بهمناسبت سالگرد عملیات نظامی گروهک نفاق در خاک کشورمان در روزهای ابتدایی پساز پذیرش قطعنامه 598 موسوم به عملیات فروغ جاویدان، ابعاد حقوقی و سیاسی این جنایت منافقین و حامیان آن در قالب میزگردی تخصصی در محل خبرگزاری تسنیم مورد واکاوی قرار گرفت.
در این میزگرد که با همکاری هابیلیان و خبرگزاری تسنیم برگزار شد، آقای سید محمدجواد هاشمینژاد، دبیرکل بنیاد هابیلیان؛ آقای دکتر احمدرضا توحیدی، دانشیار گروه حقوق بینالملل دانشگاه قم؛ و آقای دکتر مهدی عباسی شاهکوه، مدرس دانشگاه تربیت مدرس و فرزند شهید ترور عملیات فروغ جاویدان، در خصوص ابعاد حقوقی و سیاسی این اقدام جنایتکارانه منافقین به بحث و تبادل نظر پرداختند.
آنچه در ادامه میآید، گزارش این میزگرد است که در اختیار مخاطبین هابیلیان قرار میگیرد.
برنامهریزی جهانی و منطقهای عملیات مرصاد
سید محمد جواد هاشمینژاد با بیان این که در عملیات مرصاد-مانند کل جنگ هشتساله- اینطور نبود که خود صدام به تنهایی فعال مایشاء باشد و تصمیمی گرفته باشد، این عملیات را محصول تصمیمگیریای جهانی با محوریت دولت آمریکا و سازمان سیا، همکاری و پشتیبانی منطقهای و عاملیت منافقین قلمداد کرد. وی در این باره به بیانیه نمایندگان کنگره و سناتورهای آمریکایی در 30 خرداد 67 یعنی یک ماه و چهار پنج روز مانده به عملیات مرصاد اشاره میکند که-طبق گفته دبیر کل هابیلیان-خطاب به وزیر خارجه وقت این کشور گفته بودند بایستی ریشه جمهوری اسلامی ایران کنده شود و این کار با استفاده حداکثری از سازمان منافقین در کشور عراق باید انجام شود. ایشان همچنین به سخنان یکی از سناتورهای آمریکایی در اجتماع منافقین یک ماه و خردهای قبل از عملیات در واشنگتن اشاره میکند که-بنا به نقل آقای هاشمینژاد- گفته بود: «رژه ما در ایران باید توسط شما برگزار شود». به زعم آقای هاشمینژاد، مدارک و ادله فراوانی وجود دارد که طراحی این عملیات توسط آمریکاییها صورت گرفت؛ چون تصور میکردند جبههها خالی شده و مردم از طولانی شدن جنگ ناراضی هستند پس شرایط بسیار خوبی است که به اصطلاح این کار انجام گیرد و حکومت جمهوری اسلامی ایران ساقط شود.
منافقین، هدیهای ذیقیمت به عراق
دبیر کل هابیلیان منافقین را به دلیل آشنایی آنها با بافت حکومت ایران و شناختشان خبر از رهبران انقلاب اسلامی از قبل از پیروزی انقلاب در زندانها و همچنین بهرهگیری این گروهک از نیروهای نفوذی در مراکز مهم کشور، هدیهای بسیار ذیقیمت از جانب غربیها به عراق برای کسب اطلاعات از داخل کشور ما قلمداد کرد.
خیانت نامحدود منافقین به کشور
هاشمینژاد با اشاره به اذعان سیمور هرش، خبرنگار معروف آمریکایی، به همکاری منافقین با موساد در ترور پنج دانشمند هستهای کشورمان، انتشار کامل اطلاعات شهید دکتر شهریاری ده روز قبل از ترورش در سایت منافقین، و اظهارنظر یکی از بازگشتیهای منافقین که به وی گفته است «صدام آنقدر که به ما اطمینان داشت، به استخبارات خودش اطمینان نداشت»، عنوان کرد منافقین در طول این 45 سال تنها گروهی بودند که هیچ محدودیتی برای انجام هر نوع خیانت علیه کشور ایران نداشتند.
