مجيد شهرياري؛ اسوه ايمان و جهاد علمي
مروري بر زندگي مردي كه به دانشگاه آبرو بخشيد؛
مجيد شهرياري؛ اسوه ايمان و جهاد علمي
حسن رضايي
صبحگاه هشتم آذرماه سال 1389 انتشار خبري ناگوار، مردم ايران را عزادار مهمترين دانشمند هسته‌اي كشورشان كرد. مردي آرام و بي ادعا كه تا به آن روز هيچ كس او را نمي‌شناخت؛ به يكباره در سر خط خبرهاي ايران و جهان قرار گرفت؛ اما نه با خبر فعاليت‌هاي علمي، بلكه با خبر شهادتش! اين در حالي بود كه يك ماه پيش از اين تاريخ، جان ساورز رئيس دستگاه جاسوسي انگليس(MI6) گفته بود:«ديپلماسي براي متوقف كردن برنامه هسته‌اي ايران كافي نيست؛ بايد به فعاليت‌هاي اطلاعاتي و امنيتي رو آورد!»
"مجيد؛ دومين قرباني اين راهبرد وحشيانه سيا، موساد و ام آي سيكس بود. پيش از او دكتر مسعود علي محمدي استاد فيزيك دانشگاه تهران مورد هدف ترورهاي كور دستگاه‌هاي اطلاعاتي كشورهاي غربي قرار گرفته بود. بعدها مئير داگان، رييس وقت موساد در گفتگو با شبكه تلوزيوني “سي بي اس” در تمجيد از ترور دانشمندان هسته‌اي ايران گفت: “از «تميزي» اجراي مأموريت‌هاي عملياتي شده در ايران رضايت كامل دارد، چون بدون هيچ سرنخي، هيچ رد انگشتي، حتي يك موتورسيكلت هم از اين مأموريت‌ها بر جا نمانده است. با چنين اوصافي مقام‌هاي ايران تنها مي‌توانستند براي يافتن عامل يا عاملان اين حملات كه در روز روشن در قلب پايتخت شان اتفاق افتاد، به حدس و گمان بسنده كنند. "
ياوه گويي‌هاي رئيس موساد اگرچه با تلاش بي وقفه سربازان گمنام امام زمان(عج) نقش بر آب شد و در مدت زمان كوتاهي، تمامي تيم ترور به چنگ دستگاه اطلاعاتي ايران افتاد و متلاشي شد؛ وليكن ملت ايران براي هميشه از بركت وجود يكي ديگر از مهمترين دانشمندان خود محروم شد. مجيد شهرياري نمادي از روح مبارز و خستگي ناپذير ملت مبارز ايران بود.
او پس از بدعهدي مدعيان حقوق بشر آمريكايي و اروپايي در تامين سوخت 20 درصد راكتور تحقيقاتي تهران و سرگردان شدن هزاران بيمار ايراني محتاج به راديوداروهاي آن؛ يك تنه ايستاد و گفت صفحه سوخت 20 درصد را در داخل توليد مي‌كنيم و اين كار را عملي كرد! استاد دانشكده مهندسي هسته‌اي دانشگاه شهيد بهشتي فردي بود كه به اذعان رئيس وقت سازمان انرژي اتمي، مهمترين نقش را در توليد سوخت هسته‌اي 20 درصد بر عهده داشته بود.
علي اكبر صالحي در تشريح اين واقعيت مي‌گويد:" سال 88 كه بنده در سازمان انرژي اتمي فعاليت مي‌كردم به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گفتيم كه سوخت رآكتور اراك تمام شده و احتياج به سوخت داريم. آقاي البرادعي روزي من را به منزل خود دعوت كرد و پاسخ روسيه و آمريكا در برابر تقاضاي ايران براي دريافت سوخت 20 درصد را به من نشان داد كه اين دو كشور براي ارائه سوخت به ايران چندين شرط گذاشته بودند كه برخي از شروط حاكميت ملي ما را زير سؤال مي‌برد. وقتي بنده به ايران بازگشتم به آقاي احمدي‌نژاد كه آن زمان رئيس‌جمهور وقت بود گفتم: اين‌ها به ما سوخت 20 درصد نمي‌دهند.
