نزدیک به دو ماه از آغاز اجرای بزرگترین طرح اقتصادی کشور که اصلاح ساختارهای اقتصادی را دنبال می‌کند، می‌گذرد. در اقتصاد ایران سالانه بخش عظیمی از منابع کشور (در حدود یکصد میلیارد دلار)صرف یارانه های غیرهدفمند و بویژه یارانه انرژی می شود که این روند تا کنون نتایج نامطلوبی را به اقتصاد کشور تحمیل کرده است. به بیان ساده‌تر، قیمت حامل های انرژی، علامت های نادرستی به تصمیم گیری های اقتصادی (در بخش دولتی و خصوصی ) می دهد.
تا پيش از اجراي طرح هدفمندي يارانهها، حملات اپوزسيون پوسيده خارجي براي ناموفق جلوه داده اين طرح ملي، بيشتر بر عدم توانايي دولت براي شروع اين طرح ملي تاکيد داشت. اينکه آغاز اين طرح بيشتر از آنکه راه نجات مردم باشد با فشارهاي فزاينده به مردم توأم خواهد بود و در همان روزهاي اول با شکست مواجه خواهد شد. اما با آغاز طرح هدفمندي يارانهها، رسانه‌های بیگانه با خلق شایعات و شبهات که بیشتر در فضای مجازی انجام می گیرد، سعی در ناکارآمد جلوه دادن طرح مذکور می نمایند.
تلویزیون صدای آمریکا، شبکه بی بی سی و رسانه‌هاي منافقين در حال حاضر و در تحليل‌هاي خود، بيش از آنکه بر مدار تحليل واقعيات قدم بزنند، نااميدانه همان القائات قبل از آغاز اجرايي شدن اين طرح را با غلظت بيشتري دنبال کرده و دائما از ناکارآمدی این طرح و شورش و اغتشاش فراگير، به عنوان تنها راه اساسي در خصوص مقابله با اجراي اين طرح تاکيد مي‌کنند. عمده تحليل‌هايي که اين دست از رسانه‌‌ها به کار مي‌رود به قرار زير است؛
1- اجرای طرح هدفمند سازی یارانه ها برابر است با ادامه و تشدید نابسامانی اقتصادی
2- وجود فضای سنگین از تردید و سر درگمی در قبال اجرای طرح هدفمند سازی یارانه ها
3- اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها، افق اقتصادی ایران را به مخاطره می اندازد
4- هدفمند سازی یارانه ها سبب گسترش فقر و کاهش تولیدات داخلی می شود.
در اين ميان منافقين که از عدم موفقيت پيش‌بيني خود مبني بر شکست حتمي و زود‌هنگام اين طرح نااميد شده‌اند، تلاش مي‌کنند.
اگر چه در روزهاي ابتدايي هدفمندي يارانهها بيم اميد مشهودي در مردم وجود داشت و طبيعي هم بود که مردم نسبت به بزرگ‌ترين طرح اقتصادي کلان کشور، حساس باشند و بخواهند بدانند آثار و تبعات آن چگونه بر زندگي روز‌مره‌شان تاثير گذار مي‌شود اما رفته رفته اين نگراني از وجود مردم رخت بر بسته است. همه مي‌‌دانند کم مصرف کردن برابر است با بهره‌مندي بيشتر از يارانه نقدي و مصرف بي‌رويه و اسراف نيز برابر است با پرداخت بيشتر هزينه نقدي. همين نگرش از زمان آغاز طرح هدفمندي در 28 آذر تاکنون که قريب به دو ماه مي‌گذرد، آثار و نتايج خوبي به دنبال داشته است؛
کاهش 13 درصدی مصرف گازوییل کشور
همچنین طبق این آمار، مصرف گازوییل کشور در هفته دوم بهمن ماه مطابق هفته های گذشته روند کاهشی داشته است؛ به گونه ای که مجموع مصرف این فرآورده در هفته گذشته در کشور با متوسط روزانه 87 میلیون و 528 هزار لیتر، به 612 میلیون و 700 هزار لیتر رسید که در قیاس با هفته پیش از آن (100 میلیون و 828 هزار لیتر) 13 میلیون و 300 هزار لیتر (13.1 درصد) کاهش داشته است.
بالاترین رقم مصرف گازوییل کشور در زمان یاد شده به روز سه شنبه (12 بهمن) با 105 میلیون و 400 هزار لیتر و کمترین آن نیز به روز جمعه (15 بهمن) با 55 میلیون و 700 هزار لیتر اختصاص دارد.
