نقد نیرنگ
شهید آیت الله مطهری ، تحریف آیات قرآن کریم را از نیرنگ های مهم افکار مادی در ایران دانسته است ، شیوه ای که می کوشد با حفظ ظاهر الفاظ ، آیاتی را به شکل مادی تفسیر کند . آن شهید پس از ریشه یابی این مسئله ، چنین نتیجه می گیرد که این نیرنگ ، همان طرح کارل مارکس برای ریشه کن ساختن دین از اذهان توده های معتقد است .
طرح مارکس این است که برای مبارزه با مذهب باید از مذهب علیه خودش استفاده کرد ، به این شکل که مفاهیم دینی از محتوای معنوی و اصلی خود تهی و از محتوای مادی پر شود ، تا مردم مذهب را به صورت یک مکتب مادی دریابند و چون چنین موفقیتی به دست آمد ، دور افکندن پوسته ظاهری دین ساده است .
مارکس می گفت باید تاریخ را بگونه ای مادی تفسیر کنید و خاستگاه مادی همه گرایش ها ، از جمله گرایش های مذهبی را چنان بیان کنید که توده های مردم بفهمند ریشه طبقات شان کجاست . هنگامی که آنان بفهمند همه پدیده های اجتماعی ریشه مادی دارد ، خود به خود ارتباط خویش را با مذهب قطع می کنند .
شهید مطهری تأکید می کند هنگامی که مارکسیسم نتوانست از راه منطق ، استدلال و خودآگاهی طبقاتی مذهب را از مردم بگیرد و تشخیص داد دیانت قوی ترین نیرو در میان ایرانیان است ، این توطئه را به کار گرفت که از مذهب بر ضد خودش بهره جوید .
آن شهید روی توطئه ای عظیم انگشت می گذارد که چنین شگردی را به کار گرفته اند تا مذهب را از صحنه زندگی سیاسی ، اجتماعی و مناسبات مردم با یکدیگر حذف کنند و سپس می افزاید نویسندگان این تحلیل ها گمراه شده اند و به درستی نمی دانند چه می کنند ، یا آن که از روی عمد و غرض به تفسیرهای ماتریالیستی دست می زنند و مقدسات مذهبی مردم را تهدید می کنند .
اینان به تعبیر شهید مطهری ، ماتریالیست منافق اند که می گویند : «اراده خدا تنها بر این اصل استوار است که توده های ضعیف و محروم شدگان تاریخ بر قدرتمندان ، اربابان و صاحبان زر و زور چیره شوند و خداوند برای تحقیق این هدف حزب تشکیل داده است تا همه نیروهای متکامل جهان را در پوشش خود قرار دهد .»
آنان همه حکمت های الهی را در این خلاصه کرده اند که خداوند حزبی تشکیل داده تا محرومان را بر قدرتمندان پیروز سازد . البته بی شک مبارزه با افراد طغیانگر جزء برنامه های قرآن است و اسلام هیچ ستمی را نمی پذیرد ، ولی اینگونه نیست که قرآن تنها به چنین مسائلی بسنده کند .
شهید مطهری یک برداشت انحرافی و التقاطی دیگر را ارزیابی می کند . منافقین در جزوه خود نوشته اند «باید تفسیرها ، تفسیر امام باشد ، اما پیگیری سخن امام ضرورتی ندارد و تنها باید تفکر او را پی گرفت .» آنان می گویند «زمانی این تفکر عملی می شود که فرد از نظر طبقاتی در طبقه امام که همان محرومان تاریخ هستند قرار گیرد و عملاً درگیری های طبقاتی او را داشته باشد ، همچون او تجربه کند و بیندیشد .»
شهید مطهری پس از اشاره به این موضوع تحریفی ، می گوید : اینان می خواند به این وسیله مردم را اغفال کنند . استاد می نویسد این منحرفان از تاریخ صدر اسلام ناآگاهند . «سالم» یک ایرانی آزاد شده اهل اصطخر (1) است که یورش به خانه حضرت علی (ع) و فاطمه زهرا (س) و آتش زدن آنجا را رهبری می کرد .
منافقین به دلیل همین نا آشنایی ، تنها به علت این که «سالم» از محرومان تاریخ و اسیران است ، او را یک مؤمن انقلابی جلوه داده و در ردیف سلمان و ابوذر قلمداد کرده و به دلیل همین ویژگی طبقاتی ، سیمایی درخشان از او ترسیم کرده اند .
مطهری به آنان گوشزد می کرد معیارهایشان در فلسفه تاریخ با این تحلیل ها بی اعتبار می شود و باید در ارزیابی های خویش تجدید نظر کنند و به خود اجازه ندهند که قضاوت ها و تفکرات هزار ساله مفسران ، حکیمان ، فقیهان و عارفان را بگونه ای مادی و طبقاتی توجیه کنند .
اینان تفسیرشان از غیب و ایمان به آن چنین بود که مبارزان بدانند انقلاب یک مرحله پنهانی دارد و در این حالت نظام حاکم هنوز مسلط است و با رشد تدریجی و تغییر کمی به کیفی ، نظام جدید مستقر می شود و از مرحله غیب به شهادت می رسد .
شهید مطهری چنین برداشتی را برگرفته از اصل چهارم دیالکتیک مارکسیستی می داند و می افزاید این تفکرات منحط موضوع ایمان و اعتقادات مسلمانان راستین را منتفی تلقی می کند که دور از حقیقت است .
شهید مطهری در مقدمه کتاب «علل گرایش به مادیگری» برخی دیگر از تفسیرهای باطل این گروه ها را به بوته نقد می گذارد و همه این تحلیل ها را با اهداف مقدس قرآن و وحی مغایر می داند و خاطر نشان می سازد که بسیار شگفت انگیز است که فرهنگ انقلابی برخی بدین معناست که محتوای معنوی را از قرآن و اسلام بگیرند و به جای آن یک برداشت مادی جایگزین سازند .
انقلاب رسول اکرم (ص) و ائمه هدی (ع) به مسائل اقتصادی ، محرومیت زدایی و امور مربوز به خوراک و شکم منحصر نمی شد و هدف آن بزرگان والاتر و بالاتر از اینهاست . انقلاب صدر اسلام که پیامبر (ص) پایه گذارش بود و امامان پیگیر آن بودند ، تحولی در روح ، روان ، رشد معنوی ، تزکیه و اصلاح رفتارهای مردم بود و چنین برداشت ها و توجیهات مادی نمی تواند با فرهنگ انقلابی و مشی اسلامی منطبق باشد ، بلکه تبلیغاتی به سود ماتریالیسم است .(2)
پی نوشت:
1. اصطخر یا استخر یکی از بزرگترین شهرهای فارس در دوران قبل از اسلام است که قلعه آن در انتهای شمال غربی جلگه مرودشت قرار دارد .
2. ر.ک : مقدمه استاد شهید مطهری بر کتاب علل گرایش به مادیگری
«آفتاب مطهر»(۳۰)
