استرون استیونسون، متولد و بزرگ شدهی منطقه بالانتری[1]، روستایی ماهیگیری در ساحل غربی اسکاتلند است. وی پس از اتمام تحصیلاتش شروع به سفرهایی غیرقانونی به دور اروپا کرد، برای یکسال در روتردام ماند و سپس به سوئیس رفت. در سوئیس بهخاطر نداشتن مجوز کار دستگیر شد، و زمانیکه مجدداً به اسکاتلند بازگشت برای ادامه تحصیل به کالج کشاورزی رفت. پس از اتمام تحصیلاتش تصمیم گرفت روی مزرعهی خانوادگی (که از پدرش به ارث برده بود) کار کند، اما خیلی زود و در 21 سالگی، مسیر مناسبی برای ورود به سیاست پیدا میکند، به دلیل حسن نیستی که از خود نشان داده بود جایگزین نایب کلیسا میشود که در شرف بازنشستگی بود. پس از مدتی که به عنوان نایب کلیسای محلی فعالیت کرد، به ریاست شورای شهر اریشیر[2] برگزیده شد و پس از آن نیز به مدت سه دوره در انتخابات مجلس نمایندگان شرکت کرد و شکست خورد. شکست اول، در سال 1987 رخ داد، زمانیکه افراد مرتبط و وابسته به حزب محافظهکار در اسکاتلند سقوط کردند. شکستهای بعدی نیز در شهر ایدنبورگ در سال 1992 و شهر دمفریس در سال 1997 ادامه یافت. او که چندین دوره در انتخابات شکست خورده بود، نشان داد که به اندازهی کافی قوی بوده که در نهایت در صدر لیست نامزدهای منتخب پارلمان اروپا در ژوئن 1996 قرار بگیرد. یکی از همکاران سابق حزبیاش که انتظار چنین موفقیتی را نداشت، در توصیف استیونسون وی را «فاحشه سیاسی» خواند. [1]
استرون استیونسون، هماهنگ کننده کمپین تغییر رژیم ایران، و از اعضای پارلمان اروپا از اسکاتلند بود (طی سالهای 2014 - 1999)، رئیس نمایندگی برقراری رابطه با عراق (2014 – 2009) و رئیس گروه دوجانبه دوستان ایران آزاد (2014 – 2004). وی مدرس بینالمللی در حوزهی خاورمیانه و همچنین رئیس انجمن آزادی عراق است. استیونسون از سال 2009 و از زمانیکه رئيس هيات رابطه با عراق درپارلمان اروپا شد، بهطور مداوم در حمایت از گروهک منافقین اظهار نظر میکرد. [2]
در این راستا اعضای کمیتهی روابط خارجی شورای نمایندگان عراق در دورههای پیشین، طرحی را جهت تحریم و عدم همکاری با این هیئت اتحادیهی اروپا و رئیس ستاد اجراییاش استرون استیونسون تهیه کرده و به دولت عراق ارائه کردند. استرون استیونسون و آلخو ویدال کوادلاس[3] برای عراقیها به عنوان نمایندگانی در اتحادیه اروپا شناخته شده بودند که قصد دخالت در امور داخلی و تحت فشار قرار دادن این دولت برای اجرای برنامههای خاصی را دارند. استیونسون خود اعتراف کرده که از سازمان مجاهدین خلق (گروهک منافقین) رشوه و مشاوره دریافت کرده تا از موقعیتی که در پارلمان اروپا دارد برای حمله به دولت عراق و وارونه جلوه دادن حقایق و رویداد و نیز تحریک مخاصمههای فرقهای بهره گیرد. [3]
با نگاهی به برخی مصاحبهها و اخبار رسانههای عراقی متوجه میشویم که استیونسون در طول سالهای جنگ ایران و عراق از صدام حسین و مجاهدین خلق حمایت میکرده است. پس از سقوط صدام، وی و سایر همفکرانش برای حمایت از بقایا و وفاداران به رژیم صدام حسین و منافقین در عراق، فعال شدند. در طی آن مدت استیونسون چندین بار به اردن و لندن سفر کرد تا با دختر صدام حسین و سایر وفادارانش و نیز با لابیهای اسرائیلی فعال در لندن ارتباط برقرار کند. وی عملاً به عنوان یک میانجی و واسطه میان شبکههای منافقین و