واقعیت امروز این است: هیچ کس در هیچ کجای جهان امنیت ندارد و «امنیت بین المللی» معنای جاری خود در قرن نوزده و بیست را به کلی از دست داده است. دراین شرایط 'ناامن' چند دلیل 'ساختاری' و 'رفتاری' را می توان به عنوان عوامل اصلی گسترش خشونت و اعمال تروریستی در کشورهای ثروتمند غربی و به طور خاص فرانسه برشمرد.
با وجود این هیچ دلیل یا زمینه ای نمی تواند تروریسم را توجیه کند و بی شک رویداد روز گذشته در «نیس» اقدامی کاملاً غیرانسانی و غیرقابل اغماض است.
نخست - نابرابری گسترده اقتصادی در غرب هر روز عمق بیشتری پیدا می کند. بر اساس آماری که اخیراً از سوی دولت امریکا منتشر شده، در حال حاضر 83 درصد ثروت امریکا در اختیار 3 درصد جمعیت آن جامعه قرار دارد. این نابرابری لجام گسیخته نشانگر بیماری یک جامعه و عامل تضادها میان طبقات اجتماعی است.
در واقع این نوع حوادث نه واکنشی عاطفی و آگاهانه به مسائل روز بلکه ناشی از گسترش روز افزون نابرابری های اقتصادی در جامعه صنعتی غرب و بیماری های اجتماعی ناشی از نظام سرمایه داری است که موجب شده امواج تروریسم بدین صورت غرب را مورد تهدید قرار دهد.
پس عجیب نیست اگر بگوییم باید انتظار داشت وقایعی مانند حادثه بامداد جمعه در شهر نیس بیش از گذشته در اروپا رخ دهد.
دوم - فرانسه یکی از خشن ترین استعمارگران در تاریخ استعمار جهان است. رفتارهای خشونت بار فرانسوی ها در شمال آفریقا زبانزد خاص و عام است. چه بسا بتوان اینگونه تصور کرد که بغض های گذشته جوامع ستمدیده و استعمار شده آفریقایی که شهروندان درجه سه فرانسه محسوب می شوند؛ سرباز کرده است، تصوری که البته به هیچ وجه توجیهی برای کشتار شهروندان بیگناه نیست.
نشانه ها می گویند این مردم ستم کشیده به این نتیجه رسیده اند که چه بسا انباشت سرمایه در غرب و مشخصاً فرانسه حاصل تاراج اموال و ثروت های کشورهای استعمار شده آفریقایی است و این ایده در میان مردم فقیر و اغلب آفریقایی تبار حاشیه شهرهای بزرگ فرانسه به علامت سؤالی تاریخی تبدیل شده است. طبیعی است که این تحلیل، نمی تواند دلیل موجهی برای این اقدام تروریستی باشد اما توجه به آن در مقام ریشه یابی ماجرا ضروری است.
سوم - فرانسه از گذشته های دور سیستم امنیتی قدرتمندی نداشته و این مسأله بیشتر به نوع نگاه فرانسوی ها باز می گردد. فرانسوی ها می گویند مظهر دموکراسی در دنیا هستند و به همین دلیل نمی خواهند چهره ای امنیتی از خود نشان دهند.
در حال حاضر سالانه 55 میلیون نفر از کشور فرانسه بازدید می کنند و این کشور درآمدی نزدیک به 65 میلیارد دلار از صنعت توریسم دارد. امنیتی شدن فضا ضربات مهلکی به صنعت توریسم این کشور وارد می کند و همین مسأله برای سال های متمادی عامل اصلی آسیب پذیری بیشتر فرانسه نسبت به سایر کشورهای غربی است.
هر چند تغییر این رویکرد که در ماه های اخیر نشانه های روشنی درباره آن دیده می شود، تأثیر چندانی در ماهیت این ناامنی گسترده نخواهد داشت و غرب بخصوص فرانسه بدون بازخوانی سیاست های اقتصادی و ساختاری نمی تواند از تروریسم بخصوص حوادث خونبار پاریس و نیس جلوگیری کند. غرب ناچار است راهی تازه برای درمان بیماری های مهلک سرمایه داری لجام گسیخته خود بیابد.
منبع: روزنامه ایران
