به مناسبت سالگرد شهید مصطفی احمدی‌روشن و دکتر مسعود علیمحدی
سالهاست که جهان با موضوع تروریسم در ابعاد و اقسام مختلف مواجه است. به طوری که بسیاری از کشورها و حتی دولتهای غربی از پا‌گذاشتن بر روی کشته‌های جنگی و اقدامات تروریستی به قدرت دست یافتند.
در فلسفه سیاسی و دنیا‌محور و غیر‌اخلاقی «مدرن»، اصالت با جنگ است؛ زیرا جنگ، آنان را به قدرت و ثروت می رساند. «صلح» صرفا فاصله بین دو جنگ است و در اساس، چیزی بیش از آتش‌بسی موقت برای تجدید قوا و سپس جنگ و اشغالی دیگر نیست.(1)
تروریسم مقوله‌ای است که امروزه اذهان بیشماری از جامعه جهانی به تفکر و تحلیل آن همت گماشته‌اند. اما گستردگی و پیچیدگی آن، چنان است که پژوهشگران و محققان و حتی مقامات دولت‌ها به یک تعریف واحد نرسیده‌اند.
شاید یکی از دلایلی که هنوز تعریف جامعی از تروریسم نشده است، این باشد که معنی کردن آن، ایجاد تعهد می‌کند و کشورها نمی‌خواهند خود را زیر بار تعهد و مسئولیت در قبال تروریسم ببرند.(2)
اگر تروریسم را زیر میکروسکوپ بگذاریم، رسانه‌های غرب، همواره تروریسم را به گونه‌ای معنا می‌کنند که طرف مخالف آنان، در هر حال، «تروریست» از آب درآید. بالطبع فرهنگ «سیاست مدرن» در غرب، فرهنگ «تروریست پرور» است. (3) در واقع کسی که خود حامی تروریست و تروریست پرور باشد هیچ گاه تعریفی را ارائه نخواهد داد که کارهای خود در چارچوب تروریسم قرار گیرد.
الکس اشمید؛ دانشیار دانشکده علوم سیاسی لندن، یکی از کارشناسان نامی هلندی در زمینه مطالعات تروریسم و مسئول سابق دفتر جلوگیری از تروریسم سازمان ملل متحد، اقدام تروریستی را سه وجهی می داند.
- انجام خشونت و تهدید
- انتقال پیام خشونت
- احساس وحشت جدی
وی همچنین تروریسم را به سه دسته کلی «تروریسم سیاسی»، «جرم سازمان یافته مرتبط با تروریسم» و «تروریسم پاتولوژیک یا بیمارگونه و روانی» تقسیم کرده است و در این میان به تروریسم سیاسی به‌عنوان نوع اصلی تروریسم توجه کرده و آن را به چهار دسته کلی تقسیم کرده است که شامل: «تروریسم شورشی»، «تروریسم خودگمارنده قانون»، «تروریسم دولتی» و تروریسم تحت حمایت حکومت‌ها می‌شود.
تروریسم دولتی خود به دو دسته «تروریسم دولتی داخلی» و «تروریسم دولتی خارجی» دسته‌بندی می‌شود. (4)
تروریسم دولتی اصطلاحی است که دولت یا دولتهایی در کارهای داخلی یا خارجی دولتی دیگر، با هدف هراس افکنی از راه اجرا یا مشارکت در کارهای تروریستی یا پشتیبانی از عملیات نظامی به منظور از میان‌برداشتن، تضعیف و براندازی دولت دیگر یا دستگاه رهبری آن انجام می‌دهند. کمک‌های مادی (نظامی) و معنوی (پشتیبانیِ سیاسی) به گروههای مخالف و مشارکت در عملیاتی چون بمب‌گذاری، مین‌گذاری در بندرها و سواحل، آدمکشی، هواپیما دزدی (ربایی) و ترور بلندپایگان کشورها، نمونه هایی در این زمینه است.(5)
حال باید پرسید دلیل پیدایش «تروریسم دولتی داخلی‌خارجی» چه بوده است؟
مهمترین دلایل کشورها برای این کار، یکی دست نیافتن به هدف‌های خاص سیاست خارجی از راههای مسالمت آمیز در پهنه بین المللی و در برابر دیگر کشورهاست. دیگر اینکه به کارگیری تروریسم دولتی شیوه‌ای کم هزینه و کم خطر برای پیش‌بردن سیاست خارجی و دستیابی به هدفها است. (6) یکی از نمونه‌های تروریسم دولتیِ خارجی که می‌توان به آن پسوند بین المللی را اضافه کرد، رژیم صهیونیستی است.
