سازمان چریک‌های فدایی خلق

سازمان چریک‌های فدائیان خلق (سچفخا) در سال 1349 موجودیت خود را اعلام کرد، ولی ریشه‌های آن به سال‌های آغازین دهۀ چهل بر می‌گردد؛ یعنی زمانی‌که در دو گروه مستقل مخفی که بعدها به هم پیوستند، عملیات خود را آغاز کردند. رهبر یکی از این دو گروه بیژن جزنی، عضو پیشین حزب توده بود و دیگری را مسعود احمد‌زاده و امیرپرویز پویان رهبری می‌کرد. در واقعۀ سیاهکل که در آن اعضای فدائیان خلق به ژاندارمری سیاهکل حمله کردند و با تصرف آن جا در برابر رژیم ایستادند، یکی از عملیات‌های بزرگ آن‌ها بود که به دنبال درگیری خونین با رژیم، همه آنها کشته شدند و بقیه هم دستگیر و اعدام گردیدند.

پس از انقلاب این گروهک به عضو‌گیری و فعالیت‌های تبلیغاتی پرداخت و توانست تعدادی از جوانان را جذب خود کند. نشریۀ این گروهک که ارگان رسمی آن است «کارگر» نام دارد. این گروه از همان ابتدای انقلاب دچار بحران و انشعاب گردید و در اولین انشعاب گروهی از چریک‌ها و افرادی که به مبارزه مسلحانه اعتقاد داشتند، از این گروه جدا شده و گروهی با نام «چریک های فدایی خلق» بدون پسوند سازمان تشکیل دادند که به گروه اشرف دهقان شناخته می‌شدند.

شکل‌گیری دو گروه اقلیت و اکثریت، که هیچ‌کدام در آستانه انشعاب دارای هویت مشخص و تعین نظری نبودند و صرفاً چند موضع‌گیری و خط مشی کلی سیاسی در قبال جمهوری اسلامی ایران، آن‌ها را از هم متمایز می‌ساخت منجر به انشعاب بزرگی در سازمان شد. اکثریت بزرگی از اعضای سازمان دیگر اعتقادی به مبارزه مسلحانه نداشتند.

ماه بعد انشعاب دیگری در سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران (اکثریت) رخ داد و جناح چپ از آن جدا شد. سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) در ادامه روند فاصله‌گیری از خط مشی چریکی گذشته به تدریج به پذیرش خط مشی وقت حزب توده ایران نزدیک شد و در راه وحدت با آن حزب گام برداشت.

چرخش تدریجی و گام‌به‌گام سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) نهایت به پیمودن راه وحدت با حزب توده ایران، و به انشعابی دیگر انجامید و در آذرماه ۶۰ انشعابی در این سازمان صورت گرفت. منشعب‌کنندگان کلمه اکثریت را حذف کرده و سازمانی به نام سازمان فدائیان خلق ایران ایجاد کردند.

اما دو گروه اصلی چریک‌هایی فدایی خلق همان اکثریت و اقلیت بودند. اکثریت معتقد به مبارزه سیاسی و ایدئولوژیک با نظام بود؛ اما گروه اقلیت معتقد به مشی مسلحانه برای مبارزه بودند.

چریک‌های فدایی خلق از همان ابتدای انقلاب با حضور در غائلۀ ترکمن صحرا و کردستان نقش زیادی در شعله‌ور کردن آتش این غائله‌ها داشت. فعالیت‌های تروریستی این گروهک منحصر به مناطق کردستان و گلستان نبود؛ بلکه در سراسر کشور تیم‌های تروریستی این گروهک فعال بوده و عملیات‌های تروریستی مختلفی را انجام داده‌اند.

تاریخ تاسیس: 1349؛

رهبران: بیژن جزنی، احمد زاده، اشرف دهقانی؛

نوع اقدامات تروریستی: جنگ مسلحانه و ترور؛ 

اعتقادات: کمونیست؛   

منطقۀ فعالیت: ایران؛ 

سکونتگاه رهبران فعلی: -

وضعیت فعلی: منحل شده است.