شهید محمد توکلی، روحانی جهادگری بود که در سوم مردادماه سال ۱۳۶۷ توسط گروهک منافقین به درجه رفیع شهادت نائل آمد و پیکر مطهرش توسط منافقین با تبر قطعه قطعه شد.
حجت‌الاسلام محمد توکلی یک روحانی معتقد بود که تمام هم و غمش رسیدگی به احوالات فقرا و محرومان بود و با آنکه خودش یک خانواده پرجمعیت داشت، اما این مانع نمی‌شد که از رسیدگی به محرومان دست بردارد یا خسته شود تقریباً تمام عمرش را در خدمت به خلق و مردم به‌ویژه در نقاط دورافتاده و روستاها گذراند.
حجت‌الاسلام محمد توکلی روحانی‌زاده بود و در لباس روحانیت به مردم خدمت می‌کرد و از این راه امرار معاش می‌کرد. بعد انقلاب با اینکه روحانی بود اما حدود شش ماه به‌عنوان رئیس سازمان آب بروجرد انتخاب شد؛ در این مدت خدمات زیادی از جمله آب‌رسانی به روستاها داشت و حتی در بیشتر مواقع از کسانی که استطاعت مالی نداشتند هزینه‌ای بابت لوله‌کشی آب در منازل‌شان نمی‌گرفت.
از اقدامات مهم وی لوله‌کشی آب محله‌ها اسلام‌آباد، محمودآباد و علی‌آباد بود که در زمان ریاست این شهید بزرگوار به انجام رسید، اما برخی مسئولان آن زمان نسبت به اقدامات و عملکرد شهید توکلی مخالفت کرده و ناراضی بودند و گله می‌کردند که چرا وی تمام این کارها را به‌صورت رایگان و یا با کمترین هزینه انجام می‌دهد و به همین خاطر بعد از گذشت شش ماه او را از کار برکنار کردند؛ شهید توکلی هم بدون ذره‌ای ناراحتی به‌دنبال منبر و مسجد رفت و حضور و بودن را در آن پست مهم‌تر می‌دانست ولی در همه حال مخلصانه و جهادگرانه در خدمت به محرومان قدم برمی‌داشت.
از عمده اقدامات حجت‌الاسلام محمد توکلی به جز رسیدگی به خانواده‌های بی‌بضاعت ساخت مسجد، مدرسه و حمام در شهر و در روستاهای دورافتاده بود، همچنین ایجاد جاده‌های روستایی که راه ارتباطی با شهر نداشتند.
شهید توکلی در سال ۱۳۵۸ کلنگ مسجد امام محمدباقر(ع) را بر زمین زد و آن را در سال ۱۳۶۲ به اتمام رساند و البته خودش در همین مسجد به‌عنوان امام جماعت خدمت می‌کرد.
شهید توکلی بعد از جنگ و امضای قطعنامه ۵۹۸ برای کمک به مردم مناطق مرزی برای برگشتن به خانه‌هایشان و بازسازی مناطق جنگ‌زده قرار بود که همراه گروه جهادگر به سمت جنوب حرکت کنند اما مسیر حرکت در آخرین لحظه تغییر کرد و عازم غرب کشور شد.
بعد از چند روز از پذیرش قطعنامه منافقین با حمایت ارتش بعث عراق مجدداً به غرب کشور حمله کردند و در یکی از جاده‌های مواصلاتی در منطقه‌ای که به اشغال منافقین درآمده بود هرچه دوستان شهید اصرار می‌کنند که به خاطر خودش از پوشیدن لباس روحانیت خودداری کند نمی‌پذیرد و در جواب می‌گوید: «امام حسین(ع) هم می‌دانست که کشته و شهید می‌شود اما لباسش را عوض نکرد و برای اینکه زنده بماند تغییر چهره نداد من هم پیرو راه ایشان هستم و محال است که عمامه‌ام را زمین بگذارم.»
گروهک منافقین که نیروهای جهادگر را در محاصره خود قرار داده بود به ماشین حامل حجت‌الاسلام توکلی حمله کرده و او را به اسارت می‌برند.
گروهک منافقین در تاریخ سوم مردادماه سال ۱۳۶۷ مصادف با عید قربان شهید محمد توکلی را به درجه رفیع شهادت نائل کرده و سپس پیکر مطهر او را به وسیله تبر قطعه قطعه می‌کنند.
پیکر این شهید روحانی جهادگر که آخرین شهید روحانی لرستان بود، بعد از تشییع باشکوه در جوار شهدای جنگ و در بهشت شهدای بروجرد به خاک سپرده شد.
منبع: ایکنا
