دکتر رضا سیمبر، دكتراي علوم سياسي و روابط بين‌الملل خود را از دانشگاه نيوساوث ويلز استراليا اخذ کرده است. وی استاد دانشگاه گیلان است. در پی ترور سپهبد شهید سلیمانی و همرزمانش به دست ارتش تروریستی آمریکا، پایگاه خبری‌تحلیلی هابیلیان با این استاد دانشگاه که صاحب‌نظر در حوزه تروریسم بین‌الملل است، به گفتگو نشسته است.
ترور حاج قاسم سلیمانی توسط آمریکا از منظر قوانین بین‌المللی چگونه ارزیابی می‌شود؟
اقدام آمریکا ناقض اصول بنیادین حقوق بین‌المللی است، زیرا اصول بنیادین حقوق بین‌الملل که حل‌وفصل مسالمت‌آمیز و عدم توسل به زور در مخاصمات بین‌المللی از اصول اصلی حقوق بین‌الملل هستند و تقریبا همه دیدگاه‌های حقوقی بین‌الملل با این اصول موافقند و به آن خدشه ای وارد نیست. باید این اصول در همه کشورها رعایت شوند و ثانیا بر اساس حقوق منشور ملل متحد کشورها دعوت به مدیریت بحران‌های بین‌المللی می‌شوند. کشورها در دعواها و اختلافاتی که با هم دارند نباید دست به خشونت بزنند. البته آمریکایی‌ها بر اساس تجارب گذشته، ماده 51 منشور را که دفاع از خودشان است مطرح می‌کنند که اصلا قابل توجیه نیست. این اقدام آمریکا بر اساس قوانین حقوق بین‌الملل محکوم است و با وجود تمام اختلافاتی که در معانی تروریسم در جهان وجود دارد. این اقدام آمریکا تروریسم دولتی محسوب می‌شود و با مقامات این کشور با بی‌شرمی این اقدام وحشیانه را اعلام می‌کنند.
با توجه به اینکه سفر سردار سلیمانی یک ماموریت رسمی به کشور عراق بود، آیا این اقدام آمریکا نقض حاکمیت کشور عراق محسوب می‌شود و دولت عراق در قبال آن باید چه بکند؟
اگر بخواهم از منظر حقوق بین‌الملل بررسی کنم، بله. چون اصل حاکمیت ملی کشورها یکی از اصول سه‌گانه‌ای است که اقتدار سیاسی، داشتن ملت و داشتن حکومت و خاک یا قلمرو باید در بین کشورها حفظ شود. چون اقدام تروریستی آمریکا در خاک عراق صورت گرفته عملا نقض حاکمیت این کشور است و این را می‌رساند که آمریکا به صلاحیت شخصی و صلاحیت سرزمینی عراق توجه نداشته است. ببینید ما دو اصل در حقوق بین‌المللی تحت عنوان صلاحیت ارضی و صلاحیت سرزمینی داریم و باید دولت عراق اولین شاکی این ماجرا باشد، چون آمریکا صلاحیت سرزمینی این کشور را نقض کرده است و حتی اگر آمریکا ادعا کند که ما به دعوت کشور عراق آنجا بودیم هم نمی‌تواند از محکومیت فرار کند، چون باید از دولت عراق اجازه این اقدام را داشته باشد که قطعا چنین سندی را ندارند. بنابراین ناقض حقوق حاکمیت کشور عراق در این ماجرا بوده است و از آنجایی که ورود و خروج سردار سلیمانی با اجازه دولت عراق بوده است و باید عراق این اقدام آمریکا را ناقض حاکمیت سرزمینی کشورش بداند و آن را محکوم کند، ما هم می‌توانیم این اقدام تروریستی را از طریق دیپلماسی و دوائر حقوقی وزارت خارجه کشورمان در جوامع بین‌المللی پیگیری کنیم. از ابزار رسانه و تبلیغات وسیع بین‌المللی، جهت بی‌حیثیت کردن آمریکا در افکار عمومی جهان حداکثر استفاده را بکنیم و این اقدام آمریکا را تروریسم دولتی نشان دهیم و شهادت سردار سلیمانی را مصداق بارز تروریسم دولتی آمریکا معرفی کنیم.
