در این بین تا استرداد شاه مخلوع و اموال او به ایران ، گروگان ها نه به طور انفرادی و نه به طور دسته جمعی آزاد نخواهند شد . اگر مقامات آمریکایی به طور مستقیم و یا غیر مستقیم با شخص دیگری در ایران در ارتباط بودند ، وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران از آن بی اطلاع است .
در هر صورت سیاست خارجی ایران توسط این وزارتخانه اجرا می شود و تعیین خطوط و تصمیمات کلی آن در وهله اول به امر امام و بعد متکی به تصمیمات شورای انقلاب است و تا موقعی که من در وزارت خارجه هستم جز این نخواهد بود . البته ممکن است کسانی در این باره قول هایی به آمریکایی ها داده باشند ، ولی باید بدانند که آنچه که از مجاری وزارت خارجه نگذشته است ، کوچکترین اعتباری ندارد ."
گفته های صادق قطب زاده در پی اظهارات فرانک جورج رئیس کمیسیون خارجی سنای آمریکا در مورد آزادی گروگان های آمریکایی در تهران بود . او با اظهار خوش بینی گفت من معتقدم که شاید راههای تازه ای برای آزادی گروگان ها یافت شود .
بیانات این شخصیت آمریکایی و دیگر سیاستمداران و خبرهایی که روزنامه های مهم جهان از حل قریب الوقوع مسئله گروگان ها می دادند ، این تصور را در ذهن ما زنده می کرد که بنی صدر محرمانه با آمریکائیان به سازش و توافق رسیده است .
این مقارن با زمانی بود که از هر سو فشارهای شدید به طرف دانشجویان خط امام وارد می شد . دانشجویان یک لحظه از طعن و لعن و سرزنش لیبرال ها و سیاستمداران حرفه ای در امان نبودند ، آنها طی رنجنامه ای همه این تضییقات را با امام در میان گذاشتند . (1)
________________________
1. متن رنجنامه چنین است : بسم الله الرحمن الرحیم ، پیشگاه رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی ارواحنا فداه . ضرورتی نمی بینیم که شدت تأثرات و اندوه و غم بر دل نشسته فرزندان تان را بازگو کنیم . نه نیازی به گفتن که همه می دانند ، کوهها و بیابانها می دانند ، آسمان و زمین و آنچه در آنها است می دانند ، نه نیازی نیست که اینها نیز بدانند برای ما کافی است که خدا می داند . آری فقط او می داند که بر دلهای ما چه می گذرد و فقط تسلای این دلهای نگران و بیقرار اخباری است که روزبروز از طرف پزشکان معالج از بهبودی حال امام مان به گوش می رسد .
آری ای رهبر به ما گفتی که از آمریکا نترسید که آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند و به همه ملتمان صلا زدی که امروز انقلابی بزرگتر آغاز شده است و باید کوشید که آمریکا این ام الفساد قرن را از تاریخ بیرون برانید و به آمریکا هشدار دادی که ما را از حمله نظامی نترسان که ما مرد جنگیم و آماده شهادت و به محاصره اقتصادی تهدید نکن که ما روزه می گیریم و تن به ذلت نمی دهیم . آری ای رهبر و دیدیم که آمریکا هیچ غلطی نتوانست بکند و اما ای رهبر ، ای امام ، ای ولی مستضعفین که درد و رنج خود از غیبت صغرایت را به درگاه خدای مستضعفین شکایت می بریم ، آیا برای شما بگوییم و آیا پزشکان معالج اجازه می دهند که برایتان بگوییم که در این مدت اندک که دست ما از دامن شما کوتاه شده است در کمین نشستگان چه حملاتی را آغاز کرده اند ؟
در یوزگان آشفته بازار سیاست که گاهی هوس رهبری نیز در سر می پرورانند گاهی ما را به گرایشات ضد الهی متهم می کنند و گاهی هم وابسته بودن به این و آن جریان ، و هدف شان این است که بگویند ما در خط اماممان نیستیم . بعضی از این فرومایگان که در اثر افشاگری های ما چهره کریه شان برای ملت ما ظاهر شده است ما را وقیحانه و احمقانه به لت و پار کردن تهدید می کنند و گویا از تبار چنگیز و از سلاله رضاخانند ، آنها که در شب پرده ریا و تزویر برای خود شخصیتی کاذب ساخته اند .
اسناد افشاگرانه این مرکز جاسوسی را به عنوان اوراقی بی اساس معرفی می کنند . دردناک تر این که وقتی عوامل آمریکا که پس از انقلاب نیز همچون گذشته سوگند وفاداری به اربابان خود خورده اند با ذکر اسناد به مردم معرفی می شوند ، مسئولین امور در برابر افشای این عوامل مزدور احساس مسئولیت نمی کنند و باز به آنان اجازه خیانت می دهند .
در ارتباط با چنین فعل و انفعالاتی بود که آسوشیتدپرس و رویتر گزارش دادند که به مجرد ورود اعضای یک دادگاه بین المللی که قرار است اتهامات ایران علیه شاه مخلوع را رسیدگی کند ، گروگان های آمریکایی آزاد خواهند شد. این مطلب را هیکل روزنامه نگار معروف مصری طی مقاله ای نوشته و اضافه کرده بود که هر چند گروگان ها به مجرد ورود اعضاء دادگاه بین المللی مزبور به تهران بلافاصله آزاد خواهند شد ، اما در تهران زیر نظر طرف سوم نیز مثلاً سوئیس قرار خواهند گرفت تا آمریکا به آنها دسترسی داشته و مسئول سلامتی و آسایش آنها باشد .
در همین رابطه سفیر آلمان غربی مدعی گردید طرحی مربوط است به سازمان ملل و شامل اعزام یک کمیسیون بین المللی به تهران برای شنیدن شکایت ایران خواهد بود که به موازات آن تغییر موقتی در زیر نظر بودن گروگان ها صورت خواهد گرفت و از مراقبت دانشجویان پیرو خط امام بیرون خواهند رفت .
ما به دنبال فرمان شما همیشه گفته ایم و باز هم می گوییم که آمریکا باید شاه مخلوع و خائن و تمامی اموال به یغما برده اش را به ملت ایران تحویل دهد که در آن صورت ملت با یک درجه تخفیف از محاکمه گروگان ها چشم پوشی کرده و آنان را آزاد می کند .