وفاداران صدام (بعثیها) در عراق و اروپا عمل میکند. در اینجا بد نیست اشارهای داشته باشیم به یکی دیگر از دلالانی که در حمایت از گروهک منافقین فعالیت میکرد، پائولو کاساکا[4] (همکار استیونسون) کسی بود که در حوزهی نمایندگی پرتغال به عنوان حامی سازمان تروریستی منافقین شناخته میشد، کاندید شده بود و انتخاب نشده است. [4] منافقین و همفکران صدام در این دوره دو لابیگر کلیدی خود را در پارلمان جدید اروپا از دست دادهاند. استیونسون بسیار تلاش کرد اما نتوانست مجدداً پیروز شود. آلخو ویدال کوادراس (از اسپانیا) نیز بسیار تلاش کرد که رأی احزاب دست راستی را از طریق ائتلاف با حزب جدید وکس[5] بدست آورد، اما در نهایت کمتر از دو درصد آراء را از آن خود کرد. ویدال کوادراس قبل از انتخابات در میان رسانههای اسپانیا به حمایت از تروریسم و دریافت پول و رشوه معروف شده بود. هر دو این نمایندگان، پیش از این در گروهی با نام نمایندگی عراق در جهت مبارزه با گروههای حامی مالکی و نمایندگی عراق (گروهک منافقین) کار میکردند. [5]
وی (استیونسون) همچنین در راستای فعالیتهایش کتابی تحت عنوان «از خود گذشتگی» نوشته است. وی در این کتاب تصویری از زنی ارائه میدهد که شاید خودش از گذشتهی وی بیاطلاع باشد، این زن زهره قائمی است. وی یکی از فرماندهان عالی گروهک منافقین و فرمانده تیمی بود که ژنرال صیاد شیرازی، قهرمان محبوب جنگ ایران و عراق، را در سال 1999 ترور کردند. در سپتامبر 2013 قائمی جزو 53 نفری بود که در اردوگاه اشرف کشته شدند. به گفته منافقین مرگ این عده در اثر حمله نیروهای ناشناس عراقی با همراهی سایر گروههای بینالمللی صورت گرفته بود. [6] در حالیکه پس از بررسیهای گسترده توسط مقامات عراقی، مشخص شد که این حمله تنها از سوی خود گروهک منافقین و نسبت به آن دسته از فرماندهانی صورت گرفته بود که از آنها نامطمئن بودند. این کشتار و تصفیه حساب داخلی هدف دوگانهای را دنبال میکرد: از سویی عدهای از فرماندهان مخالف که با رویه سازمان مخالف شده بودند همانند قائمی حذف میکنیم، این عده کسانی بودند که دیگر کارآیی سابق را نداشتند و از سوی دیگر ایران را متهم به آدمشکی و قتل این عده میکنیم. مجاهدین در اجرای این نقشه به هیچ وجه موفق نشدند، زیرا هیچیک از اقدامات و نقشههای آنها منطقی نبود. . [7]
استرون استیونسون در مقالهای که تحت عنوان «خیالهای واهی عراق» در روزنامه The Hill (روزنامه سیاسی آمریکایی) نوشت، هم به دولت جمهوری اسلامی ایران و هم به دولت عراق تحت رهبری العبادی به شدت حمله میکند. اما به رغم تلاش اغراقآمیزش برای حمایت از بقایای رژیم سابق صدام حسین، می بینیم که در این مقاله کوچکترین اشاره به گروهک منافقین یا مریم رجوی نمیشود. برای کسانی که با پسزمینهی فعالیتهای وی آشنا هستند این عدم اشاره قابل توجه است. این مسئله نشان دهندهی آن است که برند «رجوی» تبدیل به چنان سم مهلکی برای استیونسون شده که تصمیم گرفته آن را کاملاً حذف کند (اشاره داره به رأی نیاوردنش در پارلمان اروپا). [8] اما همچنان که استیونسون تلاش میکند تا منافقین را نادیده بگیرد، نگاهی به زندگینامه و فعالیتهایش نشان میدهد که وی در حال حاضر همچنان رئیس گروه لابی منافقین تحت عنوان «انجمن اروپایی آزادی عراق[6]» است. پیش از این نیز وی به مدت یک دهه