شهید حاج مهدی عراقی از جمله یاران صدیق امام و از پیشگامان نهضت اسلامی است که از آغازین روزهای نهضت در صف نخست مبارزه با رژیم پهلوی قرار گرفت و در این راه جانفشانی کرد. تحمل شکنجه‌های زندان پهلوی توسط او به قدری زبانزد بود که تجلیل حضرت امام را نیز به دنبال داشت.
علاوه بر مبارزه با استبداد پهلوی، وجه دیگری از مبارزات مهدی عراقی با جریان نفاق و منافقین بود. وی که شناخت خوبی از جریان‌ها و گروه‌های مختلف داشت، به راحتی پی به انحراف منافقین برد و از همان زمان، شروع به مرزبندی با منافقین کرد.
در ادامه به شیوه‌های مبارزاتی و مقابله شهید عراقی با سازمان مجاهدین خلق می‌پردازیم.
تلاش برای نجات فریب‌خوردگان
یکی از شیوه‌های مقابله شهید مهدی عراقی با مجاهدین خلق (بعد از اعلام رسمی تغییر ایدئولوژی سازمان از اسلام به مارکسیسم در سال 1354)، تلاش برای نجات فریب‌خوردگان سازمان و جلوگیری از جذب افراد جدید توسط آنها بود. وی با روشنگری در نیل به این هدف می‌کوشید و در این برهه او توانست با فعالیت‌های ارشادی خود برخی از افراد فریب خورده منافقین را بازگرداند و با نهضت امام پیوند دهد.
ساواک در گزارشی درباره این فعالیت‌های حاج مهدی عراقی می‌گوید: «مهدی عراقی و آیتالله محیالدین انواری مکانی را در اتاق 4 بند 6 زندان اوین برای رفع اشکالات زندانیان مسلمان و مذهبی به‌وجود آوردند و کلیه زندانیان مذهبی اشکالات خود را به هنگام مطالعه کتاب یادداشت و به نزد مهدی عراقی و آیتالله انواری میبردند و آنها هم این اشکالات را از طریق مباحثات ایدئالیستی و ضدماتریالیستی برطرف می‌کردند، تا جایی‌که حتی سعی کردند شخص کمونیستی همچون حسین مراد دزفولی را که کتابی در مورد زبان، تفکر و شناخت، مطالعه میکرد را تحت تأثیر قرار دهند و به‌سوی خود جذب کنند، که تا حدودی در این کار موفق شدند.»
همسر شهید مهدی عراقی نیز در این زمینه می‌گوید: «ایشان برخوردشان با همه خوب بود و حتی به دیگران هم توصیه می‌کردند که با همه با روی خوش برخورد کنید. از لحاظ عقیدتی با آنها که تغییر ایدئولوژی داده بودند، صحبت می‌کردند، اما با خوشرویی؛ چون معتقد بودند که با بدخلقی و اخم نمیشود کاری را درست کرد. یک آقایی بود از مجاهدین خلق که اسمش را به‌خاطر ندارم، به قدری شیفته اخلاق شهید عراقی شده‌بود که دیگر کارهای خودشان را قبول نداشت و میگفت من دین عراقی را قبول دارم.»
همچنین بر اساس خاطرات اطرافیان حاج مهدی عراقی، یکی از اعضای مجاهدین خلق مدتی بعد از تغییر ایدئولوژی این سازمان، آن‌قدر شیفته اخلاق مهدی عراقی شده بود که از سازمان مجاهدین جدا شد و به سوی عراقی و نهضت امام‌خمینی متمایل گردید.
واکاوی مشی مبارزاتی شهید عراقی در برابر جریان نفاق
ساواک در سال 1355 درباره حاج مهدی عراقی این‌گونه اظهار نظر می‌کند: «با مارکسیستهای اسلامی و کمونیستها مخالف بوده و از نظر عاطفی نسبت به بقایای مجاهدینی که میگویند اسلامی خالص هستند، خوش‌بین است.»
