سازمان انقلابی یک گروه مائوئیستی با اعتقاد جدی به تجربه چین بود. در پی نارضایتی از رهبری حزب توده ایران، پس از کودتای ۲۸مرداد۱۳۳۲، گروهی از دانشجویان جوان تودهای فعال در کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در اروپای غربی به مخالفت با حزب پرداختند. این گروه ابتدا از کوبا طرفداری میکرد؛ اما بعدها که اختلاف بین چین و شوروی شدت گرفت، حزب توده را یک حزب تجدیدنظرطلب (رویزیونیست) و اتحاد شوروی را یک دولت سوسیال امپریالیست نامید. سازمان بهزودی روابط مستحکمی با چین و آلبانی برقرار کرد و افرادی را برای کارآموزی به برنامه فارسی رادیو پکن به چین فرستاد و انتشار «توده» و «ستاره سرخ» را در اروپای غربی آغاز کرد.
پس از انقلاب این گروه دچار انشعاب شد و از یکی از انشعابات آن گروهک رنجبران بهوجود آمد.
حزب رنجبران ایران از احزاب چپ و کمونیستی میباشد که قدمت بخشی از سازمانهای تشکیلدهنده آن به انشعاب بزرگ در جنبش کمونیستی در سالهای 1360 میلادی باز میگردد.
این گروهک از تجمیع 9 سازمان در پیش از انقلاب تشکیل گردید که از مهمترین آنها میتوان از «سازمان انقلابی» و «سازمان کمونرها» نام برد. عقاید این گروهک برپایه کمونیسم بود؛ اما پس از اختلافات میان کمونیستها در شوروی و چین همبستگی خود را با مشی «حزب کمونیست چین» و «اندیشه مائو تسه تونگ» ابراز نمود. از فعالیتهای پیش از انقلاب این گروهک میتوان به مبارزات مسلحانه در فارس، مبارزات مسلحانه در کردستان، مبارزات و فعالیتهای کارگری در ایران، تلاش برای نفوذ در میان کارگران ایرانی در منطقه خلیج فارس، قاچاق و پخش آثار کلاسیک مارکسیستی در ایران از طریق مرز افغانستان، ترجمه وسیع آثار کلاسیک مارکسیستیلنینیستی به فارسی (آثار مارکس، انگلس، لنین، استالین و مائو)، آموزشهای نظامی در چین و کوبا، تأسیس رادیوهای فارسی زبان در چین و عراق، نفوذ گسترده در میان بخشی از دانشجویان ایرانی در خارج از کشور معروف به «کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در خارج از کشور» و ارسال مخفی کادرهای خود به داخل ایران نام برد.
از رهبران معروف گروهک تروریستی رنجبران محسن رضوانی، دکتر علی صادقی، عباس صابری، پرویز واعظزاده مرجانی، گرسیوز برومند، عطاء کشکولی، ایرج کشکولی، هوشنگ امیرپور، فرامرز وزیری، خسرو صفائی و دیگران را میتوان نام برد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ این سازمان به همراه «سازمان کمونرها» و «سازمان اتحاد مبارزه در راه ایجاد حزب طبقه کارگر ایران» و چند تشکل کوچکتر حزب رنجبران ایران را رسماً تشکیل و اعلام موجودیت کردند.
«سازمان انقلابی» و بعدها کمیته تشکیلدهنده حزب رنجبران ایران از انقلاب اسلامی و حکومت اسلامی دولت مهندس مهدی بازرگان به عنوان یک انقلاب ضدامپریالیستی و یک دولت ملی دفاع کردند و به جمهوری اسلامی رأی مثبت دادند.
گروهک رنجبران پس از مدتی با نیروهای انقلابی دچار زاویه شده و به حمایت از بنیصدر و جریانهای وابسته به آن پرداخت. در هنگام جنگ نیز اگرچه ظاهراً در جبههها حضور پیدا میکردند؛ اما به جاسوسی و ایفای نقش ستون پنجمی مشغول بودند. پس از حوادث سال 1360 و فرار بنیصدر از ایران و شروع غائلههای منافقین این گروهک نیز به مخالفت علنی با جمهوری اسلامی پرداخت و روی به مبارزه مسلحانه آورد.
گروهک رنجبران در مناطق شمال (گرگان و گلستان) و جنوب ایران و فارس دست به اقدامات تروریستی علیه ملت ایران زد.
گروهک رنجبران از سال 1362 به بعد با درگیریهای درونسازمانی مواجه شد و پس از انشعابها و ضربات دستگاه امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران عملاً از ادامه فعالیتهای مسلحانه خود بازماند. این گروهک هم اکنون در خارج از کشور مستقر است و علاوه بر انتشار نشریۀ «رنجبر» چندین تارنمای اینترنتی را هدایت میکنند که از آن جمله وبگاه «حزب رنجبران ایران»، «روز نت»، «وبگاهی کارگری»، «وبگاه زبانهای خارجی» و «تلویزیون آزمایشی اینترنتی» است که ویدئوهائی درباره مسایل ایران منتشر میکند.
از مسئولان سیاسی و هیئت تحریریه فعلی حزب رنجبران ایران میتوان از از ناظمی و یونس پارسا بناب نام برد.
تاریخ تأسیس: 1358؛
رهبران: محسن رضوانی، مجید زربخش، علی صادقی، ایرج کشکولی، یونس پارسا بناب؛
نوع اقدامات تروریستی: جنگ مسلحانه و ترور؛
اعتقادات: کمونیست و مائو؛
منطقه فعالیت: کردستان، گلستان، فارس؛
سکونتگاه رهبران فعلی: آمریکا؛
وضعیت فعلی: فعالیت رسانهای محدود.