در مقام سابق خود به عنوان حامی گروهک منافقین، در مسند ریاست هیئت نمایندگی پارلمان اروپا برای برقراری رابطه با عراق فعالیت میکرد. در این جایگاه بود که وی با استفاده از ترکیب مبهمی از واقعیات و داستانهای غیرواقعی از منافقین، کمکهای مالی این سازمان و همچنین با بسیج نیروهای طرفدار خودش از موقعیت و سیستم پارلمانیاش برای جذب نظر سایر نمایندگان استفاده کرد. طی این مدت پارلمان اروپا چندین مرتبه میزبان مریم رجوی شد تا پیامش را که «تغییر رژیم خشن» ایران بود ابراز کند و علیه هر دو دولت ایران و عراق سخنرانی کند. [9]
استیونسون در طی این دوره از تلاشهای متسمر گروهک منافقین برای ماندن در عراق حمایت میکرد، به رغم این واقعیت که این گروه در عراق با عنوان گروهی تروریستی شناسایی شده و در برابر دولت عراق و درخواستهای قوهی قضائیه این کشور برای حذف و انحلال این گروه مطابق با شرایط قانون اساسی کشور مقاومت میکردند. اگرچه حضور بیش از سه هزار نفر از نیروهای منافقین به عنوان نیروهای خارجی در خاک عراق و ارتباط حضور آنان با کشته شدن شمار زیادی از غیرنظامیان مسئله کوچکی نباشد و نیز این مسئله که گروهک منافقین از نظر مسائل پیچیدهی اجتماعی، مدنی، اقتصادی، امنیتی و دموکراسی با مشکلات روبه رشدی روبه است، اما در هر صورت پارلمان اروپا به دلیل توجه و حمایت اسرائیل از این گروه، به شدت این مسئله را مورد توجه قرار داد. [10]
حضور منافقین در عراق و روایت غلطی که از فعالیتهایی که به برهم زدن امنیت توسط آنان منجر میشد، چیزی بود که استیونسون برای نطقهایش علیه مالکی در دستور کار قرار داده بود. پارلمان اروپا با کمک و حمایت گروهک منافقین، طرفداران صدام و نفوذ اسرائیل از هیچ نوع تلاشی جهت جلوگیری از انتخاب مجدد نوری مالکی دریغ نکرد. در این دوران مقامات عراقی به افزایش ناگهانی اقداماتی تروریستی اشاره میکردند و تلاشهایی که برای انجام یک کودتا در حال انجام بود. در نهایت تمامی این تلاشها ناکام ماند و با دستگیری و محاکمهی بازیگران کلیدی این بازی یعنی افرادی چون هاشمی پایان یافت. اگرچه برخی از افراد (گروهک منافقین) دخیل در این ماجراها دستگیر شدند اما شماری از آنان نیز به کشورهای دیگر فرار کردند. [11]
طی چند سال پس از این حوادث، استیونسون و منافقین، برخی از این فراریان را برای سخنرانی و مصاحبه علیه دولت فعلی عراق و به منظور تأثیرگذاری بر وقایع عراق به بروکسل دعوت کردند. با توجه به ناکارآمدی و عدم تأثیرگذاری این اقدامات، در حال حاضر این گروه در حال خرید (اجیر کردن) آن دسته از مردم عراق است که به عنوان افرادی که سابقاً نیز با القاعده و داعش مرتبط بودهاند، به خوبی شناخته شدهاند. پارلمان اروپا، بهویژه نمایندگان حوزهی عراق، بار دیگر از موقعیت خود برای ارائه دستورالعملی ضد دولت عراق استفاده میکنند. از جمله عواقب ناگوار طرح استعفای مالکی، یکی استثمار و شکنجههایی است که گروگانها در اردوگاه منافقین متحمل میشوند. سازمان (هیئت مساعدت سازمان ملل متحد برای عراق[7])، که از سال 2009 مسئول خروج منافقین از عراق است، طی بیانیههایی روشن و صریح نگرانیهایش را در رابطه با فعالیتهای این سازمان اعلام کرده است مبنی بر این که نه تنها رهبران منافقین از هرگونه تلاشی برای خروج افراد ساکن در اردوگاه اشراف به خارج از اردوگاه و یا انتقال آنان به کشورهای امن ثالثی جلوگیری میکنند، بلکه حتی مرتکب جنایت و تخلفات حقوق بشری نیز در اردوگاه و علیه ساکنان آن نیز میشوند. اما شومتر و بدتر از این مسئله، اقداماتی است که عمداً علیه ساکنان کمپ اشرف اعمال میشوند و مستقیماً آزادی آنان را در معرض خطر قرار میدهد. [12]
