اقدامات آمریکا در رویارویی با ایران
|
طبیعی بود که آمریکا برای حفظ حیثیت از دست رفته خود و دوام و بقای پرستیژ آمریکایی در تمام جهان زیر سلطه امپریالیسم باید به تکاپو و تلاش عظیمی دست بزند
|
پیام امام خمینی به ملت ایران در رابطه با کمیسیون تحقیق جنایات دولت آمریکا
بسم الله الرحمن الرحیم
" ملت شریف و مبارز ایران ! جنایات شاه و آمریکا چیزی نیست که احتیاج به اثبات داشته باشد. شاه و آمریکا ما را در تمام زمینه ها وابسته نموده اند . قتل و ضرب و شتم و زندان و تبعید از امور رایج این جانیان بوده است . ما تا آخر عمر علیه دولت آمریکا مبارزه می کنیم و تا آن را به جایش ننشانیم و دستش را از منطقه کوتاه نکنیم و به تمام مبارزان راه آزادی کمک نکنیم تا آنها را شکست دهند و خود مردم ایران سرنوشت خویش را به دست گیرند ، از پای نمی نشینیم .
برای ما شرق تجاوزگر و غرب جنایتکار فرقی نمی کند . ما می جنگیم و چون حق پیروز است ، پیروزیم . سلطه آمریکا تمام بدبختی های ملل مستضعف را به دنبال دارد و تجاوز شرق متجاوز روی تاریخ را سیاه نموده است .
ملت عزیز ایران ! بیدار باشید که سالیان دراز مبارزه در پیش دارید . ابرقدرت ها برای نابودی شما هر روز نقشه می کشند ولی « ان کید الشیطان کان ضعیفا » . مسئله ای که این روزها عنوان شده است ، قضیه آمریکا و گروگان های جاسوس آمریکایی است که در دست دانشجویان مسلمان و مبارز است. در این مورد مطالبی چند را متذکر می شوم:
1. رونوشت کلیه مدارک مربوط به دخالت آمریکا و شاه خائن را باید در اختیار هیئت بررسی و تحقیق جنایات دولت آمریکا و شاه گذاشت و دانشجویان مسلمان هم اگر مدارکی در این مورد دارند ، رونوشت آنرا در اختیار این هیئت بگذارند .
2. ملاقات با گروگان هایی که در پرونده جنایات آمریکا و شاه دخالت دارند ، برای بازجویی از آنان آزاداست .
3. اگر هیئت بررسی نظر خودش را در تهران درباره جنایات شاه مخلوع و دخالت های آمریکای متجاوز ابراز داشتند ، ملاقات با تمامی گروگان ها بلامانع است .
بار دیگر پشتیبانی خود را از شورای انقلاب و شخص جناب رئیس جمهور اعلام می دارم و از همه می خواهم که آنان را یاری کنند و در پشتیبانی از آنان کوتاهی نکنند و از همه قشرها می خواهم که از اخلاق پسندیده اسلام پیروی نمایند و حقوق برادری را حفظ نمایند .
خواهران و برادران عزیزم ! امروز روز اتحاد و اتفاق است . امروز روزی است که اگر هماهنگ نباشید ، یا گرفتار شرق می شوید و یا غرب . هرگز روی یک سخن نایستید و هر چه صلاح این مرز و بوم و ملت و اسلام است ، انجام دهید . نهضت ملت شریف ایران برای قطع ایادی دشمنان ادامه دارد و تا آمریکا و سایر ابرقدرت ها به ستمکاری و جنایات خود ادامه می دهند ملت ما به مقابله و مبارزه خود با آنان ادامه می دهد و استقلال همه جانبه خود را با تمام قوا حفظ می کند .
