فاجعه تروریستی حرم مطهر شاهچراغ(ع) در شیراز، یک اقدام تروریستی غافلگیر کننده بود. غافلگیر کننده از این حیث که در شرایطی رخ داد که کانون توجه نهادهای انتظامی و امنیتی کشور برای چند هفته درگیر ناآرامی هایی است که از دو جبهه داخل و خارج به شکل بی سابقه ای کشور را هدف قرار گرفته است.
گروه تروریستی و تکفیری داعش مسئولیت حمله را به طور رسمی در خبرگزاری و سپس نشریه هفتگی خود پذیرفت و این عملیات خونین را در بیلان هفتگی خود به عنوان یکی از 28 عملیاتی که در هفته اخیر در نقاط مختلف جهان انجام داد و البته پرتلفات ترین آنها ثبت کرد. در این نوشتار، هدف، پاسخ به تشکیک هایی که درباره انجام یا عدم انجام این عملیات توسط داعش وارد شده نیست، چرا که دلیل ایراد این تشکیک ها و عقبه های آن آشکار است و در میان متخصصان و پژوهشگران حوزه تروریسم به ویژه تروریسم سلفی و بنیادگرا، جایگاهی متین و علمی ندارد. اما نکته ای که قابل توجه می نماید، انتخاب زمان انجام این عملیات توسط یک گروه تروریستی است. تروریست ها معمولا در برنامه ریزی های خود برای انجام عملیات، تلاش می کنند نقاط رخنه و شکاف را جستجو و پیدا و در مناسب ترین زمان، اقدام یا اقدامات خود را عملی کنند. این موضوع باعث می شود، تا ریسک اقداماتشان به حداقل برسد و نتایج حداکثری از آن کسب کنند.
هر چند که تلاش ها برای انجام اقدامات تروریستی توسط گروهک ها به ویژه گروه های تکفیری در کشور حداقل در یک دهه اخیر متعدد بوده اما به دلایل متعدد اجتماعی، امنیتی و سیاسی، از جمله چمبره جامعه اطلاعاتی ایران، متشکل از چند سازمان امنیتی و اطلاعاتی، اقدامات موفقیت آمیز گروه های تروریستی در کشور، به نسبت برخی از کشورهای همجوار و منطقه ای کم شمار بوده است.
متأسفانه شرایط امنیتی کشور در یک ماه و نیم اخیر به گونه ای پیش رفت که به طور طبیعی، منجر به ایجاد رخنه و شکاف امنیتی و گسیل ظرفیت اطلاعاتی و امنیتی کشور به بحران جدید پیش آمده می گردد. رفتارهای اعتراضی به تدریج به سمت و سوی اتخاذ رویه های پرخشونت چه در میدان و چه در فضای سایبری رفت و به طور مشخص به دلیل پشتیبانی ها و اقدامات تحریک آمیز آشکار توسط جریان های رسانه ای و سیاسی خارجی که اتفاقا این بار، به طور ملموس و آشکار، شدت بسیار بیشتری نسبت به دفعات پیشین داشت، تمامی ظرفیت های مؤثر موجود کشور را در شرایط فعلی به سمت و سوی خود سوق داد.
این همان شکافی است که منجر می گردد جریان ها و گروه های تروریستی و افراط گرا، آن را در برنامه ریزی های خود مورد توجه قرار دهند و آن را فرصت ایده آل و طلایی برای ایراد ضربات امنیتی برای پیکر طرف مقابل خود تلقی کنند. از این رو چهار سال پس از آخرین عملیاتی که تروریسم تکفیری فرامرزی، موفق به اجرای آن گردید، تروریست های افراط گرا، آشوب ها و ناآرامی های موجود در کشور را زمان ایده آل خود برای بهره برداری جهت برنامه ریزی برای انجام اجرای عملیات، علیه کانون اصلی و پشتیبان ضدتکفیر در منطقه یعنی ایران تشخیص دادند. در نهایت نیز، با آگاهی از مشغولیت داخلی، عملیات خونین و ددمنشانه خود علیه بیگناهان را در یک مکان مقدس به اجرا گذاشتند.
پرواضح است که استمرار ناآرامی و آشوب که به تبع آن، به ادامه اشغال ظرفیت امنیتی و اطلاعاتی کشور می انجامد، فرصت های ایده آلی به جریان ها و گروهک های تروریستی از جمله تکفیری ها خواهد داد که اهداف عملیاتی بیشتری را در داخل ایران، مدنظر داشته باشند. به ویژه آنکه داعش همیشه در بیانیه های خود علیه ایران از جمله بیانیه ای که پس از حمله تروریستی اخیر خود در شیراز منتشر کرد، کشورمان را به انجام حملات بیشتری تهدید کرده است.
رابطه استمرار ناآرامی و آشوب با اقدامات و عملیات تروریستی در کشور – و البته در سایر کشورهای منطقه – یک رابطه و نسبت معنا دار و مسجل است؛ بنابراین مشخصا آنچه که می تواند منجر به کاهش یا ناکامی اقدامات تروریستی گردد، تحکیم ظرفیت اطلاعاتی و امنیتی کشور است و این مهم به موازات پایان دادن به آشوب و سپس تقویت بنیه اجتماعی، سیاسی و امنیتی کشور تحقق می یابد.
