نشست «حقوقبشر در ترازوی مدعیان جهانی» در اولین سالگرد واقعۀ تروریستی رژۀ نیروهای مسلح در اهواز به همت بنیاد هابیلیان و با همکاری مرکز وکلا، کارشناسان و مشاوران قوه قضاییه برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبریتحلیلی هابیلیان (خانوادۀ شهدای ترور کشور) این نشست علمی در ادامۀ سلسله نشستهای علمیتخصصی بازشناسی تروریسم در ایران در مراکز علمی و پژوهشی با موضوع «بررسی ابعاد حقوقی حملات تروریستی در ایران به ویژه حمله تروریستی سال گذشته در اهواز» با حضور دکتر توکل حبیبزاده، رئیس کمیسیون حقوقبشر مرکز وکلا و دکتر احمد مومنیراد، عضو هئیت علمی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و سیدمحمدجواد هاشمینژاد، دبیرکل بنیاد هابیلیان و دکتر سیدحسین طباطبایی مدیرکل حقوقی دانشگاه آزاد اسلامی و با حضور خانواده دو تن از شهدای حملۀ تروریستی رژۀ اهواز برگزار شد.
مشروح نشست علمی
سیدرضا قزوینیغرابی، مجری و کارشناس این نشست گفت: بنیاد هابیلیان به عنوان نهاد متولی خانوادۀ شهدای ترور و همچنین مرکز تحقیق و پژوهش در حوزۀ گروهکهای تروریستی یکی از رسالتهای خودش را برگزاری نشستهایی تخصصی با حضور کارشناسان مربوط به موضوعات تروریسم و حقوقبشر دانسته است.
شخصیتها و اساتیدی از رشته حقوق، علوم سیاسی، روابط بینالملل و دیگر حوزههایی که میتوانند در بهوجودآمدن تروریسم چه در داخل کشور و چه در منطقه اثرگذار باشند جزء کارشناسان و میهمانان این نشستها بودهاند.
لازم به ذکر است که در روز ملی مبارزه با تروریسم که مصادف با 9 شهریور است جمعی از کارشناسان حوزه تروریسم و خانوادۀ شهدای ترور با آیتالله رئیسی، رئیس قوۀ قضاییه دیدار کردند و دیدگاههایشان را به ایشان منتقل کردند. در این نشست گرم و صمیمی، آیتالله رئیسی نکات خیلی خوبی در حوزۀ مبارزه و مقابله با تروریسم، برای اولین بار مطرح کردند که در رسانهها نیز منتشر شد.
استان خوزستان از ابتدای انقلاب اسلامی درگیر مسائل تروریستی و گروههای تجزیهطلب بوده است که متاسفانه به دلیل حمایتهای کشورهای غربی بهخصوص ایالات متحده و کشورهایی مانند دانمارک و هلند باعث شده است آزادانه در این کشورها فعالیت کنند و در یک دهه اخیر مرتکب دهها جنایت تروریستی شدند لذا محور عمده این نشست مرتبط با استان خوزستان خواهد بود.
در ابتدای جلسه از دبیرکل بنیاد هابیلیان دعوت میکنم موارد مورد نظر خود را مطرح کنند.
با تعریف کشورهای متخاصم نیز ایران قربانی تروریسم است
سیدمحمدجواد هاشمینژاد ضمن تسلیت ایام سوگواری اباعبدالله الحسین(ع) و تسلیت به خانواده شهدای حمله تروریستی به مراسم رژۀ نیروهای مسلح اهواز و هچنین خیر مقدم به اساتید محترم این نشست گفت: مباحث حقوقی در حوزۀ تروریسم یکی از مباحثی است که کشور ما نیازمند آن است. تروریسم مبحثی مورد اختلاف بین دولتهاست.
هاشمینژاد با اشاره به 17000 شهیدی که توسبط 35 گروهک تروریستی به شهادت رسیدهاند گفت: جنایات تروریستی در کشور ما شناسنامهدار هستند و هر عملیات تروریستی که انجام شده یک گروه خاص آن جنایت را بر عهده گرفته است، بهنحوی که سخنگویان گروهکهای تروریستی جنایات تروریستیشان را از مقرهایی که کشورهای غربی در اختیارشان گذاشتهاند توسط رسانۀ رسمی همان کشور اعلام میکنند. این یک امر بدیع و عجیب است.
