شهید مصطفی پژوهنده

شغل: ارتشی

تاریخ تولد: سال1337

محل تولد: خرم‌آباد

تاریخ شهادت: 31تیر1367

محل شهادت: کرمانشاه

شهید مصطفی پژوهنده در سال 1337 در خرم آباد دیده به جهان گشود. او در خانواده‌ای متدین پرورش یافت و شاگرد شهید محراب، آیت‌الله مدنی بود و درس عرفان و مبارزه را از آن شهید آموخته بود. در دوران تحصیل علاوه بر جدیت در درس، توجه خاصی به انجام فرائض و تکالیف دینی از خود نشان می‌داد. پس از اخذ دیپلم، در سال 1356 در امتحانات ورودی دانشکدة افسری، شرکت کرد و به آن راه یافت. هم‌زمان با آغاز نهضت اسلامی، تحصیلات دانشکدة افسری را ترک کرد و به صفوف مردم انقلابی پیوست و پس از پیروزی انقلاب، به دانشکدة افسری بازگشت.

شهید مصطفی پژوهنده با شروع جنگ تحمیلی به صفوف رزمندگان در جبهه جنوب پیوست و در عملیات‌های فتح المبین، آزادی خرمشهر، شکست حصر آبادان ، آزادسازی ارتفاعات گیلان­غرب و پاک سازی جزایر مجنون شرکت داشت. او جنگ را سرلوحة همه امور زندگی خود می‌دانست. بیش از هفتاد ماه از عمر خود را در جبهه و جنگ گذرانید. بارها به او پیشنهاد می‌شد که پشت جبهه برود؛ اما او مخالفت می‌کرد و می‌گفت: «جای من در خط مقدم است.» وی از بنیانگذاران لشکر 58 تکاور ذوالفقار و فرمانده گردان 183 بود. این در حالی بود که فرمانده لشکر اعتقاد داشت که پژوهنده می‌تواند به تنهایی یک لشکر را اداره کند. در چند سالی که مسؤولیت فرماندهی گردان 183 را به عهده داشت، در قلب پرسنل خود جای گرفته بود.

وقتی که در اولین عملیات این لشکر برای آزادسازی ارتفاعات استراتژیکی شیاکوه شرکت کرد، با ترکش خمپاره از ناحیه سر و سینه و چشم مجروح شد؛ اما پس از بهبود، دوباره راهی جبهه‌ها شد.

او از شهادت خود خبر داشت و در آخرین مرخصی، با تمام اقوام و آشنایان خداحافظی کرد و حلالیت طلبید. نیمه شب سی­ویکم تیرماه 1367، پس از خواندن نماز شب، به یکی از دوستانش گفت: «این آخرین ساعاتی است که در میان شما هستم. بعد از نماز صبح و قبل از طلوع آفتاب، دیگر در میان شما نخواهم بود. منطقه را به شما می‌سپارم. مواظب باشید.»

دو روز قبل از عملیات مرصاد نیز در تماسی تلفنی با خانوادة خود آخرین خداحافظی­اش را به زبان آورد و همسرش را به صبر و بردباری دعوت کرد. سر انجام در سپیده دم سی ویکم تیرماه با اولین شلیک گلولة توپ دشمن که به سنگر اصابت کرد، به درجه رفیع شهادت نائل آمد. او شهید مرصاد شد و خون پاکش مایه نابودی اعضای گروهک تروریستی منافقین شد.