عمليات مرصاد را می‌توان متفاوت ترین عملیات در طول جنگ تحمیلی دانست. افزون بر اینکه این عملیات پس از صدور قطعنامه آتش بس شورای امنیت سازمان ملل صادر شد، پرچمداری یک گروه خائن ایرانی در حمله به کشور و قتل عام صدها نفر از شهروندان ایرانی، از نقاط متمایز کننده مرصاد است.
تاکنون کتاب های متعددی درباره مرصاد نوشته شده و ابعاد مختلفی از آن مورد بازگویی قرار گرفته است. اما اخیرا انتشار کتابی به زبان عربی در بغداد درباره عملیات مرصاد بسیار قابل توجه بوده است.
«العراقیون فی المرصاد» کتابی است که در سال 2019 توسط جمال الخفاجی از رزمندگان سپاه بدر عراق که در عملیات مرصاد از رزمندگان حاضر در جبهه بود نوشته شده است و توسط انتشارات کلمه در بغداد و در 140 صفحه منتشر شده است.
اهمیت این کتاب از این حیث است که در میان خاطرات مختلف منتشر شده از مرصاد و کتاب های متعدد درباره آن این نخستین باری است که یک غیر ایرانی حاضر در عملیات، مشاهدات خود را از عملیات در قالب یک کتاب مستقل در این خصوص منتشر می‌کند.
جمال الخفاجی معروف به حاج ابوذر در سال 1341 در بغداد متولد شد ودر دی ماه سال 1361 از دانشکده علوم نظامی بغداد فارغ اتحصیل شد. او در مرداد سال 1362 و در بحبوحه جنگ و طی یک عملیات پناهجویی جمعی، از طریق مور حاج عمران – پیرانشهر وارد ایران شد. در شهریور سال 1366 به عنوان یک بسیجی در چارچوب تشکیلات سپاه بدر قرار گرفت و در عملیات حاج عمران و شاخ شمیران مشارکت کرد و در 6 مرداد سال 67 در عملیات مرصاد بر اثرپرتاب یک نارنجک توسط عناصر گروهک تروریستی منافقین، از ناحیه دست چپ مجروح شد. الخفاجی در سال 1368 دوره دافوس (دانشگاه فرماندهی و ستاد ارش جمهوری اسلامی ایران) را به پایان رسانید و تا سقوط رژیم بعثی صدام، در تشکیلات سپاه بدر حضور داشته است. الخفاجی با ده ماه سابقه حضور در جبهه، از جانبازان جنگ تحمیلی به شمار می‌رود.
در ادامه به معرفی مختصر این اثر منحصر بفرد می‌پردازیم:
کتاب العراقیون فی المرصاد در شش فصل نگارش شده است. نویسنده در فصل اول و دوم کتاب درباره ایران و جایگاه آن در فرهنگ و تمدن بشری سخن گفته است. کما اینکه فصل سوم کتاب به دوران حضور اسلام در ایران می‌پردازد. فصل چهارم و پنج نیز شرحی تاریخ بر اوضاع ایران در دوران های صفوی تا پایان پهلوی است.
بخش اصلی کتاب در فصل پایانی آن آغاز می‌شود که بیشترین حجم کتاب را شامل می‌شود. نویسنده در آغاز این فصل درباره جنگ تحمیلی و سپس تحلیل شخصیت دیکتاتور سابق عراق مطالبی را بیان کرده است. الخفاجی پس از اشاره ای گذرا به توافق نامه های مرزی ایران و عراق و نوع تعامل صدام با ایرانیان مقیم عراق و شیعیان عراقی است که به دروغ آنها را ایرانی تبار معرفی می‌کردند و در نهایت اخراج آنان از عراق به ایران می‌پردازد.
در همین فصل از کتاب، عراقی های حاضر در جبهه و موضوع تأسیس سپاه بدر و بخش های متعدد نظامی آن مورد بازگویی قرار می‌گیرد. نویسنده پس از اشاره به عملیات هایی که نیروهای بدر در آن مشارکت داشتند به موضوع قطعنامه 598 و آتش بس اشاره می‌کند و سپس موضوع عملیات مرصاد و نقش گروهک تروریستی منافقین را مورد واکاوی قرار می‌دهد.
معرفی تاریخچه منافقین و بارزترین اقدامات و عملیات تروریستی این گروه، توجه به مناسبات داخلی این گروه و رفتار سرکردگان با اعضای گروه و همچنین اشاره مختصر به جنایات این گروه در حق ملت عراق دراین بخش مورد بحث قرار گرفته است.
نویسنده در ادامه به آغاز عملیات مرصاد و ورود سپاه بدر به عملیات و همچنین توانایی و امکانات مظامی گروهک تروریستی منافقین که صدام در اختیار آنها قرار داده بود می‌پردازد. علاوه بر اینکه بخشی را به حضور و جایگاه شهید سپهبد علی صیاد شیرازی در عملیات مرصاد اختصاص می‌دهد. در بخش انتهایی کتاب نیز فهرست شهدای بدر در مرصاد که تعداد آنان 105 نفر بوده است ضمیمه شده است.
یکی از نقاط قوت کتاب، مشاهدات شخصی نویسنده است. هرچند تاکنون درباره مرصاد زیاد گفته شده و نوشته شده است و ممکن بخشی از این کتاب نیز نقل برخی گفته شده ها باشد اما نکته قابل توجه آن این است که نویسنده در لابلای تشریح عملیات مرصاد، مشاهدات شخصی خود را به عنوان یک رزمنده عراقی مطلع نیز آورده است. یکی از این دست مطالب که متعلق به روزهای پیش از عملیات مرصاد است را نویسنده اینگونه نقل می‌کند: (( اواخر ماه ژوئن 1988 زمانیکه در مأموریتی در منطقه شاخ شمیران بودیم از رادیو بغداد شنیدیم که صدام ایران را به دلیل نپذیرفتن آتش بس تهدید کرده است. جمله صدام این بود: منتظر می‌مانیم و خواهیم دید که مجاهدین خلق (منافقین) چه خواهند کرد و چگونه مردم ایران به آنها خواهند پیوست)).
نویسنده برای نگارش کتاب از حدود 60 منبع و مأخذ استفاده کرده و تصاویری از عملیات و رزمندگان عراقی و همچنین نقشه های مناطق عملیاتی را ضمیمه کرده است.
