ریشه فرقانی‌گری

گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی ابوالحسنی (منذر)

*ریشه این نوع اندیشه از کجا آمده است؟
_ فرقانی‌گری جریانی است که از زمان حیات پیامبر اکرم (ص) تحت عنوان قرآن منهای پیامبر! و یا قرآن منهای سنت مطرح بود. در قرآن نیز به این پدیده انحرافی تصریح شده است و اذا قیل لهم تعالوا الی ما انزل الله و الی الرسول، رأیت المنافقین یصدون عنک حدودا، و آنگاه که به آنان گفته شود که به سوی قرآن و پیامبر بیایید، می‌بینی که منافقین از ارتباط تو با مردم جلوگیری می‌کنند. (نساء/۶۱)
پس در واقع فرقان‌گری در قالب شعار انحرافی حسبنا کتاب الله و سپس لا حکم الا لله توسط خوارج در نهروان، از زمان پیامبر (ص) در دوران نخستین امامت حضرت علی (ع) از طرف منافقین و خوارج مطرح بوده تا در واقع با عبور از پیامبر اکرم و سپس علی (ع) خود در مسند قدرت بنشینند.
در صدر اسلام هم که خوارج با علی (ع) جنگیدند، ظاهراً مدعی بودند که چون حق علی ضایع شده است، ما قیام کرده‌ایم و او نمی‌بایست حکمیت را می‌پذیرفت! و به همین بهانه بر ضد امام خود قیام کردند! این نوع تفکر را باید تفکر خوارجی نامید که در عصر ما و در ایران در فرقه فرقان نمود پیدا کرد
*در عصر ما هم پیروان‌‌ همان خوارج نخستین وجود دارند؟
_ فرقه‌های خوارج آن هم از نوع فرقانی آن، در اغلب کشورهای اسلامی مانند مصر (۱)، پاکستان و از سوی جوانان ناآگاه به وجود می‌آیند، ولی مانند حباب آب زود فروکش می‌کنند، اما دنباله و یا هواداران‌‌ همان اندیشه خوارج نخستین، امروزه هم به نام فرقه اباضیه در کشورهای شمال آفریقا، لیبی و رژیم سلطنتی عمان وجود دارند که البته خود را همانند خوارج صدر اسلام نمی‌شمارند.
در مرداد ماه سال ۱۳۵۲ که برای شرکت در هفتمین کنفرانس اندیشه اسلامی در الجزایر به آن کشور سفر کرده بودم، اتفاقاً رهبر و یا شیخ اباضیه هم به عنوان یکی از فرق و مذاهب اسلامی در آن اجلاس حضور یافت.
او شیخ سلیمان داود بن یوسف نام داشت، شیخ خوش اخلاق و باسوادی بود و در کتابی هم تحت عنوان الخوارج انصار الامام علی کرم الله وجهه تألیف کرده بود که نسخه‌ای را هم به اینجانب اهداء کرد. وی در آن کتاب می‌خواهد با شواهد تاریخی اثبات کند که قیام خوارج در صدر اسلام، به عنوان دشمنی با امام علی (ع) نبوده، بلکه آن‌ها به عنوان هواداری از امام و دفاع از حق آن حضرت قیام کردند! و البته شیخ سلیمان پاسخ این سؤال مرا نداد که پس چرا به جای جنگ با معاویه و دشمنان علی، به جنگ خود او رفتند؟
*دلیل فرقان در ضدیت با علما و هدف نهایی آن‌ها چه بود؟
_ فرقه فرقان همانند سازمان آرمان مستضعفین و سازمان مجاهدین با استناد ظاهری به آیات قرآن و تفسیر مادی گرایانه آن‌ها، در راستای اهداف و امیال فرقه‌های خودشان، خواستار حذف علما و رهبران جریان اصیل اسلامی بودند و این به موازات فعالیت هواداران سکولاریسم الحادی بود که با اساس دین و باورهای مذهبی مخالفت می‌کردند.
عقیده این سازمان‌ها و گروه‌ها که خواستار به اصطلاح اسلام منهای آخوند و یا سیاست منهای روحانیت بودند، در واقع‌زاده گروهی بودند که از زمان‌های بسیار دور به مبارزه مستقیم و صریح برای حذف کامل مذهب از زندگی مردم برخاسته بودند و در واقع با قیافه مذهبی و تفسیرهای مادی از مبانی اسلامی، مزورانه در تحریف و مسخ و حذف عناصر و ارزش‌های اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی مذهب می‌کوشیدند.
این گروه‌ها نقطه مشترکی با هم داشتند و آن اسلام منهای روحانیت بود، زیرا که روحانیت سدی محکم و مقاوم در برابر اهداف آنان به شمار می‌رفت.
*چرا این گروه‌ها به ترور شخصیت‌های روحانی و علماء دست زدند؟
_ متأسفانه حذف فیزیکی روحانیت مترقی و پیشرو، از سوی این قبیل فرقه‌ها (فرقان، پیکار، مجاهدین و...) ناشی از اجرای‌‌ همان توطئه مذهب زدایی بود که اکنون هم به شکل دیگری و به طور سیستماتیک با تألیف کتاب‌ها و نشر مقالات و برنامه‌های ماهواره‌ای و سایت‌ها و غیره و با هدایت سازمان‌های اطلاعاتی غرب و کمک ۷۵ میلیون دلاری امپریالیسم آمریکا سوی دشمنان وطنی! و بیگانگانی چون سلمان رشدی و دیگران ادامه دارد.
و البته چون اکنون در کشورهای اسلامی از جمله ایران نمی‌توانند به طور مستقیم به جنگ قرآن و پیامبر (ص) بیایند، با پوشش دفاع از قرآن، مانند دفاع خوارج از علی! به میدان می‌آیند و به اصطلاح با قرائت جدید! از دین و تفسیر تازه از قرآن در ایجاد شبهه و تردید در عقاید مردم و شکاف و اختلاف در امور مذهبی توده‌های مسلمان برای نیل به اهداف خود تلاش می‌کنند!
منبع: نشریه یادآور، تابستان، پاییز، زمستان۱۳۸۸ و بهار ۱۳۸۹، شماره های ۶ و ۷ و ۸.