با آغاز سال 1367، بهدنبال فرسایشیشدن جنگ ۸ساله و با توجه به حمایتهای منطقه ای و بینالمللی از عراق، ضعفهای اساسی ایران در جبهه های جنگ در برابر عراق نمایان شد. ازهمینرو ارتش عراق توانست طی یک سلسلهعملیات، مناطق فاو، شلمچه و مجنون را که پیش از آن به تصرف ایران درآمده بود باز پس گیرد. از سوی دیگر سکوهای نفتی ایران در خلیج فارس مورد حمله آمریکا قرار گرفت و متعاقب آن درگیری بین ناوچه های جنگی ایران و امریکا، شرایط را برای ایران سخت کرد. در ادامه تهاجم موشکی ناو جنگی آمریکا به هواپیمای مسافربری ایران، عزم این ابرقدرت برای اِعمال فشار مستقیم بر ایران در راستای خاتمهدادن به جنگ را نشان داد.
در آستانه عملیات فروغ جاویدان در تاریخ 30خرداد67 (20 ژوئن)، 138 تن از نمایندگان کنگره و 14 تن از سناتورهای آمریکایی طی نامهای خطاب به جورج شولتس وزیر خارجه این کشور از وی درخواست کردند: «به رشد جنبشهای مقاومت داخلی ایران توجه کند.... استفاده از سازمان مجاهدین که مقر آن در عراق است، اکیداً توصیه میشود.... آمریکا باید از سازمان مجاهدین که در عراق مستقر است، حداکثر استفاده را برای سرنگونی حکومت تهران بکند.» (روزنامه جمهوری اسلامی، 7مرداد1382؛ نشریه امتداد، ش42، تیر1388 به نقل از نشریه لوموند چاپ پاریس، 24آوریل1987) سناتور مروین دایملی پس از عملیات مهران در تاریخ 6تیر1367 در جمع تظاهرات اعضای سازمان در واشنگتن شرکت کرد. وی در این تظاهرات خطاب به شرکتکنندگان میگوید: «نباید دست از تلاش کشید. مطمئن باشید با کمی صبر و تلاش بیشتر بهزودی از مهران تا تهران رژه خواهیم رفت.» (مجید محرابی، تنگه بیبازگشت، روزنامه همشهری، 5مرداد1387)
یکی از اعضای ردهبالای منافقین که در جریان عملیات مرصاد توسط رزمندگان اسلام دستگیر شد، اذعان میدارد: چند روز قبل از تهاجم منافقین به کرند و اسلام آباد، یک عضو ارشد مرکزیت سازمان پس از نشستی با حضور مسعود رجوی و دو تن از افسران ارشد دایره استخبارات عراق، از بغداد به واشنگتن رفت و بعد از شرکت در جلسه خصوصی یکی از کمیسیونهای کنگره آمریکا به عراق بازگشت و سه روز بعد عملیات منافقین آغاز شد. (روزنامه جمهوری اسلامی 7مرداد1382)
همچنین روزنامه فرانسوی لوموند گزارش داد: «دولت آمریکا با سازمان مجاهدین دارای تماسهایی است. ریچارد مورنی در پاسخ به سؤال یکی از نمایندگان مجلس آمریکا وجود این تماس را تأیید کرد. بی.بی.سی هم به نقل از وزارت خارجه آمریکا ارتباط آمریکا با منافقین را تأیید کرد. چارلز ردمن سخنگوی وزارت خارجه این کشور، هدف از این ملاقاتها را کسب اطلاع از اوضاع ایران اعلام کرد.» (نشریه امتداد، ش42، تیر 1388 به نقل از نشریه لوموند چاپ پاریس، 24آوریل1987)
در چنین شرایطی با افزایش فشارهای بینالمللی و برخی تحلیلهای فرماندهان نظامی ایران از جبهههای جنگ، مسئولان ایران با ملاحظه شرایط مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی و... تصمیم به پذیرش قطعنامه 598 سازمان ملل گرفته و موافقت خود با آن را به دبیرکل سازمان ملل اعلام کردند.
پس از اعلام رسمی پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران در روز 27تیر1367، ارتش عراق در محورهای جنوب و غرب به خاک ایران حمله و بیشتر از ماههای اول جنگ در غرب کشور پیشروی کرد. سرلشگر وفیق السامرایی در کتاب خود به نام «ویرانی دروازه شرقی»، به صراحت بیان میکند که پس از پذیرش قطعنامه توسط ایران، در کاخ ریاستجمهوری عراق جلسهای تشکیل شد که در آن سرلشکر فاضل البراک تکریتی، مدیر سرویسهای اطلاعاتی عراق، سپهبد صابرالدوری و مسعود رجوی شرکت داشتند و درباره پیشروی سریع نیروهای سازمان به عمق خاک ایران و به سوی تهران و سپس سرنگونساختن نظام ایران و بهدستگرفتن کنترل امور توسط منافقین، به بحث و تبادل نظر پرداختند.
درباره ابعاد مختلف این عملیات نیز جلسهای در حضور شخص صدام حسین تشکیل شد و در نهایت بهدنبال ابراز اطمینان مسعود رجوی، صدام ضمن برشمردن آن بهعنوان فرصتی طلایی برای نابودسازی نظام ایران، با اجرای این عملیات موافقت کرد. (وفیق السامرایی، ویرانی دروازه شرقی، ترجمه عدنان قارونی، مرکز فرهنگی سپاه، 1377، صص 129 – 128)
این مطلب در تاریخ ۵مرداد۱۳۹۹ در روزنامه قدس منتشر شد.