آری ای رهبر ، ای امام ، ای خمینی بزرگ این فرمان شماست که باید شاه را از آمریکا پس بگیریم ، ولی نه به شیوه سازشکارانه بلکه به شیوه انقلابی که همیشه در روش های سازشکارانته دشمن بر ما پیروز می شود و ملت ایران در طول دوران انقلاب و پس از پیروزی انقلاب بارها این روشها را قاطعانه محکوم کرده اند . ای رهبر بزرگ انقلاب ما در پیشگاهت به خدای بزرگ سوگند یاد می کنیم که با همه وجودمان وفادار به خط انقلابیت باشیم و با روشهای سازشکارانه بستیزیم .
تبلیغات و فعالیت های سیاسی آمریکا کماکان ادامه داشت و ایران نیز بر سر مواضع پای می فشرد . در پی ارائه راه حل های سیاسی برای آزادی گروگان های جاسوس آمریکایی ، محمد عادلی، کفیل سفارت ایران در کانادا گفته بود که ایران و آمریکا ترتیباتی داده اند تا دادگاه بین المللی برای تحقیق در مورد جنایات شاه مخلوع تشکیل شود و این امر به آزادی گروگان ها منتهی خواهد شد . او متذکر شده بود که این توافق از طریق میانجی هایی بین ایران و آمریکا عملی شده بود .
در این میان خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد تا چند روز دیگر یک هیئت آمریکایی که از جانب دانشجویان پیرو خط امام دعوت شده اند احتمالاً وارد تهران خواهند شد . هدف هیئت این بود که از یک سو انقلاب اسلامی ایران را درک کرده و از سوی دیگر درباره جنایات شاه مخلوع و حکومت آمریکا در ایران بررسی نمایند ، اعضای هیئت مزبور از فعالین سیاسی و روحانیون آمریکایی بودند که خود را آماده حرکت از آمریکا به سوی تهران کرده بودند .
در ارتباط با چنین فعل و انفعالاتی بود که آسوشیتدپرس و رویترز گزارش دادند که به مجرد ورود اعضای یک دادگاه بین المللی که قرار است اتهامات ایران علیه شاه مخلوع را رسیدگی کند ، گروگان های آمریکایی آزاد خواهند شد. این مطلب را هیکل روزنامه نگار معروف مصری طی مقاله ای نوشته و اضافه کرده بود که هر چند گروگان ها به مجرد ورود اعضاء دادگاه بین المللی مزبور به تهران بلافاصله آزاد خواهند شد ، اما در تهران زیر نظر طرف سوم نیز مثلاً سوئیس قرار خواهند گرفت تا آمریکا به آنها دسترسی داشته و مسئول سلامتی و آسایش آنها باشد .
در همین رابطه سفیر آلمان غربی مدعی گردید طرحی مربوط است به سازمان ملل و شامل اعزام یک کمیسیون بین المللی به تهران برای شنیدن شکایت ایران خواهد بود که به موازات آن تغییر موقتی در زیر نظر بودن گروگان ها صورت خواهد گرفت و از مراقبت دانشجویان پیرو خط امام بیرون خواهند رفت .
افشاگری دانشجویان مسلمان پیرو خط امام کوبنده ، جنجال برانگیز و دشمن شکن ، ولی متین و راسخ ادامه داشت . در پی افشای تیمسار مدنی و امیر انتظام اسنادی علیه صدر حاج سید جوادی ، لاهیجی و میناچی منتشر شد .
احمد حاج سید جوادی گفت اسناد فاش شده نه اصیل بود و نه محتوای قابل توجهی داشت و ملاقات من با کاردار تشریفاتی و معمولی بود . میناچی افشاگری دانشجویان را بی اساس و در جهت منافع آمریکا خواند . لاهیجی فریاد زد با هیچ سفارتخانه نه تماس داشته و نه تماس دارم .
فشار غیر قابل تحمل از جوانب مختلف شورای انقلاب را وادار کرد طی تصویب نامه ای ، افشاگری دانشجویان را از رادیو تلویزیون ممنوع سازد . جو آنچنان بر علیه دانشجویان پیرو خط امام شورانده شده بود که حجت الاسلام خوئینی ها گفت ما از هیچ تهدیدی نمی هراسیم ، لیبرال ها و افشا شدگان من و دانشجویان را به اتهام اشغال لانه جاسوسی تهدید به محاکمه می کنند ، نه از محاکمه ترسی داریم و نه از بازداشت .
فشار روزبروز شدیدتر و زیادتر می شد تا آنجا که تحویل گروگان ها به شورای انقلاب بر سر زبان ها افتاد . صادق قطب زاده خود را آماده این تحویل و تحول کرد و گفت برای تحویل گروگان ها به لانه جاسوسی خواهم رفت ، ولی دانشجویان شخصی غیر از قطب زاده را تقاضا کردند و عنوان نمودند گروگان ها را تحویل قطب زاده نخواهیم داد .
در رابطه با تحویل گروگان ها به شورای انقاب ، دفتر امام طی صدور بیانیه ای مسئله سکوت امام و واگذاری آن به مجلس شورای اسلامی مورد تأکید قرار دادند و نیز اعضای شورای انقلاب هرگونه تصمیم گیری درباره گروگان ها را مربوط به مجلس شورای اسلامی دانسته و به اتفاق هیئت وزیران تصمیم گرفتند که گروگان های آمریکایی همچنان در اختیار دانشجویان پیرو خط امام باقی بمانند .
برای حل بحران ، آمریکا بر آن شد هیئتی جهت تحقیق و بررسی درباره جنایات شاه مخلوع و آمریکا تشکیل دهد و خواست تا با گروگان ها ملاقات کند . ولی دانشجویان پیرو خط امام مسئله ملاقات اعضای کمیسیون تحقیق درباره جنایات شاه مخلوع و آمریکا با گروگان ها را کاری انحرافی و نقشه ای طرح شده از ناحیه کارتر و آمریکا خواند و در ضمن پرده پوشی را محکوم کردند و خواستار در جریان گذاشتن مسائل با مردم شدند و اعلام کردند که گروگان ها تنها برگ برنده ایران در مبارزه با آمریکا هستند و اجازه ندادند اعضای این کمیسیون با گروگان ها ملاقات کنند .
دانشجویان برای اثبات حق ایران و مظلومیت خود ، مدارک مربوط به جنایات شاه و آمریکا را به کمیسیون تحقیق که در تهران به سر می بردند فرستادند ، ولی اعضای کمیسیون تحقیق بدون این که مدارک را ببینند آن را در فرودگاه جا گذاشتند و رفتند .
بار دیگر آمریکا علیه ایران در دیوان داوری لاهه شکایت کرد و معلوم شد آمریکا از دادگاه تقاضای خسارت و محاکمه دانشجویان پیرو خط امام را کرده است . در همین حال ایالات متحده آمریکا مبارزه ارعاب و توهین علیه ایران را تشدید کرد و تلویزیون سی.بی.اس در گزارشی عنوان داشت که آمریکا علیه ایران اقدامات سیاسی و اقتصادی به عمل خواهد آورد .