بر روشنفکران است که هر چه بیشتر در رسوایی ابرقدرت ها و قدرت ها بکوشند و امیدوارم که خمینی از راه مستقیم اسلام که مبارزه با قدرت های ستمگر است هیچگاه منحرف نشود و برای به ثمر رساندن اهداف اسلام از پای ننشیند ، چنان که امیدوارم ملت های مسلمان و خصوصاً ملت مبارز ایران در این هدف اسلامی کوشا باشند و مبارزه خود را علیه ستمگران شرق و غرب ادامه دهند . از خداوند متعال نصرت اسلام و مسلمین را خواستارم . "
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
روح الله الموسوی الخمینی
طبیعی بود که آمریکا برای حفظ حیثیت از دست رفته خود و دوام و بقای پرستیژ آمریکایی در تمام جهان زیر سلطه امپریالیسم باید به تکاپو و تلاش عظیمی دست بزند . این کوشش شیطان بزرگ در چند قسمت خلاصه می شود :
1) تضییقات اقتصادی 2)اقدامات نظامی 3) تحریک ایادی داخلی خود
4) ایجاد تضییقات عظیم برای دانشجویان ایرانی در آمریکا 5) اقدامات سیاسی
1. تضییقات اقتصادی
در هیجدهم آبان ماه 58 آمریکا از شورای امنیت تصویب قطعنامه ای را درخواست نمود که در آن مطرح بود تا روزی که گروگان ها به سلامت ایران را ترک نکرده اند ، همه اعضای سازمان ملل مکلف هستند :
1. از صدور همه موارد و مایحتاج ضروری ایران به جز غذا ، دارو و وسایلی که برای مصارف پزشکی ضروری است خودداری نمایند .
2. جلوی صدور هر نوع کالایی را به وسیله کشتی ، هواپیما ، قطار ، وسایل نقلیه دیگر چه مستقیماً به ایران چه غیر مستقیم ، از سوی کشورهای دیگر باشد ، بگیرد و در این مورد طرف معامله چه دولت ایران چه مؤسسات خصوصی باشند فرقی نخواهد کرد .
3. کشورهای عضو سازمان ملل مکلف هستند اعضای هیئت های سیاسی ایران در کشورهای خود را به حداقل کاهش دهند .
4. کشورهای عضو باید شرکت خود و اتباع خود را از انعقاد هر نوع قرارداد خدمتی برای اجرای پروژه های صنعتی ایران غیر از امور بهداشتی مانع شوند .
5. کشورهای عضو سازمان مکلفند اتباع خود و سازمان خود را از پرداختن به هر نوع فعالیتی که تصمیمات فوق را مخدوش سازد برحدز دارند .
در بیست و دوم آبان ماه 58 جلسه شورای امنیت بنا به اصرار و پافشاری آمریکا در ساعت 10:34 به وقت نیویورک تشکیل گردید .
مک هنری نماینده آمریکا دعاوی قبلی خود را علیه ایران تکرار نمود و از شورا تقاضا کرد که برای حفظ صلح بین المللی قطعنامه مورد درخواست آمریکا مبنی بر تحریم اقتصادی ایران رابه تصویب برساند .
در همان جلسه ، نمایندگان برخی از کشورها قطعنامه مورد تقاضای آمریکا را علیه ایران مردود دانسته و خاطر نشان ساختند که ایران هیچ اقدامی بر علیه صلح و امنیت بین المللی مرتکب نشده است و اضافه کردند که هر نوع تصمیم شورا در این مورد علیه ایران نوعی دخالت در تحولات سیاسی آن سرزمین خواهد بود و ناقض حق تصمیم گیری مردم ایران است که در منشور ملل متحد پیش بینی شده است .
آن شب یکی از جلسات بسیار شورانگیز شورای امنیت در جریان بود و به درازا کشید . پس از بحث ها و تبادل نظرها ، نمایندگان انگلیس ، نروژ ، پرتقال و فرانسه حمایت خود را از قطعنامه آمریکا اعلام داشتند ، بنگلادش و مکزیک به این قطعنامه رأی ممتنع دادند و آلمان شرقی با آن به مخالفت برخاست و در نهایت شوروی با استفاده از حق وتوی خویش آن را در بایگانی شورای امنیت دفن نمود .
ولی از فردای آن روز برخی از دولت ها به سرکردگی آمریکا قطعنامه تصویب نشده را به اجرا گذاردند و حسب دستور کارتر نقدینه های ایران در بانک های آمریکا و شعبات آن در اروپا مسدود گردید و محاصره اقتصادی در نهایت شدت جریان یافت .
آمریکا وتوی شوروی را پیش بینی می کرد و قبل از وقوع این حادثه نماینده آمریکا عنوان نموده بود و به فرض تصادف قطعنامه با وتوی شوروی ، آمریکا با دولت های متحد خود در اروپا و ژاپن و سایر کشورها تحریم اقتصادی را بر علیه ایران به اجرا در خواهند آورد .
