جو بایدن رئیس جمهور جدید آمریکا در مراسم تحلیفش افراط گرایی و تروریسم داخلی را چالش اصلی این روزهای آمریکا دانست. اما چرا رژیمی که حدود 20 سال و به بهانه حوادث 11 سپتامبر جنگ علیه تروریسم را در سطح جهانی به راه انداخته است، امروز با پدیده تروریسم داخلی دست به گریبان است؟
مبارزه با کمونیسم تا پیش از فروپاشی شوروی، از جمله دلایل ایالات متحده برای لشکرکشی به کشورهای مختلف بود. جنگ ویتنام و شبه جزیره کره دقیقا به همین دلایل به وقوع پیوست اما با فروپاشی شوروی و از میان رفتن کمونیسم، ایالات متحده باید بهانه جدیدی برای ماجراجوییهایش دست و پا میکرد.
وقایع 11 سپتامبر 2001، دقیقا همان چیزی بود که دولت آمریکا به دنبالش بود. ایالات متحده با تشکیل ائتلاف جهانی علیه تروریسم و مبارزه جهانی با این پدیده افکار عمومی را برای لشکرکشی به افغانستان و عراق توجیه کرد. اما آن چه که امروز و پس از 20 سال شاهد آن هستیم جولان گروهکهای مختلف تروریستی نه تنها در منطقه غرب آسیا بلکه در بسیاری دیگر از نقاط جهان است. از طرفی این به اصطلاح مبارزه 20 ساله هزینههای سنگینی را بر ملت آمریکا تحمیل کرده و فقط در یک رقم بیش از 7 تریلیون دلار در عراق هزینه شده است.
از میان رفتن این هزینه سنگین از جیب مردم آمریکا و در عین حال بینتیجه بودن این مبارزه، نارضایتی عمیقی را در اقشار متوسط جامعه آمریکا به وجود آورده است و دقیقا همین عوامل سبب تحریک تمایلات راست افراطی و نژادپرست در جامعه آمریکا شده است.
پنجشنبه سیاه آمریکا و اشغال کنگره، عمدتا توسط سفیدپوستانی اتفاق افتاد که به شدت تمایلات نژادپرستانه داشتند و دلایل دولتمردانهشان در تحمیل هزینههای گزاف مبارزه با تروریسم در دیگر نقط جهان را برنمیتابیدند. دولت آمریکا در سال 2001 به اصطلاح« تروریسم اسلامی» را بهانهای کرد تا حضور خود را در غرب آسیا موجه جلوه دهد اما در عین حال گسلهای اجتماعی را در جامعه چند فرهنگی کشورش فعال کرد.
مردم آمریکا منتظر بودند در این 20 سالی که از شروع مبارزه جهانی علیه تروریسم میگذرد، سطح امنیت و رفاه اجتماعی یعنی دو مولفه مهم در نظام لیبرال دموکراسی افزایش یابد، اما نه تنها این دو عامل افزایش نیافته بلکه روز به روز به حجم تهدیدات افزوده شده و سطح رفاه نیز کاهش یافته است. تمام این عوامل سبب شده است که بر تمایلات راست افراطی نژادپرست افزوده شود . این گروهها عامل اصلی شرایط نابسامان این روزهای ایالات متحده را نه تنها عوامل خارجی که دولتمردان شان ادعا میکنند؛ میدانند بلکه همین دولتمردان را مسبب شرایط بغرنج کنونی قلمداد میکنند.
بایدن به درستی اشاره کرد که افراط گرایی و تروریسم داخلی چالشهای اصلی ایالات متحده هستند و نه به اصطلاح تروریسم اسلامی که 20 سال است امنیت جهان با این بهانه مخدوش شده است. اما این چالش این روزهای آمریکا نبوده بلکه نطفه آن در همان 20 سال پیش کاشته شد و اتخاذ سیاستهای 20 سال گذشته میتواند این چالش را عمیقتر کند.