باتوجه به فرارسیدن سالگرد شهادت پنجمین شهید محراب آیت‌الله اشرفی اصفهانی به سراغ گفتگویی صمیمی با فرزند آن عالم ربانی رفته تا بیش از پیش با شخصیت این عالم بزرگ آشنا شویم.
آقای اشرفی پدر شما چه ویژگی داشت که ایشان را از دیگران متمایز می‌کرد؟
در رابطه با این موضوع باید به سخنان امام راحل در مورد پدرم رجوع کرد، امام خمینی(ره) بعد از شهادت پدر فرمودند: «چه سعادتمندند آنان که عمرى را در خدمت به اسلام و مسلمین بگذرانند و در آخر عمر فانى به فیض عظیمى که دلباختگان به لقاء اللَّه آرزو مى کنند نایل آیند. چه سعادتمند و بلند اخترند آنان که در طول زندگانى خود کمر همت به تهذیب نفس و جهاد اکبر بسته و پایان زندگانى خویش را در راه هدف الهى با سرافرازى به خیل شهداى در راه حق پیوستند. چه سعادتمند و پیروزند آنان که در نشیب و فرازها و پست و بلندی‌هاى حیات خویش به دام‌هاى شیطانى و وسوسههاى نفسانى نیفتاده و آخرین حجاب بین محبوب و خود را با محاسن غرق به خون خرق نموده و به قرارگاه مجاهدین فى سبیل اللَّه راه یافتند. چه سعادتمند و خوشبخت اند آنان که به دنیا و زخارف آن پشت پا زده و عمرى را به زهد و تقوا گذرانده و آخرین درجات سعادت را در محراب عبادت و در اقامه جمعه با دست یکى از منافقین و منحرفین شقى، فائز و به والاترین شهید محراب که به دست خیانتکار اشقى الاشقیا به ملأ اعلا شتافت، ملحق شدند.»
امام همچنین در ادامه شخصیت آیت‌الله اشرفی اصفهانی بیان داشتند: «این وجود پر برکت متعهد را قریب60 سال است مى شناختم. مرحوم شهید بزرگوار حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج‌آقا عطاء‌اللَّه اشرفى را در این مدت طولانى به صفاى نفس و آرامش روح و اطمینان قلب و خالى از هواهاى نفسانى و تارک هوا و مطیع امر مولا و جامع علم مفید و عمل صالح مىشناسم و در عین حال مجاهد و متعهد و قوى‌النفس بود. او در جبهه دفاع از حق ازجمله اشخاصى بود که مایه دلگرمى جوانان مجاهد بود و از مصادیق بارز رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْه[۲] بود. و رفتن او ثلمه بر اسلام وارد کرد و جامعه روحانیت را سوگوار نمود. خداوند او را در زمره شهداى کربلا قرار دهد و لعنت و نفرین خود را بر قاتلان چنین مردانى نثار فرماید.»
آنچه را امام راحل در راستای شخصیت پدر گفتند کاملا گواه رفتاری و ویژگی‌های شخصیتی آن عالم ربانی بود که همین امتیازات ایشان را از سایر افراد مجزا می‌کرد.
چرا آیت‌الله اشرفی اصفهانی دو مقبره دارند؟
پدر بنده در استان کرمانشاه در مسجد به شهادت رسید، در ابتدا نظر ما براین بود که ایشان را در همان کرمانشاه به خاک بسپاریم و امام راحل نیز بر همین نظر بودند؛ اما از آنجایی که وصیت پدر را خواندیم و مشاهده کردیم که ایشان خواستار شدند در کنار شهدای استان اصفهان به خاک سپرده شوند، نتوانستیم ایشان را در کرمانشاه به خاک بسپاریم از این رو پیکر ایشان را بعد از تشییع باشکوه در استان کرمانشاه به اصفهان منتقل کردیم و سپس بعد از تشییع در خمینی شهر به سمت گلزار شهدا حرکت کردیم و مراسم خاکسپاری ایشان در گلزار شهدای استان اصفهان صورت گرفت.
بعد از گذشت سه روز یکی از نمایندگان امام در سپاه پاسداران به ما مراجعه کرد و لباس پدر را که آغشته به خون بود به ما ارائه کرد و ما متوجه شدیم بعد از جمع‌آوری آثار ترور رزمندگان اسلام با لباس خونی پدر مواجه شدند؛ اما نکته قابل توجه این بود که در داخل لباس ایشان تکه‌هایی از بدن‌شان موجود بود.