تواببودن حدود یکسوم نیروهای منافقین در عملیات مرصاد
بهگفته دبیر کل هابیلیان، طبق آمار منتشرشده توسط خود منافقین، از میان حدود سیرده هزار کشتهشده این گروهک در عملیات مرصاد، 27 درصد از توابین بودند؛ یعنی زندانیانی که در ظاهر توبه کرده بودند و تعهد داده بودند که به سازمان برنگردند اما برگشتند و حدود یکسوم این لشکر در عملیات فروغ جاویدان را تشکیل داده بودند. به گفته ایشان، طبق قانون، از کسانی که چند سال زندانی بودند، تعهد گرفته میشد که به سازمان تروریستی برنگردند و اگر تعهد میدادند، آزاد میشدند..
چرخه مستمر بازگشت توابین به سازمان از سال 60 تا 67
سید محمد جواد هاشمینژاد با اشاره به ابراز ندامت و اعلام همکاری پساز دستگیری بهمثابه یکی از تاکتیکهای منافقین برای فرار از مجازات، بیان کرد برخی از این منافقین بهظاهر نادمْ پس از آزادی دوباره به سازمان برمیگشتند و این چرخه از 30 خرداد 60 تا سال 67 که عملیات مرصاد رخ داد، مرتب در حال تکرار بود؛ یعنی تواب بودند، بیرون میآمدند و باز به آن خانههای تیمی میپیوستند. بهگفته هاشمینژاد، خیلی از ترورهایی که در شهرها داشتیم، توسط همین توابین انجام میشد.
تشکر از رئیس قوه قضائیه بهدلیل اهتمام به عملیکردن مطالبه مغفولمانده خانواده شهدای ترور
دبیر کل هابیلیان با بیان اینکه اصل ماجرای دادگاهها مطالبه خانواده شهدا بود و با اشاره به حضور خانوادههای شهدا و وکلایشان هم در جلسات دادگاه، از آیتالله محسنی اژهای بهدلیل اهتمام به عملیکردن این کار برزمینمانده تشکر کرد.
اعلام خبر رونمایی از آمار بهروزرسانیشده شهدای ترور
آقای هاشمینژاد با اشاره به احصاء آمار حدود 17 هزار شهید ترور تا سال 90 توسط هابیلیان، اعلام کرد ابن مجوعه با صرف حدود 18 هزار ساعت وقت، این آمار را بهروزرسانی کرده که از آن در هشتم شهرویور (روز ملی مبارزه با تروریسم) رونمایی خواهد شد.
قطعنامه 598 : واکنش سازمان ملل به پیشروی ایران
دکتر احمدرضا توحیدی با اشاره به کوتاهی سازمان ملل متحد و شورای امنیت به عنوان حافظ اولیه صلح و امنیت بینالمللی در انجام وظایف خودشان و نشانندادن واکنش قاطع در برابر تجاوزگری عراق، صدور قطعنامه 598 را اقدامی از طرف این سازمانها در واکنش به برترییافتن نظامی نسبی ایران در سال پایانی جنگ قلمداد کرد: «آن 14 قطعنامهای هم که قبل از قطعنامه 598 صادر میشود بیشتر توصیههای دوپهلو خطاب به طرفین است در حالی که شروع کننده جنگ و متجاوز جنگ شهرهای غیرنظامی را بمباران میکند، از سلاح شیمیایی استفاده کرده و رفتاری شنیع و خلاف قواعد حقوق بینالملل با اسرا داشته است ولی عملاً اقدامی نمیشود تا سال 66 که یک مقدار ایران در عرصه میدان قوت پیدا میکند. بنابراین تحلیل متخصصین سیاسی این است که در این نقطه، شورای امنیت نه برای ایفای وظیفه خودش بلکه برای جلوگیری از پیشروی بیشتر ایران را صادر کرد.»