بهعنوان مثال در حمله تروریستی سال گذشته که در رژۀ نیروی مسلح اهواز رخ داد، سخنگوی گروهکی که این جنایت را انجام داده بود در شبکه ایران اینترنشنال جنایت خود را تشریح کرد.
دبیرکل بنیاد هابیلیان با اشاره به حملات تروریستی که در ایران رخ داده گفت: چه با تعریف کشورهای متخاصم و چه با تعریفی که مورد وثوق کشور خودمان است، ایران را قربانی تروریسم میدانیم و شامل تعریف تروریسم میشویم.
سیدمحمدجواد هاشمینژاد از کارشناسان و اساتید حقوق در این جلسه پرسشی مبنی بر اینکه آیا اقدامات تروریستی که در کشور رخ داده تا به حال اقدامات حقوقی صورت گرفته یا خیر مطرح کرد و گفت:
کشورهایی که هدف حملات تروریستی قرار میگیرند یه سری اقدامات حقوقی را انجام میدهند که گروهها و حتی کشورهایی را در چارچوب قوانین حقوقی خودشان محاکمه کنند، احکامی را صادر میکنند و بعضا اقدام هم انجام میدهند.
جنایات تروریستی صرفا توسط فردی به تنهایی انجام نشده بلکه انگیزههای سیاسی که در پشت این اقدامات نهفته بوده محرک اصلی اقدامات تروریستی است و ما مدارک و اسناد فراوانی در این حوزه داریم. به عنوان مثال وزارت خارجۀ آمریکا گزارش کاملی از اقدامات تروریستی منافقین را منتشر کردهاند و تمام اقدامات آنها را تحت عنوان ترور نام میبرند. همچنین در این گزارش نام تمام کشورهایی که به آنها کمک کردهاند ذکر کرده است.
بنیاد هابیلیان به عنوان نمایندۀ شهدای ترور کشور در جنبههای اجتماعی و مباحث فرهنگی فعالیتهای گوناگونی را چه در داخل و چه در خارج انجام دادهایم و امسال وارد مرحلۀ جدیدی از اقدامات حقوقی علیه گروهکهای تروریستی شدهایم. ما تمام تلاشمان را خواهیم کرد تا اگر احیانا خلاهای قانونی در این امر وجود دارد برطرف شود. در دیداری که با رئیس قوه قضاییه هم داشتیم ایشان نوید این را دادند که اقدامات حقوقی در قوه قضاییه شکل بگیرد.
باید لیستی از گروهکهای تروریستی شناخته شده داشته باشیم
در ادامه دکتر توکل حبیبزاده رئیس کمیسیون حقوقبشر مرکز وکلا کارشناسان و مشاوران خانواده ضمن تشکر از بنیاد هابیلیان برای ورود به این حوزه گفت:
تروریسم موضوع بسیار مهم ولی مغفول در جمهوری اسلامی ایران است. یعنی مبارزه با تروریسم در کشور و محاکمه و مجازات عاملان اقدامات تروریستی در جمهوری اسلامی ایران. وقتی ابعاد مختلف حملات تروریستی را بررسی میکنیم و میبینیم که ایران بزرگترین قربانی تروریسم در جهان است و در عین حال اقدام قابل توجهی برای مبارزه عملی و محاکمه عاملان این اقدام انجام نگرفته متاسف میشویم.
دکتر حبیبزاده با اشاره به صحبتهای دبیرکل بنیاد هابیلیان گفت: یکی از مشکلاتی که در قوانین داریم این است که تروریسم را به عنوان یک جرم، جرمانگاری نکردهایم. البته این مشکل است ولی مشکل بزرگتر این است که در سطح بینالمللی نیز تروریسم یک تعریف واحد و متفقالقول ندارد. هر کشوری بر اساس برداشتهای خودش و اقتضائات نظام حقوقی، قضایی و سیاسی خود تروریسم را تعریف میکند و گروههای تروریستی را اعلام میکند.
یکی از اقدامات بسیار خوبی که در این سالها صورت گرفت تصویب قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم است که در مجلس شورای اسلامی ایران به تصویب رسیده است. در این قانون اشاراتی به تعریف تروریسم شده است اگر چه تعریف کاملا مشخصی نیست ولی اعمالی که تروریستی تلقی میشوند در این قانون احصا شده، بنابراین گروههایی که این اعمال را مرتکب میشوند، در زمرۀ حملات و اقدامات تروریستی قرار میگیرند.