به گزارش این شبکه تلویزیونی اگر چه کاخ سفید محتوای این اقدامات را محرمانه نگاه داشته بود ، اما ناظران سیاسی حدس می زدند که ممکن است در این اقدامات تدابیری در زمینه فشار آوردن به شهروندان ایرانی در آمریکا و اعمال تحریم دریایی علیه این کشور باشد .
واشنگتن در تلاش های خود برای شانه خالی کردن از مسئولیتش در برابر ملت ایران به مانورهایی متوسل می شد و اجازه نمی داد این فکر قوت بگیرد که بحران روابط دو کشور ناشی از خودداری واشنگتن از پذیرفتن تقاضای منصفانه ایران جهت استرداد شاه سابق و باز گرداندن ثروت غارت شده به وسیله او می باشد .
و از آن گذشته برژنسکی مشاور امور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا در ملاقات با خبرنگاران در کاخ سفید اظهار عقیده می کرد که پرواز شاه سابق از پاناما به مصر که به وسیله آمریکا ترتیب داده شده است نباید در روابط ایران و آمریکا و سرنوشت دیپلمات هایی که در تهران به اتهام جاسوسی اسیر شده اند اثری داشته باشد .
اما در حالی که برژنسکی ریاکارانه اعلام می کرد که ایالات متحده دیگر تعهدی نسبت به شاه مخلوع ندارد ، خبرهای درج شده در مطبوعات آمریکا شاهد عکس این مدعا بود .
واشنگتن پست به نقل از منابع رسمی در یکی از شماره های همان ایام خود گزارش داد که قبل از عزیمت شاه مخلوع از آمریکا به سوی پاناما ، او و ایالات متحده در مورد مسائلی از قبیل بازگشت احتمالی وی به آمریکا ، اطمینان از امنیت شخصی و نیز کمک دولت آمریکا در تدارک تسهیلات و وسایل انتقال وی به توافق رسیده بودند .
این روزنامه می نویسد در مذاکراتی که در یک پایگاه هوایی در تگزاس یعنی محلی که قصاب مردم ایران در آنجا مخفی شده بود ، انجام گرفت ، هیلتون جردن رئیس پرسنل کاخ سفید و کاتلر مشاور رئیس جمهور از طرف پریزیدنت کارتر نمایندگی داشتند .
واشنگتن پست همچنین نوشت اگر چه حکومت شاه مخلوع در ایران حکومتی فاسد و دیکتاتوری بود ، اما رئیس جمهور معتقد است که وی نمی تواند این واقعیت را که بین شاه مخلوع و تمامی رؤسای جمهور آمریکا از ترومن به بعد روابط نزدیکی وجود داشته است ، نادیده بگیرد .
طبق نوشته واشنگتن پست به تمام تقاضاهای شاه مخلوع چه از طرف خود وی و چه به وسیله افراد دیگر به نیابت از وی از دسامبر گذشته تا کنون مطابق توافق حاصل شده بین شاه مخلوع و آمریکا پاسخ داده شده است .
طبق اظهارات سایروس ونس وزیر امور خارجه آمریکا ، دولت متبوع وی در آن هنگام در حال مطالعه و تجدید نظر روی نقطه نظرهای خود در مورد ایران بود و احتمال مداخله نظامی آمریکا در ایران را رد نمی کرد . در همین زمان کمیته روابط خارجی سنای آمریکا اعلام کرد گزارش مربوط به روابط ایران و آمریکا در زمان حکومت شاه سابق تهیه خواهد گردید . این اقدام به عنوان واکنشی در مقابل رژیم جمهوری اسلامی ایران که آمریکا را متهم به همکاری با شاه می کرد تلقی می شد .
سایروس ونس در سخنان خود خطاب به این کمیته گفته بود هیچ امید تازه ای برای آزادی گروگان های آمریکایی وجود ندارد . هودینگ کارتر سخنگوی اصلی ونس نیز عقیده داشت برخی گزارش های خبری که طی آنها گفته می شود آمریکا احتمال استفاده از زور علیه ایران را رد کرده است ، در واقع نظرات دولت آمریکا را به نحو نادرستی مورد تفسیر قرار داده اند.
وی گفت من احتمال استفاده از نیروی نظامی را رد نکردم و منظور من آن بود که ما تمایل چندانی به این کار نداریم ، ولی آن را رد نمی کنیم . هودینگ کارتر گفت : بررسی و تجدید نظر در مورد سیاست آمریکا نسبت به ایران در مدت کوتاهی انجام خواهد شد ، سایر مقامات آمریکایی این مدت را یک هفته تعیین کردند .
در هشتم فروردین ماه پنجاه و نه پس از ورود شاه مخلوع به مصر که توسط امپریالیسم آمریکا طرح ریزی شده بود ، مخالفت های مصریان بروز کرد . منجمله حزب ترقی خواه مصر طی انتشار بیانیه ای اعلام کرد که : " شاه مخلوع یک شهید نیست ، بلکه فردی جبار است و در میان اعراب هرگز دوستی ندارد . "
در بیانیه اضافه شده که " می توانیم درک کنیم که حق پناهندگی به وی از روی ترحم داده شده ، ولی نمی دانیم چرا رژیم مصر به وی نسبت شهید داده است . بیماری شاه مخلوع مانع از آن نیست که وی را یک ستمگر نسبت به ملتش ندانند . "
در بیانیه ای دیگر آمده است که " شاه مخلوع هرگز دوست عراق نبوده و با کمک اسرائیل و صهیونیسم بین المللی همیشه علیه اعراب عمل کرده است . " این بیانیه هم زمان با اعتصاب نشسته ای که در دانشگاه قاهره توسط سازمان دانشجویان اسلامی برای اعتراض به حضور شاه مخلوع در مصر صورت گرفته بود ، منتشر شد .
پس از عزیمت شاه مخلوع به مصر یک نوع آرامش توأم با نگرانی ، خانواده های گروگان های آمریکایی را فرا گرفت . خانم ماری لویز که پسرش گروهبان جیمز لوپز جزء گروگان ها بود اظهار داشت : " من خوشحالم که شاه مخلوع به ایالات متحده نیامده است ، آرزو می کنم که ورود وی به قاهره حادثه ای برای گروگان ها در بر نداشته باشد ."
