آمریکاییها احمق هستند اما نه اینطور که واکنش ایران به ترور حاج قاسم سلیمانی را محاسبه نکرده باشند. هرچند برآورد دقیقی از ابعاد پاسخ ایران به این اقدام تروریستی ندارند و مولفههای مختلفی از جمله جو عمومی حاکم در عراق در این ماههای اخیر یا مثلا وادادگی دولت ایران را به عنوان متغیرهای اثرگذار در این واکنش تحلیل می کنند، اما چون اخذ تصمیم برای این واکنش در سطوحی فراتر از دولت صورت میگیرد و پیادهسازی آن نیز فراتر از اختیارات دولت تعریف میشود، این نگرانی در آمریکاییها ایجاد شده که ممکن است با یک پاسخ فراتر از تصور مواجه باشند.
با این وصف، سوالی که مطرح است، چرایی این اقدام آمریکاست که بنا بر هر تحلیلی، با واکنشی سخت از جانب ایران مواجه خواهد شد. تا اینجای کار چند سناریو از جانب آمریکاییها مطرح است که هر یک در جای خود، محل تأمل است.
اول: آمریکا به دنبال ترک آبرومندانه منطقه است و میداند پروسه تحولات در سطح منطقه و افزایش هژمونی ایران، نتیجهای جز اخراج آمریکا از غرب آسیا را در بر ندارد و بنابراین، بهتر آنکه یک دستاورد بزرگ برای خود دست و پا کند و با حذف یکی از مقتدرترین دشمنان خود در سطح منطقه (و چه بسا جهان)، خروجی با دستاورد را رقم بزند.
دوم: افزایش تنش در منطقه، برای ترامپی که تحت فشارهای ویژه داخلیست، می تواند به عنوان یک محمل مناسب برای فرار از فشار مخالفین و انحراف افکارعمومی از ضعف خود باشد. در واقع ترامپ با این تصمیم، با پذیرش ریسک افزایش تنش، برای خود زمان خریده و به دنبال فرصتسازی تا انتخابات بعدی آمریکاست تا شاید با ایجاد یک کارزار تبلیغاتی و رسانهای و اهریمننمایی از شهید سلیمانی و معرفی خود به عنوان منجی آمریکا، محبوبیت بربادرفته خود را احیا کند.
سوم: آمریکا به دنبال تغییر موازنه قدرت در سطح منطقه و از بین بردن ظرفیتهای استراتژیک جمهوری اسلامی در غرب آسیاست؛ درگیریهای اخیر در این منطقه و حملات مکرر به نیروهای حشدالشعبی(به ویژه حمله به پایگاه القائم و شهادت جمعی از بهترین عناصر حشدالشعبی) به عنوان یکی از ظرفیتهای ویژه تحت کنترل ایران در سطح منطقه و افزایش فشارهای اجتماعی بر جبهه مقاومت در عراق را میشود در این پازل تحلیل کرد که اتفاقا چون آنگونه که پیش از این برآورد میشد، با واکنش ویژهای نیز در عراق مواجه نشد و حالا برای زدن تیر خلاص بر قدرت بسیجگری ایران در سطح منطقه و به ویژه ایجاد یک فشار روانی و سیاسی و اجتماعی سنگین بر مقاومت عراق، اقدام به ترور حاج قاسم سلیمانی کرده است.
البته علاوه بر این سناریوها، می توان به گزاره تله ایجاد تنش با ایران و کشاندن پای ایران به جنگ محدود با آمریکا و استفاده از ظرفیت گروهکهای تروریستی داخل کشور و ظرفیتهای عملیاتی اپوزسیون در داخل ایران برای ایجاد التهاب و ناآرامی هم فکر کرد که تحلیل چرایی از دور خارج بودن این سناریو را به زودی خواهم نوشت.