نشست علمی «ابزار تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال ایران»، با حضور دبیرکل بنیاد هابیلیان (خانواده شهدای ترور) و جمعی از استادان دانشگاه علامهطباطبائی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه برگزار شد.
دبیر کل هابیلیان سخنرانی خود را در محورهای فلسفه تأسیس بنیاد هابیلیان در سال 84، ترور هزاران شهروند ایرانی بهدست گروههای تروریستی تحتالحمایه غرب، رویکرد دوگانه قدرتهای جهانی در موضوع حقوق بشر با اشاره به دادگاه فرمایشی حمید نوری، و درخواست کمک جامعه دانشگاهی برای تبیین موضوع ایران قربانی تروریسم ایراد کرد. وی همچنین در این دیدار خبر بروزرسانی فهرست شهدای ترور را اعلام کرد.
دکتر مجید عباسی، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، در جایگاه میزبان نشست، با اشاره به این که آمریکاییها از هر ابزاری شامل تروریسم برای تأمین خود استفاده میکند، این مسئله را امری مشهود در رفتار دولت آمریکا در قبال جمهوری اسلامی از ابتدای پیروزی انقلاب عنوان کرد. وی در این خصوص به اغتشاشات سال 1401 اشاره کرد که آمریکاییها رهبری آن را به مریم رجوی، سرکرده گروهک نفاق نسبت دادند. وی درخصوص استفاده ابزاری دولت آمریکا از تروریسم، همچنین به اذعان آمریکاییها در ایجاد داعش و برعهدهگرفتن ترور سردار سلیمانی اشاره کرد.
دکتر ابراهیم برزگر، استاد و عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در سخنرانی خود با اشاره به دوگانه واقعیتهای عینی و ارزشها و هنجارها در علم سیاست، رویکرد دولت آمریکا در قبال تروریسم را برگرفتهاز هنجارها و ارزشها معرفی نمود. به اعتقاد برزگر، رویکرد دوگانه آمریکا در قبال تروریسم، که براساس آن تروریسم گاهی خوب و گاهی بد تلقی میشود، برگرفته از رهیافت هنجاری آن دولت است. درنتیجه این رویکرد دوگانه، داعش وقتی در سوریه دست به کشتار میزند، خوب است، اما اگر به حوزه استحفاظی آمریکا وارد شود، بهعنوان تروریسم بد تعریف میشود. با همین منطق، گروهک منافقین وقتی پیشاز انقلاب در ایران آمریکاییها را میکشت، خوب بود، اما پساز انقلاب و هنگام ترور انقلابها، بد تعبیر میشود. استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه خوب و بدبودن تروریسم در راستای منافع آمریکا تعریف و ارزشگذاری میشود، عنوان کرد این پدیده زمانی که منافع سیاستمداران آمریکایی را تأمین میکند، خوب است و زمانی که با منافع آنها تضاد پیدا میکند، تروریسم بد تعبیر میشود. ابراهیم برزگر این رویکرد آمریکاییها را در تضاد با سیاست ایران معرفی کرد که در آن، به زعم وی، هنجارها نه به فراخور میل افراد و تفکر آنها، که براساس دین،فقه و عرف تعبیر میشوند. برزگر در پایانْ چنین نشستهایی را بهمثابه نورافکنهایی برای بررسی آکادمیک رهیافت تروریسم تعبیر کرد.
دکتر اصغر کیوان حسینی، استاد و عضو هیأت علمی گروه روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی، در سخنرانی خود با اشاره به اینکه حقوقبشرگرایی را میتوان بهمثابه یکی از وجوه نرمافزارگرایی در سیاست خارجی آمریکا در نظر گرفت، بیان کرد تاریخ آمریکا با مفاهیم نرمافزارگرایی ازیندست گره خورده است. وی با بیان اینکه حقوقبشرگرایی مؤلفهای ریشهای در سیاست خارجی ایالات متحده است، ادعا کرد آمریکا از معدود کشورهایی است که همیشه در چارچوب سیاست خارجی خود نسبت به مسئله حقوق بشر حساسیت داشته، در این حساسیت شالودهای از اسطورههای تمدنی آمریکا نظیر اسطوره بازار، پراگماتیسم، شهری بر فراز بلندی و آسیبناپذیزی تکنیکی وجود دارد. کیوان حسینی در این خصوص با اشاره به نقش ویژه حقوقدانان آمریکایی در تدوین چهار نسل از اعلامیههای حقوق بشر، بیان میکند کنوانسیونهای حقوق بشر که دههها مستمسک کشورهای مختلف از جمله ایران بوده است، محصول تفکر و نگاه این افراد میباشد. عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در سوی مقابل به این نکته نیز اشاره میکند که درکنار نقش مثبت آمریکا در حوزه حقوق بشر، باید به نقش منفی آن نیز اشاره کرد و آن ْ جایی است که ایالات متحده در حل تعارض میان امنیتگرایی و حقوقبشرگرایی به نگاه گزینشی و اصطلاحاً سیاست یک بام و دو هوا روی میآورد. دکتر کیوان حسینی در این بخش تصریح میکند که آمریکاییها اکثراً هنگامی که بر سر دوراهی امنیتگرایی و حقوقبشرگرایی گیر کردهاند، امنیتگرایی را ترجیح داده اند و مصادیق فراوانی دراینباره وجود دارد. از نگاه وی، این نگاه پارادوکسکال آمریکا به حقوق بشر آبشخور اصلی آمریکاستیزی بهمثابه یکی از قدرتمندترین جریانهای قرن بیستم بوده است. استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه آمریکاستیزی در سه حوزه ذات آمریکا، رفتارهای آمریکا و نمادهای آمریکا ستیزی تعریف میشود، بیان میکند براساس پژوهشهای انجامشده درباره آمریکاستیزی در جهان اسلام و خاورمیانه، تعارض جهان اسلام با آمریکا بر سر رفتارهای آن است، نه ذات آن. وی در اینخصوص بیان میکند در جهان اسلام نه هویت آمریکا که رفتارهای آمریکا محل تعارض است. کیوان حسینی در بخش پایانی صحبتهای خود با بیان اینکه آمریکا پژوهی در کشور ما مغفول مانده و بعد از چهلوچهار سال هنوز شناخت کافی از این تهدید بهدست نیاوردهایم، تصریح میکند چنانچه بهدنبال بهکرسینشاندن دیدگاههای خود در مجامع جهانی هستیم، باید به این موضوع بهطور ریشهای توجه کنیم.
