نظام اسلامی و مقابله مستمر با پدیده تروریسم

Motaahar15

در پی انفجار دفتر نخست وزیری در هشتم شهریور سال 1360 شمسی، که به شهادت محمد علی رجایی، رئیس جمهور و محمد جواد باهنر، نخست وزیر انجامید فصلی از مناسبات متعامل میان دولت – مردم به پاس خدمات و به سبب یادبود این دو شهید دولت در تاریخ ایران اسلامی آغاز شد؛ از این رو نامگذاری هفته دولت هم دلیلی بر زنده نگه داشتن نام و یاد این دو شهید دولت بوده است و هم به عرصه ای برای تعامل و پیوند روزافزون دولت با مردم تبدیل شده است.

واقعیت امر این است که نظام اسلامی از بدو شکل گیری آن تاکنون قربانی ترور و عملیات های تروریستی بوده است. بطوریکه حوادث تروریستی مشابه آنچه در دفتر نخست وزیری در سال 1360 شمسی اتفاق افتاد، در طول این سال ها کم نبوده است. اگرچه شکل ترورها در سال های اخیر تغییر کرده است و بیشتر با محتوای آسیب پذیر کردن امنیت عمومی در مناطقی رخ داده است که از حیث عملیاتی با مختصات جغرافیایی مرزی همراه بوده اند اما در اصل و ماهیت درگیر بودن نظام اسلامی با پدیده تروریسم تغییری ایجاد نشده است. از این رو پرداختن به موضوع تروریسم و تهدیدات تراکنشیِ ناشی از آن برای مردم و نظام اسلامی از جمله مواردی است که باید مورد توجه ویژه و جدیت در نظر قرار گیرد.

تروریسم از جمله مقوله‌های مهم در حوزه امنیت ملی و بین‌المللی است. از جمله مشکلات اساسی که همواره در زمینه مطالعه و تحلیل پدیده تروریسم وجود دارد نبود تعریفی کاربردی از این پدیده و فعالیت های مرتبط با آن است. با این حال علی رغم اختلاف نظرها در ارتباط با تعریف تروریسم در میان صاحبنظران، در رابطه با ویژگی های اصلی تروریسم و اعمال تروریستی یعنی متوسل شدن به خشونت و استفاده از زور در کنار ایجاد ترس و وحشت عمومی در ذیل حصول به مقاصد نامشروع درمیان کارشناسان در حوزه شناخت تروریسم چندان اختلافی وجود ندارد.

اگر چه در عصر کنونی، تروريسم از یک تهديد ملی به يك تهديد بين المللی مبدل گشته است اما نباید فراموش کرد که جامعه شناسی تروریسم در بررسی ماهیت، عملکردها، انواع، چگونگی شکل گیری و بوجود آمدن آنها تحلیل های مسبوطی را در دسترس قرار می دهد که بر این امر دلالت دارد. هنوز تهدیدات ناشی از فعالیت های تروریستی در عرصه ملی به مراتب فراوان تر از عرصه بین المللی است.

با این اوصاف در بررسی ابعاد تروریسم در گام اول باید به انواع شناخته شده آن یعنی تروريسم جنايي، تروريسم ايدئولوژيك، تروريسم ملت گرا، تروريسم دولتي، تروريسم انقلابي، پترو تروریسم، بیو تروریسم، تروریسم سازمان یافته با عملکردهای تجویزی و سايبر تروريسم که این روزها با میدان فعالیت وسیعی همراه شده است، توجه کرد؛ چرا که راهکارهای مقابله با هر کدام از این قسم از تروریسم با توجه دامنه، حدود و وسعت فعالیت و شکل تهدیدی آن متفاوت است. به عبارتی در مسیر مقابله با تروریسم ورای تناسب در ماهیت و عملکردها، الگوهایی برحسب پارادایم های سه گانه نظامی، سياسی و حقوقی وجود دارد که هم از طریق دولت ملی و هم از طریق نهادها و سازمان های بین المللی قابلیت پیگیری را دارا هستند.

همانطور که بیان شد رابطه انقلاب اسلامی ایران و فعالیت های مستمر مقابله با پدیده تروریسم موضوعی تازه نیست؛ بطوریکه این مهم که نظام سیاسی ایران در ذیل مواجهه با این موضوع فعالیت همیشگی و مانایی دارد نشان از تلاش تروریست ها برای آسیب زدن و ضربه وارد کردن بر بدنه کشور در ابعاد مختلف سیاسی – امنیتی – اجتماعی و اقتصادی دارد. 

واقعیت این است که از حیث تاریخی با درون مایه توأم با گرایشات در زمانی و همزمانی، شیوه عملکردی تروریست ها در کشور برای آشوب سازی و برهم زدن نظم و امنیت عمومی، که در مقطعی خود را در مرکز تحولات سیاسی – اجتماعی ایران می دیدند اکنون نیز با روش های دیگری در جریان است؛ اگرچه در شرایط فعلی به همت دستگاه های نظارتی – امنیتی نظام اسلامی تنها سایه ای از آنها در مواردی از قبیل وحشت زایی و ترس افکنی اجتماعی وجود دارد اما نکته قابل توجه در این باره تغییر روش های متناوب با زمان از سوی تروریست ها از یکسو و حمایت کشورهای دشمن نظام اسلامی و مردم ایران از تروریست ها و اعمال تروریستی است. به عبارت دیگر اینکه توقعات غیر واقعی و انتزاعی دو سوی اعمال تروریستی (تروریست ها و حامیان آنها) از واقعیات روزمره در ابعاد سیاسی – اجتماعی به عاملی برای تداوم و استمرار بر مطالبات نامشروع شان تبدیل شده است و این در زنجیره زیستمانی آنها به محملی برای تقابل جویی با نظام اسلامی و مردم تبدیل شده است.

به واقع اصرار بر استفاده از رهیافت های پویشی بر موضوع و مبنای ترور با هدف کاشتن بذر وحشت و ایجاد ترس عمومی از سوی تروریست ها برای ضربه زدن به نظام سیاسی موجب شده است تا مردم و نظام ثابت قدم در مسیر مبارزه با آنها در کنار هم بایستند؛ این در حالی است که تروریست ها با سیاست فریب از نام مردم و مطالبات گروه های قومی - مذهبی و ... از یکسو خود را در پشت مردم مخفی کرده اند و از سوی دیگر نیز تلاش می کنند خود را در کنار مردم قرار دهند و مردم و نظام اسلامی را جدا از مردم تعریف کنند. تخریب اموال عمومی، برهم زدن نظم و امنیت اجتماعی، وارد آوردن خسارت جانی و مالی به مردم و کشور و امثالهم همه گویای ادعای دروغین تروریست ها در ارتباط با دغدغه مردم را داشتن است. 


دی 1402
شنبه 1 شنبه 2 شنبه 3 شنبه 4 شنبه 5 شنبه جمعه
1
2
3
5
6
7
8
9
10
11
12
14
15
16
17
18
19
21
22
23
28
29