دیگ گاله گوس پدر یکی دیگر از گروگان ها اعلام کرد : " چنانچه تصور کنیم که ایرانیان نتوانند شاه مخلوع را از مصر تحویل بگیرند ، این امر ادامه زندانی بودن گروگان ها را به دنبال خواهد داشت ."
خانواده گروگان ها در آن هنگام تصمیم گرفتند اواخر یکی از هفته ها گرد هم جمع شوند ، آنان قبل از عزیمت شاه مخلوع از پاناما ، نامه ای به جیمی کارتر نوشته از وی تقاضا کرده بودند که شاه مخلوع را برای عمل جراحی به آمریکا راه ندهند .
در این نامه که با امضاء 43 تن از خانواده های گروگان ها بود تأکید شده بود که اجازه ورود شاه مخلوع در اکتبر گذشته به آمریکا و بستری شدن وی در نیویورک اساس گروگان گیری سفارت آمریکا در تهران بوده است .
در اواخر فروردین ماه 59 و اوایل اردیبهشت ماه همین سال از جانب کارتریک پیامی به رئیس جمهور ایران داده شد و پیام دیگری نیز تقدیم حضور امام گردید . بلافاصله پس از انتشار خبر دریافت پیام ها ، کاخ سفید ارسال هر دو پیام را تکذیب نمود . اما سفیر سوئیس در تهران گفت که او پیامی از طرف رئیس جمهور آمریکا به ابوالحسن بنی صدر رئیس جمهور ایران تحویل داده است .
با انتشار پیامی که جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا برای امام خمینی فرستاده بود و تکذیب آن پیام از طرف مقامات کاخ سفید ، حجت الاسلام حاج احمد آقا خمینی به خبرنگاران گفت :
" این پیام توسط آقای قطب زاده به دست امام رسید که از قراری که آقای قطب زاده گفته توسط کاردار سوئیس به دست ایشان رسیده و بعد با همان ، یک پیام دیگر هم به آقای بنی صدر دادند . البته در پیام امام تندی هایی که در پیام آقای بنی صدر بوده ، نبوده و ملایمت داشته و ما آن را از بابی که امام فرمودند هیچ چیز نباید از ملت دور باشد ما این را به رادیو دادیم و منتشر شد ."
خبرنگاران از حجت الاسلام حاج احمد خمینی سؤال کردند : شما از صحت این پیام که از جانب کارتر آمده مطمئن بودید ؟
او پاسخ داد :
" این مسلم است ، برای این که این پیام را کاردار سوئیس خودش آورد آنجا و داد و گفته این نمی شود دروغ باشد و تکذیب آنها هم یک امر مسلم و ضروری بود از نظر ما ، و این سابقه هم داشت برای آن که پیام کندی هم به امام بعد تکذیب شد و به طور کلی در آمریکا رسم بر این است که وقتی پیامی را می دهند سعی می کنند این منتشر نشود . پیام های این چنینی را ما به این دلیل منتشر کردیم که به مردم بگوییم که زیر پرده چیزی نداریم و تکذیبش را هم می دانستیم و انتظارش را هم داشتیم .
اما خوب اگر آن مرتبه ما نتوانستیم پایه را سفت بکنیم ، این مرتبه هم من تماس با آقای بنی صدر گرفتم و هم تماس با شورای انقلاب و آقای قطب زاده گرفتم و هر سه شخص آقای کاردار را که این را آورده بود معرفی کردند و گفتند که مسلم است و این تکذیب هم از نظر ما مسلم است که تکذیب کرده اند . گرچه در حدود نیم ساعت پیش تلفن شد به این که دولت سوئیس تکذیب کرده تکذیب خودشان را و باز از کاخ سفید تکذیب کردند ، تکذیب خودشان را ، اما تکذیب هایشان را نیز خبرنگاری ها منتشر نکردند و حالا نمی دانم کی منتشر بشود ."
سؤال شد : در این پیام که ملاحظه فرمودید مهر محرمانه سفارت سوئیس هم بود ؟
حجت الاسلام حاج احمد خمینی گفت :
" به هیچ وجه دیده نمی شد ، البته می دانید که پیام های این چنینی را هرگز با مهر و امضا و شماره نامه نمی دهند . مثلاً در موقعی که افغانستان توسط شوروی اشغال شد سفیر شوروی ساعت 4 نیمه شب آمد قم و گفت پیامی از برژنف دارد ، حتی آن را هم روی کاغذ سفیدی نوشته و آوردند که مثلاً عکس العملی دولت ایران نشان ندهد و امام در همان موقع عکس العمل نشان دادند و راست قضیه این است که آنها انقلاب ایران را نشناخته اند . اگر انقلاب ایران شناخته بودند و می دانستند همه چیز مردمی است و چیزی از مردم پنهان نمی ماند و نباید بماند و ملاک پیروزی هم در جریان قرار دادن مردم است ، آنها هرگز دست به چنین کارهایی نمی زدند .
اما از جایی که آقای کارتر در یک وضعیت بسیار بدی در آمریکا قرار گرفته و با شکست مواجه شده است ، دست به هر عملی می زند . منجمله آقای رئیس جمهور را تهدید می کند و می داند که امام اهل تهدید نیست و پیش او خضوع می کند و بعد هر دو را تکذیب می کند و امیدوارم که آقای رئیس جمهور هم پیام شان را منتشر کنند و نیز شنیدم ایشان هم اطلاعیه ای داده اند که لابد بعداً منتشر می شود که در آن اشاره کرده اند که روز سه شنبه که روز جمهوری اسلامی است مفصل در این باره صحبت خواهند کرد . "
سؤال شد : امام که پیام را دیدند چه فرمودند ؟ آیا نظری داشتند در مورد مفاد پیامی را که دیده بودند و احتمالاً جوابی به آن خواهند داد ؟
پاسخ داده شد :
" به طور کلی امام پیام را که دیده بودند من اینجا نبودم ، اما چند ساعت بعد که من آمدم ایشان فرمودند که این باید منتشر بشود برای این که ما چیزی را از ملت پنهان نمی کنیم و در ثانی به احتمال قوی اینها ممکن است خودشان منتشر کنند و بعد یک چیزهایی فکر کنند و مردم هم فکر کنند که چیزهایی زیر پرده است و ما باید آنچه که می گذرد به مردم بگوییم و خود مردم تصمیم شان را بگیرند و به همین دلیل گفتند که فوراً ما منتشر کنیم ."
