فاجعه هفتم تیر یك حادثه نبود، بلكه در ادامه ی روندی بود كه از روزهای پایانی عمر رژیم شاهنشاهی، از سوی سازمان مجاهدین خلق آغاز شد و مسیری را طی كرد كه نه تنها به فاجعة بزرگ شهادت ۷۲ تن از بزرگترین یاران انقلاب اسلامی انجامید بلكه در نهایت، منافقین را تبدیل به واحد ایرانی ارتش بعثی صدام كرد و بهعنوان ابزاری خشن، آنها را در اختیار دیكتاتورترین و خونخوارترین حاكم جهان در دوران معاصر قرار داد.
تا كنون دربارة انفجار دفتر مركزی حزب جمهوری اسلامی در سرچشمه تهران، مطالب زیادی منتشر شده است. در این نوشتهها، بیشتر به بیان شخصیت و ویژگیهای شهدای این انفجار از جمله سید الشهدای انقلاب اسلامی حضرت آیت الله دكتر بهشتی پرداخته شده است.
ولی این فاجعه از بعد دیگری هم قابل بررسی است و آن اینكه، آیا سران سازمان مجاهدین خلق از ابتدا برای صدام حسین كار و تلاش میكردهاند یا اینكه برای رسیدن به قدرت حاضر شدهاند در اختیار رژیم صدام حسین قرار گیرند؟
به هر حال آنچه مشخص است این است كه این سازمان از فرصت آزادی بهدست آمده در پیروزی انقلاب اسلامی و فروپاشی رژیم شاهنشاهی، حداكثر استفاده را برای ایجاد یك سازمان سیاسی– نظامی پیچیده با استفاده از احساسات انقلابی جوانان ایرانی در روزهای پرشور و نشاط پیروزی قیام مردم ایران علیه رژیم پهلوی كرده است و تمام تلاش خود را برای رسیدن فوری به قدرت انجام داده است.
سازمان منافقین پس از تشكیل میلشیای مسلح خود (شبه نظامیان) و آموزش نظامی گسترده به اعضای آن، در اواخر خرداد ماه سال ۱۳۶۰، در حالی كه چند ماهی از آغاز جنگ تحمیلی نمیگذشت، دست به یك موج وسیع ترور در مركز كشور زد كه اگر موفق میشد،مسئله جنگ را به نفع رژیم بعثی صدامحسین به پایان میرسانید.
راهبرد منافقین در شرایطی كه دشمن بعثی با تمام قوای نظامی خود، بخشهای زیادی از خاك ایران را به اشغال خود در آورده بود، انجام یك عملیات گسترده ترور بهمنظور از پای در آوردن مسئولین اصلی ادارهكننده كشور در آن زمان بود.
باید به یاد داشت كه پس از صدور رأی عدمكفایت سیاسی بنیصدر رئیسجمهوری وقت، از سوی مجلس شورای اسلامی، منافقین برای ایجاد خلأ قدرت در جمهوری اسلامی، اقدام به انفجار محل جلسه مهم حزب جمهوری اسلامی كه به ریاست یكی از برجستهترین اركان نظام جمهوری اسلامی یعنی آیتلله دكتر بهشتی برگزار میشد،كردند.
در این جلسه تعدادی از وزرا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مسئولین قضائی كشور و برخی از دانشجویان از جمله حسن بخشایش حضور داشتند كه اكثر آنها به شهادت رسیدند.
چنانچه برنامه منافقین در زدن رأس نظام به نتیجه میرسید آنان موفق میشدند كودتای نظامی خود را تكمیل كنند و نظام جمهوری اسلامی را سرنگون و حكومت مورد نظر آمریكا و رژیم بعثی را در ایران برسر كارآورند.
البته این انفجار عظیم كه میتوانست فاجعهای را در كشور به وجود آورد سرآغاز تحولی بزرگ در تثبیت نظام جمهوری اسلامی و حاكمیت خط امام و فرار منافقین به خارج از كشور و روشن شدن وابستگی آنان به بیگانگان شد.
در عین حال حضور مردم در صحنه و تنگ شدن فضای روانی جامعه علیه منافقین و هدایت جامعه از سوی امام خمینی، شرایطی را فراهم آورد كه حتی در جبهههای جنگ تحمیلی نیز تحرك گستردهای ایجاد شد و حركت دفاعی رزمندگان اسلام برای جلوگیری از پیشرفت بیشتر ارتش صدام، تبدیل به یك حركت تهاجمی و آزادسازی تدریجی سرزمینهای ایران شد.