آمریکا که بالاخره از زبان بوش و با روش دیپلماتیک همراه با حفظ آبرو، تلویحاً اقرار کرد که در عراق شکست خورده و نیروهایش را در اين كشور کم خواهد کرد، در پروسه ای کند شروع به واگذاری برخی مناطق بحران خیز به دولت و نیروهای امنیتی عراق نموده است .
آمریکایی ها به بهانه برقرار شدن آرامش و امنیت در دیاله سعی کردند از زیر بار حضور تروریست ها و تلفات سنگین نیروهای خود در این استان خارج شوند و از طرفی نیز ضمن تبلیغات واگذاری امنیت این استان به نیروهای عراقی از فشار فزاینده رسانه های آمریکا بر رئیس جمهور کشورشان بکاهند.
در نقطه مشابه ، وجود تلفات نیروهای انگلیس در بصره باعث شد تا انگلیسی ها امنیت یکی از پایگاه های نظامی خود در این منطقه را به نیروهای عراقی واگذار کنند، هر چند که نخست وزیر انگلیس به هیچ وجه این واگذاری را شکست یا عقب نشینی ندانست و گفت : هر گاه لازم باشد دوباره پایگاه مذکور را به دست می گیریم.
در بررسی علت ناامنی موجود در عراق به واسطه حضور تروریست ها در این کشور و تصمیم آمریکا مبنی بر واگذاری امنیت دیاله به نیروهای عراقی می توان پیش فرض هایی را ترسیم نمود، اول آن که ارتش آمریکا مسلماً با تمام دانش و توانایی بالای نظامی خود و قدرت راهبردی و مهار بحران های نظامی(که از اصول كلاسیک درگیری ها و جنگ های فرسایشی است)قادر است در زمان کوتاهی _ حداکثر 6 ماه _ نسبت به رهگیری و انهدام تروریست ها اقدام کند، اما چرا دست به چنین کاری نمی زند؟
برخی گمان ها بر این اساس است كه ارتش آمریکا قادر به انجام چنین کاری هست و مهار چند هزار تروریست امری ناشدنی نیست ، اما برای دولت آمریکا تلفات نیروهایش در عراق به علاوه فشار رو به ازدیاد رسانه های آمریکایی و نیز هزینه بالای نظامی و حتی شکست جمهوری خواهان در انتخابات بعدی به بهای چند عامل وجود تروريسم و ناامني در عراق را پذیرفته است .
اولین و مهمترین دیدگاه در این نظریه ، نفت و ثروت کلان است که امروز کاملاً در اختیار آمریکا قرار گرفته است . مسئله دیگر مهار آن چیزی است که سیاستمداران کاخ سفید از آن به عنوان مهار بنیادگرایی اسلامی یاد می کنند و از جمله دغدغه های اصلی آمریکا و همپیمانان عربش در منطقه می باشد .
مهار ایران و نزدیکی مستقیم و بیشتر به مرزهای ایران از دیگر دلایل این نظریه می باشد ، ضمن آن که در این معادله آمریکا به هر قیمت در صدد دخالت و تغييرات مطلوب خود می باشد و از این رهگذر با سنجش معادلات موجود، رأی بر ماندن در عراق داده است.