سؤال شد : پس با این تکذیبی که شده جوابی به این پیام داده نخواهد شد ؟
پاسخ داده شد :
" تکذیب را گفتم که دو مرتبه تکذیب کردند . البته تکذیب آنها را منتشر کردند و کارتر شنیده ام گفته که این یک پیام خصوصی بوده و در عرف بین المللی این پیام ها به هیچ وجه منتشر نمی شود و لذا سخنگو و بقیه افراد نمی دانند . ولی خوب همه اینها دروغ است و در خود این پیام هم به مسائلی اشاره شده که خیلی هایش دروغ است . مثلاً اشاره به این که من نمی دانستم مصر با شاه تماس گرفته و شاه می خواهد برود ما به این معنی توجه نداریم که این را آنها تکذیب می کنند یا نه ، آنچه که امام به آن توجه دارد آن است که آنچه که می گذرد مردم مطلع شوند و کاری هم نداریم که بعداً آمریکا آن را تکذیب می کند یا نه ."
سؤال شد : شما هیچ شکی در مورد این مفاد پیام کردید که قبل از این که منتشر شود دروغ و یا احتمالاً یک بازی سیاسی باشد ، به این دلیل که اگر این چنین نبود آنها از انتشار آن ناراحت نمی شدند و تکذیب نمی کردند ، این فکر را شما قبلاً کردید ؟
پاسخ داده شد :
" من یقین دارم که این پیام مال کارتر است و امام هم ، یعنی مضامین مضامینی است که مال آنهاست ."
سؤال شد : منظورم مفاد پیام است ، یعنی اگر او اعتقاد داشت به آنچه در پیام آمده بود از انتشار آن ناراحت نمی شد ؟
پاسخ داده شد :
" نه این طور نیست ، آنها در مرحله اول این را منتشر کردند که به یک نتیجه برسند ، چرا برای این که وضع ریاست جمهوری در آنجا مطرح است . یعنی کارتر برد و باختش روی گروگان ها است . با آزادی و عدم آزادی گروگان ها برد و باخت او در انتخابات آمریکا مطرح است . اگر این طور باشد آنها پیام را می دهند .
البته عدم شناخت شخص امام و انقلاب ایران است می گویند ما این را می دهیم بلکه به یک پیروزی رسیدیم و گروگان ها تسهیلاتی نسبت بهشان فراهم شود . مثلاً به دست دولت افتاد ، مثلاً آزاد شد، مثلاً امام فرمودند که مجلس شورای اسلامی گفته حالا بروند. این احتمالات ولو این که احتمالش ضعیف است چون محتمل قوی است ، روی اینها حساب باز می کنند ، لذا پیش خود گفته اند اگر منتشر نشد فبها و اگر منتشر شد که آن را تکذیب می کنیم . چرا برای این که نه آرمی در کار است و نه شماره ای ، نه دست خطی و نه امضایی ، بلکه پیامی است که به وسیله شخص دیگری داده شده .
متن پیام هم فرانسه است و بناست روی متن پیام هم تصمیم گرفته شود و دولت سوئیس باید بالاخره موضع خودش را روشن کند ، یعنی معنا ندارد کاردار سوئیس در تهران این را بیاورد بدهد به آقای رئیس جمهور و وزیر خارجه و بعد صراحتاً تکذیب کند . تکذیب خودشان را هم همان طور که آن را رسمی تکذیب کردند ، این را هم باید رسمی تکذیب کنند و اگر این کار را نکنند باید توضیح بدهند و اگر توضیح ندادند قطعاً وزیر خارجه ما با آقای رئیس جمهور که کاردار را پذیرفته اند حتماً روی این معنا عکس العمل نشان می دهند ."
سؤال شد : این پیام امضای کارتر و یا مهر کاخ ریاست جمهور داشت ؟
پاسخ داده شد : " نه هیچ کدام ."
سؤال شد : خبرگزاری ها یک مرتبه منتشر کردند که هم امضای کارتر بوده و هم مهر کاخ ریاست جمهوری آمریکا و هم مهر سفارت سوئیس در ایران .
پاسخ داده شد : " من آن را ، متن پیام را به فرانسه ندیدم ، اما ترجمه ای که اینجا آوردند نگفته به ما که چنین چیزی است ، اگر چیزی بود حتماً به ما می گفتند . من فکر نمی کنم چنین چیزی باشد ."
سؤال شد : یعنی متن ترجمه شده پیام را از سفارت سوئیس آوردند ؟
حجت الاسلام حاج سید احمد خمینی پاسخ داد : " نه ، اصل را آوردند ، متن ترجمه شده اش را از وزارت خارجه دادند ."
صادق قطب زاده نیز در مصاحبه اش با خبرگزاری پارس (جمهوری اسلامی) گفت :
" از سوی کارتر رئیس جمهور آمریکا پیام دیگری برای دکتر ابوالحسن بنی صدر رئیس جمهوری ایران ارسال شده است و افزود این پیام کارتر توسط سفیر سوئیس در جمهوری اسلامی ایران پیش از ظهر روز دهم فرودین ماه 59 به رئیس جمهور تسلیم شده است ."
قطب زاده تأکید کرد :
" ارسال پیام دیگر رئیس جمهور آمریکا نشانه جدی بون مسئله پیام نخستین است و حاکس از این است که کل روابط ایران با آمریکا باید بر اساس معیارهای شرافتمندانه و صادقانه و عدل و عدالت حل شود ."
قطب زاده در این گفتگو تأکید کرد که پیام نخستین کارتر را از کاردار سفارت سوئیس در تهران دریافت داشته و شخصاً تسلیم امام کرده است . قطب زاده عقیده داشت این پیام نشانه بزرگترین پیروزی برای دیپلماسی ایران است و یکی از کم نظیرترین پیروزی ها در جهان سوم به شمار می رود .
او در رابطه با تکذیب ارسال پیام از سوی سخنگوی کاخ سفید گفت :
" علت تکذیب این خبر مسائل داخلی آمریکاست و واشنگتن برای گرفتن زهر این خبر آن را تکذیب کرده است ." وی افزود : " تکذیب پیام کار احمقانه ای بود چرا که اثر مثبت اولیه پیام را از بین برد و تکذیب هم پایه و اساس درستی نداشت ."
قطب زاده در رابطه با کار کمیسیون تحقیق گفت :
" این کمیسیون کار خود را ادامه خواهد داد ، چرا که در سیاست ایران تعارف و مجامله وجود ندارد و در نهایت بر ادب و متانت اسلامی متکی است ." وی افزود : " این گروههای وابسته و نوکران روسیه شوروی هستند که می خواهند به هر قیمت شده ما را به دامن شوروی بیندازند ."
