از جنایات بوکوحرام تا بی تحرکی مجامع بین المللی

گروهک بوکوحرام مرتبط با القاعده یکی از گروهک های تندروی بشدت تروریستی است که از چندی پیش با افکار و عقاید عجیب و غریب خود و اقدامات وحشیانه از جمله کشتار و نسل کشی مسلمانان،فعال تر شده و قاره آفریقا و مشخصا نیجریه راجولانگاه خود قرارداده است.

با اینکه طی هفته ها و روزهای اخیر جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی در غزه در کانون توجه محافل رسانه و سیاسی جهان قرار گرفته است، در گوشه ای دیگر از جهان یعنی در نیجریه نیز اوضاع چندان خوشایند به نظر نمی رسد. چرا که عناصر وابسته به بوکوحرام کماکان به جنایات خود ادامه می دهد و به نظر می رسد مجامع بین المللی و قدرت های بزرگ جهانی هم تمایل خاصی جهت توجه به این موضوع ازخود نشان نمی دهند.

لازم به توضیح است گروهک بوکوحرام مرتبط با القاعده یکی از گروهک های تندروی بشدت تروریستی است که از چندی پیش با افکار و عقاید عجیب و غریب خود و اقدامات وحشیانه از جمله کشتار، آدم ربایی و نسل کشی مسلمانان، فعال تر شده و قاره آفریقا و مشخصاً نیجریه را جولانگاه خود قرار داده است.

چنانکه هزاران نفر در طول شورش 5 ساله بوکوحرام در نیجریه کشته شده اند که بیش از 2 هزار تن از آن مختص سال جاری است. همچنین برآورد می شود که بیش از یک میلیون تبعه نیجریه در این مدت آواره شده اند. نکته قابل تأمل در این رابطه سکوت سنگین، عدم اقدام مؤثر، کم تحرکی و برخورد انفعالی مجامع و نهادهای بین المللی و همچنین کشورهای غربی و مدعیان حقوق بشر است که بیش از پیش راه را برای استمرار اقدامات خشونت طلبانه این گروهک در نیجریه بر علیه مسلمانان و مردم بی دفاع هموارتر نموده است.

شایان ذکر است گروهک بوکو حرام در سال ۲۰۰۲ میلادی تأسیس شد و در ۱۲ سال گذشته جنایات گسترده ای را انجام داده، اما اقدام این گروه در آوریل سال جاری میلادی در ربودن نزدیک به ۳۰۰ دختر دانش آموز و اعلام اینکه قصد فروش آن ها را دارد، موجب شد تا رسانه ها و محافل سیاسی بر روی اقدامات این گروه متمرکز شوند. کشتارهای گروهک شورشی بوکوحرام در نیجریه همچنان ادامه دارد و دولت و ارتش این کشور نیز تاکنون نه تنها نتوانسته است برای مقابله با گروهک مذکور و نابودی آن کاری از پیش ببرند بلکه برای آزادسازی دختران ربوده شده در آوریل گذشته نیز تمام راه ها با بن بست مواجه شده است.

حتی اخیرا اخباری منتشر شده که نشان می دهد عناصر وابسته به بوکوحرام در عملی جنایتکارانه برای شتستشوی مغزی این دختران نوجوان و بکارگیری آن ها در عملیات های انتحاری تلاش می کنند. چنانکه بر اساس گزارشی که روزنامه ساندی فانگارد نیجریه جدیدا آن را منتشر کرده است، چندین عملیات انتحاری طی روزهای گذشته در شهر کانو توسط زنان انتحاری صورت گرفته که این مسأله می تواند با تلاش بوکوحرام برای به خدمت گرفتن دختران نوجوان در اجرای عملیات های انتحاری در ارتباط باشد. گزارش روزنامه ساندی فانگارد تأکید کرده است: با وجود اینکه تغییر باورهای دختران نوجوان و دعوت از آن ها برای انجام حملات انتحاری مشکل است اما دخالت برخی از آن ها در عملیات های انتحاری اخیر در نیجریه بعید نیست و این در حالی است که دولت هم فرصت ها برای آزادی این دختران نوجوان را از طریق مذاکرات یا راه های دیگر هدر می‌دهد.

حال پرسشی که در این بین مطرح می شود این است که براستی چه علل و عواملی وجود دارد که باعث شده تا بوکوحرام پا را فراتر نهاده و گروگان ها را برای آدمکشی و انجام عملیات های انتحاری تربیت و با بمب و مواد منفجره روانه کوچه و خیابان نموده و امنیت و آرامش مردم کشوری را که هنوز از فقر و مشکلات متعدد اقتصادی رنج می برند بیشتر از گذشته به چالش بکشد؟

پاسخ به این سؤال بسیار ساده است: نخست ماهیت و عملکردهای درونی این گروهک هست که با خشونت و و ترور و کشتار عجین شده است و عامل دوم و البته بسیار مهم که به مثابه سکوی پرش بوکوحرام و امثالهم می باشد تداوم بی تفاوتی، بی تحرکی و برخوردهای انفعالی و شعاری نهادهای مهم بین المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال اقدامات تروریستی این گروهک است که عناصر بوکوحرام را در انجام جنایاتش گستاخ تر کرده، به گونه ای که اینک به نظر می رسد در صدد بر آمده تا با توسعه دامنه جنایاتش و استفاده از روش های نوین تروریستی و خودساخته، نیجریه را در شرایط بسیار حادی قرار دهد.

نکته قابل توجه اینکه، ماهیت سازمانی گروهک بوکوحرام که مبتنی بر وجود سلسله مراتب در ساختار اجرایی آن و توانمندی در اجرای اهداف و راهبردهای تعیین شده است از یک سو و فشردگی و شدت منازعات واقع‌شده از سوی دیگر آستانه قانونی لازم جهت تبدیل‌شدن اقدامات بوکوحرام از یک آشوب ساده به یک منازعه مسلحانه غیربین‌المللی را تأمین کرده است، لیکن با وجود احراز صلاحیت اولیه سازمان ها و نهادهای بین المللی نسبت به جرایم ارتکاب یافته از سوی بوکوحرام در نیجریه، تاکنون به غیر از  اظهارات صرفاً نمایشی و به اصطلاح دموکراتیک مأبانه و صدور بیانیه های بی اثر و خنثی، هیچ اقدام کارساز توسط این نهادها انجام نشده است. از این رو در خاتمه باید اذعان داشت، مجامع بین المللی و دولت های غربی با سکوت چه بسا معنادار خود که به گونه ای خاص مشارکت در اقدامات تروریستی بوکوحرام است، از دید افکار عمومی به عنوان شریک جنایات گروهک مذکور شناخته می شوند و عملاً با اقدامات بوکوحرام در سلب بدیهی ترین حقوق انسانی یعنی حق حیات همراه شده اند.