچه و بازار و ساير موارد برشمرد . (5 )
ب ـ « مكتبي كه مي رفت با كجروي هاي تفاله جاهليت و برنامه هاي حساب شده احياي ملي گرايي و عروبت با شعار « لا خبر جا و لا وحي نزل » محو و نابود شود و از حكومت عدل اسلامي يك رژيم شاهنشاهي بسازد و اسلام و وحي را به انزوا كشاند كه ناگهان شخصيت عظيمي كه از عصاره وحي الهي تغذيه و در خاندان سيد رسل محمدمصطفي و سيد اوليا علي مرتضي تربيت و در دامن صديقه طاهره بزرگ شده بود قيام كرد و با فداكاري بي نظير و نهضت الهي خود واقعه بزرگي را به وجود آورد كه كاخ ستمكاران را فرو ريخت و مكتب اسلام را نجات بخشيد . » (6 )
حضرت امام خميني در اين عبارات كوتاه و در عين حال داراي پيام هاي بلند و بينش آفرين واقعيت هايي را مورد اشاره قرار مي دهد كه به صورت مجمل مطرح و پيام گيري مي كنيم :
1 ـ يزيد تفاله جاهليت است . يعني باقيمانده اي از تفكرات و عقايد و رفتار و عملكردهايي كه در دوره « جاهليت » به ظهور و بروز در آمد و اوج انحطاط انسان را به نمايش گذاشت و پيامبر اكرم (ص ) از جانب خداوند متعال مبعوث شد تا اين جاهليت را در همه ابعاد و جنبه هاي اعتقادي فكري اجتماعي سياسي اخلاقي و رفتاري محو و نابود نمايد.
2 ـ شگفت انگيز است كه جاهليت براي مقابله با اسلام در لباس دين درآمد و با ترفند و توطئه « مذهب عليه مذهب » اساس و بنيان تعاليم و قوانين اسلام را نشانه رفت و ديديم كساني ادعاي دين كردند كه بي دين بودند و افرادي به نماز ايستادند كه نماز را به سخره مي گرفتند و عناصري خود را جانشين پيامبر(ص ) و خليفه خدا مي ناميدند كه نه تنها در عمل و سيرت كه در ظاهر و صورت هم نشاني از اسلام و قرآن نداشتند!
3 ـ « ملي گرايي » كه امروز دشمن سر سخت « اتحاد اسلامي » و « قدرت و صلابت و استقلال ملل مسلمان » مي باشد دردي است كهنه و زخمي است ريشه دار و ويروسي آلوده به نفسانيت هاي سياسي كه توسط يزيدبن معاويه شدت يافت . او « عروبت » يا « ملي گرايي ديروز » را كه امروز « پان عربيسم » ناميده مي شود و نژادپرستي را در نقطه مقابل وحي و تعاليم ديني قرار مي دهد با اين شعار كه يك مصراع از بيت شعر يزيد مي باشد به اوج رساند :
« لا خبر جا و لا وحي نزل »
نه خبري آمد و نه وحي الهي نازل شد » .
بنگريد به پان عربيست هاي امروزي كه همچون يزيد نامي از دين بر زبان دارند و در همان حال و با شيوه هاي جديد و مبتني بر « جاهليت مدرن » به نفي وحي الهي و تعاليم و قوانين اسلام مي پردازند! و نيز بينديشيد كه جهان اسلام از تفرقه و تشتت و نزاع ناشي از اين عقايد و افكار جاهلي چه مي كشد و چگونه قدرت هاي استعماري بافعاليت هاي مرئي و نامرئي نژادپرستي و ملي گرايي در اشكال گوناگون و از جمله پان عربيسم را حربه اي كارآمد براي به هم مشغول كردن ملل مسلمان و غارت دين و استقلال و منابع ثروت آنان قرار مي دهند!
4 ـ تبديل « حكومت اسلامي » به « رژيم سلطنتي و موروثي » يكي ديگر از آسيب هاي بزرگي بود كه جاهليت يزيدي براي اسلام به وجود آورد و امروز آثار آن را در كشورهاي مسلمان نشين و با روي كار آمدن مهره هاي استعمار تحت عنوان « حاكم اسلامي » مشاهده مي كنيم و اينان به نام اسلام و براي مسلمين سلطنت و پادشاهي مي كنند!