پس از دفن قطعنامه در شورای امنیت ، بلافاصله آمریکا در تدارک تحریم اقتصادی ایران ، فشارهای شدید سیاسی را به اقمار خود در کلیه نقاط جهان وارد آورد تا آنها را به جرگه طرفداران تحریم اقتصادی ایران وارد نماید .
اما در اروپا تصمیم آمریکا با مشکلاتی روبرو گردید . وزرای کشورهای عضو بازار مشترک اروپا در لیسبون پایتخت پرتقال جلسه ای بدین منظور تشکیل دادند . حکومت بن اعلام داشت هر تصمیمی را که دیگر کشورهای اروپایی بگیرند همراهی خواهد کرد ، اما در صدد نخواهد بود سفیر خود را از ایران فرا خواند ، چون ایران دومین تأمین کننده نفت آلمان است .
در لندن منابع انگلیسی گفتند که انگلیس مشغول بررسی پیشنهاد آمریکا است تا سفیر خود را به عنوان اقدام تلافی جویانه علیه ایران از این کشور فرا خواند ، از قرار معلوم آمریکایی ها صورتی از راههای مختلف را در برابر انگلیس گذاشته بودند و وزارت خارجه انگلیس به سرعت مشغول بررسی آنها بود .
در این میان ایتالیا صدور قطعات یدکی هلیکوپترها را که از مدت ها پیش به این طرف به ایران ممنوع کرده بود ، همچنان به تعویق می انداخت و وانمود می کرد که این عمل ارتباط مستقیمی با تحریم آمریکا ندارد. ایتالیا سال قبل از آن دو درصد نفت خود را از ایران خریداری کرده بود ، در حالی که سال وقوع گروگان گیری اتکاء ایتالیا به ایران 3/13% بود .
در اتریش سفارت ایران تلاش وسیعی را شروع کرده ، سفارشات لازم از تهران را برای خرید کالاهایی که ممکن بود مشمول تحریم اقتصادی آمریکا واقع شود به سراسر کشورهای اروپایی داده بود . این خریدها بیشتر در مواد غذایی و قطعات یدکی از کشورهای بی طرف و غیر متعهد بود و این اقدام برای خنثی کردن تحریمی بشمار می رفت که کارتر بدان مبادرت ورزیده بود .
در آن موقع روابط تجاری ایران با استرالیا ، اتریش ، فرانسه و کشورهای اسکاندیناوی خوب بود و منابع نفتی گفته بودند ایران سال قبل 8% نیازهای نفتی سالانه فرانسه را تأمین کرده است . در ایتالیا سفیر آمریکا دولت آن کشور را زیر فشار گذاشته بود تا اقدامات بیشتری را علیه ایران انجام دهد . خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داده بود که سفارت آمریکا در پاریس هم دست از سر وزارت خارجه فرانسه بر نمی دارد تا این کشور را وادار به پیروی از کارتر علیه ایران بکند .
آمریکا چنین برنامه ای را هم در ژاپن پیاده کرد ، در حالی که عکس العمل ژاپن در این مورد مثل همیشه توأم با احتیاط بود . وزارتخانه ژاپن ضمن آن که اظهار عقیده کرده بود تحریم اقتصادی آمریکا علیه ایران اثر ناچیزی خواهد داشت ، از آمریکا خواست موقعیت ژاپن و وابستگی این کشور به نفت ایران را در نظر داشته و توقع نداشته باشد که ژاپن بتواند در این مورد از کارتر پیروی کند .
اقدامات تضییقاتی آمریکا همچنان ادامه داشت تا آن که در 18 خرداد سال 59 کارتر ضمن پیام رادیو تلویزیونی اعلام داشت :
1) حسب دستوری وی وزیر خزانه داری آمریکا رسماً تحریم هایی علیه ایران را به مورد اجرا خواهد گذاشت . صادرات آمریکا به ایران طبق تحریم های مصوب 10 عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد که در تاریخ 13 ژانویه قطعنامه آن توسط شوروی وتو شد ، منع خواهد شد ، هر چند حمل مواد غذایی و دارویی به ایران بسیار کم و یا ناچیز خواهد بود .
