در کیلومتر 34 جاده کرمانشاه - اسلام آباد، در محل تنگه چهارزبر، یادمان شهدای عملیات مرصاد است که پایانی افتخارآفرین برای هشت سال مقاومت ملت غیور ایران و سقوطی جاویدان را برای منافقین رقم زد.
در پی پذیرش قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل از سوی مسئولان جمهوری اسلامی ایران در 29 تیر 1367 و اعلام آتش بس با عراق، وضعیت بسیار دشواری برای گروهک تروریستی مجاهدین خلق (منافقین) پیش آمده بود.
آنان که در طی هشت سال جنگ تحمیلی به عنوان ستون پنجم برای رژیم بعث عمل کرده بودند، از یک سو بیم آن داشتند که صدام آنها را رها کند و در یک امتیازگیری آنها را به ایران تحویل دهد و از سوی دیگر از آنجا که تمام سیاستها و دستگاه خود را بر وجود جنگ بنا نهاده بودند و توان تصور وضعیت دیگری (از جمله آتش بس) را نداشتند، هیچ راهی جز شعلهورکردن آتش پیش روی خود نمیدیدند.
از این رو تصمیم گرفتند در پنجم مرداد 1367 تحت عنوان عملیات «فروغ جاویدان» نیروهای خود را با همراهی رژیم صدام وارد ایران کنند و با خیال اینکه نیروهای مردمی از جنگ خستهاند شعار از مهران تا تهران در سومین روز را سر دادند.
این عملیات که از سوی رزمندگان جمهور ی اسلامی به عملیات «مرصاد» مشهور شد، شکست سختی برای منافقین به بار آورد.
در این عملیات ابتدا نیروهای ویژه بعثی که از قبل خطوط مرزی را شکسته و تا سرپل ذهاب پیشروی کرده بودند، متعهد شدند از طریق توپخانه و بمباران هوایی منافقین را تا رسیدن به مقصود پشتیبانی کنند.
نیروهای مهاجم منافق با استعداد حدود پنج هزار نیروی مسلح در قالب ۳۲ تیپ که هر تیپ با ۱۵۰ نفر تدارک دیده شده بود، در این روز حمله به مرزهای ایران را جهت به اصطلاح فتح سه روزه تهران از مرز خسروی آغاز کردند.
در پی این حمله نیروهای مهاجم در ساعت ۱۴و ۳۰ دقیقه سوم مرداد شهر سرپل ذهاب و در ساعت ۱۸ شهر کرند غرب و شهر اسلام آباد را در ساعت ۲۰ تصرف کردند سپس حرکت سریع به سمت کرمانشاه را آغاز کرده تا به گردنه چهارزبر یا همان تنگه مرصاد رسیدند.
پس از کسب اطلاع دقیق از حضور گروهک نفاق که ۱۵۰ کیلومتر وارد خاک ایران اسلامی شده بودند فراخوان صورت گرفت و بخشی از نیروهای درگیر در مرز جنوب و غرب در داخل کشور در کرمانشاه تجمع کردند.
پیشروی منافقین تنها تا تنگه چهارزبر بیشتر ادامه نداشت و رزمندگان دلاور و مردم غیور ایران اسلامی به ویژه خطه مرزنشین کرمانشاه همچون سدی در این تنگه به کمین نشستند تا عملیات فروغ جاویدان منافقین را برای همیشه به سقوط و شکستی جاویدان برای آنها تبدیل کنند.
هم زمان با حرکات مذبوحانه منافقین در جلسه ای که در شورای عالی دفاع در شهر کرمانشاه تشکیل شد، تنگه چهارزبر در ۳۴ کیلومتری کرمانشاه بدلیل دارا بودن شیارها و ارتفاعات مناسب، بهترین نقطه برای جلوگیری از حرکت و اضمحلال منافقین مسلح شناخته شد و این تنگه به عنوان خط اصلی پدافند انتخاب و تقویت شود.
بلافاصله پس از جلسه لشکر ۸۱ زرهی در تنگه مستقر و با الحاق نیروهای لشکر ۳۲ انصارالحسین (ع) و ۲۷ محمد رسول الله (ص) از سپاه پاسداران، ستون نفاق در دشت حسنآباد زمینگیر شدند.
سپس فرمان عملیات مرصاد با رمز «یا علیابنابیطالب» صادر شد، براین اساس یک ستون به طول چهار کیلومتر مسلح به توپ، تانک، نفربر، تفنگ ۱۰۶، خودروهای سنگین حامل مهمات و سایر ادوات نظامی و لجستیکی، جاده دشت حسن آباد را پوشانده بودند که ناگهان صدای غرورآفرین بالگردهای هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران در فضا طنین انداز شد.
بمباران هوایی خلبانان نیروی هوایی چنان دقیق و موثر صورت گرفت که تمام سازمان نظامی منافقین از هم فروپاشید و چند لحظه بعد، بالگردهای کبری هوانیروز از چپ و راست، انبوه نفرات و تجهیزات دشمن را مورد حمله قرار دادند.
عملیات غرورآفرین مرصاد تا دو روز بعد ادامه یافت تا اینکه منطقه به کلی از لوث وجود منافقین پاکسازی شد و بیش از دو هزار و ۵۰۰ نفر از آنان به هلاکت رسیده و بیش از ۴۰۰ دستگاه خودرو، نفربر و تانک آنها منهدم شد و برگ زرین دیگری در تاریخ حماسی هشت سال دفاع مقدس به ثبت رسید.
این عملیات موجب انهدام تمام توان نظامی منافقین شد و تنگه چهارزبر که شهادتگاه برترین فرزندان این مرز و بوم بود. " تنگه مرصاد " یا کمینگاه نامیده شد.
رژیم عراق نیز با شکست مفتضحانه در این عملیات سرانجام در ۱۵ مرداد ماه سال ۶۷ طی نامه ای به دبیرکل سازمان ملل تمامی شرایط قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفته و تسلیم شد.
بدین ترتیب بود که با عنایت الهی و حماسه آفرینیهای رزمندگان غیور اسلام و مردم همیشه در صحنه ایران اسلامی، پیروزی قاطع و ظفرمندانه ایران در نبرد هشت ساله با رژیم بعثی عراق برای جهانیان به اثبات رسید.
عملیات پیروزمندانه «مرصاد» به عنوان یکصد و چهارمین عملیات انجام شده در طول هشت سال دفاع مقدس و هفتادمین عملیات آفندی رزمندگان غیور ارتش اسلام از نظر طراحی، تاکتیک رزمی است و از نظر اجرا نیز میتوان آن را آخرین عملیات بزرگ و پیروزمندانه در جنگ تحمیلی قلمداد کرد.
اکنون با گذشت سالها از آن حماسه ماندگار وقتی در جاده کرمانشاه - اسلام آباد سفر می کنید در یادمان شهدای عملیات مرصاد، یادگاری از شهید بزرگوار امیر سپهبد علی صیاد شیرازی احداث شده و یادآور ایثارگریهای فرزندان این ملت در نبرد با منافقین کوردل است.
خبرگزاری مهر