عبدالمجید معادیخواه که خود همراه مهدی عراقی در زندان به‌سر میبرد، درباره مواضع عراقی نسبت به مجاهدین خلق می‌گوید: «مهدی عراقی هیچ گرایشی به مجاهدین خلق نداشت و امام را رهبر و مرجع تقلید می‌دانست و در برابر دستوراتش چون و چرایی نداشت و آنها (مجاهدین خلق) را به چشم قربانیانی می‌دید که شاید بتوان بر آنها تأثیر گذاشت...»
حبیب‌الله عسکراولادی هم در این رابطه می‌گوید: «شهید عراقی از زمان زندان سعی در اصلاح آنها داشت و میگفت باید این بچه مسلمانها را نجات داد و به این موضوع خوش‌بین بود. در پاریس هم که اعضای مجاهدین خلق بودند، سعی میکرد به آنها کمک کند و آنها را اصلاح کند...»
مقابله تشکیلاتی با سازمان مجاهدین خلق
فعالیت‌های تشکیلاتی و منسجم مهدی عراقی و دوستانش در مواجهه با سازمان مجاهدین خلق، مشی دیگری از مبارزات او در مواجهه با منافقین بود.
پس از تغییر ایدئولوژی سازمان، شهید عراقی و اعضای موتلفه در پوشش فعالیت‌های فرهنگی ـ مذهبی از جمله تأسیس مکتب تحقیقات و تبلیغات صادقیه، بنیاد رفاه و تعاون، مدرسه رفاه، شرکت سبزه و... به فعالیت پرداختند. از سوی دیگر عراقی و دیگر زندانیان سیاسی مؤتلفه مهم‌ترین فعالان سیاسی گروه‌های اسلام‌گرا در زندان بودند که پس از آمدن مجاهدین خلق به زندان و طرح شعار وحدت استراتژیک با مارکسیستها با آنان مخالفت کرده و پس از تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق نیز نقش مهمی در سازماندهی نیروهای مذهبی زندان داشتند.
روشنگری درباره ایدئولوژی و مشی منافقین
حاج مهدی عراقی با دقت تمام فعالیت‌های گروهک‌ها به خصوص منافقین را زیر نظر داشت تا از خسارات آنان به انقلاب جلوگیری کند. او می‌کوشید با تحلیل‌های دقیق از سازمان، ریشه‌های انحراف آنها را بر همگان روشن سازد. لذا وی با تحلیل‌های قوی خود نقش قابل ملاحظه‌ای در روشنگری درباره ابعاد مختلف انحراف سازمان مجاهدین خلق داشت. او و دوستانش با گرایش‌های مذهبی در داخل زندان به بحثهای ایدئولوژیک و مذهبی میپرداختند و با برگزاری جلسات و تفسیر قرآن و نهجالبلاغه درصدد مقابله با افکار مارکسیستی منافقین بودند.
واکاوی مشی مبارزاتی شهید عراقی در برابر جریان نفاق
شناخت دقیق و تحلیل‌های مبنایی شهید عراقی درباره مارکسیسم و سازمان مجاهدین خلق در آن دوران آنچنان پخته بود که تحسین دکتر علی شریعتی را نیز به دنبال داشت. به طوری که شریعتی در جلسه‌ای درباره عراقی گفته بود: «ما شنیده بودیم که آقای عراقی، در زندان تدارکات زندانیان را انجام می‌داده، ولی نمی‌دانستیم که به این خوبی تحلیل سیاسی هم می‌کند. من حقیقتاً لذت بردم از تحلیل بسیار جالبی که ایشان [درباره سازمان مجاهدین خلق] انجام دادند.»
این رویکرد شهید عراقی نسبت به جریان نفاق و گروهک منافقین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز ادامه داشت به طوری که مرزبندی صورت گرفته توسط وی و جریان انقلاب باعث شد منافقین بیش از پیش رسوا شوند.