2) وزیر خزانه داری آمریکا رسماً فهرستی از دارایی های دولت ایران در آمریکا که طبق دستور قبلی من مسدود شده بود و نیز فهرستی از ادعاهای خسارت که توسط افراد و مؤسسات آمریکایی علیه دولت ایران اقامه شده تهیه خواهد نمود ، تهیه حساب این خسارات و غرامت های مطالبه شده برای تنظیم برنامه علیه ایران به کار خواهد رفت تا گروگان ها و خانواده های گروگان ها و سایر اتباع آمریکا که ادعایی علیه دولت ایران دارند به حقوق خود برسند .
پس از اعلام تحریم اقتصادی از سوی کارتر ، مهندس سحابی رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد :
" در مرحله اول جهت رویارویی با تحریم اقتصادی آمریکا مصرف کلیه کالاهای کشور کنترل دقیق خواهدشد و توزیع کلیه تولیدات کشور عادلانه صورت خواهد گرفت . در مرحله دوم از کارخانجات دولتی برای تأمین نیازهای سایر کارخانجات استفاده خواهد شد .
در شرایط دیگر چون با مخالفت احتمالی کشورهای اروپایی و بازار مشترک نیز مواجه هستیم از طریق کشورهایی که روابط دوستانه با ما دارند مثل لیبی ، الجزایر ، هند ، پاکستان و چند کشور دیگر پاره ای از مواد اولیه مورد نیاز خود را به صورت واسطه وارد خواهیم کرد . برای مقابله با تحریم آمریکا ، با عضویت کارشناسان و متخصصان ایرانی کمیته های اقتصادی ، تبلیغاتی ، سیاسی و نظامی تشکیل شده است ."
ولی کارتر به تهدیدات و اقدامات قبلی خود اکتفا ننمود و دولت آمریکا موارد زیر از تضییقات اقتصادی را از 29 فروردین 59 به اجرا در آورد . کارتر دستور داد :
1. هرگونه انتقال پول توسط اشخاص و مؤسساتی که تابع قوانین آمریکا هستند به اشخاص یا سازمان های ایرانی به استثنای آن انتقال های مالی که مستقیماً مربوط به گردآوری خبر و پرداخت مخارج خانوادگی مربوط به گروگان ها باشد ممنوع می شود . اگر کسی به انتقال پول غیر مجاز مبادرت ورزد مجرم شناخته خواهد شد .
2. هرگونه واردات آمریکا از ایران ممنوع خواهد شد .
3. از اختیارات قانونی خود برای سیاست اتباع آمریکایی در خارج استفاده می کنم و آمریکاییان را از سفر به ایران منع می کنم و هرگونه معامله بین آمریکاییان و اتباع خارجی را که به اینگونه مسافرت ها و یا به حضور آمریکاییان در ایران مربوط می شود ، ممنوع می سازم و از این اختیار در حال حاضر استفاده نمی شود .
ولی با توجه به اوضاع فعلی در ایران مسئولیت و وظیفه من است که از خبرنگاران و سازمان های خبری آمریکایی در ایران بخواهم که حضور و فعالیت های خود را در ایران به حداقل ممکن کاهش دهند .
4. دستور می دهم که کلیه لوازم و تجهیزات نظامی که قبلاً توسط دولت ایران خریداری شده و دستور توقیف آنها را داده بودم ، برای استفاده نیروهای نظامی آمریکا و یا برای فروش به سایر کشورها در اختیار دولت آمریکا گذاشته شود .
5. از کنگره آمریکا اختیار خواهم خواست که از 8 هزار میلیون دلار سرمایه مسدود شده دولت ایران در آمریکا به گروگان ها و خانواده های آنان غرامت پرداخت شود و از این دارایی ایران مبالغی برای پرداخت ادعای خسارت و همچنین مخارج سنگین نظامی و غیر نظامی که آمریکا به سبب اقدامات غیر قانونی ایران مجبور به تحمل آن شده است کسر شود ، و ما در آن صورت قانوناً حمل مواد غذایی و دارویی را به ایران منع خواهیم کرد .
در همین حال پرتغال نیز تصمیم گرفت به عنوان حمایت از آمریکا مناسبات بازرگانی خود را با ایران قطع کند . سخنگوی شرکت نفت پرتغال در رابطه با تصمیم دولت خود گفته بود :
" قطع معامله با ایران مشکلاتی از نظر فرآورده های نفتی برای پرتغال به وجود نخواهد آورد ... "
در گزارش دیگری نخست وزیر دانمارک اظهار کرده بود که " کشور او در صورتی در محاصره اقتصادی ایران شرکت می کند که تمامی اعضاء جامعه اقتصادی اروپا چنین تصمیمی را اتخاذ کند ."