در این شرایط بنده با نماینده آقا تماس گرفتم تا کسب تکلیف کنیم و امام راحل بعد از شنیدن این اتفاق سریعا دستور دادند که پیکر ایشان را در همان کرمانشاه به خاک بسپارید، از این رو پیکر آیت‌الله اشرفی اصفهانی در دو استان اصفهان و کرمانشاه به خاک سپرده شده و تنها شهید محراب است که دو مقبره دارد، برای صحت این موضوع می‌توان به سفر مقام معظم رهبری اشاره کرد.
آیت‌الله خامنه‌ای هم در زمان ریاست جمهوری و هم در زمان رهبری خودشان دو بار به استان کرمانشاه سرزدند و بر سر پیکر پدر رفته و از ایشان یاد کردند.
برنامه شما برای زنده ماندن نام پدر به خصوص در بین نسل جوان چه بوده است؟
ما هر ساله همزمان با شهادت آیت‌الله اشرفی اصفهانی در تهران، اصفهان و کرمانشاه مراسم یادبود برگزار می‌کنیم.
باید نحوه زندگی و تفکر شهید اشرفی‌اصفهانی به نسل امروز منتقل شود، این شهید محراب تلاش‌های زیادی برای حقانیت و اثبات ولایت فقیه حتی قبل از انقلاب اسلامی داشت ضمن اینکه وی در رسوا کردن منافقین هم تلاش‌های بسیاری داشت. همچنین لزوم حضور جدی در دفاع مقدس برای مقابله با استکبار جهانی هم تأکیدات جدی داشت.
اگر جوانان امروز راه و یاد شهدا را ادامه دهند، مطمئناً می‌توانیم از مشکلات عبور کنیم.
البته ما برای یاد و خاطره همه شهدای محراب تلاش کردیم، به همین منظور در سال گذشته تقویمی را تنظیم کردیم که متناسب آن هریک از شهدای محراب بخشی از خاطرات آنها را در داخل این تقویم آورده بودیم، این تقویم چاپ شد و در اختیار مردم قرار گرفت.
مردم ما باید بدانند که شهدای محراب و سایر شهدایی که برای این خاک به شهادت رسیدند توسط کسانی کشته شدند که کور دل بودند، افرادی همچون آیت‌الله اشرفی اصفهانی در راه هدایت تلاش کردند و منافقین جنایت کار بزرگان انقلاب ما را به بدترین شکل از اطراف امام راحل برداشتند.
ضمنا ما کتاب‌های زیادی از پدر خود با عناوین «البیان»، «تفسیر قرآن»، «مجمع‌الشتات»، مجموعه‌ای «پیرامون حروف مقطعه قرآن»، کتابی در موضوع «غیبت حجت‌بن‌حسن» به چاپ رساندیم و سعی داریم برخی از مطالب دیگر پدر را جمع‌آوری و به چاپ برسانیم.
آقای اشرفی در پایان خاطر‌ای از پدر برایمان بگویید؟
در دوران مبارزات، پس از اولین دستگیری امام در سال 42 پدر من به عنوان نماینده امام (ره) در کرمانشاه منصوب شد.
دلیل انتخاب کرمانشاه هم این بود که ایشان در سال 1335 از طرف آیت‌الله‌العظمی بروجردی به عنوان نماینده ایشان به کرمانشاه رفته بود تا حوزه علمیه را تاسیس کند. پدرم همراه با آقایان جبل‌عاملی و آقای سده‌ای برای این کار رهسپار آن دیار شدند.
وقتی که آیت‌الله بروجردی رحلت کرد پدرم در کرمانشاه با دعوت از سخنرانانی، به تبلیغ مرجعیت امام (ره) پرداخت؛ تا اینکه وقتی یک روز برای دیدار و صرف صبحانه نزد امام (ره) رفته بود، ایشان پدرم را به عنوان نماینده خود در کرمانشاه منصوب کرد.
تداوم ارتباط آن شهید با امام خمینی (ره) در دوران تبعید و دیدار با ایشان در خلال سفر به عتبات عالیات باعث شد که ایشان مقید شوند که وجوهات را به امام (ره) برسانند یا به نماینده ایشان در قم، آیت‌الله پسندیده یا آقای اسلامی، تحویل دهند.