دکتر هیبتالله نژندیمنش، عضو هیأت علمی گروه حقوق بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی، در بخش ابتدایی صحبتهای خود، ضمن اشاره به ضرورت رسیدن به ادبیات مشترک در میان دانشگاهیان در زمینه تروریسم، روایت مسلط در جهان در خصوص تروریسم را به نفع تروریستها و علیه جمهوری اسلامی عنوان و از ضعف موجود در خلق روایت اول و تبیین موضوع ایران قربانی تروریسم سخن گفت. وی با اشاره به پویابودن پدیده تروریسم و اینکه هر زمان شکلی خاص به خود میگیرد، اصطلاح «تروریسم حقوقی» را برای تعریف رویکرد کشورهای غربی مانند آمریکا در تحت فشار قراردادن دیوانهای حقوقی بینالمللی با هدف امتیازگیری برای خود به کار برد. وی با بیان اینکه در تروریسم حقوقی ایجاد خشونت یا تهدید به خشونت برای امتیازگیری از مجامع بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرد، عنوان کرد خطونشانکشیدن آمریکا برای دیوان بینالمللی کیفری در موضوع صدور حکم جلب علیه مقامات رژیم صهیونیستی را میتوان از مصادیق تروریسم حقوقی دانست. نژندیمنش در توضیح این رویکرد آمریکاییها، به تهدید مقامهای آمریکایی علیه مقامات دیوان بینالمللی کیفری درخصوص امکان صدور احکام علیه مقامات صهیونیست اشاره کرد. وی در جمعبندی مبحث تروریسم حقوقی، آن را رویهای خطرناک توصیف کرد که باعث میشود رژیم صهیونیستی با خیال راحت به جنایات خود ادامه دهد. استادیار گروه حقوق بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی در بخش پایانی سخنان خود، گروهک منافقین را فرقهای توصیف کرد که با اعمال خشونت جهت امتیازگزفتن فعالیت میکند. وی در این خصوص به ماجرای دادگاه شهروند ایرانی حمید نوری اشاره میکند که با هدف امتیازگرفتن از ایران زندانی شده بود و حتی از حق داشتن وکیل محروم بود.
دکتر عباسعلی رهبر، استاد و عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، در سخنرانی خود در نشست ابزار تروریسم و سیاست خارجی آمریکا، با اشاره به رویکرد آمریکا در بهکارگیری مؤلفههای قدرت نرم در کنار مؤلفههای قدرت سخت در راستای اهداف تروریستی، نتیجه آن را «هوشمندشدن تروریسم آمریکا» توصیف کرد. وی با بیان اینکه در تروریسم هوشمند آمریکا قدرت نرم آن از قدرت سخت آن قویتر است، اظهار داشت آمریکاییها با بهرهگیری از قدرت نرم خود پس از تصویرسازی و اعتباربخشی، زمینه را برای قدرت سخت ایجا میکنند. به اعتقاد رهبر، راه مقابله با تروریسم هوشمند آمریکا بهرهگیری از مؤلفههای قدرت نرم است و برهمیناساس، روشنکردن منطق ترورها مستلزم خنثیکردن ایرانهراسی و اسلامهراسی است. استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی استراتژی رسانههای آمریکایی برای هویتبخشی به گروههای تروریستی فعال علیه شهروندان ایرانی را رویآوردن به عملیات روانی عنوان میکند؛ بدیننحو که قسمتی از حقیقت که به نفعشان هست را بیان کرده، بخش دیگر را نمیگویند. نویسنده کتاب جهانی شدن انقلاب اسلامی و پایان تاریخ در بخش پایانی صحبتهای خود دو راهبرد مؤثر در مقابله با تروریسم هوشمند آمریکا را جریانسازی فکری و فرهنگی در جامعه بهویژه میان جوانان و احقاق حقوق قربانیان در عرصه بینالملل معرفی و عنوان میکند در کنار جریانسازی برای مردم، نباید از دغدغهسازی مسئولین نیز غافل بود.
پساز ارائه سخنرانهای اصلی، دکتر حسامالدین خلعتبری، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی و دکتر کاظمی نجفآبادی، عضو هیأت علمی گروه حقوق خصوصی و اقتصادی دانشگاه علامه طباطبایی دقایقی به ایراد سخن پرداختند.
همچنین مدیریت نشست برعهده دکتر محمدرضا موسویفرد، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، بود.