دانشجویان و اساتید دانشگاه در ایران پس از کودتای آمریکایی 28 مرداد در سال 1332 برای نجات مردم کشورشان از ستم رژیم شاه و ایفای نقش سیاسی و اجتماعی وارد میدان شدند و این نقشآفرینی تا پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران ادامه یافته و پس از پیروزی انقلاب نیز سرعت و قوت بیشتری داشته و تا امروز ادامه یافته است. پیش از پیروزی انقلاب اسلامی دانشگاهها با هدایت مستقیم و غیرمستقیم رژیم شاهنشاهی تبدیل به جولانگاه مکاتب فکری التقاطی و «ایسم»های ورشکسته و یا نوظهور شده بود و دانشگاهها بیش از آن که بتوانند برای آزادیخواهی که خواست مردم بود اقدام کنند، درگیر میتینگها و یارگیریها نحلهها و مکاتب ورشکسته شده بودند. هرچه مبارزات مردم علیه رژیم شاهنشاهی اوج میگرفت دانشگاهها نیز بیدارتر میشدند و رفتهرفته از سال 1350 به بعد دانشگاهها نقش اصلی خود را در کنار مردم و حوزههای علمی دینی پیدا کرده و تبدیل به «موذن جامعه» شدند تا جایی که در کنار روحانیان و بازاریان، تعداد قابل توجهی از زندانیان سیاسی دربند رژیم ستمشاهی را دانشجویان و اساتید دانشگاه تشکیل میدادند و این نقشآفرینی تا پیروزی این حرکت مردمی ادامه یافت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز گروهکهای التقاطی از فضای ملتهب آن دوران سوءاستفاده کرده و تلاش کردند از جامعه دانشگاهی کشور یارگیری کنند اما دانشجویان و اساتید دانشگاه انقلابی تبدیل به سد محکمی در برابر نفوذ گروهک ها به داخل دانشگاهها شدند و در حقیقت، «انقلاب فرهنگی» پیش از فرمان امام خمینی(ره) از داخل دانشگاهها شروع شده بود.
دانشجویان پیرو خط مردم و انقلاب علاوه بر انجام فعالیتهای جهادی در مناطق محروم و روستاها، به امر تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان، همکاری در برقراری امنیت در کنار کمیته های انقلاب و سپاه، انجام خدمات بهداشت و درمانی و دیگر اقدامات اجتماعی موثر مشغول شدند و بیش از آن به فعالیت مستمر روشنگرانه علیه گروهکها ادامه دادند و سعی داشتند تا آگاهیهای دینی و سیاسی مردم را افزایش داده و مانع از فریب آنان توسط گروهکها شوند و در این میان در مقابله با غائلههای مسلحانه تروریستها در شمال، غرب و دیگر نقاط کشور و همچنین در ترورهای مستقیم و هدفمند گروهکهای تروریستی، تعداد 187 نفر از جامعه دانشگاهی ایران شامل دانشجویان، اساتید دانشگاه و کارمندان دانشگاهها به شهادت رسیدند. لازم به یادآوری است که این آمار و اطلاعات مربوط به شهدای ترور از سال 1357 تا 1390 است و اطلاعات و آمار مربوط به وقایع تروریستی پس از سال 1390 به زودی از سوی بنیاد هابیلیان ارائه خواهد شد.
از میان این شهدا 4نفر در عملیاتهای انتحاری، 19نفر در بمبگذاریها، 28نفر در عملیاتهای تروریستی مستقیم و هدفمند، 122نفر در عملیات تروریستی غیرمستقیم، 1نفر در راهبندان مسلحانه، 6نفر در ربایش مسلحانه و بر اثر شکنجه، 2نفر بر اثر انفجار مین کارگذاشته شده توسط تروریستها و 5نفر در عملیاتهای تروریستی که مستقیما به دستور دولت آمریکا و یا رژیم صهیونیستی صورت گرفته و از آن به عنوان «تروریسم دولتی» یاد میشود به شهادت رسیدهاند. دادهنگار تفصیلی پیشِرو حاصل پژوهش بنیاد هابیلیان بر این موضوع است.