امروز سیوهشتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران است. بررسی این انقلاب مانند هر انقلاب دیگری در دنیا نیازمند مطالعات و تحلیل هایی در ابعاد و عرصههای متعدد است.
انقلاب اسلامی ایران از سالهای آغازین نهضت در سال 1342 تا زمان پیروزی و به ثمر نشستن آن حرکتی مسالمتآمیز و به دور از هرگونه خشونت و ترور بوده است. همین مورد به تنهایی آن را از بسیاری از انقلابهای گذشته و معاصر مانند انقلاب فرانسه و روسیه متمایز میکند.
رهبری نهضت انقلابی مردم ایران از همان آغاز ضمن مخالفت با توسل به خشونت و ترور، حرکت مردم را تا انتها اینچنین به فرجام رسانید و حتی در مقاطع زمانی که رژیم گذشته از سرکوب مسلحانه برای قلع و قمع مردم استفاده کرد، حرکت مردم ایران، رنگ خشونت به خود ندید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز برخی از گروهها و نحلهها مانند مجاهدین خلق (منافقین) با هدف تمامیت خواهی و انحصارطلبی با حمل سلاح و استفاده از منطق زور و ترور، تلاش خود را برای سرنگونی این حاکمیت جدید به کار بستند. مجاهدین خلق پیش از این و در دوران رژیم شاه نیز با توسل به خشونت و ترور، نشان داده بودند پیروزی یک حرکت انقلابی و اصلاح طلبانه را بدون دست بردن به سلاح و ترور متصور نیستند.
با این حال انقلاب اسلامی ایران با گذر از این بحرانها و خشونت طلبی زائد الوصف گروههای تروریستی که عملا میرفتند تا این حرکت را فلج کنند نشان داد که ظرفیتهای لازم برای حضور در فضای بین المللی را دارد.
نظام جمهوری اسلامی که نخستین مدل از تأسیس یک حاکمیت دینی در تاریخ اسلام به شمار میرود در طول حاکمیت نزدیک به چهار دهه خود نشان داد ظرفیتها و مقومهای مورد نیاز برای تشکیل چنین حکومتی را از ابتدای شکل گیری آن داشته است و موفقیتهای آن در عرصههای مختلف سیاسی، نظامی، علمی، صنعتی و اقتصادی، میتواند آن را به الگویی ایده آل برای سایر کشورهای مسلمان و غیر مسلمان تبدیل کند.
در عرصه بین المللی نیز موفقیتها و جایگاه کنونی نظام برآمده از انقلاب اسلامی و قدرت منطقه ای و بین المللی آن نشان داده است که جمهوری اسلامی ایران به خوبی با شناخت عوامل قدرت و پویایی، توانست کارآمدی مدل نوین حکومت دینی را به اثبات برساند.
از سوی دیگر، انقلاب اسلامی ایران به عنوان کشوری که چهار دهه قربانی خشونت و ترورهای سازمان یافته بود با رویکرد خردگرا و منطقی و خشونت ستیز خود هم اکنون رهبری جبهه مقاومت در مبارزه با تروریسم تکفیری و صهیونیستی را در دست دارد تا نشان دهد که انقلاب اسلامی همچنان بر گفتمان دوران شکل گیری نهضت که مبتنی بر تعقل و دوری از افراط و خشونت و ترور بود پایبند است و جایگاه بالای جمهوری اسلامی ایران منبعث از همین نگاه بوده است.