وزیر امور خارجه در توجیه دلائلش برای صحت پیام کارتر گفت :
" به گزارش خبرگزاری ها مقام های عالیرتبه آمریکا تأکید کرده اند که مذاکراتی بین طرفین در این مورد وجود داشته و این نامه محتوای همان مطالب است . وزیر خارجه در توجیه علت تکذیب کاردار سوئیس گفت : " به نظر من ایشان پس از تکذیب ناگهانی سخنگوی کاخ سفید سر در گم شده و به ناچار از تأیید خبر خودداری کرده است ."
بنی صدر نیز در مورد پیام هایی که کاردار و سفیر سوئیس از سوی کارتر رئیس جمهوری آمریکا برای وی فرستاده سخنانی داشت . او در این باره گفت :
" شورای انقلاب بعد از آمدن کورت والدهایم به ایران تصمیم گرفت که فکری و پیشنهادی را از طیق وزارت خارجه پیش ببرد و آن تشکیل یک کمیسیونی بود تا جنایات آمریکا در ایران بر افکار عمومی مردم آمریکا و دنیا شناخته شود و یک دستور العملی برای کمیسیون تنظیم کرده بود .
بعد از این که من در شورای انقلاب حاضر شدم ملاحظه شد که کار کمیسیون پیش رفته و آماده تحقق و شروع به کار است . قرار شد که من در مقام رئیس جمهور و رئیس شورای انقلاب بگویم که ایران آماده پذیرفتن کمیسیون است . من در بیمارستان به خدمت امام رفتم و از ایشان پرسیدم شما موافق با آمدن کمیسیون هستید ، فرمودند : بله ... عیبی ندارد .
من هم آن کمیسیون را دعوت کردم . یکی از کارهای کمیسیون هم دیدار از گروگان ها بود و آن ترتیبی پیش آمد که می دانید قرار این بود در صورتی که کار این کمیسیون پیش رفت و گزارش داده شد و تعقیب شاه سابق در پاناما پیش رفت و قضیه استرداد او جدی شد ، گروگان ها را تحت مراقبت پزشکی در آوریم که افکار عمومی که در دنیا بر ضد ما تبلیغات می کنند و آنها می خواهند به ما که اسلام ما همه اش درس انسانیت است ، درس انسانیت بدهند ، معلوم بشود که هیچگونه بدرفتاری با گروگان ها نمی شود و تحت مراقبت پزشکی و تحت مراقبت دولت هم هستند .
این دستور العمل بود بعد از این که شاه سابق را از پاناما به مصر بردند ، پیامی برای ما آمد که شما به وعده تان عمل بکنید . گفتم : وعده ما چه بود که به آن وفا کنیم ! گفتند که انتقال و مراقبت پزشکی از گروگان ها به وضعیتی که افکار عمومی ما مطمئن بشود که گروگان ها از هر جهت در امان هستند . گفتم آن به این شرط بود که شاه سابق از پاناما به مصر نرود و گزارش کمیسیون هم داده شود .
اما شما بی جهت نگران هستید ، مسئله ما مسئله اجرای اسلام است ، شما مطمئن باشید هم از نظر سلامت و هم از نظر امنیت هیج کم و کسری در کار آنها نخواهد شد ، ما حاضریم تأمین های لازم را انجام بدهیم ، ولی باور نمی کنیم که این شاه سابق مفلوک خود به مصر رفته باشد .
جناب کیسینجر شما در اینجا حاضر بوده و ایشان این فساد را کرده است و این که بگویید که شما نخواسته اید ، شاید شما در اینجا شخصاً اطلاعی نداشته اید ، ولی رقبای شما که می خواهند جای شما را در ریاست جمهوری بگیرند شاید این کار را کرده باشند . آن را نمی دانم ، ولی ما می دانیم که دستگاه حاکمه آمریکا این کار را کرده و ما با این دستگاه طرف هستیم ."
پیام دوباره ای به من نوشته اند که ترجمه فارسی آن را برای شما می خوانم :
متن پیام کارتر
" ما به عکس العمل آقای بنی صدر رئیس جمهوری نسبت به پیام 25 مارس توجه کرده ایم ، پیامی که در آن ارزیابی خود را از وخامت وضع و ضرورت اقدام به یک مرحله قطعی به منظور انتقال گروگان ها برای آن که تا دوشنبه 31 مارس تحت کنترل دولت در آید ، شرط کرده ایم . ما اطمینان های تجدید شده آقای بنی صدر رئیس جمهور را که به آقای کای سر از سفارت سوئیس مبنی بر این که گروگان ها تحت مراقبت دولت در می آیند را ارج می داریم . به نظر ما اهمیت دارد که این امر بلافاصله انجام بگیرد .
در تحلیل ما شرایط سیاسی در ایران و ایالات متحده آمریکا انتقال را در فرصت دیرتر بسیار مشکل تر می کند . در یک پیام جداگانه ما تغییر در عکس العمل رؤسای سیاسی آمریکا و افکار عمومی آمریکا را درباره بحران ایران شرح داده ایم . می توان انتظار داشت اگر کارهای مثبتی انجام نشود بر شدت این رفتار منفی در هفته های آینده افزوده خواهد شد .
اما درباره مطالبی که آقای رئیس جمهور به آقای کای سر گفته اند ، ما بر این عقیده ایم که در حقیقت آمریکا حسن نیت خود را به ایران و رئیس جمهور آن نشان داده است . موافقت با تشکیل کمیسیون سازمان ملل متحد بهترین علامت آنست . وانگهی در دو ماه گذشته ما از هر گونه بیان سخت و خشن نسبت به ایران خودداری کرده و سعی کرده ایم موضع آقای بنی صدر رئیس جمهوری را از نظر دور نداریم .
ما بدون آن که موفق شویم سعی کرده ایم شاه در پاناما بماند ، در 27 مارس آقای ونس وزیر خارجه در یک بیان علنی موافقت خود را با انتشار کتاب سفیدی درباره تاریخ روابط ایران و آمریکا اظهار کرده ، ما مایلیم به یک رشته مراحل متقابل مبادرت کنیم . بیان آقای بنی صدر به تلویزیون آمریکا که گروگان ها می توانند قبل از تشکیل مجلس آزاد شوند به شرط آن که شرایط واقعی جمع بشوند (که آن شرط به طوری که من گفته ام استرداد شاه است . امروز شاه را از مصر بیاورند اینجا همان لحظه ما گروگان ها را در فرودگاه می فرستیم تا بروند) و تغییری در رفتار آمریکا بوجود آید توجهت ما را جلب کرده است .