در سوی دیگر این پیش فرض می توان نتیجه ای معکوس را تشریح نمود و آن این که قدرت و توانایی آمریکا آن چیزی نیست که در رسانه های خبری جهان منعکس می شود و علیرغم توان سازماندهی بالای نیروها توسط متخصصان آمریکایی ، ارتش این کشور در نبردهای تروریستی و شبهه پارتیزانی بسیار شکننده و آسیب پذیر است و حضور رو به گسترش تروریست ها در عراق که همواره بر شمار آنها نیز افزوده می شود توان مقابله مستقیم را تا حدود زیادی از نیروهای آمریکایی سلب کرده است؛
و همانند فرضیه قبل شکست در انتخابات آتی ریاست جمهوری و رسوایی دولت بوش ، تلفات و هزینه سنگین نیروهای نظامی این کشور در عراق که همواره مورد اعتراض کنگره نیز بوده است از عوامل مهمی می باشد که بوش اگر چه تصمیمی برای خروج از عراق نداشته باشد ، اما با واگذاری مناطقی حساس به دولت عراق در پروسه زمانی مشخص به كسب امتيازات جدیدي مي انديشد:
اول آن که بتواند از تلفات نیروهای خود بکاهد و هزینه های نظامی را نیز کاهش دهد ، دیگر این که بر طبق نظر بوش مبنی بر صدور دموکراسی به عراق ، با واگذاری اداره بخش هایی از مناصب امنیتی و اداره کامل اما اندک اندک بخش های سیاسی به دولت عراق بر تبلیغات خود مبنی بر موفقیت آمیز بودن حضور نظامی در عراق بیفزاید .
مسئله قابل تأملی که در مورد اخیر _ واگذاری امور امنیتی استان دیاله به نیروهای عراق _ شایان ذکر و توجه می باشد نحوه این واگذاری و حدود آن چیزی می باشد که آمریکایی ها از آن به عنوان نظارت بر اجرای امنیت در استان دیاله ذکر کرده اند .
استان بحرانی دیاله که به گواه شواهد آمار موجود آماج حضور و حملات گسترده تروریست ها می باشد همواره با تقویت حضور تروریست ها همراه بوده است . با تصمیم اخیر تیم بوش مبنی بر واگذاری امنیت این استان به دولت عراق ، آمریکا باید چند نکته را مد نظر قرار دهد ، اول آن که مهار و کنترل استان دیاله از شر تروریست ها احتیاج به تسلیح هر چه بیشتر نیروهای امنیتی عراق دارد ؛
دیگر آن که اگر بنا بر واگذاری اختیار امنیت بخشی از استان دیاله به نیروهای عراقی است آمریکا باید در تمام امور اختیارات خود را واگذار کند و علاوه بر گروه القاعده ، اجازه برخورد با گروهک تروریستی منافقين را نیز به دولت عراق بدهد و به عبارتی کنترل نیروهای عراق بر این استان را دربست بپذیرد و دخالتی هم در این مسئله نداشته باشد .
در چشم اندازی قابل پیش بینی می توان اینگونه استنباط کرد که یکی از اهداف تفویض اختیار امنیتی این استان به عراقی ها _ با توجه به اوضاع وخیم دیاله _ تضعیف و فرسایش هر چه بیشتر پلیس و دولت مرکزی عراق و به تبع آن شخص مالکی می باشد .
این که گفته شد اختیار تمام موارد موجود حتی کنترل و تصمیم گیری در خصوص کمپ اشرف نیز باید به نیروهای عراق سپرده شود ، قطعاً امری است که از جانب آمریکایی ها پذیرفته نخواهد شد ، زیرا از طرفی همانگونه که این گروهک توسط آمریکا در محدودیت و انزوای شدید اجتماعی و محصور در اشرف می باشند ، نمی توان از حمایت آمریکا از این گروهک نیز چشم پوشی کرد که این مسئله از دو وجهه قابل بررسی است .
اول آن که امتیاز چانه زنی و امتیاز گیری از ایران را همچنان برای خود محفوظ نگاه دارد و دیگر این که در مباحث جاسوسی و اقدامات ایذایی بتواند از این گروهک مزدور نهایت بهره برداری را انجام دهد .
از این منظر و با وجود تمام شعارها و سخن پراکنی های مقامات آمریکایی برای مبارزه با تروریسم باید گفت این مسئله حقیقتی است که افسار نامرئی تروریسم در هر شکل و هیئت آن همچنان در دست آمریکاست و استفاده ابزاری از تروریسم و تروریست ها شیوه مادام و همیشگی آمریکا می باشد .