شما امكانات را از نظر مالي فراهم كنيد، ما تجربه داريم و خودمان به‌دنبال ساخت سوخت 20 درصد مي‌رويم. كار كردن با مواد راديو اكتيو 20 درصد مي‌توانست خطرآفرين باشد و اين موضوع نياز به محاسبه داشت اما شخصي را نداشتيم كه بتوانيم اين محاسبات را انجام دهد. شهيد شهرياري اعلام كرد كه مي‌تواند اين محاسبات را انجام دهد و انصافاً محاسبات دقيقي را انجام داد. وقتي آقاي شهرياري اقدام به انجام محاسبات لازم كرد ناگهان خبر شهادت او به گوش ما رسيد. شهرياري اميد كشور در عرصه انرژي هسته‌اي بود و زماني كه وي شهيد شد با خود گفتم ادامه محاسبات چه مي‌شود. در سفري كه به اصفهان رفتم همكاران شهرياري گفتند: او از روزي كه محاسبات را آغاز كرد براي ما دوره‌هاي آموزشي گذاشته بود" و بيش از 10 نفر را در اين زمينه آموزش داده بود. "
ما در اين گزارش سعي خواهيم كرد مروري بر مهمترين مقاطع زندگي اين شهيد والامقام داشته و به بررسي روحيات، عملكرد و ويژگي‌هاي علمي–اخلاقي وي بپردازيم. شهيد مجيد شهرياري در سال 1345 در شهر زنجان ديده به جهان گشود. او فارغ التحصيل مهندسي الكترونيك دانشگاه اميركبير، كارشناسي ارشد مهندسي هسته‌اي دانشگاه صنعتي شريف، دكتراي علوم و تكنولوژي هسته‌اي دانشگاه اميركبير و استاد فيزيك دانشگاه شهيد بهشتي بود. وي بعدها به دليل آنچه فراهم نبودن زمينه فعاليت‌هاي علمي متناسب در دانشگاه اميركبير مي‌خواند؛ از همكاري با دانشگاه مذكور استعفا داده، به صورت پيماني به عضويت هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي درمي آيد. شهيد شهرياري تنها چهار سال پس از شروع به كار در سمت هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي، به مرتبه دانشياري ارتقاء يافت. در اين مرحله از ارتقاء؛ نمره كيفيت آموزشي او در چهار سال تدريس در دوره استادياري 18.5(از بيست) بود. وي در مقطع مذكور در امر پژوهش با چاپ 10 مقاله علمي پژوهشي در مجلات علمي بين‌المللي، ارائه سخنراني در 21 كنفرانس بين‌المللي، راهنمايي و مشاوره 20 دانشجوي كارشناسي ارشد و راهنمايي 3 دانشجوي دكتري و بالاخره اجراي 5 طرح پژوهشي با امتيازي بالا به مرتبه دانشياري ارتقاء پيدا كرد. اين شهيد بزرگوار درست چهار سال بعد يعني در سال 1388 به مرتبه استادتمامي دانشكده مهندسي هسته‌اي دانشگاه شهيد بهشتي ارتقاء يافت. شهيد شهرياري در واقع در حداقل زمان ممكن براي ارتقاء به درجه استادي، به اين مهم دست يافت. نمره كيفيت تدريس ايشان در دوره دانشياري 19.46 از 20 ثبت شده است!
فعاليت‌هاي علمي شهيد در دوره دانشياري، راهنمايي 17 دانشجوي كارشناسي ارشد و 5 دانشجوي دكتري در كنار انتشار 21 مقاله تخصصي در مجلات علمي پژوهشي و شركت در 24 كنفرانس بين‌المللي تخصصي را در برمي گرفته است. شهيد شهرياري پيش از اين؛ رشته "كاربرد پرتوها" را به وزارت علوم پيشنهاد داده و درخواست كرده بود تا به عنوان يك زمينه آموزشي جديد در مهندسي هسته‌اي به آن توجه شود. وي در سالهاي 1385 تا 1389، چهار كميته علمي و كارگاه آموزشي در دانشكده شهيد بهشتي تأسيس كرده بود. او فردي بود كه براي نخستين بار كارگاه‌هاي آموزشي آشنايي با كدهاي محاسباتي راكتورهاي هسته‌اي را طراحي و اجرايي كرد. يكي از طرح‌هاي مهم شهيد شهرياري، طرح‌هاي تئوريك مربوط به ساخت نسل جديد راكتورهاي هسته‌اي بود كه بازتاب گسترده‌اي در مراكز علمي جهان داشت.