نیز " اوکیتا " نخست وزیر وقت ژاپن اخطار کرد که " محاصره اقتصادی ایران توسط آمریکا می تواند روی کوشش هایی که برای آزادی گروگان ها به عمل می آید اثر معکوس بگذارد . "
وی ضمن نطقی در پارلمان آن کشور گفت : " با اعمال کمی فشار برای آزادی گروگان ها موافق است ."
تردیدی نبود که تحریکات اقتصادی غرب اثری فوری بر اقتصاد ایران داشت و از این رو علاوه بر اقدامات اساسی و دراز مدت می بایستی یک سلسله اقدامات ضربتی انجام گیرد ، از این رو در جلسه شورای انقلاب پنج پیشنهاد برای مقابله با تحریم اقتصادی غرب بررسی شد :
1. بانک مرکزی در گشایش اعتبار تسهیل کند .
2. لغو قراردادهای پایاپای .
3. تشکیل گروه ضربت در وزارت کشاورزی جهت رفع مشکلات فوری کشاورزی .
4. تشکیل کمیسیونی در سطح بالا مرکب از چهار وزیر یا معاون وزارتخانه های بازرگانی ، صنایع و معادن ، کار و کشاورزی هفته ای یک بار .
5. همکاری وزارت صنایع و معادن و بازرگانی به این ترتیب که وزارت بازرگانی تولید اضافی تمام کارخانجات را تضمین و یا خریداری کند ، به طوری که وزارت صنایع و معادن در ارتباط با حمایت تولیدات داخلی خیالش راحت باشد .
در همین رابطه رئیس کل وقت بانک مرکزی ایران ، علیرضا نوبری ، گفت که :
" ایران می تواند در مقابل تحریم اقتصادی ممالک غربی مقاومت کند و این اقدام موجب آزاد کردن گروگان های آمریکایی نخواهد شد ."
و اضافه کرد :
" اگر چه تحریم های اقتصادی برای ایران گران تمام خواهد شد ، ولی آبرو و حیثیت ملی ایران اجازه نمی دهد که در مقابل این اقدامات سر تعظیم فرود آوریم ، حتی اگر هزاران میلیون دلار از دست بدهیم ، به اندازه ای که غرور ملی ما برای ما با ارزش است ، حائز اهمیت نخواهد بود . و بالاخره ایران راهی برای مقابله با این تحریم ها خواهد یافت و علیرغم هرگونه کوششی برای محدود کردن راههای آبی ، ایران چاره ای برای حمل کالاهای خود پیدا خواهد کرد ."
وی به امکان مسدود کردن راههای آبی ایران اشاره کرد و گفت :
" این اقدام برای ژاپن و اروپای غربی که برای حمل نفت خود به این راهها نیاز دارند ضایعه انگیز خواهد بود و بعید است که آمریکا به چنین کاری دست بزند . "
رئیس کل بانک مرکزی ایران افزود :
" کمیسیون مخصوص مبارزه با بحران اقتصادی کشور که او نیز یکی از اعضای آن می باشد از هم اکنون درصدد است تا راههای زمینی مختلفی از طریق ترکیه ، پاکستان و شوروی برای حمل کالا پیدا کند .
از سوی دیگر رئیس کل بانک مرکزی ایران به مسئله دارائی های مسدود شده ارزی ایران در بانک های آمریکایی اشاره کرد و گفت که :
" مبلغ این دارایی ها 6 میلیارد دلار است و 8 میلیارد دلار رقمی است که بانکداران آمریکایی تخمین زدند . "
وی در این زمینه گفت که :
" ایران علاوه بر این مبلغ 9 میلیارد دلار دیگر نیز دخایز ارزی موجود دارد که قادر است به مدت 9 ماه بدون صدور یک بشکه نفت احتیاجات ارزی خود را برآورده کند . "
در تاریخ شانزدهم اردیبهشت ماه 59 کمیته بسیج وزارت بازرگانی برای مقابله با محاصره اقتصادی آمریکا آغاز به کار کرد . همچنین به منظور مقابله با مشکلات اقتصادی ناشی از کارشکنی ها و محاصره اقتصادی غرب ، کمیته ویژه ای متشکل از نمایندگان وزارتخانه های امور اقتصادی و داریی ، صنایع و معادن ، امور خارجه ، کشاورزی و عمران روستایی ، نفت ، بازرگانی ، بهداری و بهزیستی ، راه و ترابری ، بانک مرکزی ایران ، گمرک ایران ، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ، سازمان بنادر کشتیرانی ، دادستان کل انقلاب ، انبارهای عمومی ایران و بنیاد مستضعفان تشکیل شد که در این راه یکدیگر را یاری کنند .