امروزه رژیم صهیونیستی به‌عنوان مظهر تروریسم دولتی در جهان شناخته می‌شود و می‌توان گفت اساسا رژیم صهیونیستی بر پایه تروریسم تاسیس شده است. بنابراین تروریسم صهیونیستی، پدیدۀ جدیدی نیست. بررسی تاریخ فلسطین قبل از تاسیس اسرائیل، گواه آن است، صهیونیست‌ها زمانی که در پی تاسیس اسرائیل بوده‌اند مکررا به تروریسم متوسل شده‌اند. در بین سالهای ۱۹۴۴تا ۱۹۷۴ چندین سازمان تروریستی اسرائیلی، از بمب گذاری‌های تروریستی برای بیرون راندن انگلیس از فلسطین استفاده کردند و در این راه شهروندان بی گناه زیادی بویژه از فلسطینیان را به قتل رساندند. بدین شکل سیر تاریخی جنبش صهیونیست و شکل‌گیری آن در قالب اسرائیل، بیانگر این واقعیت است که ابزار و شیوه اصلی صهیونیست در ماندگار شدن در فلسطین، ترور و کشتار جمعی بوده است.
اسرائیل اولین رژیمی است که ترور سازمان یافته را در خاورمیانه بوجود آورد. گروههای تروریستی «هاگانا»، «ایرگون» و «بیتار»، نسل نخست جریان‌های تروریستی در فلسطین هستند که رهبران آن بعدها در پست‌های کلیدی اسرائیل ظاهر شدند. سازمان اطلاعات اسرائیل در سال۱۹۵۱ وقتی که برای اولین بار به صورت رسمی اعلام موجودیت کرد، این اسم را به یدک کشید و شبکه‌های جاسوسی آن نیز از آن زمان «موساد» نامیده می‌شوند. موساد توسط نخست وزیر اسرائیل، داود بن گورپن تاسیس شد. او هدف آن را اینگونه اعلام کرد: «برای کشور ما که از ابتدای تاسیس تحت فشار دشمنانش قرار داشته است، اطلاعات، به‌عنوان خط مقدم دفاع، ضروری است و باید به خوبی بیاموزیم و بدانیم که در اطرافمان چه می گذرد.» موساد شبکه‌ای گسترده از مزدوران را در سراسر دنیا در اختیار دارد و هم اکنون بیش از ۳۵هزار عضو (۲۰هزار کارمند و بقیه موقتی) دارد. (7)
امروزه صهیونیست‌ها، سیاست‌های آمریکا در خاورمیانه را [نیز] تحت کنترل دارند و مسئولیت اصلی حمایت آمریکا از تروریسم ضدایران بر عهده آنهاست. به‌طوری‌که لابی صهیونیستی باعث شد وزارت امورخارجه آمریکا نام مجاهدین خلق (منافقین) را از لیست سازمان‌های تروریستی خود پاک کند. حتی ممکن است صهیونیست ها به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) کمک‌های مالی بسیاری فراهم کنند تا از این طریق بتوانند سیاستمداران آمریکایی و روزنامه نگاران این کشور را بخرند. در آمریکا رسانه‌های اصلی، تحت سلطه صهیونیست ها و «دولت عمیق» آمریکا است. این دو گروه، مخالف دولت جمهوری اسلامی ایران و به دنبال سیاست‌های جنگ طلبانه در برابر ایران هستند. بیشتر این رسانه‌ها را صهیونیست‌های یهودی مالکیت داشته یا اداره می‌کنند. در واقع صهیونیست‌ها از حمایت ایران از محور مقاوت در خاورمیانه و رد مشروعیت اسرائیل توسط این کشور هراس دارند و می‌ترسند که این مقاومت در نهایت منجر به از بین رفتن رژیم صهیونیستی شود. در واقع آنها نمی‌توانند این موضوع را در رسانه‌های آمریکایی به طور مستقیم مطرح کنند زیرا این رسانه‌ها نمی‌توانند در برنامه‌های خود نشان دهند که دغدغه اصلی آنها اسرائیل است نه آمریکا. بنابراین، این رسانه‌ها دست به دروغگویی می‌زنند و داستان‌های عجیب و غریبی از خود می‌سازند که ایران برای جهان و آمریکا یک تهدید است. (8)
اما تمام مخالفت‌های رژیم صهیونیستی نسبت به ایران در همین حد محدود نمی‌شود. بنیامین نتانیاهو (نخست وزیر رژیم جعلی اسرائیل) یکی از سرسخت‌ترین مخالفان در برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای ایران است. در واقع رژیم صهیونیستی با در اختیار داشتن بمب اتم آن هم بدون امضای پیمان منع ساخت و گسترش سلاح‌های کشتار جمعی، همواره از مجهز شدن ایران به بمب اتم هراس دارد و به همین جهت، نتانیاهو در سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۲ اظهار کرد که ایران بیش از نیمی از مسیر ساخت بمب اتم را پیش رفته است. این در حالی است که مقامات ایرانی نه تنها این موضوع را رد کرده‌اند بلکه اصرار دارند تا همه آن چند کشوری که به بمب اتم و سلاح‌های کشتار جمعی تجهیز شده‌اند نیز خلع سلاح شوند و به معاهده NPT متعهد باشند.
