ترور سردار سلیمانی در خاک عراق نقض آشکار قوانین بینالمللی در رابطه با کشور ایران و عراق است و نحوه مواجهه حقوقی با این ترور دولتی سنگ محکی دوباره برای سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری خواهد بود. تاثیر مخرب تروریسم بر حقوق بشر و امنیت در بالاترین سطوح سازمان ملل، به ویژه از جانب شورای امنیت، به رسمیت شناخته شده، اما مسئله مهم، واکنش در قبال تروریسم، از جمله ترور سردار ایرانی در کشور عراق است که «اگنس کالامارد»، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر هم ترور سردار «قاسم سلیمانی» را مغایر با قوانین بینالمللی حقوق بشر اعلام کرده است. حال باید دید شورای امنیت و شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد پا را از محکومیت و ابراز تاسف فراتر خواهند گذاشت یا خیر؟ و اینکه آیا سازوکار قانونی برای مواخذه و مجازات دولت آمریکا در جنایت رخ داده وجود دارد؟
به گزارش پایگاه خبریتحلیلی هابیلیان، دکتر حسین محمدنبی، دیپلمات سابق و عضو هیئت مدیره کانون وکلای مرکز، در گفتوگو با «شرق» با دولتیدانستن ترور سردار سلیمانی، تاکید دارد: زمانی که یک کشور در خاک کشوری دیگر مرتکب عمل تروریستی شود، در حقیقت ترور دولتی انجام شده است. با توجه به روابط خوب دولت عراق با ایران و محکومکردن ترور رخداده توسط این کشور، میتوان مطمئن بود که دولت آمریکا بدون اجازه دولت عراق حریم هوایی این کشور را نقض کرده و مرتکب جنایت شده است.
به گفته این حقوقدان، آنچه رخ داده، نقض حاکمیت دولت عراق است و ترور انجامشده همانگونه که از سوی مجامع بینالمللی و سایر کشورها محکوم شده، خلاف موازین و قوانین حقوق بشری و قوانین بینالمللی است. محمدنبی در ادامه میافزاید: از نگاه حقوقدانان، حادثه رخ داده قابل پیگیری و تعقیب است و دولت آمریکا مسئول آن است.
وی در رابطه با وظیفه ایران برای پیگیری این مسئله نیز گفت: ارائه گزارش به سازمان ملل و شورای امنیت و همچنین سازمان همکاری اسلامی باید در گام نخست انجام شود که شاید تاکنون هم انجام شده باشد. بههرحال کشورهای اسلامی باید بدانند نقض حاکمیت رخ داده و ترور دولتی انجام شده و در صورت عدم برخورد مناسب ممکن است برای آنها نیز رخ دهد، بنابراین کشورهای اسلامی برای دفاع از حیثیت سرزمینی خود باید به دفاع از ایران و عراق در برابر ترور دولتی آمریکا اقدام کنند.
دکتر نعمت احمدی، حقوقدان بینالملل و استاد دانشگاه نیز در گفتوگو با «شرق» با بیان اینکه اکنون زمان آن است که وزارت خارجه وارد میدان شود، گفت: مسئله اینجاست که هم دولت عراق و هم مرجعیت عراق موضع تندی علیه ترور دولتی انجام شده توسط آمریکا داشتهاند.
در ترور رخ داده دو فرمانده ارشد نظامی ایران و عراق به شهادت رسیدهاند. حشدالشعبی جزء ارتش عراق بوده و یک نیروی مستقل یا بیضابطه و قانون نیست. بنابراین آمریکا یک فرمانده نظامی ارتش عراق را ترور کرده است. قاسم سلیمانی نیز فرمانده بخشی از نیروی نظامی ایران است و سپاه پاسداران طبق قانون اساسی ایران جزء نیروی نظامی به رسمیت شناخته شده کشور است، بنابراین چیزی به نام تحریم این سردار یا تحریم سپاه و قراردادن آنها در لیست تروریستها به هیچ وجه جنبه قانونی نداشته و نمیتواند توجیه جنایت رخ داده باشد، زیرا هیچ دولتی نمیتواند نیروی نظامی رسمی کشور دیگر را تحریم کند.
وی در ادامه افزود: از سویی دیگر ترامپ برای اجرای این ترور مجوز کنگره را هم نداشته و حتی قوانین داخلی آمریکا را نیز نقض کرده است که می تواند تبعات حقوقی داخلی نیز برای او داشته باشد. این حقوق دان ادامه داد: با توجه به نقض حاکمیت عراق و ترور فرماندهان ارشد عراق و ایران، باید هر دو کشور گزارش این جنایت را به شورای امنیت ببرند و درخواست تشکیل مجمع عمومی سازمان ملل را ثبت کنند. هرچند آمریکا با حق وتو ممکن است مانع صدور قطع نامه شود، اما فارغ از نتیجه، باید رفتار حقوقی و سیاسی مناسب انجام شود. بر اساس آنچه گفته شد، ترور دولتی آمریکا نقض آشکار حاکمیت دو کشور ایران و عراق است و باید دید تلاش ایران و عراق، برای این کشور و شخص ترامپ چه پیگرد قضائی ای در پی خواهد داشت.