زندگینامه
فریدون عباسی دوانی در سال ۱۳۳۷ در آبادان متولد شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و از ابتدای آن به عضویت سپاه پاسداران درآمده بود. در دوران دفاع مقدس فریدون عباسی وارد مهندسی جنگ شد و به جهاد سازندگی پیوست، چون در آن هنگام جهاد به صورت سازمانیافته تری در زمینه مهندسی جنگ فعالیت میکرد. در سال ۱۳۷۲ عضو هیئتعلمی دانشگاه امام حسین شد و توانست پس از چند سال ریاست دانشکده فیزیک این دانشگاه را بر عهده بگیرد.
عباسی از متخصصین لیزری وزارت دفاع و از معدود متخصصان جداسازی ایزوتوپ بوده است و مسئولیت آموزش و تحقیقات هستهای وزارت دفاع را بر عهده داشت. عباسی به علت خدمات علمی به کشور، به عنوان استاد نمونه کشوری توسط محمود احمدی نژاد در سال ۱۳۸۶ انتخاب شد. در ادامه و در سال ۱۳۸۹ از سوی محمود احمدینژاد رئیسجمهور دولت دهم به ریاست سازمان انرژی هستهای کشور منصوب شد.
مدارج تحصیلی
لیسانس فیزیک هستهای از دانشگاه شیراز در سال ۱۳۶۳
فوقلیسانس فیزیک هستهای از دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۶۶
دکتری مهندسی هستهای ازدانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال ۱۳۸۱
مسؤولیتها و و سابق اجرایی
سوابق کاری
معاون دانشجویی – فرهنگی دانشگاه شهید بهشتی ۱۳۸۶-۱۳۸۵
مؤسس و دبیر انجمن هستهای ایران ۱۳۸۵-۱۳۸۲
رئیس گروه فیزیک دانشگاه امام حسین (ع) ۱۳۸۵-۱۳۸۳
رئیس پژوهشکده دانشگاه مالک اشتر ۱۳۸۴-۱۳۷۹
معاون تحصیلات تکمیلی دانشگاه امام حسین (ع) ۱۳۷۹-۱۳۷۶
مدیر اجزائی و مشاور حوزه معاونت دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ۱۳۷۶-۱۳۷۳
رئیس مرکز آموزش و تحقیقات فیزیک دانشگاه امام حسین (ع) ۱۳۷۲-۱۳۷۰
مسئول پشتیبانی جنگ جهاد سازندگی استان فارس و شرکت در عالیاتهای مختلف از شروع تا پایان دفاع مقدس
رئیس سازمان انرژی اتمی در دولت دهم در سال ۱۳۸۹
معاون احمدینژاد در سال ۱۳۸۹
سوابق آموزشی
تدریس در مقطع کارشناسی فیزیک
تدریس در دورههای کارشناسی ارشد و دکتری مهندسی هستهای
راهنمایی چندین رساله دکتری و پایاننامه کارشناسی ارشد
استاد نمونه کشور در سال ۱۳۸۹
سوابق پژوهشی
راهاندازی نرمافزارهای هستهای در زمینه محاسبات رآکتور، دزیمتری و اندازهگیری تابشهای هستهای
طراحی و ساخت آشکارسازها و سیستمهای ثبت و پردازش دادههای هستهای
طراحی و ساخت هدفهای هستهای برای تولید نوترون
طراحی و ساخت دستگاه پلاسمای کانونی و دستگاههای تشخیصی مرتبط با آن
طراحی و ساخت اجزاء شتاب گر خطی الکترون
ارائه ۲۵ مقاله در کنفرانسهای داخلی و خارجی
ارائه ۱۵ مقاله در مجلات علمی و پژوهشی داخلی و خارجی
عملیات ترور دکتر عباسی
صدور قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد
شورای امنیت سازمان ملل متحد در تاریخ ۲۳ دسامبر ۲۰۰۶ قطعنامهای را صادر کرد که مورد تصویب اعضای آن قرار گرفت. این قطعنامه از همه کشورهای عضو میخواهد تا در مورد ورود یا گذر افرادی که مستقیماً در فعالیتهای اتمی حساس تولید و تکثیر یا توسعه سیستم تحویل تسلیحات اتمی ایران نقش دارند یا از آن حمایت میکنند، از خاک خود مراقب باشند. همچنین در این قطعنامه از همه کشورها و مؤسسات مالی بینالمللی میخواهد تا زیر بار تعهد هیچ کمک مالی و وام جدید به جمهوری اسلامی ایران نروند. ممنوعیت صادرات سلاحهای ایرانی و ممنوعیت برای هر کشوری که تسلیحاتی ایرانی را خریداری میکند.