ما آماده ایم هر فکر خاص را در این باره دریافت کنیم ، ما باید به آقای رئیس جمهوری ایران خاطر نشان کنیم که دولت آمریکا به دقت تا حد وسواس مسئولیت های خود را در هر یک از مراحل عمل رعایت کرده است . اینک انتظار داریم مقامات ایرانی مراحلی را که در مسئولیت آنها قرار دارند انجام دهند ، به خصوص در آنچه مربوط به انتقال گروگان هاست . اگر این کار سریعاً انجام شود ، انتقال گروگان ها می تواند راه را برای حل سریع بحران باز کند . "
بنی صدر در ادامه سخنان خود افزود :
" بعد از این که این پیام پریشب در شورای انقلاب مورد بحث قرار گرفت و شورا تصمیم گرفت که اگر آمریکا طبق یک بیان رسمی اعلام بکند که تا تشکیل مجلس و اتخاذ تصمیم از سوی مجلس درباره گروگان ها ، نه تبلیغی بکند و نه ادعایی بکند نه حرفی بزند و نه تحریکی بکند ، شورای انقلاب می پذیرد که گروگان ها را تحت نظارت خود در آورد .
بنابراین ما این موردی که درباره روابط ما با آمریکا بود در این مرحله هستیم که عیناً به اطلاع شما مردم ایران رسید . حالا من باید به شما بگویم که ما به عنوان کانون انقلاب جهانی بر ضد سلطه گران ، مبارزه با سلطه ابرقدرت های آمریکا و روس را یک مبارزه اسلامی ، یک جهاد انقلابی تلقی می کنیم و برای انجام این جهات آنچته را که لازم است انجام می دهیم .
ما می خواهیم در این جهان اثری از سلطه ابرقدرت ها بر جا نماند . آنچه را که ما تعهد بکنیم انجام می دهیم ، اما ما مبارزه با سلطه و آثار سلطه آمریکا بر ایران را چه در زمینه اقتصادی و چه در زمینه سیاسی یا فرهنگی و چه در زمینه برانداختن گروه های وابسته به سلطه گر آمریکا و البته ابرقدرت روس هم به همین ترتیب مبارزه بی امان خود را باید با قاطعیت انجام دهیم .
نجات بشریت امروز و نجات کشور خود ما از فقر و بیکاری ، از ذلت از دون انسانی گری که تحمل نظام سلطه گران است بسته به پیروزی ما در مبارزه بزرگ با این دو ابرقدرت زمان است . برای من مسئله سلطه آمریکا بر ایران مسئله فوری تر ، عاجل تر و مقدم تری است ، برای این که آثار سلطه آمریکا بر ایران هم بر اقتصاد ما ، هم بر قوای نظامی ما ، هم بر سیاست و دستگاه اداری ما و هم بر فرهنگ ما است .
بنابراین تا بتوانیم و می توانیم با همه قاطعیت اگر در اینجا و آنجای کشور عناصری مسلحانه در برابر قدرت دولت ایستاده اند ، این به خاطر ادامه آثار سلطه بر کشور ماست و ما نمی توانیم تا وقتی آثار این سلطه از جهان بر نیفتد لباس سربازی اسلام را از تن بدرآوریم و حاضریم در راه این مبارزه بزرگ تعیین کننده شهادت را بپذیریم ، همچنان که شهدای ما پذیرفتند .
بنابراین اجتماع ما و اجتماعی که بار دیگر تکرار می کنم خوبست همه شما به عظمت این اجتماع بنگرید ، بدون هیچ نشانه ای از تبعیض و تمایزبیان کننده و تجلی گاه توحید ، این جامعه انقلابی ما در روز بنیانگذاری جمهوری اسلامی است . در هیچ جای این میدان بزرگ هیچ نشانه ای از تبعیض ، تمایز و اختلافی که برای دشمنان کشور ما روزنه امیدی باز کند به چشم نمی خورد و این ملت یکپارچه مصمم است که هم استقلال کامل را در کشور خود بوجود بیاورد و هم آن را به همه کشورهای محروم هدیه کند .
برادران ما در کشورهای اسلامی بدانند ، ملت عزیز مصر بداند ، کسی که به عنوان رئیس جمهوری آن کشور شاه سابق را پذیرفته است به ملت اسلام خیانت کرده است . در این روز که روز جمهوری است ، ملت اسلام به او عنوان خائن شماره یک ... و شاه خائن و سادات را دو خائن به مستضعفان جهان و ملت اسلام می داند و ما از همه برادران و خواهران خودمان در همه جای دنیای اسلام و در همه جای جهان می خواهیم این را وظیفه اساسی و اصلی خود تلقی کنند ."
بنی صدر در همین رابطه و در مصاحبه ای با ویس نیوز نقطه نظرهای خود را پیرامون مسئله فرار شاه سابق به مصر و نیز عکس العمل ایران در قبال این مسئله روشن ساخت . بنی صدر همچنین اشغال نظامی افغانستان توسط شوروی را یکی از پیامدهای کودتای ننگین 28 مرداد دانست که در طول تاریخ استمرار یافته است و افزود اگر 25 تا 30 سال پیش از این پیروز شده بودیم ، محل بسیار تردید است که این وقایع در افغانستان بوجود می آید .
او در مورد فرار شاه مخلوع به مصر گفت :
" اگر شیطان بتواند ثابت کند که این یک اقدام فردی بوده است و شخص خود او این توانایی را دارد که از آنجا به مصر برود و یا این که اگر این یک اقدامی بوده است که یک دستگاه انجام داده است ، باید روشن شود که آن دستگاه چه کسی است و چرا این کار را انجام داده است ."
وی افزود :
" به هر حال در آنچه به من مربوط است در طرز فکرم نسبت به این مسئله تغییری حاصل نشده است . او در مورد آخر و عاقبت این کار گفت : که چون ما مسلمان هستیم فکر می کنیم که آخر و عاقبت امور به خیر می شود . اما این که چه وقت ؟ العلم عندالله (دانش این امور با خداست) و اضافه کرد که فکر می کنم در هر زمینه ای و از جمله در همین زمینه ، سرعت ، لازمه پیشرفت انقلابی ما است . "
ویس نیوز از بنی صدر پرسید : مرحله دوم انتخابات دست کم یک ماه به تأخیر افتاده است ، آیا شما هنوز می خواهید که تصمیم در مورد گروگان ها توسط مجلس گرفته شود ؟
بنی صدر پاسخ داد :
" آمریکاست که مشکل درست می کند و ما نمی توانیم قبول کنیم که آنها واقعاً علاقه ای به آزاد شدن گروگان ها دارند ." وی تأکید کرد : " درست در لحظه ای که می خواست تقاضای استرداد شاه به دادگاه پاناما داده شود ، اینها یک روز قبل از آن شاه را از آنجا بیرون برده اند ."