شهرياري كارشناس ارشد مبارزه با ويروس رايانه‌اي استاكس نت بود. او همچنين مشاور ايران در شوراي بين‌المللي و رئيس دفتر كميته ملي پروژه سزامي(SESAME) بود؛ اين پروژه يك پروژه عظيم منطقه‌اي بود كه ايران هم يكي از اعضاي آن به شمار مي‌رفت. همه اين‌ها استاد شهرياري را در قامت يكي از بهترين اساتيد دانشگاه‌هاي كشور مطرح كرده بود. مردي كه در سكوت كامل خبري به فعاليت‌هاي عظيم و آينده ساز خود براي پيشرفت ايران عزيز مي‌پرداخت؛ بدون آن‌كه بخواهد ادعايي داشته باشد!
علي اكبر صالحي رئيس وقت سازمان انرژي اتمي پس از شهادت اين استاد گرانسنگ، گفته بود در مقطعي كه شهيد شهرياري هدايت پروژه توليد صفحه سوخت 20 درصد را بر عهده گرفت؛ به علت نياز كشور به اين ماده ما مجبور بوديم هر مبلغي كه ايشان بگويد–حتي تا چندين ميليارد تومان– به او پرداخت كنيم. اين در حالي بود كه شهيد شهرياري گفته بود براي اجرايي كردن اين پروژه هيچ مبلغي دريافت نخواهد كرد! شناخت شخصيت چندبعدي شهيد مجيد شهرياري اما منحصر به بررسي فعاليت‌هاي علمي شگفت آور وي نخواهد بود. چه اين‌كه تاكيد يكسويه بر فعاليت‌هاي علمي آن شهيد بزرگوار باعث خواهد شد تا تصويري ناقص از شخصيت سترگ وي به مخاطب ارائه شود. واقعيت آن بود كه شهيد شهرياري در چارچوب نظام فكري‌اي زندگي مي‌كرد كه بزرگترين محرك وي براي فعاليت‌هاي علمي و تحقيقاتي به شمار مي‌رفت.
او كه تمام مقاطع تحصيلي خود را در داخل كشور گذرانده بود؛ به خوبي مي‌دانست كه يگانه راه پيشرفت كشور؛ اتكا بر توان داخلي استعدادهاي بي شمار جوانان ايراني است. او نه در حرف كه در عمل؛ به خوبي اين واقعيت را اثبات كرده بود. دانش وسيع و استفاده از آخرين يافته‌هاي علمي، شهرياري را از گزينه‌هاي مورد نظر دانشگاه‌هاي برتر دنيا براي تدريس و ادامه تحصيل قرار داده بود اما وي ترجيح داد تا روز شهادت در ايران بماند و دانش خود را در راه اعتلاي همين آب و خاك به كار بگيرد. بعد اخلاقي شخصيت شهيد شهرياري در واقع همان موتور محركي بود كه او را در پيمودن راه عزتمندانه خود استوار كرده بود. همسر و همكار اين شهيد بزرگوار در تشريح شخصيت اخلاقي وي مي‌گويد:" اوايل ازدواجمان بود نيمه‌هاي شب از خواب بيدار مي‌شدم مي‌ديدم مجيد نيست مي‌رفتم مي‌ديدم در اتاق مشغول نماز شب است اين رويه مجيد بود، بسيار به ندرت اتفاق مي‌افتاد نماز شب مجيد قضا شود، بويژه در ماه‌هاي اخير به شدت در نماز شب گريه مي‌كرد و صداي الهي العفو شبانه او هم‌چنان در گوش من زنگ مي‌زند.