تفاوت ماهوی قطعنامه 598 با قطعنامههای سابق
عضو هیأت علمی دانشگاه قم در بیان تفاوت ماهوی قطعنامه 598 با قطعنامههای سابق گفت: «قطعنامههای سابق را ما در اصطلاح لسان حقوقی میگویم مبتنی بر فصل ششم هست یعنی در واقع از لحاظ ارزشی، توصیهای است و میگوید طرفین بهتر است متوقف شوند و بروند موضوع را حل و فصل کنند. اما قطعنامه 598 در کانتکس فصل هفتم منشور ملل متحد است که در واقع برای مخاطب الزام آور است. اینجا آمرانه خطاب میکند که طرفین حل اختلاف خودشان را انجام دهند و فعلاً آتشبس صورت بگیرد.»
دلیل ایران برای نپذیرفتن بدوی قطعنامه 598
دکتر توحیدی با «تاکتیکی» توصیفکردن اقدام عراق در پذیرش قطعنامه 598 درباره نپذیرفتن بدوی آن از سوی ایران گفت: «از دید تحلیلگران حقوقی، عراق به عنوان یک تاکتیک، دو روز بعد از صدور قطعنامه میگوید من میپذیرم که آتش بس کنم؛ اما ایران هم میگوید که ما مورد تجاوز قرار گرفتیم، همچنان چیزی حدود 2200 کیلومتر از خاک کشورمان هنوز دست عراق است، نه وضعیت متجاوز در قطعنامه معلوم شده نه وضعیت بازگشت به مرز و نه جبران خسارت و غرامت. پس من الان این قطعنامه را نمیپذیرم.»
مشمولزماننشدن اقدام عراق در عملیات مرصاد
دانشیار گروه حقوق بین الملل دانشگاه قم با اشاره به حمله ترکیبی نیروهای عراقی و مزدوران سازمان مجاهدین خلق در هیمنهای 7500 نفره و با مجموعه تجهیزاتی به استعداد حدوداً 1300 تانک، نفربر و خودرو به کشور شش روز پساز قبول مجدد قطعنامه 598 توسط عراق در 27 تیر 1367 در ساعت 3:30 بعد از ظهر و پشتیبانی فیزیکی و هوایی عراق از آن علیرغم پذیرش قطعنامه، بیان کرد: «نکته مهم این است که این عملیات -حالا اگر پذیرش قبلی عراق را بپذیریم که هیچ، ولی اگر نهایتاً بگوییم یک روز بعد از ما هم عراق آن را پذیرفته- اگر بپذیریم که آتشبس مستقر شده پس اقدام بعدی عراق برای حمله، یک اقدام خلاف قواعد حقوق بین الملل است. بنابراین موضوع مسئولیت اقدام عراق در اینجا قابل پیگیری و قابل مطالبه است و شامل مرور زمان هم نمیشود.»
مسئولیت دولت و قوه قضائیه ایران برای پیگیری اقدام منافقین در عملیات مرصاد
عضو هیأت تحریریه مجله حقوقی بینالمللی با مسئول قلمدادکردن منافقین درقبال تعرض به کشور در عملیات مرصاد گفت: «این کار آنها در حقیقت تعرض و تجاوز به یک کشور مستقل بوده و ما میتوانیم این اقدامات را در گامهای مختلف یا ورود غیرقانونی یا به عنوان عملیات تروریستی جرم قلمداد کنیم.» وی افزود: «علاوه بر این، اقدامات شنیعی نیز در مراحل مختلف این حمله انجام گرفته مثل جنایتهایی که در بیمارستان اسلام آباد غرب کردند. اگر شما ادعایی درباره حکومت ایران دارید، چرا کادر پزشکی، غیرنظامیان و بیماران را کشتید؟ چرا اجساد آنها را آتش زدید که طبق فطرت، دین، انسانیت و قواعد و کنوانسیونهای بینالمللی هم ممنوع است.»