علاوه بر تحریمهای ذکرشده که بخشی از تحریمهای قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت بود، در این قطعنامه افراد و شرکتهایی نیز مورد تحریم قرار گرفتند که در بین اسامی افراد نام فریدون عباسی دوانی به عنوان دانشمند هستهای ذکر شده است.
نحوه انجام عملیات ترور
در روز ۸ آذرماه ۱۳۸۹ استاد شهریاری و دکتر فریدون عباسی، هر دو به یک شیوه اما در محلهای جداگانه و حوالی ساعت ۷:۴۵ مورد ترور قرار گرفتند. مکانیزم اقدام تروریستها به این شکل بود که موتورسواران تروریست نزدیک خودروی حامل استاد شده و با چسباندن یک بمب به ماشین از آن فاصله گرفته و سپس خودرو را منفجر میکنند. تروریستها ابتدا اقدام به ترور استاد شهریاری و سپس اقدام به ترور استاد فریدون عباسی دوانی در مقابل دانشگاه شهید بهشتی کردند.
دکتر فریدون عباسی در گفتگو با هفتهنامه "پنجم مهر" جزئیات عملیات ترور را اینچنین توضیح میدهد:
«در ترور (هشتم آذرماه ۱۳۸۹) من و شهید دکتر شهریاری در دانشگاه ملاقات داشتیم. حدود ساعت ۸ ایشان را در نزدیک منزلشان و من را نزدیک دانشگاه ترور کردند. من در حال رانندگی بودم و خانمم صندلی کنار راننده نشسته بود که یک موتورسیکلت با دو سرنشین که لباس کاملاً سیاه و کلاه کاسکت تیره با طلق انعکاسی داشتند به اتومبیل نزدیک شد. از فضای هفته بسیج استفاده کرده بودند و خود را شبیه نیروهای شبهنظامی ما کرده بودند.
از کنار اتومبیل من که عبور کردند، صدایی شنیدم. مثل اینکه چیزی به اتومبیل برخورد کرده باشد. طرح فریبی هم اجرا کرده بودند. یعنی نفر جلویی جوری دست خودش را به آینه ماشین زد که من فکر کردم آن صدا از برخورد آنها با آینه ماشین بوده. شمایل موتورسواران و صدای برخورد از نظر من از یک حادثه خبر میداد. وقتی نگاه کردم بمب را دیدم که چسبیده بود به درب راننده، با دیدن آنتن بمب متوجه این شدم که اگر این موتورسواران دور شوند، بمب را فعال میکنند.
بلافاصله اتومبیل را به سمت راست منحرف کردم، ترمز کردم و به خانمم گفتم: «سریع برو پایین که بمب است». با سرعت خودم پیاده شدم و به سمت عقب اتومبیل دویدم. به پشت اتومبیل که رسیدم دیدم که بمب هنوز منفجرنشده و خانمم هم هنوز داخل اتومبیل است، گویا متوجه بمب نشده بود. سریع دویدم و درب را باز کردم و او را کشیدم بیرون. هنوز شروع به دویدن نکرده بودیم که بمب منفجر شد و مورد اصابت ترکش قرار گرفتیم. ولی این فرصت برای همکار عزیزم شهید شهریاری فراهم نشد. ایشان به همراه راننده بود. به همین شکل بمب را به درب سمت راست اتومبیل چسبانده بودند. به محض اینکه اتومبیل را متوقف میکنند تا ببینند صدای ناشی از چسباندن بمب به درب چه چیزی بوده است؛ بمب منفجر میشود.»
نام دکتر فریدون عباسی در قطعنامه به عنوان یکی از افراد مرتبط با فعالیتهای هستهای ایران ذکرشده و مشخص است که از مدتها قبل، برای حذف فیزیکی وی و سایر دانشمندان هستهای برنامهریزی شده است.