5 ـ در چنين شرايطي حضرت امام حسين (ع ) قيام مي كند و با به وجود آوردن نهضت بزرگ عاشورا « اسلام » را از جاهليتي كه به نام دين در حال رشد و گسترش بود و با بدعت و تحريف و نشر خرافه و موهوم در تعاليم دين مبين حق همه چيز را به مسلخ هدم و نابودي مي برد نجات داد.
عظمت و منزلت و آثار و بركات حركت مقدس امام حسين (ع ) وقتي درك و فهم مي شود كه در آنچه به صورت مجمل و موجز در موارد چهارگانه اشاره كرديم مطالعه و كنكاش و بررسي شود.
اينك بينديشيم كه امام حسين كيست كه اين گونه ناجي اسلام شد و تحولي آفريد كه در اثر آن آنچه امروز به صورت جامعيت دين مبين حق با تمام جلوه هاي نوراني و تحول زا و حركت آفرين آن مشاهده مي كنيم همه حاصل و ثمره خون پاك و مقدس او و فرزندان و ياران و اصحاب فداكارش مي باشد
حضرت امام حسين (ع ) به تعبير امام خميني « در دامن صديقه طاهره بزرگ شده بود » و حاصل تربيت و پرورش هاي جامع و الهي آن بانوي مقدس و مطهر مي باشد و به اين ترتيب حضرت فاطمه (س ) علاوه بر آن كه خود در عرصه فعاليت هاي اجتماعي و سياسي كوشا و فعال بود و اثر آفريد و الگوي زنان مسلمان در همه اعصار گرديد فرزندان پرورش يافته در دامان او نيز همه با تربيت هاي جامع و پايدار به مجاهدت هاي آگاهي بخش و تحول زاي اجتماعي و سياسي پرداختند و حضرت امام حسين (ع ) و نهضت مقدس او نمونه و مصداق بارز و عظيم آن محسوب مي شود.
ج ـ « قلم و بيان من عاجز است كه مقاومت عظيم و گسترده ميليون ها مسلمان شيفته خدمت و ايثار و شهادت را در اين كشور صاحب الزمان ارواحنا فداه ترسيم نمايد و از حماسه ها و رشادت ها و خيرات و بركات فرزندان معنوي كوثر حضرت فاطمه سلام الله عليها سخن بگويد . » (7 )
دامنه اثرگذاري و تحول آفريني فرهنگ فاطمي در همه ابعاد و جلوه ها از جمله فعاليت ها و مجاهدت هاي اجتماعي و سياسي به عصر و زمان و حركت قيام امام حسين (ع ) محدود نشد كه تا امروز تداوم داشته و در انقلاب اسلامي و دفاع مقدس ملت مسلمان ايران متجلي گرديده است .
حضرت امام خميني به زيبايي هر چه تمام تر به امتداد اين فرهنگ متعالي در عصر و زمان ما و تاثيرپذيري مردم مسلمان ما ـ از زنان و مردان و تلاش گران در ميادين مقابله با استعمار فرهنگي و سياسي و نظامي در جبهه ها و پشت جبهه ها و در « انقلاب » و « دفاع مقدس » ـ تصريح مي نمايد و به اين ترتيب مجاهدت هاي اجتماعي و سياسي ملت غيور و مقاوم ايران را پرتوي از آثار و ثمرات مجاهدت ها و مقاومت هاي حضرت فاطمه زهرا(س ) و فرزندانش معرفي مي نمايد.