دكتر بهجت قاسمي در جايي ديگر در توصيف ويژگي‌هاي همسر شهيدش مي‌گويد:" همسرم در انجام واجبات و ترك محرمات نيز به اندازه جديت در مسائل علمي جدي بود. شهيد شهرياري مطالعه تفسير قرآن را هرگز رها نمي‌كرد و تفسير آيت الله جوادي آملي را به صورت كتاب و نرم افزار هميشه همراه خود داشت. مقيد به نماز جماعت بود و حقوق همسايگي را رعايت مي‌كرد و بنده قوت علمي ايشان را از قوت ديني اش مي‌دانم. ايشان بسيار مقيد به انجام آداب اسلامي بودند تا جايي كه به ياد ندارم هيچ وقت ايشان بي وضو بوده باشند. قبل از خواب، قبل از خروج از منزل وضو مي‌گرفتند... همواره، دغدغه نماز اول وقت را داشتند تا جايي كه تقيد به اداي نماز اول وقت در مسجد و حتي حين مسافرت در كنار جاده از ويژگي‌هاي ايشان بود. خيلي وقت‌ها در منزل چهار نفره نماز را به جماعت مي‌خوانديم"شهيد مجيد شهرياري در واقع؛ برونداد عيني تفكر حاكم بر نظام مقدس جمهوري اسلامي در عرصه علمي و دانشگاهي به شمار مي‌رفت. رهبر فرزانه انقلاب اسلامي در جريان ديداري كه با خانواده اين شهيد بزرگوار داشتند درباره مقامات ايشان فرمودند:" شهادت دكتر شهرياري، آبرويي داد به جامعه علمي كشور. شهادت همچين شخصيت برجسته و مورد قبولي، نشان داد كه در محيط علمي جمهوري اسلامي، اينجور شخصيت‌ها و انگيزه‌ها وجود دارد. مهمترين تسلايي كه انسان در اينجور حوادث به خودش مي‌دهد اين است كه مي‌داند خداي متعال براي اين جانفشاني‌ها و اين شهادت‌ها و اين خون‌هاي به ناحق ريخته شده، ثواب‌هايي را معين و مدون كرده كه به ذهن ما هم خطور نمي‌كند. به قدري اين مقامات و درجات الهي، عالي و غيرقابل توصيف است كه ما اصلاً نمي‌توانيم درك كنيم و مطمئن باشيد ايشان الان در بهترين حالات است كه هر مؤمني و هر انسان صالحي، اگر چنانچه اندكي از آن مراتب را بتواند با ديده بصيرت خودش ببيند، آرزو مي‌كند كه اي كاش ما به همين سرنوشت دچار بشويم. "
آيت الله جوادي آملي نيز در مراسم چهلم اين شاگرد دانشمند خود مي‌فرمايند:" همسر و خانواده شهيد شهرياري مطمئن باشند كه وي در روح و ريحان است. اگر با دو دست پر به بارگاه الهي راه يافت، نه تنها مشكل خودش را حل مي‌كند بلكه مشكل ديگران را هم برطرف مي‌كند و از ديگران شفاعت خواهد كرد. " دكتر بهجت قاسمي در توصيف روحيه بسيجي همسر خود در اولين روزهاي پس از شهادت شهيد به خبرنگار واحد مركزي خبر مي‌گويد:" دشمن بداند ما فرزندان امام روح‌ا... هستم و با اين شهادت‌ها و مصائب از ميدان خارج نمي‌شويم و دكتر شهرياري هم خود را فرزند امام مي‌دانست و درك كردن دوران امام راحل را از الطاف خداوندي براي خود مي‌خواند... به جرات مي‌گويم در تمام زندگي مشتركمان كلمه‌اي از مجيد دروغ نشنيدم به همين دليل است كه مي‌گويم اگر مجيد شهيد نمي‌شد عجيب بود. " ختم سخن آن‌كه؛ اگر چه شهرياري رفت؛ ولي شهرياري‌هاي ديگري هستند كه باز هم با تاكيد بر راه پرافتخاري كه خميني كبير(ره) فرا رويشان قرار داده است؛ در راه سربلندي و عزت ملت عزيز ايران گام خواهند برداشت. اين نه يك آرزو كه واقعيتي انكارناشدني است. والسلام.
منبع: هفته نامه پرتو