آشنایی با شهید شهریاری
دکتر فریدون عباسی آن گونه که خودش میگوید در سال ۱۳۷۳ با شهید شهریاری آشنا میشود. در آن زمان دکتر عباسی کاملاً فعالیت در رشته فیزیک را کنار گذاشته بود و به کارهای اجرایی و مدیریتی مشغول بود. شهید شهریاری در آن زمان در حال انجام پایاننامه دوران دکترای خود بود. موضوع پایاننامه او در مورد "نرمافزارهای محاسبات و شبیهسازی و اندازهگیری تابشهای هستهای" بود که دکتر عباسی در این زمینه فعالیت انجام داده بود. همین زمینه آشنایی و همکاریهای بعدی آنها را فراهم کرد. دکتر عباسی در خصوص دکتر شهریاری میگویند: « متوجه شدم جوان بسیار تیزی است. شاگرد اول شریف بود و بسیار باهوش، مهندس الکترونیک بود و بعد کارشناسی مهندسی هستهای را در دانشگاه شریف خوانده بود و در رشته علوم و فنون هستهای در مقطع دکتری ادامه تحصیل میداد.
خلاصه همه اینها پایهای برای آشنایی شد که باهم ادامه کار دهیم. من از ایشان هشت، نه سال بزرگتر بودم، اما روح بزرگ و نگرش علمی متعهدانه و اخلاص عملیاش مشوق من شد که به کار علمی برگردم، ادامه تحصیل دهم و در مهندسی هستهای دکترا بگیرم. صدای او هنوز در گوشم است که میگفت: چرا این همه سال مربی ماندهاید و اصرار و تشویق میکرد که به کار علمی ادامه دهم.»
همکاری شهید شهریاری و فریدون عباسی ۱۰ سال طول کشید و در این مدت بر روی طرحهای بسیاری کارکردند. نتیجه این همکاری آنها سرانجام منجر به طراحی یک دوره کارشناسی ارشد به نام «کاربرد پرتوها» شد و با راهاندازی این رشته، دوره دکترای کاربرد پرتوها را نیز با یکدیگر طراحی و راهاندازی کردند. در آن زمان بیشتر در زمینه رآکتور هستهای تحقیقات و فعالیت علمی انجام میشد اما هر دو نفر آنها تصمیم گرفتند باید پرتوها در زندگی مردم بیشتر کارایی داشته باشند و برای همین این رشته را در دانشگاه شهید بهشتی راهاندازی کردند.
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دانشجو میپذیرد که دکتر شهریاری ایده پرداز اصلی و مبلغ این رشته بودند. فریدون عباسی و شهید شهریاری به همکاری با سازمان فضایی کشور برای پرتاب ماهواره به بررسی آسیبهای پرتویی بر قطعات ماهواره پرداختند.-رئیس سازمان انرژی اتمی دولت دهم
پس از آنکه علیاکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی در دولت نهم از سوی محمود احمدینژاد به عنوان جانشین منوچهر متکی در امور خارجه معرفی شد و توانست رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی را کسب کند، رایزنیها درباره ریاست سازمان انرژی اتمی شدت گرفت تا اینکه بالأخره پس از به میان آمدن اسامی متعدد و متفاوت برای ریاست سازمان انرژی اتمی قرعه به نام فریدون عباسی از برجستهترین متخصصان در امور هستهای افتاد. متن کامل حکم دکتر احمدینژاد خطاب به آقای دکتر فریدون عباسی بدین شرح است:
حکم رئیس جمهور
بر اساس اصل یک صد و بیست و چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با عنایت به مراتب تعهد، تدین و سوابق مفید علمی و اجرایی، به موجب این حکم جنابعالی را به سمت «معاون رئیسجمهور و رییس سازمان انرژی اتمی» منصوب میکنم. امیدوارم در دوران جدید که سرشار از پیروزی، عزت و درخشش برای ملت ایران است، با استعانت از خداوند متعال و با استفاده از اندیشمندان و متخصصین و نیروهای جوان و خلاق در انجام وظایف محوله و استفاده از همه ظرفیتهای مفید و سازنده انرژی هستهای در بخشهای گوناگون صنعت، کشاورزی، پزشکی و نیرو و در پناه عنایات حضرت ولیعصر (عج) موفق و موید باشید.