لذا ارتباط این دو بزرگوار همچنان حفظ شد تا اینکه فوت مرحوم حاج آقا مصطفی و جریان انقلاب پیش آمد. پدرم در کرمانشاه به این مناسبت مجلس بزرگی را برگزار کرد که اتفاقا مقدمات آن و دعوت از گوینده آن آیت‌الله گرامی، توسط من انجام شد. در نهایت مراسم با حضور جمعیتی کثیر و تعداد زیادی از ماموران ساواک که قصد دستگیری افراد شرکت کننده را داشتند؛ اما موفق نشدند، برگزار گردید.
وقتی این مراسم برگزار شد و خبر آن به امام (ره) رسید ایشان نامه‌ای بدون عنوان به پدرم فرستاد و گفت:
«به عرض عالی می‌رساند، از قرار مسموع در این حادثه مرقومات و تلگراف‌هایی شده است و غالباً نرسیده و نیز معلوم می‌شود که جنابعالی مجلس داشته و تحمل زحماتی نموده‌اید.
لازم شد از جنابعالی و سایر آقایانی که اظهار عطوفت نموده‌اند تشکر کنم. از خداوند تعالی سلامت و سعادت همه را خواستار و امید است موفق شویم در راه اهداف مقدسه اسلامی، این چند روز باقی عمر را بگذرانیم.
امید دعای خیر از جنابعالی و سایر آقایان دارم. مستدعی [است] تشکر این جانب را به دوستان و اهالی محترم ابلاغ فرمایید.
و السلام علیکم و رحمها… – روح الله الموسوی الخمینی (صحیفه امام،ج3،ص286)»
در اوایل انقلاب نیز پدرم تعدادی از خواص کرمانشاه را با چند دستگاه اتوبوس به تهران آورد، سپس در تحصن بزرگ روحانیون در دانشگاه تهران که به دعوت آیت‌الله طالقانی در اعتراض به بستن فرودگاه مهرآباد انجام شده بود، شرکت کردند. پس از ورود امام(ره) نیز در مدرسه علوی ملاقاتی خصوصی با ایشان داشتند.
یک بار نیز در اجلاس ائمه جمعه همه علمای بزرگ حضور داشتند و امام (ره) مقابل تنها کسی که تمام قد بلند شدند شهید اشرفی اصفهانی بود که همه حاضران از این رفتار امام (ره) متعجب شدند. دو روز بعد وقتی که پدرم شهید شد بعضی ها گفتند که ما منزلت شخصیت ایشان نزد امام (ره) را در دو جا می توانیم ببینیم؛ یکی پیام امام (ره) و یکی هم آن ایستادن تمام قد ایشان به احترام پدرتان.
بعد از شهادت پدر دو ملاقات خصوصی با امام (ره) داشتم، چهار پنج روز بعد از شهادت ایشان به مرحوم حاج احمد آقا زنگ زدم و درخواست ملاقات کردم.
ایشان گفت که با وجود اینکه امام (ره) در ماه‌های محرم و صفر ملاقات ندارند استثنائا این ملاقات انجام می شود؛ اما رسانه‌ای نخواهد شد؛ من هم گفتم که ما می آییم تا از ایشان روحیه بگیریم. سپس من و برادر دیگرم به ملاقات امام (ره) رفتیم. امام (ره) به من رو کردند و گفتند که در لحظه شهادت حضور داشتید؟ گفتم بله!
سپس آن لحظات را توصیف کردم و امام (ره) اشک ریختند؛ سپس چند بار به قاتلین ایشان لعنت فرستادند و گفتند چرا مسئولان امنیتی از قبل مراقب نبودند؟!
امام (ره) در ادامه گفتند که تمام این حرف ها را مکتوب کنید و من هم که همه را از قبل نوشته بودم، به ایشان تحویل دادم.
در آن لحظات حاج احمد آقا بیرون اتاق نشسته بود تا اینکه امام (ره) صدایش زدند و به او گفتند «احمد گرچه اینها پدرشان را از دست داده اند؛ اما اگر قابل باشم مرا به عنوان پدر بپذیرند و هر وقت که ملاقات خواستند بدون تعیین وقت بیایند.»