رئیس مرکز وکلای قوه قضاییه با اشاره به اقدامات اجرایی در حوزۀ مطالبه عناصر گروهکهای تروریستی در حقوق بینالملل گفت: در صورتی که ما بتوانیم لیستی از گروهکهای تروریستی داشته باشیم میتوانیم در مذاکراتمان با کشورهای مختلف مجرمان را مسترد و از دولتهای حامی آنها شکایت کنیم.
یکی از تکالیفی که در قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم برای شورای عالی امنیت ملی کشور مشخص شده است، تهیه و آمادهسازی لیستی از گروهکهای تروریستی است. متاسفانه این تکلیف به هر دلیلی انجام نشده و ما رسما فهرستی از گروهکهای تروریستی در کشور نداریم. اگر چه مثالهای بارزش را میدانیم. در صدر آن سازمان منافقین و گروهک الاحوازیه و گروهکهای دیگری که وجود دارند هستند.
دکتر حبیبزاده یکی دیگر از مشکلات عمده کشور را در حوزه تقنین دانست و گفت: در قانون تامین مالی تروریسم، هر کسی به گروهکها تروریستی کمک مالی کند مورد مجازات قرار میگیرد. اما گروهکهایی که این اقدام را انجام دادهاند جرمانگاری نشدهاند. با توجه به اینکه جرایم تروریستی در اوایل انقلاب اسلامی جان بسیاری از شهروندان را گرفته است، قانونگذار میتواند قلمرو زمانی اجرای حکم را به گذشته تسری بدهد و اعمال گذشته را مشمول این قانون دانست.
رئیس مرکز وکلای قوه قضاییه با استناد به ماده 9 قانون مدنی و همچنین رویه قضایی موجود در دادگاهها گفت: در رابطه با اشخاص حقوقی به رسمیت شناخته شده مثل شرکتها و سازمانها، مسئولیت کیفری و حقوقی وجود دارد. ولی در مورد گروههای تروریستی که ما هیچ وقت آنها را به عنوان یک سازمان و یک شخصیت حقوقی نمیدانیم و به رسمیت نمیشناسیم به مانع بسیار بزرگ شخصیت حقوقی برمیخوریم که جامعه حقوق کیفری ما باید راهکاری نسبت به مسئولیت کیفری این گروهها ارائه دهند.
دکتر حبیبزاده در جمعبندی بحث خود گفت: ما بایستی ابتدا خلاءهای قانونی را با یک اراده ملی، با همکاری مجلس و صاحبنظران، بهویژه متخصصین حقوق کیفری برطرف کنیم و جرمانگاری و تعقیب کیفری عاملان را در سیستم قضایی کشور تصویب و اجرایی کنیم. در مرحله بعدی که به صحنۀ بینالمللی جمهوری اسلامی است با دیپلماسی فعالتر کار را پیش بریم.
تصاویر قربانیان حادثه تروریستی اهواز دل هر انسانی را به درد میآورد
در ادامه این نشست پدر شهید طاها اقدامی ضمن تشکر از بنیاد هابیلیان برای پیگیری و احقاق خون شهدای ترور گفت: در حملهای که سال گذشته به رژه نیروهای مسلح در اهواز شد، عناصر تکفیری قصد داشتند جنایت بزرگی را علیه جمهوری اسلامی رقم بزنند و با انعکاس آمار شهدا و مجروحان آن جنایت ضعف نیروهای مسلح را به جهان مخابره کنند و بهرهبرداری حداکثری داشته باشند.
پدر محمدطاها با اشاره به تصاویر شهدای حمله تروریستی اهواز گفت: زمانی که تصاویر سربازان غرق در خون، زنان و کودکان مظلوم چون محمدطاهای چهار ساله من به جهان ارسال شد، قلب هر انسانی را به درد آورد و این سند جنایت استکبار جهانی و آل سعود است.
وی با اشاره به دیدار خانواده شهدای ترور با رئیس قوۀ قضائیه، خواستار برخورد با عاملین و مقصرین این حمله تروریستی شد.