کاهش 3 میلیون لیتری مصرف بنزین تهرانی ها
بر اساس آمار شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، مجموع مصرف بنزین تهران در هفته گذشته 81 میلیون و 600 هزار لیتر اعلام شده است که در مقایسه با هفته پیش از آن (84 میلیون و 600 هزار) کاهش 3 میلیون لیتری را نشان می دهد. میانگین مصرف روزانه بنزین تهران در هفته گذشته 11 میلیون و 650 هزار لیتر بوده است.
همچنین مصرف گازوییل تهران این هفته به 50 میلیون و 600 هزار لیتر رسید که با این حساب، میانگین روزانه مصرف گازوییل تهرانی‌ها، هفت میلیون و 200 هزار لیتر بوده است.
مصرف بنزین سوپر ثابت ماند
مجموع مصرف بنزین سوپر کشور نیز در هفته گذشته با میانگین روزانه یک میلیون و 928 هزار لیتر، به 13 میلیون و 500 هزار لیتر رسید؛ این آمار در مجموع نسبت به هفته پیش از آن (13 میلیون و 700 هزار لیتر) 200 هزار لیتر کاهش داشته است.
کاهش 11 درصدی مصرف نفت سفید
مجموع مصرف نفت سفید کشور در فاصله زمانی 9 تا 15بهمن به 109 میلیون و 700 هزار لیتر رسید که این رقم در مقایسه با هفته پیش از آن 13 میلیون و 800 هزار لیتر (11.2 درصد) کاهش داشته است.
جدا از اينکه هدفمندي يارانهها حرکت در مسير توزيع درست امتيازات اجتماعي است بايد گفت: اصلاح ساختار اقتصادي، برقراری عدالت اجتماعی، مناسب سازی مصرف انرژی و اصلاح الگوی مصرف از آثار مثبت اجرای قانون هدفمند کردن یارانه است.
حمايت از صنعت
در بسته‌های تدوین شده برای حمایت از صنایع مختلف 7 روش مورد تصویب قرار گرفته است. اعطای تسهیلات بدون بهره (باکارمزد 3درصدی)، در نظر گرفتن سود بازرگانی ویژه و افزایش تعرفه واردات برخی محصولات صنعتی، افزایش جوایز صادراتی، مدیریت واردات، ساماندهی و نظارت بر توزیع کالاها، اعطای کمک هزینه تولید به صورت بلاعوض و حمایت‌های بلند مدت، از جمله راهکارهای وزارت صنایع و معادن برای حمایت از صنعتگران است.
از سوی دیگر، صنعتگرانی که در 23 رشته انرژی‌بر و تاثیرپذیر از طرح هدفمند کردن یارانه‌ها فعالیت می‌کنند، برای پرداخت هزینه‌های انرژی، وام کم بهره با کارمزد 3 درصدی و دوره بازپرداخت 12 ماهه دریافت خواهند کرد. البته اگر صنعتگران در بازپرداخت اقساط این تسهیلات تاخیر داشته باشند، اعطای تسهیلات در مراحل بعدی متوقف می‌شود.
افزون بر این، برای حفظ مزیت صادراتی محصولات تولید داخل با هماهنگی وزارت بازرگانی، جوایز صادراتی متناسب با افزایش هزینه تولید برای صادرات محصولات رشته فعالیت‌های تاثیرپذیر در نظر گرفته شده است. همچنین برای حمایت از تولیدات داخلی با هماهنگی وزارت بازرگانی، سود بازرگانی ویژه (علاوه بر تعرفه‌های معمول) برای واردات محصولات رشته فعالیت‌های تاثیرپذیر اعمال خواهد شد.
در این میان ناگفته نماند که هدفمند کردن یارانه ها از دو جهت باعث افزایش بهره‌وری در بخش تولید می‌شود. از طرفی مهمترین مسایل اقتصاد کشور با هدفمند کردن یارانه ها آشکار می شوند و در کانون توجه قرار می گیرند. وقتی مساله ای در کانون توجه قرار بگیرد نظر مدیران ،کارکنان،و منابع مالی را به خود جلب می کند.
بنابراین هدفمند کردن یارانه ها باعث تمرکز و توجه بر مسایل اساسی و مهم می شود. ازطرف دیگر منابع بسیار مناسبی در قالب ماده 8 قانون هدفمند کردن یارانه ها به بخش تولید تخصیص یافته است که برای انجام پروژه های بهره وری مورد استفاده قرار می گیرند. بنابر این از طرفی چالش و تقاضای بهره وری شکل می گیرد و از طرف دیگر منابع مناسبی فراهم خواهد شد که در مجموع بازار بهره وری را رونق می‌دهد.