ادعای آمریکا این است که این اقدام را دفاع مشروع می‌داند آیا درست است؟
آمریکا بر اساس مادۀ 51 منشور این ادعا را مطرح می‌کند. این بند منشور ابهامات زیادی دارد. اگر این‌طور بخواهد از ابهامات استفاده کند ما و سایر کشورها هم می‌توانیم اقدامات نظامی در آمریکا انجام دهیم و بعد بگوییم بر اساس مادۀ 51 منشور از کشورمان دفاع کردیم که این فقط یک ادعای بی اساس است.
مواضع اروپایی‌ها در قبال این اقدام تروریستی آمریکا چگونه است؟
متاسفانه به‌خاطر سیاست سوداگرانه و منفعت‌طلبانه اروپا هیچ‌گاه اعتراض‌شان را در مقابل آمریکا پررنگ نمی‌کنند و سعی می‌کنند که یک سیاست کج‌دارومریز داشته باشند و طرفین را به آرامش دعوت کنند. بدون اینکه آمریکا را به خاطر این نقض فاحش حقوق بین‌الملل و قراردادهای بین‌الملل محکوم کنند و حق و اصول حقوقی بین‌الملل را نادیده می‌گیرند و متاسفانه این رفتار اروپاییان، طبع نظام بین‌الملل است و با توجه به اینکه اروپا با آمریکا روابط اقتصادی خوبی و همچنین روابط امنیتی‌ای در قالب پیمان‌هایی مانند ناتو دارد، باعث می‌شود طرف آمریکا را بگیرند.
چگونه می‌توان با خودسری‌ها و اقدامات آمریکا در عدم رعایت حقوق و روابط بین‌الملل مقابله کرد؟
زمانی که قدرت ملی و داخلی با سیاست خارجی قدرتمندمان توام بشود ما می‌توانیم جلوی خودسری‌ها و یکجانبه‌گری‌های آمریکا بایستیم و همانگونه که امنیت کشورمان توسط سپاه و نیروهای امنیتی فرامرزی شده است، باید قدرت مذاکرات بین‌المللی و منطقه‌ای و متحدیابی خودمان را بالا ببریم و همچنین در درون هم باید توان اقتصادی کشور را بالا ببریم. اگر ما قدرت اقتصادی خوبی در داخل نداشته باشیم، قطعا نمی‌توانیم توانمندی خوبی در خارج کشورمان داشته باشیم و هر چه‌قدر توانمندی اقتصادی و توانمندی نظامی شانه‌به‌شانه هم حرکت کنند، هیچ‌گاه آمریکا سودی از اقدامات یکجانبه‌گرش نمی‌برد.
نقش شهید حاج قاسم سلیمانی در مبارزه با تروریسم در منطقه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نقش سردار سلیمانی در منطقه، ترجمان چندین نکته است. اولین نکته این است که ایشان قهرمان و پیش قراول جبهۀ مبارزه با تروریسم بود و این خط فکری را دنبال می‌کرد که امنیت، فقط در داخل نیست و در منطقه بسیار خطرناکی که تروریسم در آن وجود دارد، اگر بخواهیم کشورمان از امنیت خوبی برخوردار باشیم، باید مرزهای امنیتی را از داخل به بیرون گسترش دهیم. سردار سلیمانی تفکر امنیت برون مرزی را بسیار خوب انجام داد و درخشید. نکته دوم این است که قدرت یکی از اصلی‌ترین پارامترهای حفاظت و صیانت از جمهوری و انقلاب اسلامی ایران است. سپاه قدس در نشان دادن قدرت کشورمان بهترین فعالیت‌ها را داشته و باید با همین قدرت پیش برویم و شهید سردار سلیمانی نماد این تفکر قدرتمند در منطقه بود. نکته سوم سردار سلیمانی با زهد، تقوا، خلوص در کارها، صداقت در زندگی و دوری از هوا و هوس و فقط گام‌برداشتن در راستای فرمایشات رهبری و حفاظت و صیانت از جمهوری اسلامی تبدیل به اسوۀ اخلاق برای همه ما شد و این امنیتی که در جمهوری اسلامی داریم را مدیون خون سردار سلیمانی‌ها هستیم. باید این سرمایه‌ها که دستاوردهای انقلاب اسلامی هستند را حفظ کنیم و قدرش را باید بدانیم.