امروز در دنیا تشکلها و NGOها صدای بلندتری از حاکمیتها دارند
در بخش دیگری از این نشست دکتر سیدحسین طباطبایی مدیرکل حقوقی دانشگاه آزاد اسلامی ضمن تسلیت ایام سوگواری اباعبداللهالحسین (ع) و همچنین تسلیت سالگرد شهادت شهدای مظلوم و بیپناه حادثۀ تروریستی سال گذشته اهواز گفت:
حمله به رژه نیروهای مسلح در میان انبوه حوادث تروریستی که در 40 سال گذشته در جمهوری اسلامی پشت سر گذاشتیم یک مبحث کاملا متفاوت است. شکل آن، نیروی اجرای آن و اتفاقاتی که در حواشی آن رخ داد همگی نشان دهندۀ این بود که این حمله تروریستی حادثه متفاوتی بوده و لازم است نهادهای مسئول، سازمانهای مردم نهاد، گروههایی از دولت، حاکمیت و قوۀ قضاییه برخوردشان نسبت به این حمله نسبت به حوادث مشابه متفاوت و جدیتر باشد.
دکتر سیدحسین طباطبایی با اشاره به عاملان اصلی حملات تروریستی در منطقه گفت: حملهای که در اهواز رخ داد، مشخصا پارامترهای حملات تروریستی را داشت. بطوریکه 23 نفر از افراد بیدفاع از قبیل کودکان، زنان و جانبازانی که از قدرت حرکتی کمی برخوردارند جزء قربانیان هستند و دهها نفر مجروح میشوند. این حادثه چگونه و با چه منطقی توسط شبکه ایراناینترنشنال رسانهای شد و صبا عبوشریف بهعنوان سخنگوی گروهک تروریستی تکفیری مسئولیت این حمله را میپذیرد.
مدیرکل حقوقی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه آمریکا، انگلیس، اسرائیل و دولت عربستان سعودی همواره در حال نقشهکشیدن برای از بین بردن امنیت و اقتدار جمهوری اسلامی است گفت:
این مسئله برای ما کاملا مشخص است. خوب هر کدام از اینها اعمالی دارند که در پیرامون آنها فعالیت میکنند. به طور معمول آمریکا و انگلیس وظیفه طراحی و اتاق فکر را دارند. اسرائیلیها طراحی عملیاتهای تروریستی را انجام میدهند و سعودیها و اقوارشان نیز تامین مالی و آموزش را در شبکه وسیع رسانهای که آنها در اختیار دارند استفاده میکنند.
تروریستها با حمایتی که میشوند به راحتی در شبکه bbc یک حمله تروریستی را تشریح میکنند. با همین حمایتها شبکه العربیه بهعنوان بلنگوی جریان تروریستی و داعش فعالین میکند. شبکهای مشخصا با نام الاحوازیه تاسیس میکنند. کارکرد این شبکهها بهطور مشخص تبلیغ جریان معاند نظام و همچنین بیثباتی و ناامنی در منطقه است. بهطوریکه محمدبن سلمان و یا ترکی الفیصل بارها گفته بودند: ما آتش بیثباتی و ناامنی را به داخل خاک ایران خواهیم کشید.
از سوی دیگر رسانهها موظفند بار حقوقی به وجود آمده را تا حد امکان نشان ندهند. چنانچه در همین جریان مشاور سیاسی ولیعهد امارات بلافاصله اعلام کرد این عملیات حمله به یک مجموعه نظامی بوده و تروریستی محسوب نمیشود و این تازه شروع کار است و ادامه خواهد داشت. دشمن در بیان ارادۀ منحوس خودش اصلا ابا ندارد و تعجب است که ما در دفاع از حق مشروع خودمان بعد از چهل سال قربانیشدن مستمر در مقابل عملیاتهای گوناگون تروریستی همچنان سکوت میکنیم و عجیبتر اینکه خودمان متهم به حمایت از تروریسم میشویم.
دکتر طباطبایی با اشاره به تعدد گروهکهای جداییطلب و تروریستی در خوزستان گفت:
طبیعتا گروهکهای جداییطلب نیاز به آموزش دارند. نیازمند منابع قوی مالی هستند. کشورهای حامی این گروهکها نیز در حال توسعهدادن آنها هستند. برای ایجاد رعب و وحشت دقیقا انگیزۀ یک گروهک تروریستی ایجاد رعب و وحشت با هدف دستیابی به اهداف سیاسی یا حزبی یا گروهی یا قومیتی است.