اواسط اردیبهشت 59 ، ژاپن برای اعمال فشار جهت آزاد سازی گروگان های آمریکایی در صدد تدارک دومین مرحله تحریم اقتصادی علیه ایران برآمد . یک مقام دولتی ژاپن در این باره گفت که :
" مرحله دوم تحریم های این کشور هماهنگ با کشورهای بازار مشترک اروپا به اجرا در خواهد آمد و در این رابطه مقامات سفارت ژاپن در تهران به مقامات ایران اطلاع دادند که اگر هیچ پیشرفتی در وضعیت گروگان ها تا تاریخ 17 مه برابر با 28 اردیبهشت ماه حاصل نشود ، آنها اقدامات تازه ای را انجام خواهند داد ."
در همین حال لایحه تحریم اقتصادی ایران در اروپا به پارلمان انگلیس رفت اما با این وجود فرانسه ، انگلیس ، ایتالیا ، آلمان و تعداد دیگری از کشورهای اروپایی در تحریم اقتصادی ایران دچار تردید شدند . چرا که به نظر می رسید تحریم اقتصادی ایران اثری در آزاد سازی گروگان های آمریکایی نداشته است .
در حالی که یک هفته به مهلت تعیین شده از سوی کشورهای عضو بازار مشترک اروپا برای اجرای مرحله دوم تحریم اقتصادی علیه ایران بیشتر نمانده بود ، اختلاف نظرها و تشتت آراء بین نمایندگان پارلمان و مقامات دولتی این کشورها ، تصمیم گیری در این مورد را مشکل ساخت .
بسیاری از کمپانی های بزرگ و کارخانجات سازنده اتومبیل و صنایع دیگر که از این تحریم زیان می دیدند با این تحریم مخالفت کردند . بازار مشترک قبلاً صادرات مواد غذایی را از فهرست تحریم اقتصادی ایران حذف کرده بود و پس از آن انگلستان خدمات بانکی و مالی را نیز مستثنی کرد .
کشورهای بازار مشترک ظاهراً در جستجوی بهانه ای بودند تا از اجرای مجازات های اقتصادی علیه ایران صرف نظر شود . بنابر گزارش منابع مؤثق در آن هنگام ایتالیا ، فرانسه و آلمان با کسری موازنه پرداخت ها مواجه بودند و امید داشتند که مجازات ها علیه ایران بسیار جزئی بوده و شامل قراردادهای موجود بین آنان و ایران نشود .
همان طور که قبلاً اشاره کردیم متحدان آمریکا در اروپای غربی با توجه به سرمایه گذاری ها و قراردادهایی که در ایران داشتند بی میلی خود را نسبت به تحریم اقتصادی ایران به آمریکا نشان دادند . با همه اینها برای نشان دادن یکپارچگی خود با واشنگتن نیز در لحظاتی که اعتبار و حیثیتی برای سیاست خارجی کارتر نمانده بود ، مجبور شدند ظواهر را حفظ کنند .
در چارچوب چنین شیوه هایی بود که مجلس عوام انگلیس در بیستم اردیبهشت با 220 رأی موافق و 85 رأی مخالف لایحه اعمال محدودیت های اقتصادی علیه ایران را تصویب کرد ، دولت دانمارک هم دومین کشور اروپایی بود که پا در جای پای انگلیس گذاشت .
با این حال چندین کشور خارجی حاضر به همکاری اقتصادی با ایران شدند و به دنبال آغاز تحریم اقتصادی ایران از سوی کشورهای عضو بازار مشترک اروپا که احتمالاً از 27 اردیبهشت آغاز شد ، دهها کشور و صدها شرکت خارجی آمادگی خود را برای تأمین نیازمندی های ایران اعلام کردند .