با توجه به اینکه در حال حاضر از ظرفیت ها و قابلیت های موجود در جامعه به طور مکفی استفاده نمی شود و بهره وری در بخش های مختلف اقتصادی پایین است هدفمند کردن یارانه ها می‌تواند دستاوردهای بزرگی در پی داشته باشد.
البته با هدفمند کردن یارانه ها برخی از بنگاه های تولیدی با افزایش هزینه مواجه می شوند که با شناسایی دقیق بنگاه های تاثیر پذیر و طراحی برنامه های حمایتی دقیق می توان این تهدید را به یک فرصت بی نظیر تبدیل کرد.
یکی از نگرش های نادرستی که در تناقض با هدفمندی یارانه ها به نظر می رسد «مزیت نسبی انرژی ارزان» است. گفته می شود که مزیت نسبی تولید درایران انرژی ارزان است و با هدفمند کردن یارانه ها این مزیت از دست می رود.در برابر این نگرش سه استدلال را می توان مطرح کرد.
اول اینکه انرژی ارزان در بسیاری از واحدهای صنعتی با نیروی کار متخصص و فناوری جایگزین شده است. به عبارت دیگر در بسیاری از موارد استفاده از خدمات مشاوره و تجهیزات با فناوری بالاتر به دلیل قیمت پایین انرژی توجیه ندارد.این موضوع باعث از دست رفتن بسیاری از فرصت های شغلی و تولید شده است.
دوم اینکه انرژی به طور عمده در هنگام تبدیل مواد خام به محصولات اولیه مصرف می شود .مانند تولید فولاد ، سیمان ، شیشه و ...ظرفیت تولید در کشور ما در بیشتر این صنایع تکمیل شده و موارد باقی مانده تا 2 یا 3 سال آینده تکمیل خواهد شد. ازطرف دیگر ارزش افزوده این صنایع پایین است و به عبارت دیگر از این پس در فرآیند پیشرفت صنعتی کشور انرژی ارزان مزیت محسوب نمی شود.
سوم اینکه، منابع طبیعی در تولید ثروت ملی کشورها نقش چندان مهمی ندارد. به عبارت دیگر به جای متوقف ماندن بر ذخایر طبیعی باید به توسعه و بهره برداری از منابع انسانی بپردازیم. البته لازم به ذکر است ذکر این شاخص برای ارزیابی کشورها به تنهایی کافی نیست و تنها اهمیت منابع انسانی را تا حدودی بیان می‌کند. باتوجه به موارد اشاره شده لازم است که مزیت «انرژی ارزان» را فراموش کنیم چرا که این مزیت آفت اقتصاد کشور شده است.
اما از آن سوي ميدان، به دنبال همراهي مردم با دولت براي پياده سازي طرح هدفمندي يارانهها، پيش‌بيني‌هاي منافقين نيز همانند غربي‌‌ها با شکست مواجه شد و نه خيزشي صورت گرفت و نه جنبش مقاومتي و نه مقدمه انقلابي گسترده و فراگير.
مسلما در راه اجراي بزرگ‌ترين تحول اقتصادي تاريخ کشور، اعتراض‌هايي هم صورت مي‌گيرد و همه راضي نيستند، اما درصد نارضايتي از اجراي اين طرح آنقدر کم و اندک است که ثمره آن براي منافقين، کم يا زياد شدن قيمت ميوه يا شير، آنهم در برخي حوزه‌هاي کوچک يا بطور موقت در برخي شهرها استناد مي‌کند و در اين ميان اعتراضي به قيمت بنزين و حامل‌هاي سوخت، فيش‌هاي آب و برق و گاز موارد کلاني از اين دست وجود ندارد يا همانگونه که گفته شد اين اعتراض‌ها آنقدر کم و اندک است که افزايش قيمت يک کيلو پرتغال در يکي از محلات تهران، دستاويز نويسندگان سايت‌هاي منافقين براي تشريح «ناآرامي‌هاي گسترده در پي اجراي قانون هدفمندي يارانهها در کشور» شده است. برنامه‌ريزي‌هاي گسترده‌اي که منافقين وسران آنها براي ناآرام جلوه دادن اوضاع ايران در پي اجراي هدفمندي يارانه‌‌هادر کشورتدارک ديده بودند، هنوز آغاز نشده، با شکست مواجه شد و همراهي مردم با دولت در اجراي اين طرح، چيزي بود که راديو آمريکا و بي بي سي هم به آن اشاره کردند و در اين ميان، در کمتر از دو ماه از آغاز اجراي طرح هدفمدي يارانهها، منافقين کور و بور شدند.