در قانون حمایت از قربانیان تروریسم، قربانیان تروریسم معرفی شدهاند. در این قانون قربانی تروریسم فردی است که در این حملات کشته شود و یا مجروح و همچنین خانوادههای آنها نیز در دایرۀ قربانیان تروریسم قرار میگیرند. ولی در واقع خسارت حملات تروریستی محدود به اینها نیستند.
شاهدان حملات تروریستی نیز قربانیان تروریسم هستند. آن زن و کودکی که با دیدن حملات وحشیانۀ تروریستی وحشت کرده است تا چند روز جرأت نمیکند وارد محیط شهر بشود یا نیروی امدادی که در حین امدادرسانی آسیب میبیند، قربانی تروریسم است و ما مکلفیم از همۀ آنها دفاع کنیم.
بیانیه الجزایر این امکان را فراهم کرده که طرح دعوا و حمایت کنیم از قربانیان تروری که با دخالت بیگانگان آسیب دیدهاند.
دکتر طباطبایی با استناد و تاکید بر دیوان دائمی دادگستری در سال 1927 گفت: حقوق عمومی برای دولت مسئولیتی قائل شده است. اصل مسئولیت دولت برای حمایت از حقوق قربانیان تروریسم است که مهمتریناش بحث دریافت خسارت است. دیوان دائمی دادگستری بینالملی در سال 1927 تاکید کرده که هر گونه اقدام مطابق با حقوق عمومی غیرقانونی محسوب میشود.
دولتها مسئول جبران خسارت قربانیان تروریسم هستند. در حملۀ اهواز و حوادث مشابه تروریستی که در ایران رخ میدهد، از دو جنبه برای جبران خسارت باید به موضوع نگاه کنیم. یک جنبه مسئولیت دولت جمهوری اسلامی برای جبران خسارت قربانیان حادثه است. قربانیان حادثه چرا قربانی شدهاند. شخصی که قربانی حملات تروریستی شده است کاری نکرده که خودش به شخصه هدف اقدام تروریستها قرار گرفته باشد.
قربانی، قربانی شده است تا دولت جمهوری اسلامی تحت فشار قرار بگیرد. ایجاد رعب و وحشت برای تحت فشار قرار دادن دولت جمهوری اسلامی است. فلذا دولت جمهوری اسلامی از این جهت باید از خانوادۀ قربانیان ترور حمایت کند و برای جبران خسارت آنها همه تلاشش را به کار گیرد.
در دنیا روشهای مختلفی برای جبران خسارت تروریسم وجود دارد. یک روش که در جمهوری اسلامی هم متداول است اینکه همان روشهایی که برای جبران خسارت نظامیان در جنگها قائل میشوند را برای قربانیان تروریسم هم قائل بشوند. این که خانوادهها در پوشش بنیاد شهید قرار میگیرند از این حیث است ولی این کافی نیست.
دوستان ما باید توجه داشته باشند در یک تقسیم کار درست سنجیده و حساب شده همسو و همافزا همه عناصر و ظرفیتها اعم از ظرفیت دولت، ظرفیت قوه قضاییه، ظرفیت قوه مقننه و گروههای مردم نهاد باید تجمیع شود برای حرکت به سوی محکومکردن دولتهای حامی تروریسم. اینکه گفته شد، دولتها مسئول جبران هستند از دو جنبه باید دیده شود. یک جنبه مسئولیت دولت جمهوری اسلامی است و جنبۀ دیگر مسئولیت کشورهای حامی تروریسم است.
و این دو چیزی است که دولت جمهوری اسلامی باید از همۀ ظرفیتهایش استفاده کند تا آنها را در تنگنا قرار دهد. در عرصۀ بینالمللی این دولتها را بیآبرو کند. با هدف جبران خسارت. جبران خسارت هم مطابق آنچه در رهنمودهای اصول سازمان ملل متحد که اگر جایی تخریبی صورت گرفت باید اعاده خسارت شود.
