شریک دزد

نویسنده: فردریک اچ گارو

در سال ۱۹۵۳ (۱۳۳۲)، آیزنهاور، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، توسط سی‌آی‌ای کودتایی را علیه محمد مصدق، نخست‌وزیر منتخب مردم ایران، ترتیب داد. پس از آیزنهاور، پنج رئیس‌جمهور متوالی آمریکا، به ترتیب: کندی، جانسون، نیکسون، فورد و کارتر، به شاه فرصت دادند نظام فاسد و مستبد خود را به‌مدت ربع قرن استمرار بخشد. در پی این کودتا، سیل مشاوران نظامی آمریکا رهسپار ایران شدند. در سال ۱۹۵۷(۱۳۳۶)، واشنگتن به شاه کمک کرد تا ساواک را تأسیس کند. وظیفه پلیس مخفی رژیم شاه که بعدها پرده از جنایت‌های فروان آن برداشته شد، سرکوب منتقدین شاه و رژیم وقت بود. شاه با ایجاد یک آژانس اطلاعات نظامی در مسیر دیکتاتورهای فراوان دیگر گام بر می‌داشت. در خلال سال‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۷۸ (۱۳۴۹ تا ۱۳۵۷)، شاه بیست میلیارد دلار جنگ‌افزار از ایالات متحده خریداری کرد و به این ترتیب ایران تبدیل شد به بزرگ‌ترین واردکننده جنگ‌افزار نظامی از آمریکا؛ موضوعی که با انتقادهای فراوانی حتی در داخل آمریکا مواجه شد. در جریان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نیمه دوم دهه ۱۹۷۰، جیمی کارتر، نماینده دموکرات‌ها، از جرالد فورد، رئیس‌جمهور وقت، به‌دلیل فروش‌های تسلیحاتیش، به‌ویژه به ایران، انتقاد کرد و آن را مغایر با حقوق بشر دانست. هرچند، کارتر وقتی که خود به قدرت رسید، همان سیاست قبلی را در پیش گرفت و رکورد فروش‌های نظامی آمریکا در دوره وی به ثبت رسید. در شب سال نو ۱۹۷۸ (۱۰دی۱۳۵۶)، کارتر میهمان پذیرایی ملوکانه شاه در ایران بود. در آن میهمانی، رئیس‌جمهور آمریکا از شاه این‌گونه تمجید کرد: «ایران، به اتکای رهبری شکوهمند شاه، جزیره ثبات در یکی از نواحی آشوب‌زده جهان است. من شما و پادشاهیتان و رهبریتان را می‌ستایم و احترام، تحسین و عشقی را که مردم به شما ابراز می‌دارند، ارج می‌نهم»
کتاب «علیه تروریسم»، ص۱۳تا۱۶