دکتر احمدرضا توحیدی درکنار تعقیب بینالمللی جنایت منافقین در عملیات مرصاد، از صلاحیت دادگاههای داخلی در رسیدگی به این جنایت نیز سخن گفت: «در قلمرو حقوق داخلی نیز چه ما تروریستی بودن ماجرا را بپذیریم و چه نپذیریم، به هر حال این جنایاتی که نسبت به افراد و اتباع ایران صورت گرفته به استناد اصل سرزمینی بودن صلاحیت کیفری ایران، قوه قضاییه و دولت به عنوان پیگیر موضوع مسئولیت این را دارند که باز این موضوع را پیگیری کنند.» وی نتیجه گرفت: «پس در مسئله عملیات منافقین به نام فروغ جاویدان (که ما به عملیات مقابله با آن، مرصاد میگوییم)، چه در جنبه حقوق داخلی و جنبه حقوق بینالمللی یک مسئولیتی روی دوش دولت به معنای اعم نظام وجود دارد و قوه قضاییه وجود دارد. قوه قضاییه مسئول رسیدگی به تظلمات است و دادستان در واقع حافظ حقوق عامه. حتی ممکن است در این عملیات یک فرد خارجی هم کشته شده باشد، او هم باید حقش استیفا شود.»
انتحار منافقین در عملیات مرصاد
به اعتقاد دکتر محمدرضا عباسی شاهکوه، با پذیرش قطعنامه 598 توسط جمهوری اسلامی، منافقین به این نتیجه رسیدند که اگر عملی انجام ندهند دیگر به درد عراق نخواهند خورد پس باید این اقدام نظامی را انجام بدهند یعنی انتحار میکنند، مانند دوره پس از عزل بنی صدر. وی در این باره بیان کرد: «چون اینها در تئوری سیاسی به بنبست رسیدند و هرجا هم که این بنبست بوجود میآید، برای برونرفت از آن دست به انتحار میزنند. در عملیات مرصاد هم دقیقاً همین اتفاق افتاد.»
این مدرس دانشگاه اساساً ورود منافقین به عرصه نظامی را نتیجه ناتوانی این گروهک از کسب مشروعیت سیاسی عنوان قلمداد میکند: «به نظر میرسد که اینجا هم آنها نمیتوانند به یک مشروعیت سیاسی برسند و عملاً از این تاریخ به بعد مسعود رجوی بعد از اینکه از فرانسه به عراق میآید، شروع میکند به آموزش نظامی نیروهای خودش و گاهی هم به صورت مزدوری در عملیاتهای مختلف به خصوص در حوزه اطلاعات در کنار ارتش بعث حضور داشتند.»
نویسنده کتاب آنکه ایستاد تیپ قائم بود درباره اقدام منافقین در تشکیل ارتش و اقدامات آنها در این قالب اظهار داشت: «اینها کم کم به جایی میرسند که احساس میکنند میتوانند یک شبه ارتش را شکل دهند. بنابراین از سال 66 به بعد که ارتش عراق هم شروع به بازسازی خودش میکند، اینها به عنوان «ارتش آزادیبخش»، سه عملیات هم انجام میدهند که شامل عملیاتهای «آفتاب»، «چلچراغ» و در نهایت عملیات «فروغ جاویدان» است که آبروی خودشان را بردند.»
این پژوهشگر مسائل سیاسی و اجتماعی ایران که پدر خود وی در عملیات مرصاد توسط اعضاء منافقین به شهادت رسیده است، درخصوص دادگاههای جاری اعضاء این گروهک در کشور، با بیان اینکه خانواده شهدا کینهای بهلحاظ شخصی ندارند چون شهادت پاداش مردان خداست، اظهار داشت خانواده شهدا بهدنبال پاسخ به این سؤال هستند که عزیزان آنها به کدامین گناه کشته شدهاند. وی در اینباره افزود در شرایطی که نظام جمهوری اسلامی در مظلومترین زمانه خودش به سر می برد، نباید با تساهل و مدارا از کنار این جنایتها گذشت.