پرداخت خسارت، کسب رضایت، کمک در زمینه توانبخشی آسیبدیدگان، توانبخشی آسیبدیدگان جسمی، روحی و روانی و ضمانت به عدم تکرار. این کارهایی است که باید جمهوری اسلامی همه ظرفیتهایش را تجمیع کند و مطالبه کند. در این زمینه دولت، بهطور عام دولت جمهوری اسلامی و بهطور خاص بلندگوی آن خیلی قوی نیست. NGOها و سازمانهای مردم نهاد به مراتب صدای بلندتری از دولتها خواهند داشت.
کاری که بنیاد هابیلیان شروع کرده است (گر چه این حرکت دیر شروع شد) ولی کاملا درست و حساب شده، سنجیده و عاقلانه است. امروز در دنیا تشکلها و NGOها صدای بلندتری از حاکمیتها دارند. شما هیچ منفعت سیاسی از موضوع ندارید. شما کاملا به عنوان یک مجموعهای که در پی حقوقبشردوستانه هستید. اما این به هیچ وجه از مسئولیت دولت و نهادهای حاکمیتی کم نمیکند.
مدیرکل حقوقی دانشگاه آزاد اسلامی در رابطه با مرتکبان جرایم تروریستی نیز گفت:
بر اساس موازین فقهی و هم بر اساس موازین عقلانی، قربانیان حملات تروریستی به حق مطالبهای میکنند. این حرف، حرف غلطی نیست. من معتقدم اگر عامل عملیات تروریستی قبل از دفن قربانیان حمله تروریستی دفن بشود تکرار حوادث تروریستی به شدت کاهش پیدا میکند. چرا که سرعت عمل در محاکمه عاملان حملات تروریستی باعث بازدارندگی عملیاتهای تروریستی دیگر خواهد شد و خیلی منطقی است که مجازات و محاکمۀ عامل عملیات تروریستی با محاکمه و مجازات عامل یک قتل عادی فرق داشته باشد.
عملیات تروریستی امنیت ملی را هدف قرار داده است فلذا اصلا نباید با عاملان حملات تروریستی مماشات بهعمل آورد. بهنظر میرسد مجلس باید به کمک قوۀ قضاییه بیاید و تسهیلی ایجاد کند برای کیفیت محاکمه و اجرای احکام مجازات مرتکبان عملیاتهای تروریستی.
نگذاریم جای شهید و جلاد حادثۀ تروریستی اهواز عوض شود
خانم جلالیفر خواهر یکی از شهدای حمله تروریستی اهواز در ادامه گفت: خیلیها حمله تروریستی اهواز را حادثۀ تروریستی خواندند درحالی که باید روی کلماتی که به کار میبریم دقت بیشتری داشته باشیم. کلمات و واژگان بار معنایی خاص خودش را دارند. حادثه پیش میآید ولی یک حملۀ تروریستی برنامهریزی شده و هدفدار است.
خانم جلالیفر در گلایه به ضعفهای امنیتی رژۀ نیروهای مسلح گفت: چند نفر از عناصر مسلح گروهک تکفیری که از آمادگی نظامی خاصی برخوردار نبودند توانستند 12 دقیقه امنیت خوزستان را دچار اختلال کنند و افراد زیادی را به شهادت برسانند در حالی که با یه بررسی ساده میشد مانع این عملیات تروریستی شد. مانند محلی که اسلحهها مخفی شده بود. کنترل افرادی که دارای سابقه عضویت در گروهک تروریستی داعش بودند و مسائل اینچنینی. از سوی دیگر پرداختن به مظلومیت افرادی که در این حمله به شهادت رسیدهاند و با مخابرهکردن این عملیات به دنیا میتوان اتهاماتی که به نظام مقدس جمهوری اسلامی زده میشود و ایران را حامی تروریسم میدانند را، تطهیر کرد.
خواهر شهید جلالی پور اصحاب رسانه را خطاب قرار داد وگفت: اصحاب رسانه نقش پر رنگی در آگاهیبخشی به عموم مردم دارند. خبرنگاران، مستندسازان، عکاسان و بقیه افرادی که میتوانند باید مظلومیت شهدای ترور را منعکس کنند و همانطور که مقام معظم رهبری در رابطه با دهه شصت فرمودند مواضب باشیم جای شهید و جلاد عوض نشود و در سالهای بعد به این خلا برنخوریم که حتی یک نفر از جنایتی که تروریستها در کشور ما انجام دادهاند بیخبر باشد.