راستي چه كسي است كه حركت پرشور و قهرمانانه اين ملت خداجو را هم در تقابل با رژيم ستم شاهي و با حضور در انقلاب اسلامي و هم در تداوم اين تحول و تحرك رهايي بخش در دوران دفاع مقدس بافريادهاي « يازهرا » و اسم رمزهاي عمليات هايي كه با نام آن بانوي بزرگ آغاز مي شد و به پيروزي و غلبه بر سپاه خصم مي انجاميد از ياد ببرد
تاثيرپذيري از مجاهدت هاي اجتماعي و سياسي حضرت فاطمه زهرا(س ) همچنان كه در « گذشته » محدود نشد و تا به « امروز » تداوم دارد در حركات و فعاليت هاي نسل امروز نيز محصور نمي شود و تا « فردا » و « فرداهاي تاريخ » امتداد خواهد داشت . و اين است اعجاز بزرگ « فرهنگ فاطمي » كه همه اعصار و زمان ها را در مي نوردد و در هر عصر و نسل اثر مي بخشد و تحول مي آفريند و براي جامعه انساني رشد و كمال و بالندگي و پويايي و وحدت و اقتدار به ارمغان مي آورد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
1 ـ جايگاه زن در انديشه امام خميني (تبيان دفتر ششم ) موسسه تنظيم و نشر آثار حضرت امام خميني ص 27
2 ـ فرهنگ سخنان فاطمه زهرا(س ) ترجمه و تنظيم به كوشش محمد دشتي انتشارات مشهور ص 73
3 ـ همان منبع ص 74
4 ـ نهج البلاغه نامه 78
5 ـ فرهنگ سخنان فاطمه زهرا(س ) صفحات 23 24 25 و 26 96 193
6 ـ صحيفه امام موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني ج 12 ص 441
7 ـ سيماي معصومين (ع ) در انديشه امام خميني (تبيان دفتر دوازدهم ) موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني ص 180
حضرت زهرا(س ) امامت و ولايت علي (ع ) و فرمانبرداري و اطاعت مردم از اهل بيت عصمت و طهارت را عامل نظم و سامان و به انسجام و وحدت آمدن « امت اسلام » و جلوگيري از « تفرقه و چند دستگي » معرفي مي نمايد چنان كه اين مهم در سيره و روش اميرمومنان (ع ) به طور كامل متجلي گشت و آن حضرت چه در كلام و موعظه و توصيه و چه در كنش و رفتار و عمل پاسدار و محافظ بزرگ وحدت و همبستگي امت اسلامي بود
امام خميني علت جاودانگي نهضت كربلا را اينگونه تبيين مي نمايد كه « حضرت امام حسين (ع ) در دامن صديقه طاهره بزرگ شده بود » و حاصل تربيت و پرورش هاي جامع و الهي آن بانوي مقدس و مطهر بود و به اين ترتيب حضرت فاطمه (س ) علاوه بر آن كه خود در عرصه فعاليت هاي اجتماعي كوشا و فعال بود و اثر آفريد و الگوي زنان مسلمان در همه اعصار گرديد فرزندان پرورش يافته در دامان او نيز به مجاهدت هاي آگاهي بخش و تحول زاي اجتماعي و سياسي پرداختند و حضرت امام حسين (ع ) و نهضت مقدس او نمونه و مصداق بارز و عظيم آن محسوب مي شود
حركت پرشور و قهرمانانه اين ملت خداجو هم در تقابل با رژيم ستمشاهي و با حضور در انقلاب اسلامي و هم در تداوم اين تحول و تحرك رهايي بخش در دوران دفاع مقدس با فريادهاي « يا زهرا » و اسم رمزهاي عمليات هايي كه با نام آن بانوي بزرگ آغاز مي شد و به پيروزي و غلبه بر سپاه خصم مي انجاميد همه از تبعيت و پيروي مردم اين مرزوبوم از سيره و روش حضرت فاطمه (س ) نشان دارد
تاثيرپذيري از مجاهدت هاي حضرت فاطمه زهرا(س ) همچنان كه به « گذشته » محدود نشد و تا « امروز » تداوم دارد در حركات و فعاليت هاي نسل امروز نيز محصور نمي شود و تا « فرداهاي تاريخ » امتداد خواهد داشت و اين اعجاز بزرگ « فرهنگ فاطمي » است كه همه اعصار و زمان ها را در مي نوردد و در هر عصر و نسل اثر مي بخشد و تحول مي آفريند و براي جامعه انساني رشد و كمال پويايي و بالندگي و وحدت و اقتدار به ارمغان مي آورد
