پس از اینکه جان برنن تصمیم به فعالیت در سازمان سیا گرفت، جهان عرب و خاورمیانه را به عنوان تخصص اصلی خود برگزید. او یک سال در دانشگاه آمریکایی قاهره به یادگیری زبان عربی و مسائل خاورمیانه پرداخته و سپس فوق لیسانس خود را نیز در رشته حکومتداری با گرایش مطالعات خاورمیانه در دانشگاه تگزاس دریافت کرد. برنن کاملا به زبان عربی مسلط است.
سوابق کاری برنن در سازمان سیا
وی در سال 1996 و زمانی که انفجار برجهای خُبَر، 19 آمریکایی را به کام مرگ کشاند، به عنوان رئیس دفتر سیا در ریاض فعالیت میکرد. در سال 1999، جرج تنت، رئیس وقت سازمان سیا، او را به عنوان رئیس دفتر خود برگزید. در سال 2001، برنن به سمت قائممقام اجرایی سازمان سیا ارتقاء یافت. وی از سال 2002 تا 2004 به عنوان رئیس «مرکز بازجویی تهدید تروریستی» فعالیت کرد.
برنن از سال 2004 تا 2005 ریاست «مرکز ملی ضدتروریسم» را بر عهده داشت، . وی از سال 2005 به همکاری با مراکز اطلاعاتی و مشاورهای خصوصی و غیردولتی چون مرکز تحقیقاتی و حزبی «ائتلاف امنیت ملی و اطلاعاتی» و نیز «شرکت تحلیل» (یک شرکت فعال در حوزه مسائل امنیتی و دفاعی) پرداخت.
در سال 2011، در پی عملیات کشتن اسامه بن لادن این برنن بود که با حضور در کنفرانس خبری به تشریح جزئیات این رویداد پرداخت.
مرد اول اوباما برای سازمان سیا
اوباما از همان دور اول قصد داشت برنن را به عنوان رئیس سازمان سیا معرفی کند اما به دلیل مخالفتهایی که با فعالیتهای وی در دوران بوش وجود داشت، مجبور شد فرد دیگری را جایگزین او کند.
برنن از مؤسسین مرکز ملی ضدتروریسم در دوران جرج بوش و اولین رئیس این سازمان بود. وی یکی از حامیان سرسخت تکنیکهای ارتقاءیافته بازجویی (عنوانی اختراعی برای شکنجه) و نیز انتقال مظنونین اقدامات تروریستی به دیگر کشورهایی بود که امکان شکنجه در آنها وجود داشت.
در پی مخالفتهای بوجود آمده، اوباما وی را به عنوان مشاور ضد تروریسم خود انتخاب کرد. منصبی که نیاز به تأیید کنگره نداشت.
به نوشته گلن گرینوالد، گزارشگر روزنامه انگلیسی تلگراف، نامزدی برنن توسط اوباما «نشاندهنده افراطگرایی خود اوباما» [در حوزههای مجادلهبرانگیزی چون شکنجه، کشتارهای هدفمند و خطمشی پهپادهای آمریکا] است.
معمار حملات هواپیماهای بدون سرنشین
برنن نقشی کلیدی در گسترش حملات هوایی توسط هواپیماهای بدون سرنشین در پاکستان، سومالی و یمن داشته است. این حملات تاکنون منجر به کشته شدن بیش از دو هزار نفر شدهاند.
گفته میشود که وی مسؤول اصلی تهیه و تنظیم «لیست مرگ» رئیسجمهور آمریکا است و البته ایده این لیست نیز ظاهرا توسط خود برنن ارائه شده است. «لیست مرگ» حاوی اسامی صد تن از بهاصطلاح خطرناکترین تروریستها و دشمنان آمریکا است که به رئیسجمهور ارائه میشود و وی نیز دستور قتل آنها را از طریق حملات با هواپیماهای بدون سرنشین و یا نیروهای ویژه آمریکا صادر میکند.
برنن، دیک چنیِ دولت اوباما
مارسی ویلر، روزنامهنگاری که تحقیقات زیادی در مورد برنن انجام داده و مطالب زیادی نیز در مورد نقش وی در برخی از مجادلهبرانگیزترین برنامههای دولت طی سالیان اخیر منتشر کرده، معتقد است که علاوه بر حمایت برنن از شکنجه و ترور در دوران دو رئیسجمهور اخیر، یکی دیگر از دلایل معرفی او تواناییاش در «دروغگویی» و نیز ارائه اطلاعات منحرفکننده در مسائل کلیدی است. درست به مانند نقشی که دیک چنی در دوران بوش ایفاء میکرد.
به گفته تحلیلگران، اوباما در همان ابتدای زمامداریاش در مسائل امنیتی و اطلاعاتی کاملا مطابق راهنماییهای برنن عمل کرده و در مسائل مربوط به خاورمیانه میتوان او را فرد پشت پرده سیاستهای اوباما نامید.
ترجمۀ بنیاد هابیلیان