بنی صدر در ادامه سخنان خود گفت :
" مسئله این نیست که مجلس ما چه زمان شروع به کار خواهد کرد ، همین الان هم اگر آمریکایی ها به نوکرشان بگویند که شاه را به ما تحویل بدهد ، ما بیدرنگ این گروگان ها را رها می کنیم . مسئله اینجاست که اگر شما می گویید قراردادها و مقررات بین المللی را باید رعایت کرد ، پس چرا خودتان رعایت نمی کنید ؟ و اگر این مسائل نیست و شما می خواهید که ما به زور تسلیم بشویم ، این تقاضایی است که ما نمی توانیم برآورده کنیم ."
اما پیام کارتر به امام خمینی ، در این زمینه خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران پیام پرزیدنت کارتر را که توسط کاردار سفارت سوئیس در تهران از طریق وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خطاب به امام خمینی رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران به دفتر ایشان در تهران تسلیم شد به این شرح مخابره کرده بود :
" عالیجناب ! من امکان این را داشتم که پیام بیست و یکم مارس شما را خطاب به مردم ایران بخوانم ، من این پیام را یک سند اساسی برای آینده کشور شما تلقی می کنم . در این پیام شما موضع خود را در سیاست بین المللی مشخص نموده اید ، این امر مورد توجه ما است . من موافقم که صلح جهانی نیازمند روابط جدید بین دولت ها ، به خصوص احترام به حاکمیت ملل و حق مردم دائر بر تعیین سرنوشت خود می باشد . مایلم تأکید کنم که این دو اصل که مکرر از طرف شما و آقای بنی صدر رئیس جمهوری عنوان می شود از اصول مورد قبول من نیز می باشد و ما به دنیا تصمیم خود را دائر بر عملی کردن این اصول چه در نیکاراگوئه ، چه در افغانستان و یا در مقابل یک خطر احتمالی به حاکمیت یوگسلاوی ثابت نموده ایم .
مایلم تأکید کنم که حکومت من وارث وضع بین المللی خیلی حساسی می باشد که نتیجه سیاست و اوضاع و احوال دیگری است و همه ما را به ارتکاب اشتباهاتی در گذشته وادار کرده است مزیت بزرگ دمکراسی آمریکایی این است که همیشه توانسته است اشتباهات خود را شناسایی نموده و یا آن را محکوم کند .
ما موافقت خود را به کمیسیون تحقیق در کنگره آمریکا برای روشن کردن حقیقت اعمال وخیم مداخله آمریکا مثلاً در مورد شیلی اعلام نموده ایم و این کمیسیون تحقیق ، تصمیمات مهمی در مورد محکوک کردن این مداخله و تدابیر بسیار مهمی در قبال مسئولیت های ناشی از این اعمال اتخاذ کرده است . ما آقای بنی صدر رئیس جمهوری را مطلع ساخته ایم که آماده ایم این کمیسیون تحقیق را در آمریکا به نحوی برنامه ریزی کنیم که بتواند حل این بحران بین ملتین ما را امکان پذیر سازد .
همچنین ما آقای بنی صدر رئیس جمهوری را از آمادگی کامل خود برای اهتمام جدی در راه تأمین رضایت لازم مردم ایران برای حل مسالمت آمیز اختلافات موجود بین دو حکومت مطلع ساخته ایم . من می توانم به خوبی درک کنم که تصرف سفارت ما در تهران می توانسته است عکس العمل موجهی برای جوانان ایران تلقی شود ، اما زمان سپری می شود و من دلایل جدی برای تردید درباره انگیزه های واقعی آنان که سفارت ما را تصرف کرده اند در درست دارم .
اشغال سفارت امروز مسائل عمده ای برای حکومت شما و حکومت ما ایجاد می کند و نهایتاً عامل اختلافاتی گردیده است که مانع رفع بحران کنونی و ایجاد روابط جدید بر اساس برابری و احترام متقابل که شما خواهان آن بوده و ما نیز با آن موافقت داریم می باشد . ما آماده پذیرش حقایق جدیدی که مولود انقلاب ایران است می باشیم ، این امر همچنان هدف ما و آرزوی ماست . زیرا من تصور می کنم ما هدف واحدی را که صلح جهانی و برقراری عدالت برای همه ملل است تعقیق می کنیم .
از زمان عزیمت شاه سابق مخلوع از آمریکا که به دلایل انسانی و درمانی پذیرفته شده بود ، حکومت من تصمیم گرفت که در این مسالئ مداخله نکند . ترک پاناما یک تصمیم شخصی شاه سابق بوده و ما نسبت به مذاکراتی که بین خود او و سادات برای پناه یافتن در مصر انجام یافته است کاملاً بیگانه بوده ایم . ما با مراجعت او به آمریکا مخالفت کردیم ، ما با معالجه او در بیمارستان های آمریکایی و به وسیله پزشکان آمریکایی مخالفت کردیم ، ما کلیه اطلاعاتی که درباره وضع مزاجی شاه سابق داشتیم در اختیار آقای بنی صدر رئیس جمهوری گذاردیم .
من حفظ اصل تفکیک کامل دو موضوع را اساس می دانم ، بحران فیمابین باید از راه اعمال اراده و قابلیت حکومت های ما بر مبنای واقعیات و منافع آینده جدی دو ملت حل و فصل شود. می خواهم مؤکداً خاطر نشان کنم به محض این که مسئله فوری از طریق انتقال مسئولیت گروگان ها به حکومت ایران حل شود ما آماده اتخاذ رویه معقول و دوستانه ای برای حل و فصل مسائل عدیده دو جانبه فیمابین می باشیم . ایجاد یک کمیسیون مشترک به عنوان عامل رسیدگی به مسائل دو جانبه به ما توصیه شده است. ما آماده ایم با نظر مساعد این فکر را بپذیریم و بتوانیم چنین کمیسیونی را به عنوان وسیله ای که روابط آینده ما را توسعه دهد تلقی نمائیم .
تمنی دارم مرا در حل بحران فیمابین بر اساس ضوابط منصفانه و شرافتمندانه جداً یاری نمایید و از این بابت نهایت حق شناسی را خواهم داشت . دو ملت ما نیز از شما حق شناسی خواهند نمود ، اجازه می خواهم جسارتاً اعلام دارم که به نظر من زمان و دشمنان واقعی نظام های سیاسی مربوطه ما به زیان ما مشغولند . "
با تقدیم بهترین احترامات ، جیمی کارتر ، 26 مارس 1980
غائله چهاردهم اسفند۱۳۵۹(۴۳)