خانم جلالیفر در بخش دیگر صحبتهای خود گفت: رهبر انقلاب در دیدار با خانوادۀ شهدا بارها گفتند، خانواده شهدا باید پرچمدار شهیدشان باشند. تا قبل از این انقلاب برای ما یک آرمان بوده است ولی از این به بعد بخشی از وجود ماست که باید با چنگ و دندان آن را نگهداریم.
اگر از شهدا نامی باشد کسی جسارت نمیکند در فضای مجازی حمله توییتری راه بیندازد و فضای مجازی را علیه انقلاب و نظام قرار دهد. برای این منظور باید شهدا را به مردم معرفی کنید. شهدا هر کدامشان یک کتاب نانوشته هستند.
شهید محمدطاها یک طفل معصوم است که میتوانست دنیا را تحت تاثیر قرار دهد . البته تحت تاثیر قرار داد ولی باید مستمر صورت گیرد.
مادر من قرار بود ربیع الاول سال گذشته پسرشان را داماد کنند. مادری که وقتی پسرش شهید شد لباسی که به خون پسرش آغشته شده بود را در روز تشیع به تنش کرد که بگوید ما را بکشید اگر پسر نیست، مادر هست.
باید یک سامانه مقتدرانه در قبال مسائل مرتبط با دنیا بهویژه در مقابل تروریسم داشته باشیم
در ادامه این نشست دکتر احمد مومنیراد عضو هئیت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران که یکی از صاحبنظران حوزه تروریسم است به بیان مطالب خود پرداخت.
دکتر مومنیراد پس از تسلیت ایام شهادت سرور وسالار شهیدان و تقدیر و تشکر از برگزارکنندگان این جلسه و عرض تسلیت به خانواده شهدای ترور به ویژه شهدای حمله تروریستی رژه اهواز موضوع مبحث خود را اقدامات جمهوری اسلامی در مقابله با حملات تروریستی و جنایت تروریستی دانست و گفت:
شاید شگفتی در این نباشد که چرا دنیا با مسائل تروریستی در ایران و برخی کشورهای دیگر اینگونه برخورد میکند. مشخص است آنها دشمناند و از روی دشمنی اینگونه عمل میکنند. اگر میبینیم دنیا در موضع حقوقبشر و حقوق ملل اینگونه رفتار میکند چیز عجیبی نیست. سلطه قدرت، سیاست و ثروت را میبینیم.
ما در دنیا دچار وارونگی شدیم. وارونگی چیست؟ جای دزد و پلیس در همه مسائل عوض شده است. همۀ مسائل مختلف بر اساس سلطه شکل گرفته است. قدرتهای بزرگ اینگونه راهبری میکنند.
چرا بعد از 40 سال هنوز در نقطهای هستیم که یک سامانه مقتدرانه در قبال مسائل مرتبط با دنیا بهویژه در مقابل تروریسم نداریم. سیستمی همه جانبه که در گام اول خوب شناسایی کنیم، در گام دوم که حوزه تقنین است قوانین مربوطه را تصویب کنیم و در گام سوم که حوزه اجرا است قانون مصوب را اجرایی و اقدامی قدرتمند داشته باشیم.
دکتر مومنیراد در ادامه، بحث خود را در 6 محور مطرح کرد:
- افزایش اقتدار ملی در حوزه امنیت و دفاعی: اخیرا چند حادثه اتفاق افتاده که نشان دهندۀ اقتدار ملی ما در تعامل با دشمن است. به عنوان مثال توقیف نفتکش انگلیسی که ما مقتدرانه و قانونمند آن را مصادره کردیم. همچنین پهباد آمریکایی که از پیشرفتهترین تجهیزات روز برخوردار بود به دلیل تجاوز به حریم هوایی کشور ساقط شد. این رویدادها نشاندهندۀ اقتدار جمهوری اسلامی در دنیاست و این اقدامات باید در تعاملاتمان در دنیا پشتیبانی کند.
نهادهای امنیتی و نهادهای دفاعی، نهادهای اطلاعاتی و انتظامی باید تقویت شوند و نقاط ضعف آنها باید برطرف شود و همانطور که عزیزان اشاره کردند اگر کسی کوتاهی کرد باید مورد بازخواست قرار بگیرد.