به همین جهت بازار مشترک عملاً و به طور مؤثر زیر بار آمریکا نرفت . تحریم اقتصادی اروپا علیه ایران امریکا را ناامید کرد ، چون 9 کشور عضو بازار مشترک اروپا تصمیم گرفتند محدودیت هایی را علیه ایران به اجرا در آورند ، اما این محدودیت ها فقط شامل جزء کوچکی از تجارت هفت هزار میلیون دلاری آنها با ایران بود .
در همین حال نمایندگان خشمگین حزب کارگر انگلیس نیز دولت محافظه کار را وادار به بحث پارلمانی فوق العاده ای در مورد تحریم بازار مشترک علیه ایران کردند . آنها گفتند که این تحریم ها زیادتر از آن چیزی بوده که قبلاً در پارلمان انگلیس با آن موافقت شده است .
اقدام پارلمان انگلیس یکپارچگی آمریکا و متحدانش را دستخوش شکاف کرد و موجب آن شد که دیگر کشورهای عضو بازار مشترک در مورد تحریم ایران بی علاقه و بی میل شوند و به همین دلیل است که وزیر اقتصاد آلمان غربی به شدت به اقدام انگلیس حمله کرد و خاطر نشان ساخت که این اقدام خانم تاچر تفاوت وسیعی را که میان حرف و عمل است نشان می دهد .
در این ضمن پارلمان اروپایی در استراسبورگ جلسه ای تشکیل داد و طی قطعنامه ای از انگلیس خواست که با 8 کشور دیگر عضو بازار مشترک در تحریم علیه ایران هماهنگی نشان دهد ، زیرا این اقدام انگلیس انحراف آشکار از تصمیمی است که وزیر خارجه اش در چند روز پیش در ناپل در کنار دیگر وزرای خارجه اروپا گرفته بود .
کارتر چون دید کشورهای متحد و اروپایی او در تحریم علیه ایران فعالیت چندانی ندارند ، بر آن شد که خود به تنهایی علیه ایران وارد عمل شود . به همین جهت به اتحادیه کارگری بنادر آمریکا دستور داد تا کشتی ها را به مقصد ایران بارگیری نکنند و در خلیج فارس و تنگه هرمز بر شدت حصر و مراقبت های دریایی به وسیله کشتی های جنگی خویش افزود .
در این موقع کنفرانس رؤسای کشورهای اسلامی در ریاض تشکیل گردید و ایران خواستار آن شد که آمریکا و بانک های تابع آمریکا به سبب بازداشت نقود و سرمایه های ایرانی محکوم گردند .
فشار اقتصادی آمریکا و اقمار او بر ایران روزبروز به انحاء مختلف در افزایش بود . در هفتم مرداد ماه 59 دادگاه فدرال آمریکا درخواست دولت کارتر را مبنی بر به تعویق انداختن 96 فقره از ادعاهای چند میلیارد دلاری بانک ها و شرکت های آمریکایی علیه ایران به منظور گشایش راه حل استرداد گروگان ها نپذیرفت.
" کوپن دافی " یک قاضی دادگاه آمریکایی قرار توقیف دارایی های ایران جهت جلوگیری از خارج نمودن آنان از آمریکا را تأیید نمود و علت توقیف این دارایی ها تضمین و بیمه سهم شرکت ها و بانک های آمریکایی و خسارت آنان عنوان شد .
البته دارایی های ایران در بانک های آمریکایی کمی پس از جریان گروگان گیری در ماه نوامبر گذشته عملاً مسدود شده و قرار توقیف صادره به این سبب بوده که اگر دارایی های ایران از حالت انسداد بیرون آمد ، بلافاصله قرار توقیف مورد اجرا قرار گیرد .
در اواسط مهر ماه 59 دادگاه نیویورگ حکم خود را در مورد قانونی شمردن عملیات آمریکا مبنی بر انسداد 8 میلیارد دلار از سپرده های ایران در بانک های آمریکایی را اعلام کرد و بدین ترتیب مقامات قضایی از لحاظ حقوقی به عملیات غارتگرانه واشنگتن صورت قانونی دادند .
غائله چهاردهم اسفند۱۳۵۹(۳۶)
