|
نتيجه اين مطالب اين است كه احكام اسلامي چه آنها كه به نحو قانون كلي بيان شده ، و چه آنها كه تفصيلا آمده است هيچگاه قابل تغيير و تبديل نيستند ، و تنها مسائلي كه حكمشان قابل تغيير است ، دسته اي از مسائل مي باشند كه خود اسلام حكم ثابت و مشخصي در مورد آنها مقرر نكرده و مسئوليت قانون گذاري مناسب را در مورد موارد به حاكم شرع واگذار كرده است ( البته طبق ضوابطي خاص )
|
7- پاي بندي به اصول و برنامه هاي اسلامي
از نظر سازمان مجاهدين خلق
( بضميمة توضيحي درباره اصل اجتهاد )
« اگر ما براي دستور العمل ها و شيوه هاي عام بيشتر از حد لازم بها قائل شويم ( پرستش اصول ) بطوريكه در هنگام عمل نتوانيم ويژگيهاي محيط و قضايا را در برنامه ها و اقداماتمان براي رسيدن به هدفهاي مورد نظر دخالت دهيم دچار دگماتيزم شده ايم » ص 60
« بدين شكل خود را پاي بند اصول و دستور العملها كردن در حقيقت پشت پا زدن به خصلت ديناميك شناسائي و معرفت مي باشد » ص 61
« خود و اعتقادات خود را خطا ناپذير دانستن نيز صورتي ديگر از دگماتيزم است » ص 61
« وقتي در نظر بگيريم كه قضايا را مشروط در نظر گرفتن و مشروط قضاوت كردن چقدر مشكل است و حتي ببينيم كه دست كشيدن از آراء و عقايد خود در مقابل مسائل نو و جديد ، و كنار انداختن فرمولها و دگمهاي خشك بمنظور قبول واقعيتهاي روشنتر چقدر دشوار است بواقعيت فوق بيشتر پي مي بريم » ص 61
« در اسلام و شيوة رهبران بزرگ آن پرهيز از اين بيماري مهلك بوجهي كاملا نوين ديده مي شود ، و به رعايت ديناميسم امر شناسائي و درك شرايط و عمل متناسب با شرايط زماني و مكاني توجه كافي شده است ( مفهوم واقعي اصل اجتهاد ) ص 62
نتيجه اي كه بطور منطقي و طبيعي بر مطالب بالا مترتب مي شود اين است كه:
اولا اصولي كه در مذهب بنام حقايق مسلم و خدشه ناپذير شناخته شده ( كه البته براهين قطعي صحت آنرا تاييد مي كند ) قابل تبديل و تغيير مي باشند ، و اعتقاد قطعي به آنها نوعي دگماتيزم است .
ثانيا وظايف و برنامه هاي مذهبي طبق شرايط محيط – زماني و مكاني – و اوضاع اجتماعي تغيير و تبديل پيدا مي كنند ، و در نتيجه هيچ وظيفه يا برنامه اي بنام اصل غير قابل تغيير شناخته نمي شود ، مفهوم واقعي اصل اجتهاد نيز – در نظر آنها – جز اين نيست .
اكنون به طور خلاصه مطالب بالا را نخست از ديدگاه اسلام و منابع اصيل اسلامي و سپس از ديدگاه منطقي آزاد بررسي مي كنيم .
1- اسلام داراي دو جنبه است 1- جنبة ثابت كه عبارت است از تمام احكام و برنامه هائي كه در متون اصلي اسلام مقرر شده . 2- جنبة متغير كه عبارت است از دسته اي از مسائل زندگي انسان كه در شرايط مختلف زماني و مكاني مختلف مي شوند ، راجع به اين دسته از مسائل ، اسلام قالبها و قانونهاي كلي تعيين كرده تا حاكم شرع طبق مصلحتهاي ويژة زماني و مكاني احكام مناسبي كه با آن قالبها و قانونهاي كلي سازگار باشد وضع نمايد .
نتيجه اين مطالب اين است كه احكام اسلامي چه آنها كه به نحو قانون كلي بيان شده ، و چه آنها كه تفصيلا آمده است هيچگاه قابل تغيير و تبديل نيستند ، و تنها مسائلي كه حكمشان قابل تغيير است ، دسته اي از مسائل مي باشند كه خود اسلام حكم ثابت و مشخصي در مورد آنها مقرر نكرده و مسئوليت قانون گذاري مناسب را در مورد موارد به حاكم شرع واگذار كرده است ( البته طبق ضوابطي خاص ) .
2- راجع به قابل تغيير نبودن احكام مقرره اسلام كه در كتاب و سنت آمده است آنقدر آيه و روايت داريم كه گردآوري همة آنها نياز به وقت و كار بسيار طولاني دارد ، اضافه بر آنكه مطلب از ضروريات اسلام است و نيازي به استدلال ندارد ، معذلك ذيلا مختصري از آيات و روايات مربوطه را مي آوريم
الف- آيات : 1- « ما كان لمؤمن ولا مؤمنه اذا قضي الله و رسوله امرا ان يكون لهم الخيره من امرهم » احزاب آيه 63 (1)
2- « و من يعص الله و رسوله و يتعد حدوده يدخله نارا خالدا فيها » نساء آيه 14 (2)
3- « ان الحكم الا لله » انعام 75 (3)
4- « لا تبديل لكلمات الله » يونس 66 (4)
5- « و تمت كلمه ربك صدقا و عدلا لا مبدل لكلماته » انعام 115 (5)
6- « و لن تجد لسّنه الله تبديلا » 23 فتح (6)
7- « يا ايها الذين آمنوا لاتحلوا شعائرالله و لا الشهر الحرام . . . » 2- مائده (7)
8- « ولاتقولوا لما تصف السنتكم الكذب هذا حلال و هذا حرام لتفتروا علي الله الكذب ، ان الذين يفترون علي الله الكذب لا يفلحون » 116 نحل (8)
9- « قل ارايتكم نا انزل الله لكم من رزق فجعلتم منه حراما و حلالا ، قا الله اذن لكم ام علي الله تفترون » 59 – يونس (9)
10 - « ومن لم يحكم بما انزل الله فاولئك هم الفاسقون ، الظالمون ، الكافرون » 47،45،44 مائده (10)
پی نوشت:
ترجمه:
1- اگر خدا و رسولش در امري حكمي دادند هيچ مومن و مومنه اي را در آن اختياري نيست .
2- هر كه خدا و رسولش را معصيت كند و از حدود خدا تجاوز كند او را در آتش جاودان خواهد ساخت .
3- حكم جز خدا براي كسي نيست .
4- كلمات خدا تبديل پذير نيستند .
5- كلمه پروردگارت به صدق و عدل تمام گشت ، و كلمات او را تبديل دهنده اي نيست .
6- براي سنت خدا تبديلي نخواهد يافت
7- اي كسانيكه ايمان آورده ايد نشانه هاي خدا را باطل نكنيد و ماه حرام و . . . را حلال نكنيد .
8- هر چه را زبان دروغ پردازتان ميخواهد به حلال و حرام توصيف نكنيد كه به خدا دروغ نسبت دهيد ، كسانيكه به خدا دروغ مي بندند رستگار نمي شوند .
9- بگو آيا آنچه را خدا از رزق و روزي بر شما فرو فرستاده به ميل خود حلال و حرام مي كنيد ؟ آيا خدا اين اذن را به شما داده است يا به خدا افترا مي بنديد .
10- آنانكه به حكم خدا حكم نمي كنند ، فاسقانند ، ظالمانند ، كافرانند .