بی شک برای بر شمردن اعمال تروریستی رژیم سفاک صهیونیستی که در کشورهایی همچون فلسطین، قبرس، فرانسه، آلمان، یونان، مصر، عراق، لبنان، امارات متحده عربی، مراکش، تانزانیا، تونس، سوریه و... بوده است، نیاز به نگارش چندین کتاب است. اما در بین این کشورها، دست‌های غاصب رژیم اسرائیل، از کشور عزیزمان نیز کوتاه نمانده است. رژیم صهیونیستی که به طور قطع همچنان هراس آن را دارد که ایران در زمینه هسته‌ای پیشرفت کند، در سالهای کنونی طی چندین عملیات تروریستی منجر به شهادت چندین نفر در صنعت هسته‌ای ایران شد. در ذیل به بخشی از جنایات رژیم صهیونیستی اشاره می‌شود:
۱. در ۲۲دی۱۳۸۸، ترور دکتر مسعود علی‌محمدی از اساتید فیزیک هسته‌ای دانشگاه تهران؛
۲. در ۸آذر۱۳۸۹، ترور دکتر مجید شهریاری از اساتید فیزیک دانشگاه شهید بهشتی تهران؛
۳. در ۸آذر۱۳۸۹، ترور نافرجام دکتر فریدون عباسی از اساتید فیزیک دانشگاه شهید بهشتی تهران؛
۴. در مرداد ۱۳۹۰، ترور دکتر داریوش رضایی‌نژاد از نخبگان علمی کشور؛
۵. در ۲۱دی۱۳۹۰، ترور مصطفی احمدی روشن، معاون بازرگانی سایت هسته‌ای نطنز؛
۶. در ۲۱دی۱۳۹۰، ترور رضا قشقایی، کارمند سازمان انرژی اتمی.
همچنین از سال 1357 تا به امروز علاوه بر شهدای سرشناس این صنعت و تکنولوژی که در متن فوق ذکر شد، تعداد دیگری از دانشمندان هسته‌ای ایران نیز توسط دشمن، ترور و به مقام والای شهادت رسیدند که به اسامی آنها اشاره می کنیم:
۱. شهید پرویز منشادی؛ ۲. شهید سید علی موسوی؛ ۳. شهید رمضان رستمی؛ ۴. شهید پرویز احمدی؛ ۵. شهید عنایت الله امینی؛ ۶. شهید علی اصغر حسین‌زاده احمدی؛ ۷. شهید محمد علی مهدوی؛ ۸. شهید سید احمد طیب‌زاده دزفولی؛ ۹. شهید اردشیر حسین‌پور.
این اقدامات تروریستی در شرایطی است که در بیست و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، هیئت نمایندگی آمریکا تعریفی از تروریسم پیشنهاد کرد که بر پایه آن هر کس که بی حکم قانونی، دیگری را بکُشد یا آسیب سخت جسمانی به او بزند یا کسی را برباید یا در هر یک از این کارها شرکت کند، تروریست شناخته می‌شود. (9)
البته واضح است که دولتهای غربی به مقابله با تروریسم پرداخته‌اند، اما نه تنها موفق به سرکوب تروریسم نشده‌اند، بلکه خود نیز برای رسیدن به هدف‌های خاص، با آن همراه شده‌اند. (10) اما این سوال همچنان باقی می‌ماند که تروریسم را چگونه تعریف کنیم تا نتوانند آن را از نظر حقوقی، تفسیر به رأی کنند و بتوان آن را در هر دادگاه بی طرف، ردیابی، افشاگری و مجازات کرد و اساسا امروز کدام دادگاه بی طرف در روابط بین الملل وجود دارد؟ وقتی «حق وتو» را به دارندگان سلاح کشتار جمعی و بمب اتم می‌دهند، همه باید بدانیم که «فرهنگ ترور» بر جهان حاکم است و نظام بین الملل و بافت شورای امنیت نیز بر بنیان ارعاب و تروریسم بنا شده است.(11)
منابع:
۱. رحیم‌پور ازغدی حسن، ۱۳۹۰، «بنیادهای نظری تروریسم».
۲. دکتر سمیعی اصفهانی علیرضا و سالکی عبدالکریم، ۱۳۹۴، «ترور، تروریسم و تروریسم دولتی»، نشریه سیاسی‌اقتصادی، ش ۲۹۹.
۳. رحیم‌پور ازغدی حسن، ۱۳۹۰، «بنیادهای نظری تروریسم».
۴. اشمید الکس، «تروریسم‌شناسی».
۵. دکتر سمیعی اصفهانی علیرضا و سالکی عبدالکریم، ۱۳۹۴، «ترور، تروریسم و تروریسم دولتی»، نشریه سیاسی‌اقتصادی، ش ۲۹۹.
۶. همان.
۷. اصفا نرگس سادات، کار‌شناس ارشد روابط بین الملل، خبرگزاری ندای اصفهان.
۸. پروفسور بَرِت کوین، ۱۳۹۲، خبرگزاری فارس.
۹. دکتر سمیعی اصفهانی علیرضا و سالکی عبدالکریم، ۱۳۹۴، «ترور، تروریسم و تروریسم دولتی»، نشریه سیاسی‌اقتصادی، ش ۲۹۹.
۱۰. همان.
۱۱. رحیم‌پور ازغدی حسن، ۱۳۹۰، «بنیادهای نظری تروریسم».