پی نوشت:
[1]. Ballantrea
[2]. Ayrshire
[3]. Alejo Vidal Quadras
[4]. Paulo Casaca
[5]. vox
[6]. European Iraqi Freedom Association (EIFA)
[7]. The United Nations Assistance Mission for Iraq (UNAMI)
- Banks, Martin, (April 2014), PROFILE – Master of Ballantrae: Struan Stevenson, Retrieved from https://www.politico.eu/article/profile-master-of-ballantrae-struan-stevenson/
- Stevenson, Struan, (February 2018), Speech by Struan Stevenson on Iran in the Cambridge University, Retrieved from https://www.ncr-iran.org/en/news/iran-world/24348-speech-by-struan-stevenson-on-iran-in-the-cambridge-university
- Singleton, Ann, (March 2014), MKO and Struan Stevenson: Another propaganda stunt, another failure, Retrieved from http://www.nejatngo.org/en/posts/5617
- Symonds, Peter. (2012). US Removes Iranian MEK from terrorist list. Retrieved from http:// www.wsws.org/en/articles/2012/10/iran-o03.html.
- Wilkie, Christina. (2011). Mujahideen-e Khalq: Former U.S. officials make millions advocating for terrorist organization. Retrieved from http://www.huffingtonpost.com/2011/08/08/mek-lobbying_n_913233.html.
- Stevenson, Struan, Behind Struan Stevenson’s book “Self Sacrifice”, Retrieved from http://iran-interlink.org/wordpress/?p=6246
- Khodabandeh, Massoud, (2013). Where are the 42 missing Mojahedin Khalq eye witnesses from Camp Ashraf? Retrieved from http://iranian.com/posts/view/post/25527
- Rajavi, Maryam. (2014). Hundreds of Iranian associations support Maryam Rajavi Ten-Point Plan for future Iran. Retrieved from http://www.ncr-iran.org/en/news/iran-resistance/16483 -hundreds-of-iranain-associations-support-maryam-rajavi-ten-point-plan-for-future-iran.
- Mamedov, Eldar. (2014). The MEK’s influence in EU Politics matters. Retrieved from http:// www.lobelog.com/why-addressing-iran-meks-influence-in-eu-politics-matters/.Wilkie, Christina. (2011). Mujahideen-e Khalq: Former U.S. officials make millions advocating for terrorist organization. Retrieved from http://www.huffingtonpost.com/2011/08/08/mek -lobbying_n_913233.html
- Iranian Press Reports MKO Members Among Those Arrested in Recent Arrest,” IRNA in English, Open Source Center, June 24, 2003.
- Iranian Press Reports MKO Members Among Those Arrested in Recent Arrest,” IRNA in English, Open Source Center, June 24, 2003.
- Human Rights Watch, No Exit: Human Rights Abuses Inside the MKO Camps, New York, May 2005. As of February 27, 2009: http://www.hrw.org/legacy/backgrounder/mena/iran0505