در جهانی که ارتباط سایبری مرزهای خشکی میان کشورها را کمرنگ کرده است، شاهد ظهور همکاری های فراملی مردمی و دولتی در مورد مسائلی چون حفظ محیط زیست هستیم، اما چرا حرکت های فراملی میان ملت ها و دولت ها برای مبارزه با پدیده شوم تروریسم داخلی و بین المللی ایجاد نشده است؟
از آنجا که حکومت ها و دولت ها همچنان به عنوان بازیگران رسمی مناسبات میان کشورها و روابط بین‌الملل هستند، باید آنها را به دلیل در دست داشتن منابع و قدرت اثرگذاری، عامل مهم و اصلی انحراف یا بهتر بگوییم مانع مبارزه با پدیده تروریسم بدانیم.
در واقع، دولت ها منافع سیاسی اقلیت سیاستمدارن را فدای منافع عمومی مردم خود می کنند. رفتار دولت در حمایت مستقیم و غیر مستقیم در نقض حقوق طبیعی و مدنی شهروندان خود، این فرهنگ را در سطح ملی و بین المللی تقویت می کند که گروه هایی با اهداف گوناگون برای انتقام از دولت ها، دست به ترور شهروندان بی گناه بزنند.
متاسفانه دولت ها نسبت به بازتاب و عاقبت رفتار و سیاست گذاری های خود برای اقلیتی محدود و نه برای اکثریت جامعه، احساس مسئولیت نمی کنند. هیچکس از کشته شدن مردم بی گناه در هرنقطه جهان با هر اعتقاد و مرام و مذهبی خشنود نمی شود.
تقسیم بندی تروریسم به خوب و بد و حمایت مالی و معنوی دولت ها از آنها از اشتباهات فاحش مبارزه با تروریسم است.
یکی از راه های مبارزه با تروریسم، نحوه رفتار دستگاه حاکمیت در توجه به قول و قرارها برای برقراری عدالت و رفاه عمومی هنگام کمپین های انتخاباتی است که سیاستمداران و رهبران نباید آنها را هنگام تصدی قدرت سیاسی فراموش کنند.
امروز بسیاری از ترورها می تواند منشاء داخلی داشته باشد که در سطح فراملی با یافتن حامیان و دشمنانی درخارج، خود را نشان می دهد. آنچه درآمریکا، ترکیه، فرانسه، عراق، سوریه، یمن، لبنان، فلسطین و عربستان سعودی شاهد هستیم، بخشی هایی از راه های اشتباه در مبارزه با تروریسم است.
دولت ها باید ضعف های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی داخلی خود و نوع حمایت و مبارزه با تروریسم در عرصه بین الملل را بشناسند تا مانع دخالت و طمع تروریسم خارجی در کشور خویش شوند.
کشورها معمولا به منافع مشترک و چند وجهی چنین اقدام های تروریستی و امکان اجماع و اشتراک و ارتباط تروریست ها و علل مختلف برای یک حرکت تروریستی بی اعتنا هستند. با توجه به تنوع اقدامات تروریستی در جهان، تمرکز بر تک عامل های شیوع و گسترش تروریسم، نباید مانع توجه جامع به عوامل دیگر شود.
امروز تروریسم عوامل غیر جنایی و غیر دینی هم می تواند داشته باشد که بارها این امر دیده شده است. نارضایتی و عصبانیت مردم و گروه ها به هر علتی می تواند منبع «تروریسم جدید» باشد. ممکن است فردی به علت ورشکستی در تجارت، عدم باز پرداخت وام های بانکی و کارت های اعتباری، مالیات های سنگین، حبس فرزند و والدین خود، محرومیت از تحصیل، تبعیض نژادی و دینی و بیکاری اقدام به ترور کند. آنچه در فرانسه در این روزهای پررونق توریستی تابستان و برای بزرگداشت انقلاب فرانسه و روز باستیل، با کشته شدن ده ها نفر از مردم عادی اتفاق افتاد، می تواند هر یک از این ریشه ها را داشته باشد؛ اما دولت ها کمتر می خواهند انگشت اتهام را به سوی خود بگیرند و عمدتاً به دنبال یافتن منابع خارجی تروریسم هستند. البته در مواردی این ارتباط هم یافت می شود. بیش از هر چیز، کشورها به ویژه آنهایی که مهاجرپذیر هستند در عمل باید به فکر افزایش محبوبیت، رضایت عمومی و برقراری عدالت و رفاه مردم خود باشند.
آنچه مسلم است، کشورها با توجه به اقدامات بازدارنده و پیشگیرانه می توانند مانع حرکت های تروریستی شوند. قبل از مبارزه فیزیکی با تروریسم از جمله نصب دوربین های پیشرفته گرانقیمت، هزینه های اطلاعاتی و رصد دائمی شهروندان، ایجاد ایستگاه های توقف و بازرسی، نصب دستگاه های اسکن در مبادی ورودی مرزها و فرودگاه ها، وضع قوانین سختگیرانه مهاجرت و تحریم ملت ها، باید برای پیشگیری از ایجاد و گسترش تروریسم به ریشه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مدنی در داخل توجه شود.
هر تروریستی می تواند پیرو یک دین باشد، اما انگیزه و علل اعمال تروریستی وی حتما از آیین و اعتقادات دینی او سرچشمه نگرفته باشد. امروزه ماسک دین، مانع شناخت عمیق و کامل اقدامات تروریستی شده است؛ بنابراین، اقدامات تروریستی می تواند زیرپوشش و با لباس دین و مذهب از سوی دولت ها عرضه شود، دینی کردن همه عوامل و انگیزه های شیوع تروریسم، از اشتباهات بزرگ مبارزه با این پدیده است.
متاسفانه در قرن بیست و یکم، کشوری را نمی توان یافت که به طورجامع به علل تروریسم داخلی و بین‌المللی توجه کند. سیاست های پیشگیری از ایجاد و گسترش تروریسم بسیار ارزانتر، سالمتر و مؤثر تر از صرف هزینه های هنگفت و بعضا غیر مؤثر برای مبارزه با تروریسم فعال است.