- مطالبهگری تام و تمام در مورد حقوقبشر از دنیا و قدرتهای بزرگ: این موضوع مرتبط است با حاکمیت. یعنی دولت باید مطالبهگری داشته باشد. مجلس باید مطالبهگری کند. به عنوان مثال در فاجعه منا دولت و مجلس بسیار منفعلانه عمل کردند. بر اثر یک انگاره غلط که اگر اقدامی انجام بدهیم نتایج خوبی ندارد. عربستان مگر چکار میتوانست انجام دهد که انجام نداده است. شهدای منا بدون هیچ پیگیری رها شد در صورتی که مسئولیت عربستان محرز بود. در حقیقت یک اراده قوی باید در سه قوه وجود داشته باشد .
- استفاده از ظرفیتهای حقوقبشر و حقوق بینالملل: هم حقوق معاهداتی و هم حقوق عرفی به ما ظرفیتهایی را میدهد که ما باید از آن استفاده کنیم. ما برای استیفای حقوقمان از حقوق بینالملل چقدر استفاده کردهایم. اگر بخواهم به کنوانسیونهایی متعددی که مشخصا در رابطه با مبارزه با تروریسم در دنیا تصویب شده است و ما در برخی از آنها عضو هستیم صحبت کنیم بحث خیلی طولانی میشود ولی میخواهم به برخی از آنها اشاره کنم و ما باید با درایت و حکمت از آن استفاده کنیم.
کنوانسیون 1999 تامین مالی تروریسم ابعاد مختلفی دارد که بخشی از آن عملیات تروریستی را تهدید صلح و امنیت بینالمللی میشمارد. این مسئله مهمی است که مصادف شده با تهدید. یعنی در مواردی که عملیات تروریستی رخ میدهد شورای امنیت سازمان ملل باید ورود کند.
قطع نامه 2178 راجع به سوریه صادر شد با موضوع داعش و النصره. با وجود اینکه این قطعنامه برای سوریه صادر شده است ولی رویکردی این قطعنامه متوجه سوریه به تنهایی نیست. در این قطعنامه آمده «باید با داعش، النصره و سایر گروهکهای تروریستی و شعب و وابستههای آنها؛ که قطعا الحوازیه بلحاظ فکری وابسته به داعش و النصره است؛ مقابله و مبارزه کرد و این زمینه و امکان را به ما میدهد که از این قطعنامه و قطعنامههای دیگر از کنوانسیونهای دیگر استفاده کنیم.
- اصلاحات در نظام داخلی به منظور راهبری درست موضوع: متاسفانه علیرغم اینکه تروریسم در کشور ما 17000 نفر را به شهادت رسانده است ولی سامانه حقوقی و مبارزه با تروریسم درستی نداریم و لازمه آن تشکیل کارگروهی متشکل از مجلس و قوه قضاییه و دولت است که بتوانند این موضوع را مدیریت و راهبری کند.
در این کارگروه باید فضا را رصد کنیم، خلاها را بشناسیم و با طرح یک لایحه دوفوریتی این را در مجلس تصویب کنیم تا بتوانیم در عملکاری را پیش ببریم. چطور میشود 40 سال پیش منافقین افرادی را ترور کردند ولی ما هیچ اقدام حقوقی علیه آنان نکردهایم.
- استفاده از ظرفیتهای نهادهای مدنی و ثمنها: عزیزان مستحضر هستند که در دنیا ثمنها و ngo ها کارهای عظیمی انجام میدهند یعنی بار عظیمی را از دوش دولتها برداشته و بر دوش میکشند. مسایل مختلف حقوقی، حقوقبشری و محیطزیستی را برعهده گرفتهاند که ما از این ظرفیت غافل شدهایم. تاسیس سازمانهای مردم نهاد و تقویت این سازمانها بهلحاظ فکری و نظری و علمی و هم در اجرا و ارتباطدادن آنها با نهادهای بینالمللی مانند سازمان ملل، شورای بینالملل، نشستهای سازمانهای مرتبط. این ثمنها در فضای مجازی نیز میتوانند اثرگذار باشند و هم در فضای حقیقی.
- جبران خسارت قربانیان تروریسم: آخرین اقدام جبران خسارت قربانیان است که مغفول مانده است و این هم در جای خودش باید طی سازوکار مناسب با طرحی جامع در مجلس به تصویب برسد و همچنین در حوزه بین الملل نیز مطرح شود و به قربانیان اقدامات تروریستی پرداخته شود.
