بازگشت داعش به افغانستان در روزهای اخیر به موضوع داغ رسانه‌ها تبدیل شده است. آن‌ها اشاره دارند که مرگ داعش هنوز فرا نرسیده و این گروه به دنبال مامن جدیدی برای ادامه حیات خود است. در همین ارتباط، «ضمیرکابلوف» نماینده ویژه پوتین برای افغانستان و پاکستان اعلام کرده است حدود 10 هزار داعشی در افغانستان حضور دارند که با شکست این گروه تروریستی در عراق و سوریه جنگجویان بیشتری وارد افغانستان خواهند شد. در حالی ادعای روسیه از سوی افغانستان رد شده است که گروه تروریستی داعش فعالیت خود را از دو شهرستان ننگرهار به چندین شهرستان در شرق افغانستان گسترش داده است. حتی بسیاری از مقامات محلی افغان از گسترش نفوذ این گروه تروریستی در ولایت‌های شمال افغانستان به ویژه فاریاب، جوزجان و به تازگی در سرپل نیز ابراز نگرانی کرده‌اند. حتی گفته می شود که در شماری از ولایت‌ها مانند زابل، فراه و هلمند گروه دولت اسلامی فعالیت‌ها و آموزش‌های نظامی‌شان را آغاز کرده‌اند.
حضور داعش در افغانستان پدیده جدیدی نیست، بلکه این گروه تروریستی و تکفیری پیش‌تر نیز در آن کشور حضور داشته و اقدام به اعمال خشونت آمیز علیه شیعیان افغانی زده است. بویژه زمانی که مشخص گردید شیعیان افغانی در قالب لشکر فاطمیون نقش مهمی در جنگ علیه نیروهای تروریستی-تکفیری جبهه اسلامی عراق و شام یا همان داعش ایفاء کرده اند.
رجوع نیروهای داعش به افغانستان از چند منظر حائز اهمیت و تحلیل است. نخست این که خاستگاه معنوی گروه داعش، گروه تروریستی القاعده در افغانستان است که با نفوذ در مناطق پیرامونی و کشورهای همسایه بعد از بی ثباتی این کشورها بویژه عراق و سوریه، یک حکومت اسلامی را ایجاد کرد. لذا فضای معنوی و فکری برای حضور نیروهای داعش در خاک افغانستان مهیا است. دوم این که قرابت فکری و تشابهات در برخی از اهداف باعث شده است تا گروه‌های دیگر نظیر طالبان از حضور آن ها استقبال کرده یا حداقل مخالفت نکنند و وارد جنگ و منازعه با آن ها نشوند. در همین ارتباط گفته شده است که فرماندهان گروه طالبان با افرادشان در بخش‌هایی از کشور در حال اعلام پشتیبانی از گروه داعش هستند. سوم، به دلیل شکل طبیعی و وضعیت جغرافیایی افغانستان، این سرزمین پناهگاه امنی برای ستیزه جویان محسوب می گردد. یکی از معضلات مقابله با القاعده و طالبان در افغانستان تاکنون همین موضوع بوده است. چهارم، سیاست ها و رفتار‌های دوگانه آمریکا در رابطه با داعش است. در حالی که این کشور مدعی مبارزه با داعش است، برخی این ادعای آمریکا را با دیده ظن و تردید می نگرند. کمک ها و ارسال تسلیحات به جبهه تروریست ها در عراق و سوریه مصداق این مدعاست. به همین دلیل است روسیه معتقد است که آمریکا قصد دارد تا با حمایت از گروه تروریستی داعش در افغانستان، کشورهای اطراف روسیه را ناامن کند و بدین ترتیب امنیت ملی روسیه را با تهدید مواجه سازد.
بطور کلی می توان اذعان داشت که در شرایط فعلی و عقب نشینی نیروهای داعش از عراق و سوریه، در حال حاضر افغانستان بهترین مکان برای این نیروها محسوب می شود. این احتمال وجود دارد که آن ها قادر باشند در این کشور تجدید قوا کرده و مجددا صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی را با چالش جدی مواجه سازند. مقابله با تهدیدات تروریستی داعش نیازمند عزم و اراده جدی قدرت‌های بزرگ و متحدان منطقه ای آنهاست؛ موضوعی که تاکنون محقق نشده است.
